1

مقدمه

در طول سال ایامی هستند که فضیلتی بیش از دیگر روزهای سال دارند و بر همین اساس اعمال خاصی در شریعت برای چنین روزهایی در نظر گرفته شده است مانند اعمال روز مباهله، اعمال روز عرفه، اعمال عید فطر، اعمال عید قربان و اعمال عید غدیر خم، اعمال روز تاسوعای حسینی، اعمال شب و روز عاشورا، اعمال اربعین حسینی، اعمال ایام البیض و همینطور اعمال لیلۀ الرغائب که البته علاوه بر اعمال، ادعیه خاصی نیز برای آن ها توصیه شده است. عاشور و عاشورا، دهم محرم را گویند که پس از اسلام به این نام خوانده شده و در جاهلیت چنین نامی وجود نداشته است. این روز، روز واقعه جانگداز کربلا یعنی نبرد امام حسین(ع) و یارانشان در کربلا با سپاه کوفه است. واقعه کربلا در روز جمعه دهم محرم سال ۶۱ قمری و به دنبال بیعت‌ نکردن امام حسین(ع) با یزید ملعون رخ داد که به شهادت امام (ع) و یارانشان و نیز اسارت اهل بیتشان انجامید. سن امام حسین (ع) در آن زمان ۵۶ سال و چند ماه بود. برای شب و روز عاشورا اعمالی بیان شده که در این مقاله به ذکر آن ها می پردازیم، البته لازم به تذکر است در کنار اعمال فردی، مهم ترین اعمال در این ایام، برگزاری مراسم سوگواری و ذکر مصائب و معارف کربلا است. در این مطلب، مراحل و نکات کلیدی اعمال شب و روز عاشورا به همراه دعاهای مخصوص آن ارائه می شود. امید است همراهان عزیز دانوما، ما را از نظرات ونیز دعای خیر خود بهره مند سازند.

پیش نیاز و ملزومات

پیش نیاز و لوازم مورد نیاز برای اعمال ایام عاشورا عبارت است از:

  • وسایل نماز
  • کلیات مفاتیح الجنان (هرکتاب دعایی که دربردارنده اعمال شب و روز عاشورا باشد.)

مراحل اصلی

برای شب و روز عاشورا در کتاب های معتبر مانند: مفاتیح الجنان، اقبال الاعمال و … دعا، نماز و اعمال بسیار با فضیلت‌ ذکر شده که

تا مرحله 4 به اعمال شب عاشورا و از مرحله 5 به بعد به اعمال روز عاشورا می پردازیم، لازم به ذکر است تقدم و تاخر اعمال اختیاری است:

اول | خواندن صد رکعت نماز- شب عاشورا

سفارش شده در این شب 100 رکعت نماز (50 نماز 2 رکعتی) طبق روال زیر انجام دهیم:

  • در هر رکعت پس از سوره حَمد 3 مرتبه سوره توحید بخوانیم.
  • بعد از پایان 100 رکعت 70 مرتبه بگوییم:

سُبْحانَ اللّهِ، وَالحَمْدُ للّهِ، وَلَا إِلهَ إِلّا اللّهُ، وَاللّهُ أَكْبَرُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا باللّهِ العَلِيِّ العَظِيمِ.

ترجمه: منزّه است خدا و خدا را سپاس و نیست معبودی جز خدا و خدا بزرگ‌تر است از این که وصف شود و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ.

  • در روایت دیگر آن، پس از العَلِیِّ العَظِیمِ، استغفار هم ذکر شده است.

دوم | خواندن چهار رکعت نماز- شب عاشورا

خواندن نماز روز عاشورا

از اعمالی که در این شب سفارش شده، خواندن 4 رکعت نماز (2 نماز 2رکعتی) در آخر شب است که به صورت زیر انجام می دهیم:

  • در هر رکعت بعد از سوره حَمد، 10 مرتبه آیت‌الکرسی، 10 مرتبه سوره‌ توحید، 10 مرتبه سوره فلق، 10 مرتبه سوره‌ ناس را بخوانیم.
  • پس از سلام نماز 100 مرتبه سوره توحید را قرائت کنیم.

سوم | خواندن چهار رکعت نماز دیگر- شب عاشورا

از دیگر اعمال توصیه شده در این شب، انجام 4 رکعت نماز (2 نماز 2رکعتی) به شیوه زیر است:

  • در هر رکعت بعد از سوره حَمد 50 مرتبه سوره توحید بخوانیم.
  • پس از نماز، بسیار ذکر خدا را بگوییم، بسیار صلوات بر رسول خدا (ص) بفرستیم، بسیار (هرچه می‌توانیم) بر دشمنان اهلبیت (ع) لعنت بفرستیم.


!
این نماز برابر است با نماز امیرالمؤمنین (ع) که فضیلت بسیار دارد.

چهارم | اِحیا کردن- شب عاشورا

از اعمال تاکید شده با فضیلت در این شب، اِحیای این شب است. در روایت آمده که احیای این شب مانند آن است که عبادت کرده باشد به عبادت جمیع فرشتگان و عبادت در آن، برابر 70 سال عبادت است.

احیا کردن شب عاشورا

پنجم | حضور در کربلا- روز عاشورا

از حضرت امام محمد باقر (ع) نقل است كه فرمود هر كه زيارت كند حسين بن على (ع) را در روز 10 محرم تا آنكه نزد قبر آن حضرت گريان شود، ملاقات كند خدا را در روز قيامت با ثواب 2000 حجو 2000 عمره و 2000 جهاد كه ثواب آن ها مثل ثواب كسى است كه در خدمت رسول خدا (ص) حج و عمره و جهاد كند. سوال شد چه ثوابی است براى كسى كه در شهرهاى دور از كربلاست و برایش رفتن بسوى قبر آن حضرت در چنین روزی امكان ندارد؟ فرمود: هر گاه چنين باشد در اوايل روز بيرون رود بسوى صحرا يا بالا رود بر بام خانه خود و بسوى آن حضرت سلام دهد و بر قاتلين ایشان نفرين كند و بعد از آن 2 ركعت نماز بخواند و ندبه و زاری كند بر حسين (ع) و بگريد و اهل خانه را بگریاند. و تعزيت بگويند يكديگر را بر مصيبت حسين (ع)، پس هرگاه اين عمل را انجام دهند من ضامنم براى ايشان بر خدا در جميع آن ثواب ها. سوال شد: فداى تو شوم ضامن مى ‏شوى اين ثواب ها را براى ايشان و كفيل مى ‏شوى اين ثواب ها را ؟ فرمود كه بلى من ضامنم و كفيلم از براى كسى كه اين عمل را بجا آورد.

ششم| دست کشیدن از کسب و کار- روز عاشورا

شایسته است شیعیان در این روز دست از کسب و کار بکشند و نیازهاى خانه را در این روز تهیّه و ذخیره نکنند و به عزادارى و نوحه سرایى بپردازند و همچون کسانى که عزیزترین افراد خویش را از دست داده اند، غم زده و اندوهگین باشند. امام رضا (ع) فرمودند: هر کس در روز عاشورا، دست از تلاش براى دنیا بردارد، خداوند حاجت هاى دنیوى و اخروى او را برآورده مى سازد، و هر کس که روز عاشورا، روز اندوه و غم و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را روز سرور و شادى او قرار دهد و در بهشت با دیدار ما، چشمش روشن مى شود، و هر کس که روز عاشورا را براى خود روز برکت بداند و در آن روز براى منزل خویش اموالى را ذخیره سازد، آن اموال براى او برکتى نخواهد داشت.

هفتم| ترویج فرهنگ عاشورایی و تسلیت گفتن به یکدیگر- روز عاشورا

بهتر است از مزاح و خنده و انجام کارهای شادی بخش دنیایى در این روز و شب خوددارى کنیم. امام باقر(ع) فرمود: شیعیان در این روز به یکدیگر تسلیت بگویند و چه بهتر که با این جمله ها باشد:

عَظَّمَ اللّهُ أُجُورَنا بِمُصابِنا بِالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ، وَ جَعَلَنا وَ إِیّاکُمْ مِنَ الطّالِبِینَ بِثارِهِ، مَعَ وَلِیِّهِ الاْمامِ الْمَهْدِىِّ مِنْ آلِ مُحَمَّد عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

ترجمه: بزرگ گرداند خداوند اجر ما را در سوگواریمان بر حسین(ع) و قرار دهد خداوند ما و شما را از خون خواهانش به همراه ولی امرش امام مهدى (عج) از خاندان محمّد(ع).

هشتم | فرستادن لعنت بر قاتلان امام حسین (ع)- روز عاشورا

سفارش شده در روز عاشورا 1000 مرتبه بر قاتلان آن حضرت لعنت کنیم و بگوییم:

اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ (ع)

ترجمه: خداوندا بر قاتلان امام حسین (ع) لعنت فرست.

فرستادن لعنت بر قاتلان امام حسین (ع)

نهم | خواندن سوره توحید- روز عاشورا

از اعمال با فضیلت روز عاشورا، خواندن 1000 مرتبه سوره توحید در این روز است.امام صادق (ع) فرموده اند: هر کس در روز عاشورا 1000 مرتبه سوره توحیدبخواند، خداوندِ رحمان با دیده رحمت بر او نظر کند و هر کس را که خداوندِ رحمان (با دیده رحمت) نظر کند، وى را مجازات نخواهد کرد.

دهم | پرهیز از خوردن و آشامیدن- روز عاشورا

سفارش شده در روز عاشورا ( بدون نیت روزه) از خوردن و آشامیدن تا هنگام عصر خوددارى کرده سپس از غذا و آب مختصر مانند غذای مصیبت زدگان استفاده شود.

بهتر است روز 9 و 10 ماه محرّم را روزه نگیریم، زیرا بنى امیّه این 2روز را براى برکت و شکر بر قتل امام حسین (ع) روزه مى گرفتند، لذا احادیث فراوانى در مذمّت روزه این 2 روز، مخصوصاً روزه روز عاشورا بیان شده است.

یازدهم | خواندن زیارت عاشورا- روز عاشورا

از اعمال سفارش شده در روز عاشورا خواندن زیارت امام حسین (ع) معروف به زیارت عاشورا است که مى توانیم از راه دور یا نزدیک بخوانیم.

خواندن زیارت عاشورا


!
زیارت عاشورا در واقع، حدیث قدسی و از گنجینه های گرانبهای شیعه است.

دوازدهم | خواندن مقتل- روز عاشورا

از انجام کار های شایسته در این روز این است که مقتل آن حضرت را بخوانیم و یکدیگر را بگریانیم. در روایت آمده هنگامی که حضرت موسی (ع) مأمور شد به ملاقات با حضرت خضر و یادگیری از او، اوّلین چیزی که در وقت ملاقات بین ایشان مطرح شد، آن بود که از مصائب‌ آل محمد (ص) گفتند و بسیار گریستند.

سیزدهم | خواندن زیارت وارث- روز عاشورا

خواندن زیارت وارث

زیارت وارث یکی از زیارتنامه‌های مشهور امام حسین (ع) است که در کربلا قرائت می شود و شایسته است در این روز با خواندن زیارت وارث، بر پیامبر اکرم، فاطمه زهرا و سایر ائمه علیهم السلام، سلام دهیم و آنان را در این مصیبت بزرگ، با دلى سوزان و اشکى روان تسلیت گوییم.


!
شایان ذکر است چنانچه در کربلا قصد خواندن زیارت وارث را دارید، لازم است در بخش های مختلف دعا متناسب با ضریح و موقعیت آن، جابجا شوید و به روال مطرح شده دقت نمایید در غیر این صورت به صورت عادی این زیارت را بجا آورید.

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ

ترجمه: سلام ما بر تو اى وارث آدم برگزيده خدا،سلام ما بر تو اى وارث نوح پيامبر خدا سلام ما بر تو اى وارث ابراهيم دوست خدا،سلام ما بر تو اى وارث موسى هم سخن‏ خدا، سلام ما بر تو اى وارث عيسى روح خدا، سلام ما بر تو اى وارث محمّد حبيب خدا،

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام [وَلِيِّ اللَّهِ‏] السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَى السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ خَدِيجَةَ الْكُبْرَى

ترجمه: سلام ما بر تو اى وارث امير مؤمنان ولىّ خدا، سلام ما بر تو اى‏ فرزند محمّد مصطفى، سلام ما بر تو اى فرزند على مرتضى، سلام ما بر تو اى فرزند فاطمه‏ زهرا، سلام ما بر تو اى فرزند خديجه كبرى،

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَاللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَطَعْتَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ.

ترجمه: سلام ما بر تو اى خون خدا و فرزند خون‏ خدا، و تنهاى ستمديده، گواهی می دهم كه تو نماز بپا داشتى، و زكات پرداختى، و امر به معروف و نهى از منكر کردى، و خدا و رسولش را تا هنگام مرگ اطاعت کردی.

فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً ظَلَمَتْكَ، وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذَلِكَ فَرَضِيَتْ بِهِ

ترجمه: لعنت خدا بر آن ملتى كه تو را كشتند و لعنت خدا بر آن ملتی كه به تو ستم کردند، و لعنت خدا بر آن ملّتى كه اين واقعه را شنيدند و به آن راضى شدند،

يَا مَوْلايَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُورا فِي الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الْمُطَهَّرَةِ لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجَاهِلِيَّةُ بِأَنْجَاسِهَا وَ لَمْ تُلْبِسْكَ مِنْ مُدْلَهِمَّاتِ ثِيَابِهَا

ترجمه: اى مولاى من اى‏ ابا عبد اللّه، گواهی می دهم كه شما در اصلاب (پشت) عالی پاک پدران و رحم هاى مطهر مادران، نور پاک الهی بودید. و هرگز مقام توحيد كامل شما آلوده به ناپاكي هاى جاهليت نگرديد و غبارى از شرك هاى عصر شرك و جهالت بر دامان شما ننشست،

وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مِنْ دَعَائِمِ الدِّينِ وَ أَرْكَانِ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمَامُ الْبَرُّ التَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ الْهَادِي الْمَهْدِيُّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ أَعْلامُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا

ترجمه: و شهادت می دهم كه تو از ستون هاى‏ دين و پايه هاى مردم با ايمانى و شهادت می دهم كه تويى پيشواى نيكوكار با تقواى پسنديده و پاكيزه هدايتگر و ره يافته‏ و شهادت می دهم كه امامان از فرزندانت ريشه تقوا و نشانه هاى هدايت و دستاويز محكم و حجّت بر اهل دنيا هستند

وَ أُشْهِدُ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ وَ رُسُلَهُ أَنِّي بِكُمْ مُؤْمِنٌ وَ بِإِيَابِكُمْ [بِآيَاتِكُمْ‏] مُوقِنٌ بِشَرَائِعِ دِينِي وَ خَوَاتِيمِ عَمَلِي وَ قَلْبِي لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِي لِأَمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِكُمْ وَ عَلَى أَجْسَادِكُمْ وَ عَلَى أَجْسَامِكُمْ وَ عَلَى شَاهِدِكُمْ وَ عَلَى غَائِبِكُمْ وَ عَلَى ظَاهِرِكُمْ وَ عَلَى بَاطِنِكُمْ.

ترجمه: و گواه مى گيرم خدا و فرشتگان و پيامبران و رسولانش را، كه من به شما ايمان دارم‏ و بر يقين به بازگشت شمايم، براساس قوانين دينم و عواقب عملم، و دلم تسليم دل شما و كارم پيرو كار شماست‏ درود خدا بر شما،و بر ارواح و اجساد و پيكرهايتان و بر حاضر و غايب و آشكار و باطنتان.

  • پس خود را به روى قبر بينداز و آن‏ را ببوس و بگو:

بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِيَّةُ وَ جَلَّتِ الْمُصِيبَةُ بِكَ عَلَيْنَا وَ عَلَى جَمِيعِ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً أَسْرَجَتْ وَ أَلْجَمَتْ وَ تَهَيَّأَتْ لِقِتَالِكَ يَا مَوْلايَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ قَصَدْتُ حَرَمَكَ وَ أَتَيْتُ إِلَى مَشْهَدِكَ أَسْأَلُ اللَّهَ بِالشَّأْنِ الَّذِي لَكَ عِنْدَهُ وَ بِالْمَحَلِّ الَّذِي لَكَ لَدَيْهِ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ يَجْعَلَنِي مَعَكُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.

ترجمه: پدرم و مادرم فداى تو اى فرزند رسول ‏خدا پدر و مادرم فدايت اى ابا عبد الله، بزرگ شد عزا و مصيبت تو بر ما و بر همه اهل آسمانها و زمين‏. پس خدا لعنت كند قومى كه اسبها را زين كردند و دهانه زدند و آماده ی جنگ با تو شدند، اى مولای من اى ابا عبد اللّه، من قصد حرم شریفت را کرده ام و به زيارتگاهت آمدم از خدا درخواست می کنم به حق شأن و مقامى كه تو در نزد او داری، كه درود فرستد بر محمّد و خاندان محمّد و مرا هم در دنيا و هم آخرت با شما قرین و همنشین بگرداند.

  • آنگاه برخيز و بالاى سر 2ركعت نماز به جا آور و در آن 2 ركعت پس از سوره حمد هر سوره اى را كه‏ می خواهى بخوان و پس از نماز بگو:

اللَّهُمَّ إِنِّي صَلَّيْتُ وَ رَكَعْتُ وَ سَجَدْتُ لَكَ وَحْدَكَ لا شَرِيكَ لَكَ لِأَنَّ الصَّلاةَ وَ الرُّكُوعَ وَ السُّجُودَ لا يَكُونُ إِلا لَكَ لِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَبْلِغْهُمْ عَنِّي أَفْضَلَ السَّلامِ وَ التَّحِيَّةِ وَ ارْدُدْ عَلَيَّ مِنْهُمُ السَّلامَ اللَّهُمَّ وَ هَاتَانِ الرَّكْعَتَانِ هَدِيَّةٌ مِنِّي إِلَى مَوْلايَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِمَا السَّلامُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَيْهِ وَ تَقَبَّلْ مِنِّي وَ أْجُرْنِي عَلَى ذَلِكَ بِأَفْضَلِ أَمَلِي وَ رَجَائِي فِيكَ وَ فِي وَلِيِّكَ يَا وَلِيَّ الْمُؤْمِنِينَ.

ترجمه: خدايا نماز خواندم و براى تو كه يگانه و بی شريكى‏ ركوع و سجود کردم، زيرا نماز و ركوع و سجود برای غیر از تو روا نمی باشد، همانا تويى خدا كه معبودى جز تو نيست. خدایا درود بفرست بر محمّد و خاندان محمّد و از جانب من به آنها بهترين سلام و تحيّت را برسان و بر من بازگردان از جانب آنان جواب سلام شان را. خدايا اين دو ركعت نماز هديه اى است از سوى من‏ به مولايم حسين بن على (درود خدا بر آنان باد) خدايا بر محمد و آن حضرت درود فرست و از من بپذير و پاداشم ده بر آن، براساس بهترين آرزو و اميدم درباره تو و ولّی ات اى سرپرست مؤمنان. و اين عمل را از من بپذير و بر آن اجر و پاداشى بهتر از آنچه اميد و آرزو به حضرتت دارم و اميد تولاى تو و مولاى اهل ايمان حضرت حسين را دارم عطا فرما اى دوستدار اهل ايمان.

  • پس برخيز و به طرف پايين قبر آن حضرت برو و نزد سر على بن الحسن عليه السّلام بايست و بگو:

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الْحُسَيْنِ الشَّهِيدِ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الشَّهِيدُ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْمَظْلُومُ وَ ابْنُ الْمَظْلُومِ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً ظَلَمَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذَلِكَ فَرَضِيَتْ بِهِ.

ترجمه: سلام ما بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام ما بر تو اى فرزند پيامبر خدا، سلام ما بر تو اى فرزند امير المؤمنین، سلام ما بر تو اى فرزند حسين شهيد، سلام ما بر تو اى شهيد راه خدا، سلام ما بر تو اى مظلوم، پسر امام مظلوم، خدا لعنت كند امتى را كه تو را كشتند و خدا لعنت کند، امتى را كه به تو ستم روا داشتند و خدا لعنت كند امتى كه اين واقعه را شنيدند و به آن رضايت دادند.

  • پس خود را بر قبرش بينداز و آن را ببوس و بگو:

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ وَ ابْنَ وَلِيِّهِ لَقَدْ عَظُمَتِ الْمُصِيبَةُ وَ جَلَّتِ الرَّزِيَّةُ بِكَ عَلَيْنَا وَ عَلَى جَمِيعِ الْمُسْلِمِينَ فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَيْكَ مِنْهُمْ.

ترجمه: سلام ما بر تو اى ولى خدا و پسر ولی خدا، همانا مصيبت و عزاى تو بر ما و بر همه مسلمانان‏ بزرگ شد، پس خدا لعنت كند امتى را كه تو را كشتند و من به جانب خدا و به سوى تو از آنان بيزارى مى جويم.

  • سپس از درى كه پايين پاى على بن الحسين (ع) است بيرون بيا و به سوى شهدا متوجه شود و بگو:

السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَوْلِيَاءَ اللَّهِ وَ أَحِبَّاءَهُ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَصْفِيَاءَ اللَّهِ وَ أَوِدَّاءَهُ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ دِينِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ فَاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ أَبِي مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَلِيِّ [الزَّكِيِ‏] النَّاصِحِ السَّلامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ بِأَبِي أَنْتُمْ وَ أُمِّي طِبْتُمْ وَ طَابَتِ الْأَرْضُ الَّتِي [أَنْتُمْ‏] فِيهَا دُفِنْتُمْ وَ فُزْتُمْ فَوْزا عَظِيما فَيَا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَكُمْ فَأَفُوزَ مَعَكُمْ.

ترجمه: سلام ما بر شما اى یاران و دوستداران خدا، سلام ما بر شما اى برگزيدگان خدا و دوستدارانش، سلام‏ ما بر شما اى ياران دين خدا، سلام ما بر شما اى ياران رسول خدا، سلام ما بر شما اى ياران‏ امير المؤمنین، سلام ما بر شما اى ياران فاطمه سرور زنان جهانيان، سلام ما بر شما اى ياران حسن مجتبی فرزند پاک و مهربان علی مرتضی، سلام ما بر شما اى ياران با وفای ابا عبد اللّه‏ الحسین (ع) پدر و مادرم فداى شما، پاكيزه شديد و پاكيزه شد زمينى كه شما در آن دفن شديد و به رستگارى بزرگى رسيديد اى كاش من هم با شما بودم تا همراه شما به رستگارى می رسيديم.

  • آنگاه به سمت بالاى سر امام حسين (ع) برگرد و براى خود و اهل و اولاد و پدر و مادر و برادران خود بسيار دعا كن، زيرا در آن روضه مطهره دعاى دعاكننده‏ رد نمی شود.

چهاردهم | ذکر مصیبت اهل حرم در هنگام غروب عاشورا

عزاداری امام حسین (ع)

از سخت ترین لحظات اهل حرم آل پیامبر (ص)، هنگام غروب روز عاشورا بود، درحالی که اجساد شهیدان روى خاک کربلا و زنان و کودکان نالان و گریان و پریشان بودند، دشمنان شروع به غارت و آتش زدن خیمه ها کردند. مصایبی بر این خواندان وارد شده است که هیچ انسان آزاده ای شنیدنش را تاب نمی آورد. بنابراین بدیهی و اخلاقی است، جهت هم آهنگی و نزدیک شدن روح به جایگاه شخصیت این بزرگواران، همچنین توسعه سبک زندگی الهی و ایجاد نگرش درست نسبت به حق و باطل و بسیاری فواید اجتماعی دیگر، به یاد مصائب فرزندان و اطفال و زنان حرم امام حسین (ع) به عنوان برگزیده ترین انسان های بشریت (از ابتدا تا کنون) باشیم.

نکات کلیدی

برخی نکات و احکام مهم اعمال روز عاشورا عبارت است از:

  • مهم ترین عمل عاشورایی کمک به گسترش و نشر فرهنگ غنی عاشورا است چه با عزاداری و چه با انتشار فلسفه این حماسه جاودان تاریخ.
  • در کنار اعمال فردی از برپایی دستگاه پرشور و شعور حسینی غافل نشویم که واقعه کربلا نهضت است و نه عبادت فردی.

لغات و اصطلاحات

  • حدیث قدسی: حدیث قدسی، سخنی که اصل و مفهوم آن از خداوند متعال است، اما در قرآن ذکر نشده بلکه بر زبان پیامبر جاری می شود.

منابع و ارجاعات

  • اقبال الاعمال سید بن طاووس
  • کلیات مفاتیح الجنان ترجمه شیخ حسین انصاریان و مرحوم الهی قمشه ای
  • سایت ویکی شیعه
  • وبسایت های محتوایی حوزه اعتقادی و عبادی
 

نظرات کاربران

1 دیدگاه در “مراحل و نکات اعمال شب و روز عاشورا

  1. آلما گفت:

    ممنون. التماس دعا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پانزده − سیزده =