خانه » اعتقادی و اعبادی » عمومی در اعتقادی »
2
1,941
10 آذر 1400

مقدمه

همانطور که می دانید در دین مبین اسلام نماز دارای دو نوع زیر است:

اول- نمازهای واجب: شامل نمازهای یومیه و روزانه (نماز صبح، نماز ظهر، نماز عصر، نماز مغرب و نماز عشاء)، نماز میت، نماز آیات، نماز قضای پدر و مادر، نماز نذر، اجاره و عهد و در نهایت نماز طواف می شود.

چه زمان هایی نماز آیات واجب است؟!

دوم- نماز های مستحب:

  • نافله‌های روزانه (نافله صبح، نافله ظهر، نافله عصر، نافله مغرب، نافله عشاء و نافله شب)،
  • نمازهایی که در وقت مشخص خوانده می‌شوند؛ مانند نماز شب، نماز غفیله.
  • نمازهایی که به نام چهارده معصوم وارد شده و خواندن آنها توصیه شده است مانند نماز امام زمان (عج).
  • نمازهایی که به نام برخی از یاران پیامبر و ائمه وارد شده است؛ مانند نماز جعفر طیار.
  • نمازهایی که برای زمانی خاص تشریع شده است؛ مانند نماز اول ماه، نماز عید غدیر، نماز عیدین(عید قربان و عید فطر).
  • نمازهایی که برای مکان خاص تشریع شده است؛‌ مانند نماز در مسجد جمکران، نماز تحیت مسجد(هنگام ورود به مسجد و به قصد احترام)،
  • نمازهایی که برای حل مشکلات روحی و مادی و برآورده شدن حاجت‌ها وضع شده‌اند؛ مانند نماز برای زیاد شدن رزق، نماز توبه، نماز شکر.

همانطور که عنوان شد یکی از نمازهای واجب نماز آیات است. این نماز دارای ۲ رکعت است که هر رکعت، ۵ رکوع دارد. از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، همچنین وقتی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می‌افتد، باید نماز آیات را به جا آوریم. شایان ذکر است انسان براى نماز بايد علاوه بر پاكى از نجاست‏ها، دارای طهارت از حَدَث اصغر( هر چه كه موجب فقط وضو شود) و حَدَث اكبر ( هر چه كه موجب غسل شود) داشته باشد و وضوگرفتن، تیمم کردن (در صورت ایجاد شرایط) و غسل کردن موجب پاكى از حدث و شرط صحیح بودن نماز خواهد بود. در این مقاله، مراحل اصلی و نکات کلیدی خواندن نماز آیات ارائه می شود. امید است با رعایت موارد ذکر شده تجربه خوب معنی از به جا آوردن این نماز واجب داشته باشید.

در وقت خسوف و کسوف اگر اقامه نماز به حدی به تاخیر بیفتد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن بکند، باید نیّت قضا بکنیم امّا درمورد زلزله و ... هر وقت بخوانیم، به نیّت ادا است.

پیش نیاز و ملزومات

  • داشتن طهارت و وضو

مراحل اصلی

اول | گرفتن وضو

وضو گرفتن

در ابتدا همانند اکثریت نمازهای واجب و مستحب، لازم است وضو گرفته، غسل نموده و یا تیمم نمایید. برای آشنایی دقیقا با مراحل و احکام وضو گرفتن، انجام غسل یا تیمم کردن، به صفحه مربوطه در سایت مراجعه نمایید.

شستن صورت و دست ها در وضو باید از بالا به پایین انجام شود، یعنی هنگام شستن صورت آب را از بالای صورت می ریزیم و از بالا به پایین دست می کشیم و نه از پایین به بالا که موجب باطل شدن وضو می شود، هنگام شستن دست ها هم آب را از کمی بالاتر از آرنج میریزیم و تا سر انگشتان دست می کشیم.

لازم نیست مسح سر بر پوست سر کشیده شود و اگر بر قسمت انتهایی موها هم کشیده شود درست است، اما اگر مو به قدری بلند است که بر صورت ریخته می شود یا موی قسمتی از سر در قسمت دیگر سر قرار می گیرد مثل اکثر خانوم ها، باید برای مسح سر فرق باز کند و مسح را بر آن قسمت بکشد.

هنگام مسح سر و پا، مواضع مسح باید خشک باشند، ولی اگر رطوبتشان به قدری باشد که رطوبت دست بر آن غلبه کند اشکال ندارد.

دوم | خواندن نماز آیات

نماز آیات را به دو صورت می توانید به جا بیاورید.

روش اول: در این روش 5 مرتبه به صورت کامل، حمد و سوره را خوانده و به رکوع می رویم.

  • نیت: ابتدا نیّت ۲ رکعت نماز آیات کرده و تکبیر می گوییم.
  • رکعت اول: بعد از آن یک حمد و یک سورهتمام می خوانیم و به رکوع می رویم، ذکر رکوع را می گوییم و بعد سر از رکوع برمی داریم. و این عمل را 5 مرتبه به همین شیوه تکرار می کنیم. بعد از رکوع پنجم ۲ سجده به جا می آوریم.
  • رکعت دوم: پس از سجده رکعت اول برمی خیزیم و رکعت دوم را هم به همین ترتیب انجام می دهیم، و در نهایت تشهّد خوانده و سلام می دهیم.

مانعی ندارد که یک رکعت را به یک روش و رکعت دیگر را به روش دیگر انجام داد.

روش دوم: در این روش در هر رکعت، یکبار حمد می خوانیم و یک سوره را ۵ قسمت می کنیم و بعد از هر قسمت یک ركوع انجام می دهیم، به عنوان مثال با تقسیم سوره توحید، نماز را به ترتيب زير به جا می آوریم:

  • نیت: ابتدا نیّت ۲ رکعت نماز آیات کرده و تکبیر می گوییم.
  • رکعت اول: بعد از سوره حمد، سوره را به 5 قسمت تقسیم می کنیم و به صورت زیر به جا می آوریم:
    • قسمت اول: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ، سپس به ركوع می رویم، ذکر رکوع را می گوییم و سر از رکوع برمی داریم.
    • قسمت دوم: اللَّهُ الصَّمَدُ را می خوانیم و به ركوع می رویم، ذکر رکوع را می گوییم و سر از رکوع برمی داریم.
    • قسمت سوم: لَمْ ‏يَلِدْ را می خوانیم و به رکوع می رویم، ذکر رکوع را می گوییم و سر از رکوع برمی داریم.
    • قسمت چهارم: وَ لَمْ‏ يُولَدْ را می خوانیم و به ركوع می رویم، ذکر رکوع را می گوییم و سر از رکوع برمی داریم.
    • قسمت پنجم: وَ لَمْ ‏يَكُنْ لَهُ كُفُوَاً احَدٌ را می خوانیم و به ركوع رویم، ذکر رکوع را می گوییم و سر از رکوع بر می داریم.
  • رکعت دوم: بعد از رکوع پنجم، دو سجده به جا می آوریم، برمی خیزیم و ركعت دوم را نيز مانند ركعت اوّل به‏ جا می آوریم و تشهد می خوانیم و سلام می دهیم.
دعا کردن در پایان نماز آیات

 

نکات کلیدی

نکات و احکام کلیدی نماز آیات عبارت است از:

  • کلیه رکوع های نماز آیات، رکن حساب می شود و کم و زیاد شدن آن ها موجب بطلان نماز می شود.
  • کلیه واجبات و مستحبات نماز های پنجگانه روزانه، در نماز آیات هم واجب و مستحب است به غیر از اذان و اقامه که به جای آن می توان ۳ مرتبه گفت: الصّلاه.
  • نماز آیات را می توان به جماعت خواند.
  • مستحب است قبل از رکوع دهم قنوت خوانده شود.
  • در روش دوم (که سوره را پنج قسمت می کنیم) برخی از مراجع تقلید، بسم اللّه الرّحمن الرّحیم را یک آیه مستقل می دانند ولی بعضی قائل به این امر نیستند.

لغات و اصطلاحات

  • آیات: نشانه ها (جمع آیت)
  • کسوف: خورشید گرفتگی
  • خسوف: ماه گرفتگی

منابع و ارجاعات

 

نظرات کاربران

2 دیدگاه در “مراحل خواندن نماز آیات | + نکات مهم”

  1. شریفی گفت:
    11 مرداد 1402 در 4:54 ب.ظ

    من همیشه قاطی میکنم در خوندن نماز آیات ممنون از نوشته ی کاملتون

    پاسخ
  2. شمسی گفت:
    5 آذر 1402 در 5:04 ب.ظ

    من بعضی وقتا سر نماز یادم میره چند تا سوره خوندم متاسفانه

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

20 − پنج =