عمومی در اعتقادی
image 1624091633

مراحل و نکات خواندن نماز توبه (یکشنبه های ماه ذی القعده)

3

مقدمه

ماه ذی القعده (از ماه های حرام) دارای اهمیت و فضیلت خاصی است و به گفته سيّد بن طاووس، زمان خوبى براى دعا واجابت دعا جهت سختی ها و گرفتارى هاست که باید اوقاتش را غنيمت شمرد. روزهای یکشنبه‌ ماه ذی القعده که ایّام توبه و استغفار است، نماز با فضیلتی دارد که معروف به نماز توبه است. از پیامبر اکرم (ص) نقل شده هر کس این نماز را به جا آورد، از اثرات وضعی زیر متنعم می شود (پیامبر اکرم (ص) فرمودند که این کلمات را جبرئیل در معراج به من یاد داد):

  • توبه‌اش مقبول حق و گناهانش آمرزیده ‌شود.
  • دشمنانش در قیامت از او راضی شوند.
  • با ایمان از دنیا برود و ایمانش از او گرفته نشود.
  • قبرش گشاده و نورانی گردد.
  • پدر و مادرش از او خوشنود شوند.
  • آمرزش حق نصیب پدرو مادر و فرزندان و نسل او گردد.
  • روزی او وسعت یابد.
  • فرشته مرگ در وقت مردن با او مدارا کند و به آسانی جان دهد.

همانطور که می دانید در اسلام نماز دارای دو نوع واجب و مستحب است:

اول- نمازهای واجب: شامل نمازهاییومیه و روزانه (نماز صبح، نماز ظهر، نماز عصر، نماز مغرب و نماز عشاء)، نماز میت، نماز آیات، نماز قضای پدر و مادر، نماز نذر، اجاره و عهد و در نهایت نماز طواف می شود.

دوم- نماز های مستحب: نمازهای مستحب شامل نافله‌های روزانه (نافله صبح، نافله ظهر، نافله عصر، نافله مغرب، نافله عشاء و نافله شب)، نمازهای در وقت مشخص (نماز شب، نماز غفیله نمازهای به نام چهارده معصوم (نماز امام زمان (عج))، نمازهای به نام یاران پیامبر و ائمه (نماز جعفر طیار)، نمازهای در مورد زمانی خاص (مانند نماز اول ماه، نماز عیدین (نمازعید قربان و نماز عید فطر)، نماز عید غدیر)، نمازهایی که برای مکان خاص تشریع شده است (مانند نماز در مسجد جمکران، نماز تحیت مسجد)، نمازهای مخصوص برای حل مشکلات روحی و مادی و برآورده شدن حاجت‌ها (مانند نماز برای زیاد شدن رزق، نماز توبه، نماز شکر).

شایان ذکر است غسل کردن (ترتیبی و ارتماسی)، وضو گرفتن، گرفتن وضوی جبیره و تیمم کردن برای طهارت و پاک نمودن جسم و جان و آماده شدن برای عبادت و نماز ضروری است. در این مطلب، مراحل و نکات کلیدی نماز یکشنبه های ماه ذی القعده (معروف به نماز توبه) ارائه می شود. امید است برای همراهان عزیز دانوما، توفیق انجام آن حاصل شده، ما را از دعای خیر و نظراتخود بهره مند سازند.


!
زمان اصلی خواندن این نماز، یکشنبه ماه ذی‌القعده است که در هر ساعتی از روز می‌توان آن را خواند. اما طبق روایتی به نقل از پیامبر اکرم (ص) اگر کسی این عمل را در سایر ماه ها بجا آورد، همان‌ ثواب ها شامل حالش می شود.

پیش نیاز و ملزومات

  • داشتن طهارت (غسل و وضو)
  • وسایل نماز

مراحل اصلی

اول | غسل کردن

غسل کردن برای نماز توبه

برای خواندن نماز یکشنبه ماه ذیقعده باید اول غسل کنیم. غسل را اعم از واجب و مستحب به 2 صورت می توان انجام داد:

  • غسل ترتیبی: همان طور که از نام آن پیداست در غسل ترتیبی باید اجزای بدن به ترتیب در زیر آب (دوش، شلنگ، شیر و …) شستشو داده شود که روال آن به شرح زیر است:
    • نیت کردن: نیت غسل می کنیم اما لازم نیست نیت را بـه زبان بیاوریم، بلکه همین ‏قدر کـه قلباً بدانیم نیت مان غسل کردن و انجام چه غسلی اسـت کفایت مى‏کند. حتی می توانیم با یک غسل نیت چند غسل را بکنیم.
    • شستن سر و گردن: بعد از نیت، سر و گردن را بـه قصد غسل می شوییم.
    • شستن طرف راست بدن: دراین مرحله تمام طرف راست بدن تا کف پا را می شوییم.
    • شستن طرف چپ بدن: سپس تمام طرف چپ بدن تا کف پا را می شوییم.


!
برای آن کـه مطمئن شویم تمام بدن شسته شده اسـت بهتراست کمی از نیمه چپ را بـه همراه سمت راست و کمی از نیمه راست را بـه همراه سمت چپ بدن بشوییم.

  • غسل ارتماسی: ارتماس، در آب فرو رفتن است وغسل ارتماسی به صورت زیر است:
    • نیت کردن: نیت می کنیم.
    • فرو رفتن در آب: باید به نیت غسل ارتماسی در آب فراوانی مانند استخر فرو رویم. به نحوی که آب دریک لحظه، تمام بدن را فرابگیرد. همچنین کف پاها را هم باید بـه نیت غسل هم زمان با سایر نقاط بدن بشوییم.


!
غسل ارتماسی باید حتماً در استخر، حوض و مانند ان باشد بنابر این زیر دوش حمام نمی‌توان غسل ارتماسی انجام داد. امروزه معمولا غسل به صورت ترتیبی انجام می شود.

دوم | وضو گرفتن

در ادامه و پس از غسل کردن لازم است همانند بسیاری از نمازهای واجب و مستحب، وضو بگیرید. روال اصلی گرفتن وضو به صورت زیر است:

گرفتن وضوی مستحبی نماز توبه
  • نیت
  • شستن صورت
  • شستن دست راست
  • شستن دست چپ
  • مسح سر
  • مسح پای راست
  • مسح پای چپ

برای آشنایی با روال صحیح وضو گرفتن، به صفحه مربوطه مراجعه نمایید.

سوم | خواندن 4 رکعت نماز (2 نماز 2 رکعتی)

خواندن نماز توبه

نماز یکشنبه ماه ذی القعده را طبق روال زیر بجا می آوریم:

  • نیت: ابتدا نیت 2 رکعت نماز یکشنبه ماه ذی القعده (نماز توبه) کرده و تکبیر می گوییم.
  • در هر رکعت بعد از سوره حمد، 3 مرتبه توحید و 1 مرتبه معوّذتین (سوره فلق و ناس) خوانده، رکوع و 2 سجده را مثل سایر نماز ها بجا می آوریم و بعد از تشهد در رکعت دوم، نماز را سلام می دهیم.
  • سپس 2 رکعت دیگر به همان ترتیب بجا می آوریم و پس از آن:
  • در ادامه 70مرتبه استغفار می کنیم (با گفتن ذکری مانند: اَستَغفِرُ اللهَ ربی و اَتوبُ إلیهِ)
  • یک مرتبه می گوییم: لا حَولَ وَ لا قُوَةَ اِلّا بِالله العَلیِّ العَظیمِ.
    • ترجمه: حرکت و توانایی نیست جز به خداوند بلندمرتبه و بزرگ.
  • در پایان این دعا را می خوانیم: یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ.
    • ترجمه: ای گرانقدر ای بسیار بخشنده، بیامرز گناهانم را و گناهان مردان و زنان مومن را، بدرستی که کسی غیر از تو گناهان را نمی آمرزد.


!
به هر یک از سوره های فلق و ناس، مُعَوذه و جمع آن دو را، مُعَوِّذَتَیْن ‌مي‎گويند.

نکات کلیدی

نکات کلیدی و برخی احکام مهم نماز توبه عبارت است از:

  • تمام نمازهای مستحبی به صورت 2 رکعتی خوانده می شود، مگر نماز وتر در نافله شب، که 1 رکعت است، و نماز اعرابی، که به صورت 1 نماز 2 رکعتی و 2 نماز 4 رکعتی خوانده می شود.
  • برای انجام نماز توبه، غسل الزامی و جزء آداب آن است.
  • اگر چه این نماز به نماز یکشنبه های ماه ذی القعده معروف است ولی ازآنجایی که در واقع نماز توبه است، طبق فرمایش پیامبر اکرم (ص) در ماه های دیگر نیز می توان بجا آورد.
  • برای استغفار بعد از این نماز ذکر خاصی بیان نشده است، لذا به هریک از صورت های زیر می توانیم بگوییم:
    • اَستَغفِرُ اللهَ ربی و اَتوبُ إلیهِ
    • اَستَغفِرُ اللهَ و اَتوبُ إلیهِ
    • اَستَغفِرُ اللهَ

لغات و اصطلاحات

  • ارتماسی: (منسوب به ارتماس) فرو رفتن در آب.
  • سيّد بن طاووس: از عالمان شیعه در قرن 7 هجری، صاحب کتاب لُهوف (مقتل امام حسین ع)، اقبال الاعمال و…که به سبب تقوا، مراقبه فراوان و حالات عرفانی به او (جمال العارفین) گفته‌اند.
  • ماه حرام: 4ماه قمری ذی القعده، ذی‌الحجه، محرم و رجب ماه‌های حرام هستند. که هر گونه جنگ و نبرد (به‌ جز برای دفاع) در آنها حرام شمرده شده و دیه نیز افزایش می‌یابد.
  • مُعَوِّذَتَیْن: معوذه از عَوْذ گرفته شده به معناي پناه بردن . به هر یک از سوره های فلق وناس، معوذه و جمع آن دو را مُعَوِّذَتَیْن ‌مي‎گويند.

منابع و ارجاعات

 

نظرات کاربران

3 دیدگاه در “مراحل و نکات خواندن نماز توبه (یکشنبه های ماه ذی القعده)

  1. ناصر بردر گفت:

    عالی بود بهره بردیم

  2. ناصر بردر گفت:

    مطالب تان مورد استفاده هست

  3. محدثه گفت:

    خیلی کامل توضیح دادید ممنونم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 + یازده =