0

مقدمه

معرق کارینوعی اثر هنری است که تکه های ریز چوب، فلز، پارچه، کاشی به زیبایی و در شکل های متفاوت در کنار یکدیگر قرار می گیرند. معرق کاری، ایجاد طرح و نقش با استفاده از خرده های ریز بر روی صنایع دستی است. معرق کاریاز هنرهای زیبایی است که در دوره سلجوقیان به اوج خود رسید. آثار به جای مانده از قرن ششم هجری به خوبی ظرافت های معرق کاری سلجوقی را نشان می دهد. در قرن هشتم هجری می توان خارق العاده ترین معرق ها را توسط هنرمندان ایرانی دید. ایرانیان توانستند این هنر کهن را با زیباترین اشکال هندسی و با به کارگیری علم ریاضی ایجاد کنند. تا قبل از این دوران معرق کاشی بیشتر رایج بود ولی هنرمندان ایرانی معرق را بر روی سطوح کوچکتر و ظریف تر نیز مورد استفاده قرار دادند. معرق کاری در لغت به معنای وصله کردن چیزی می‌باشد. به بیانی دیگر، هر کاری را که دارای تکه و رگه باشد و به وسیله‌ی وصله به یکدیگر متصل شده باشد، معرق نامیده می‌شود. بر اساس تعریف فوق، معرق می‌تواند از تکه‌های کوچک چوب در کنار هم، تکه ‌های فلز، کاشی و حتی پارچه نیز تشکیل شده باشد. در این مطلب، مراحل و نکات ساخت تابلو یا اجرای طرح معرق روی چوب به صورت عمومی، ارائه می شود. امید است با رعایت این موارد تجربه خوبی از اجرای هنر زیبای معرقکاریداشته باشید.

پیش نیاز و ملزومات

پیش نیاز و ملزومات اولیه (به غیر از مواد اولیه مصرفی)، به طور معمول (و الزاما نه همیشه) شامل موارد زیر می شود:

  • میز کار
  • کمان اره: کمان اره از چند قسمت کمان، دسته، پیچ و خروسک تشکیل شده است کاربرد این وسیله برای برش چوب و فلز می باشد.
  • تیغه اره مویی: تیغه اره را بر روی کمان اره نصب می کنند و با آن برش می دهند. به سه مدل از نظر فرم دندانه تقسيم مي شود:
    • فلز بر: كه داراي دندانه هاي ريز و پشت سرهم مي باشد عموماً براي برش فلزات مانند مس و برنج بكار مي رود در معرق چوب براي برش صدف، خاتم… و گاهي برش هاي ظريف مو مورد استفاده قرار مي گيرد.
    • چوب بر: به آن تيغ اره مويي پا ملخي هم گفته مي شود و دندانه هاي آن به صورت زوج مي باشد. عموماً‌ براي برش چوب ها، صدف مصنوعي، فيبر مصنوعي مورد استفاده قرار مي گيرد.
    • گردبر : در دو نوع وجود دارد، حالت اول، يك تيغ اره مويي فلز بر است كه تابيده به دور خود مي باشد. و حالت دوم، يك تيغ اره مويي است كه دورتادور آن حالت الماسي دارد.
  • چکش: چکش است معمولی که در معرق از نوع 100 گرمی آن استفاده می شود که برای کوبیدن به کار می رود.
  • گازانبر: وسیله ای است فلزی شامل دو دسته و دو لبه قوس دار که برای بیرون آوردن میخ از محلی که چوب ها را موقتاً بهم متصل کرده است استفاده می شود.
  • اچار مشتی: آچاری که اصطلاحا مشتی نامیده می‌شود برای باز و بستن کمان اره استفاده می‌شود می‌تواند از جنس چوب و فلز و جدیدا از پلاستیکی آن نیز موجود می‌باشد
  • تيزك : تيغه اي فولادي به ابعاد 10×2 با لبه تيزي در روش دوبل براي جدا كردن قالب از چوب اصلي بكار مي رود. در ضمن از تيغ موكت بري نيز براي اين كار استفاده مي شود.
  • تيغ جراحي يا موكت بري : در روش استفاده از الگوي کاغذ، طرح را با استفاده از اين ابزار از هم جدا مي كنيم.
  • دستگاه پولیش: که از آن در چند مرحله استفاده می شود، از این دستگاه برای پولیش کردن و سمباده کردن سطح معرق مورد استفاده قرار می گیرد.
  • پرس برقی: دستگاهی است برقی است که با استفاده از آنتمام صفحه های به هم متصل شده و شیء مورد نظر كه میان آنها قرار دارد، تحت فشار و گرما قرار می گیرد. این دستگاه در سه اندازه كوچك، متوسط و بزرگ وجود دارد و میزان گرمای مورد نیاز برای برش دادن اشیاء معرق كاری شده 150 درجه سانتیگراد است.
  • پرس دستی (پیچ دستی): وسیله ای است فلزی، شامل خط كشی قطور به طول 25 الی 50 سانتی متر كه در قطعه ی فلز به صورت افقی، یكی ثابتدر انتهای خط كش و دیگری كه اهرم نامیده می شود و در بالای آن به صورت متحرك، قرار گرفته است. پیچی كه یك دسته چوبی دارد در ابتدای اهرم متحرك نصب شده است. این وسیله برای ثابت نگهداشتن اشیاء و تحت فشار قرار دادن (پرس كردن) قطعه های كوچك معرق شده به كار می رود.
  • سمباده لرزان: دستگاهی است برای صاف کردن سطح معرق پلی استر شده و چوبی زدایی سطح کار.
  • کمپرسور(Compressor): برای پاشیدن پلی استر و رنگ بر روی سطح، دور و پشت کار از آن استفاده می شود.
  • مداد و متر: از مداد برای علامت گذاری و از متر برای اندازه گیری استفاده می شود.

مراحل اصلی

مرحله اول- تهیه مواد اولیه برای ساخت طرح معرق

در اولین مرحله باید مواد اولیه و مصرفی را تهیه نمایید:

  • چسب: در معرق از 3 نوع چسب استفاده می شود:
    • چسب فوری: برای چسباندن طرح بروی تخته سه لایی می باشد.
    • چسب چوب: برای چسباندن قطعات چوبهای رنگی بر روی زمینه در کنار هم استفاده می شود.
    • چسب کاغذی: برای گرفتن قاب دور تخته نئوپان زمینه کار برای ریختن رزین و پلی استر.
  • میخ: در معرق از سه نوع میخ استفاده می شود:
    • میخ سایه: بسیار ریز با نوک باریک به طول 8 میلیمتر است و در مرحله ای که نقشهای بریده شده موقتاً بر سطح کار نصب می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.
    • میخ سنجاقی: میخی ریز به طول 12 میلیمتر است که برای نصب مدل بر سطح کار تخته پشت کار، چند سه لایی استفاده می شود.
    • میخ کبریتی: میخی بزرگتر از دو نوع قبلی است و طول تقریبی آن 5 سانتیمتر است که در کارهای جانبی مورد استفاده قرار می گیرد.
  • بتونه: برای بتونه و صاف کردن دور و پشت کار.
  • رزین: خمیری است که با رنگ فوری مشکی مخلوط می شود سپس کبالت و پر اکسید را با نسبت 1 به 3 را با آن اضافه کرده و روی سطح کار معرق خام می ریزد.
  • پلی استر: خمیری است شفاف که مانند رزین است و همان مراحل را طی می کند البته بدون رنگ می باشد.
  • شر پولیش، پولیش سفید و قرمز: برای براق کردن سطح پلی استر می باشد که با کله نمد و پوست بره روی سطح کار را صیقل می دهند.
  • تخته پیشکار یا میزکار: معمولا زیر کار معرق سه نوع می باشد:
    • تخته چندلا
    • نئوپان
    • کلاف


!
در صورتی که کار کوچک باشد از تخته چندلا یا نئوپان و اگر کار بزرگ باشد از کلافاستفاده می کنند.

مواد مصرفی تزئینی و کمکی در معرقکاری:

  • خاتم: که در رنگ‌ها و طرح‌های هندسی مختلف ساخته می‌شود طول لنگه تا ۳۰ سانتیمتر و عرض آن تا ۲/۵ سانتیمتر و قطر آن تا ۲ میلیمتر است برای برش خاتم از اره مویی فلز بر نمره صفر استفاده می‌شود.
  • سنگ‌های تزئینی: از سنگ‌های تزئینی پس از ساییدن و هم‌قطر کردن آن با چوب‌های معرق در معرق‌کاری استفاده می‌شود.
  • صدف: در معرق از صدف‌های طبیعی و مصنوعی استفاده می‌شود.
    • صدف‌های طبیعی که در کنار سواحل دریا و اقیانوس‌ها یافت می‌شود و به آن گوش ماهی نیز می‌گویند. هر قدر اندازه صدف بزرگتر باشد بهتر است، قبل از استفاده باید صدف‌ها را پوست زد و صاف و یکنواخت کرد.
    • صدف‌های مصنوعی که در بازار هم یافت می‌شوند گران‌قیمت می‌باشند. بعضی معرق‌کاران خود اقدام به ساخت صدف می‌کنند.
  • عاج: استخوان است و برای تهیه رنگ سفید از عاج استفاده می‌شود ولی به علت گرانی کمتر مورد توجه و تمایل قرار می‌گیرد. جهت استفاده عاج استوانه‌ای را از وسط به دو نیمه کرده و از هر نیمه لایه‌هایی به ضخامت ۲ تا ۳ میلیمتر به صورت باریک می‌برند عاج طبیعی بیشتر در هند و آفریقا می‌باشد.
  • فلزات: از ورقه‌های فلزاتی مانند برنج، مس، آلومینیوم،… که قطر آنها تا حدود ۲ میلیمتر باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد که با اره فلز بر نمره صفر بریده می‌شود.
  • فیبر سفید: (شبه عاج) که در بازار یافت می‌شود و خارجی می‌باشد با اره مویی برش خورده و مصرف می‌شود.

مرحله دوم- انتخاب طرح و نقشه

در ابتدا باید طرح یا نقشه مورد نظر را انتخاب کرده و به اندازه مورد دلخواه درمی آوریم. در انتخاب طرح معرق هیچگونه محدودیتی نیست طرح هایی همچون گل و مرغ، اسلیمی، مینیاتور، رئال، نقاشی، رنگ و روغن، آبرنگ.

مرحله سوم- آماده سازی الگو و مدل معرق

بعد از انتخاب طرح باید آن را روی تخته سه لایی چسبانده که این کار با چسب قوی انجام می‌شود. سه لایی باید درست به اندازه ابعاد طرح باشد، برای چسباندن باید یک لایه نازک چسب روی دولایی و یک لایه نازک بر روی پشت طرح چسب مالید و پس از گذشت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و نیمه خشک شدن چسب طرح را روی سه لایی چسباند.

البته شایان ذکر است اتصال الگو بر روی چوب به چند روش انجام می‌گیرد:

  • اتصال الگو با میخ سایه: در این روش الگو را روی چوب قرار داده و با بستگی به بزرگی و کوچکی الگو با چند میخ الگو را روی چوب ثابت می‌کنیم.
  • چسباندن الگو با چسب چوب: چسب را باید به صورت نقطه‌ای به زیر الگو زده آن را روی چوب قرار داده و پس از خشک شدن از کناره الگو شروع به بریدن می‌کنند.
  • چسباندن الگو با چسب دورو: چسب دورو را که هر دو طرف دارای قدرت چسبندگی می‌باشد و می‌توان آن را بین چوب و الگو قرار داد و آنها را ثابت کرد اما این چسب گران است.
  • چسباندن با چسب فوری: این روش که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن زمانی است که چسب‌های دیگر در دسترس قرار نداشته و میخ نیز نداشته باشیم در این روش مقداری چسب روی چوب و پشت الگو می‌زنیم و پس از مکث کوتاهی دو قطعه را روی هم قرار می‌دهیم.

مرحله چهارم- خرد کردن و نصب مدل

در ادامه باید مدل را خرد دو اقدام زیر انجام می شود:

  • خرد کردن مدل: مدل را روی چوب فوفل درز شده ۱۹ به وسیله‌ی میخ سایه نصب می‌کنند و سپس این ترکیب را روی تخته‌ی پیشکار قرار می‌دهند و به وسیله‌ی اره‌ی مویی به قطعه‌های مختلف می‌برند.
  • نصب مدل: مجموعه‌ی قطعه‌های خرد شده را براساس طرح نقشه روی یک تخته‌ی ۱۸ میلی‌متری، چند سه لایی یا تخته‌ی پشتکار، که یک قطعه نایلون سطح آن را پوشانیده است کنار یکدیگر قرار می‌دهند و به وسیله‌ی میخ سایه به تخته‌ی مذکور نصب می‌کنند.

مرحله پنجم- دوربری نقش‌ها

در مرحله بعد هر یک از قطعه‌های خرد شده را، که شامل قسمتی از زمینه و نقشه است، با برداشتن میخ سایه از روی تخته‌ی پشتکار جدا می‌کنند و روی پیشکار قرار می‌دهند و خطوط مربوط به نقش‌ها را دوربری می‌کنند. پس از بریدن چوب الگو را از آن جدا می‌کنیم. جهت سهولت در انجام کار و بالا بردن سطح کیفیت آن، بهتر است به قالب و چوب، چسب زیاد نزنیم.


!
افراد راست دست برش را در جهت عقربه‌های ساعت یعنی از سمت چپ شروع می‌کنند و در سمت راست تمام می‌کنند و افراد چپ دست برخلاف آن را انجام می‌دهند از سمت راست شروع به برش کرده و در سمت چپ برش را تمام می‌کنند و این به خاطر دید و تسلط کافی داشتن بر کار می‌باشد.


!
جهت بریدن قطعات کوچک بهتر است شکاف باریک باشد و برای بهتر نگه داشتن این قطعات می‌توان آنها را روی چند لایی بزرگتری قرار داد و برش زد.

در ادامه به تکنیک ها و نکاتی برای برش در معرق دقت نمایید:

  • برای برش زدن خطوطی که حالت قلم‌گیری دارد و انتهای آن باریکتر از ابتدای آناست. در آغاز با اره تا انتهای خط برش می‌زنیم، سپس اره را از داخل آن خارج کرده و از جهت صاف تيغ وارد برش می‌کنیم و تا انتهای آن پیش رفته و در جهت مخالف می‌بریم به این ترتیب خط مورد نظر دارای تندی، کندی و گردی می‌باشد.
  • در برش مواردی مانند برش گلبرگ با خط زدن طرح‌ های پرندگان برای جلوه دادن کار می‌توان بر خلاف معمول، دسته کمان را کمی به طرف بالا متمایل کرده تا تیغ نسبت به کار زاویه جاده ایجاد نمایید. با این روش می‌توان خط را تا انتها برید، بدون آنکه از قسمت زیرین برش تا اخر رسیده باشد و طرفین برش از یکدیگر جدا گردد.
  • در برش تپه‌ها و صخره‌ها برای صرفه‌جویی در چوب و همچنین زیبایی بیشترمی‌توان دو یا چند جز الگو را با هم روی چوبی که دارای طرح ‌های متفاوت و با سایه روشن است، قرار داده و یکجا ببرید. سپس از روی خطوط چوب و یا مرزهای سایه روشن، قطعات را از هم جدا نمود به این ترتیب نقش زیبا بدست خواهد آمد.
  • برای نشان دادن شکست صخره‌ها بهترین روش خط زدن در جهت رگه‌ های زیبایی چوباست همچنین برای سه بعدی نشان دادن تخته سنگ‌ها می‌توان تنها از یک چوب استفاده نمود به این صورت که خطوط رج به رج یکدیگر عمود باشد.
  • برای خط زدن قطعات با ابعاد کوچک، مانند برگ های ریز پیش از دور بریطرح می‌توان ابتدا خطوط داخلی گلبرگ‌ ها را برش زد سپس دور قطعه را برید.
  • هنگام برش زوایای تند طرح با کمان، در جا حرکت داده و طرح را همزمان می‌چرخانیمبه این ترتیب از شکستن تیغ جلوگیری شود و همچنین برای ممانعت از ایجاد سوراخ در زمان گردش طرح، کمان را به طرف عقب می‌کشیم تا قسمت برنده تیغ با چوب تماس پیدا نکند.


!
جهت انجام کارهایی که به هیچ‌وجه نمی‌خواهیم داخل طرح خطی قطع گردد (مانند شمشک‌ها) برای رد کردن تیغ اره در چوب از دریل دستی استفاده می‌کنیم به این ترتیب که پس از ایجاد سوراخ بسیار ریزی در هر قسمت مخفی طرح، پیچ خروسک مقابل دسته کمان را باز کرده و پس از آزادشدن تیغ آن را از زیر سوراخ ایجاد شده وارد کار کرده در جای خود محکم می‌کنیم، سپس شروع به برش می‌کنیم پس از اتمام به ترتیبی که ذکر شده تیغ اره را خارج می‌کنیم.

مرحله ششم- تهیه و نصب زمینه‌ی اصلی

در این مرحله تخته‌ی سه لایی را که روی چوب فوفل یا گردوی زمینه قرار گرفته، را برداید تا قسمتی از زمینه‌ی اصلی نمایان می‌شود. سپس این قطعه‌ی فوفل را در جای خود مطابق نقشه، روی تخته‌ی پشتکار به وسیله‌ی میخ سایه به صورت موقت، نصب نمایید.

مرحله هفتم- انتقال و اتصال نقش ‌ها بر روی چوب‌های صنعتی

در این مرحله برای جایگزینی مدل باید دو اقدام انجام دهید:

  • انتقال نقش: بعد از مرحله‌ی قبل، باقیمانده‌ ی قطعه‌ های خرد شده را که شامل یک قسمت از نقش‌های اصلی و تخته‌ی سه لایی است از چوب فوفل که در زیر این مجموعه قرار دارد جدا می‌کنید. در ادامه چوب فوفل را کنار گذاشته و تخته سه لایی نقشه را به عنوان الگو استفاده نمایید. با انتخاب رنگ چوب، الگو را روی آن قرار داده و دوربری کنید و بنابراین عین نقش مورد نظر را با نوع و رنگ انتخابی به وجود می‌آورند و آن را بر جای اصلی خود، که در میان زمینه خالی است، روی تخته‌ی پشتکارقرار دهید. بدین ترتیب با این روش همه‌ی نقش‌های خرد شده را از رنگ‌های مختلف چوب، صدف و عاج تهیه و جایگزین مدل می کنند.
  • اتصال نقش ها: بعد از جایگزین کردن نقش ‌های رنگیبه جای مدل اولیه، از سریشم و پودر حمرا، مایع غلیظ و چسبنده ‌ای تهیه نموده و به وسیله‌ی انگشت سبابه روی تمام شیارهای بین نقش ‌ها می زنید. بدین طریق تمام قطعه ‌ها به هم چسبیده و ثابت می‌شود. در این مرحله میخ ‌های سایه را از روی نقش‌ها برمی‌دارند. پس از چسبیدن نقش ها، نایلونی که قبلاً در زیر کار و روی تخته‌ی پشتکار قرار داده شده است برمی‌دارند و نقش‌های چسبیده شده را برگردانده و پشت آن‌ ها را سمباده ‌ی نرم می‌کشید و در نهایت چسب هایی را که از میان شیارها به پشتکار نفوذ کرده را پاك نمایید.

مرحله هشتم- پرس کردن

در معرقکاری دو نوع پرس وجود دارد: پرس گرم و پرس سرد.

  • پرس گرم: در این نوع، عملیات پرس به وسیله دستگاه پرس انجام می شود. در این پرس، دما و فشار برای پرس لازم است و چسبی که برای پرس استفاده میشود چسب گرم می باشد.
  • پرس سرد: بررسی های دانوما حاکی از آن است که برای پرس سرد، روال زیر را دنبال نمایید:
    • در ابتدا سطح تخته‌ی پشتکار را به وسیله ‌ی کاردک به چسب گرمآغشته کرده و سپس نقشه‌ی معرق شده را روی آن چسبانده و برای ثابت نگاه‌داشتن آن دو میخ سنجاقی در بالا و پایین آن نصب کنید.
    • در ادامه یک قطعه‌ی نایلون و سپس یک پتوی دولا را روی نقشه‌ی معرق شده قرار می‌دهند. این عمل برای جلوگیری از خرد شدن نقشه در زیر فشار دستگاه خواهد بود.
    • ترکیب فوق را در میان دستگاه پرس قرار داده و آن را تنظیم کرده و تحت فشار قرار می‌دهند. قابل ذکر است که تعداد قید پرس بستگی به اندازه تابلو دارد؛ و حدودا با فاصله 30 سانتیمتر قید یا چوب را قرار می دهیم. علت استفاده از چسب رنگی این است که زیر رنگ سفیدک نزند و کار زشت جلوه ندهد.


!
در پرس سرد، لازم است چسب چوب را با پودر رنگی مورد نظر که به رنگ چوب ها نزدیک است مخلوط کرده سپس چسب را بر روی زیر کار به وسیله کاردک یا قلم مو پخش می کنیم. علت استفاده از چسب رنگی این است که زیر رنگ سفیدک نزند و کار زشت جلوه ندهد.

مرحله نهم- دوربری کناره های تابلو

بعد از پرس شدن، اگر تابلو مورد نظر دارای اضلاعی ناصاف باشد، برای برطرف کردن آن، نخست، طول و عرض آن را توسط گونیا صاف بزنید. سپس در میان گیره قرار داده و اضلاع گونیا شده را رنده نمایید.

مرحله دهم- پرداخت اولیه تابلو معرق

بعد از پرس و دوربری کناره های تابلو، مرحله پرداخت و کار رنگ را با روال زیر انجام می دهیم.

  • پرداخت اولیه: به دلیل متفاوت بودن ضخامت چوب‌های صنعتی، سطح نقش‌های معرق شده یکسان نیست و به منظور رفع آن با ماشین سمباده‌ی شماره‌ی ۴۰ کاغذی آن را می‌سایند و این عمل تا مرحله‌ای که همه‌ی نقش‌ها دریک سطح یکسان قرار بگیرند ادامه دارد. لازم به توضیح است که اگر ماشین سمباده در دسترس قرار نداشت درصورتی که صدف یا عاج در معرق به کار برده نشده باشد می‌توان از وسیله‌ای به نام چوب‌ساب استفاده کرد.
  • لیسه زدن و پرداخت مجدد: پس از پرداخت سطح کار، براده‌های چوب برصفحه‌ی شئ پراکنده هستند که به وسیله‌ی لیسه جمع آوری می‌شوند و مجدداً با سمباده‌ی شماره‌ی ۱ سطح شئ را صیقل می‌دهند. این عمل تا مرحله‌ای ادامه دارد که انگشت بر سطح شئ معرق شده بلغزد.

مرحله یازدهم- استفاده از پلی استر یا کیلر

اگرچه کاربرد پلی استر یا کیلر، به نوعی بخشی از فعالیت پرداخت در معرقکاری به حساب می آید، اما به دلیل قابلیت تفکیک، جزئیات و اهمیت این موارد جداگانه مطرح شده است. بنابراین در این مرحله برای ادامه فرآیند پرداخت، از پلی استر و یا کیلر استفاده می شود.

در مواقعی که تابلو معرق‌کاری شده از کیفیت بالایی برخوردار باشد، از کاربرد پلی استر بر اساس روال زیر استفاده می شود:

  • محیط تابلو را به وسیله‌ی نوار چسب کاغذی به طریقی که ۲یا ۳ میلی‌متر آن از سطح تابلو بالاتر قرارمی‌گیرد می‌چسبانیم.
  • مخلوط پلی استر آماده شده را به طور یکنواخت روی صفحه‌ی مورد نظر بریزید و سپس آن را به وسیله‌ی یک شانه ‌ی کوچک روی تمام سطح پخش نمایید تا کاملاً زمینه و سطح نقش‌های معرق شده را بپوشاند. هم‌چنین برای سهولت کار می‌توان پلی‌استر را به وسیله‌ی پمپ بادی بر سطح پاشید.
  • پس از 24 ساعت، پلی‌استر روی تابلو خشک شده که برای ظاهر ساختن نقش‌ها از زیر پلی‌استر، سطح آن را به وسیله‌ی سمباده‌ی لرزان (که صفحه‌ی سمباده‌ی شماره‌ی،۴۰ به آن متصل است) بسایید و مجدداً،
  • برای شفافیت بیشتر، قشری نازک از پلی‌استر خالص بر سطح آن بپاشید که به هنگام خشک شدن حباب هایی روی آن ظاهر می‌شود و برای از میان برداشتن آن‌ها از صفحه‌ی سمباده‌ی شماره‌ی ۴۰۰ آبی استفاده می شود.

در مواقعی که تابلو معرق‌کاری شده از کیفیت بالایی برخوردار نباشد، برای حفاظت و جلای آن به جای پلی‌استراز کیلر استفاده می‌شود که طریق مصرف آن در پنج مرحله به شرح زیر می باشد:

  • نخستین اقدام، انتخاب کيلر براق است و مقدار مصرف آن، اندازه‌ی مشخصی ندارد و می‌توان به مقدار دلخواه از آن استفاده کرد.
  • غلظت این ماده برای پاشیدن روی کار زیاد است و به همین دلیل آن را با مقداری تینر فوری مخلوط نمایید تا رقیق‌تر شود.
  • درون یک ظرف گود مقداری از ترکیب فوق را ریخته و به وسیله‌ی پیستوله (فوتک)، به طریقی که لوله‌ی بزرگ آن به صورت عمودی و حداقل ۵ سانتی‌متر داخل مایع باشد قرار دهید و درون لوله‌ی کوچک‌تر که به صورت افقی قرار گرفته است، بدمید و بدین ترتیب مایع درون ظرف را می‌توان بر سطح کار به طور یکنواخت پاشید.
  • پس از خشك شدن، با انگشتان دست، قطراتی از آب را بر سطح کار بپاشید و سپس سمباده‌ی شماره‌ی ۴۰۰ (پوسته آب) را روی آن بکشید و بدین ترتیب حبابهای ریزی که ایجاد شده از میان برداشته می شود.
  • در خاتمه یک قشر نازک دیگر از کیلر بر سطح کار می‌پاشند.


!
در این مرحله نکته‌ی مورد توجه این است که اگر بعد از دمیدن به درون پیستوله، کیلر پاشیده نشد حتماً غلظت مایع زیاد است که در این صورت مجدداً کمی تینر فوری به آن اضافه می‌کنند. هم‌چنین برای سهولت کار می‌توان از پمپ بادی برای افشاندن کیلر استفاده کرد.

مرحله دوازدهم- پرداخت نهایی معرق کاری

در نهایت به وسیله‌ی دستگاه پرداختکه صفحه‌ی نمد به آن متصل شده است و با به کار بردن مواد جلا دهنده، سطح کار را پرداخت می‌کنند.

نکات کلیدی

  • چنانچه قطعه‌ ای از الگو شکسته یا مفقود شده باشد اقدام به قالب‌گیری با چسب کالک می‌کنیم به این ترتیب که قطعات اطراف الگو موردنظر را در جای خود قرار داده و محل خالي الگو را با چسب می‌پوشانیم. سپس با مداد یا خودکار که دارای نوک تیز باشد خطوطی مماس با کناره الگو های دیگر روی چسب می‌کشیم، چسب را برداشته مستقیما روی چوب می‌چسبانیم و اطراف طرح را می‌بریم در صورت عدم دسترسی به چسب کالک می‌توان از چسب شیشه‌ای استفاده نمود.این متن تستی است.
  • در مرحله پرداخت نهایی، برای جلای بیش‌تر صفحه‌ی نمد نرم‌ تری (نمد پوست بره ای) بر سر دستگاه وصل کرده و با استفاده از ماده ‌ی سفید رنگی به نام پل شیری سطح مورد نظر را پرداخت می‌کنند.

لغات و اصطلاحات

  • معرق: معرق در لغت به معنای وصله، تکه و رگه می باشد و می توان هر کار رگه داری را معرق (Mosaic) نامید.
 

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

5 × چهار =