0

مقدمه

بیماری تهوع همچون یبوست، اسهال، هموروئید و… یک بیماری (ناخوشی) است. حالت تهوع و استفراغ جز شایع ترین علائم بیماری های دستگاه گوارش و بسیاری دیگر از بیماری ‌ها و عارضه ‌ها است. علل شایع حالت تهوع و استفراغ عبارت است از:

  • وجود عفونت یا ویروس: چنانچه فردی دچار ویروس و یا باکتری خاصی شود که بر روی دستگاه گوارش و معده وی تأثیر بگذارد، ممکن است به حالت تهوع دچار شود. همچنین یک علت حالت تهوع مسمومیت غذایی است که ممکن است به دلیل وجود باکتری در غذا ایجاد شود.
  • ماشین گرفتگی یا دریازدگی: حالت تهوع هنگام سوار شدن در ماشین و یا قرار گرفتن بر روی دریا، به دلیل عدم هماهنگی بین پیام ‌های مغز با حواس پنج‌ گانه است.
  • عوارض دارویی: دارو های مختلف عوارض متفاوتی دارند که معمولاً روی بروشور آن‌ ها و یا روی جعبه ذکر می ‌شود. حالت تهوع از خفیف ‌ترین عوارض دارویی بسیاری از دارو هاست که از آن جمله می ‌توان به دارو های شیمی درمانی اشاره کرد.
  • تاثیر برخی غذا ها: ممکن است افراد به مصرف برخی از غذا ها آلرژی داشته باشند و به همین دلیل پس از مصرف آن ‌ها دچار حالت تهوع شوند. همچنین سنگین شدن معده در اثر پرخوری و یا مصرف بیش از حد غذا های چرب و تند نیز ممکن است سبب تحریک حالت تهوع شود.
  • سایر بیماری‌ ها به عنوان علت حالت تهوع: برخی از انواع سرطان ها، سندروم استفراغ دوره ‌ای، سرگیجه، آپاندیسیت، رفلاکس معده، مشکلات کیسه صفرا، بزرگی طحال، عفونت گوش، حمله قلبی، انسداد روده، سردرد های میگرنی و یا مننژیت و… می‌ توانند سایر بیماری ‌ها و مشکلات پزشکی باشند که سبب حالت تهوع شوند.

همچنین استفراغ در کودکان می ‌تواند ناشی از دلایلی همچون ابتلا به عفونت ویروسی و مسمومیت غذایی (شایع ترین علت استفراغ در کودکان)، حرکت در ماشین، ابتلا به سرفه، تب بالا، پرخوری و یا ابتلا به انسداد روده باشد.

امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی نسبت به درمان خانگی، فوری، سریع و یا سنتی بیماری حالت تهوع و استفراغ پیدا نمایید.

راهکارهای ارائه شده در این مقاله، از منابع و کتب منتشر شده توسط طبیبان و پزشکان معتبر، برداشت شده است.
راهکارهای مطرح شده فاقد تقدم و تأخر انجام است.

مراحل اصلی

درمان خوراکی حالت تهوع و استفراغ

رایحه درمانی برای حالت تهوع

گاهی تهوع و استفراغ به عنوان مکانیسم طبیعی بدن برای پاک سازی معده از ماده غیر طبیعی لازم است و پس از استفراغ حال بیمار بهتر می شود. در این گونه موارد نباید استفراغ را مهار کرد، اما باید از ادامه یافتن بیش از حد آن جلوگیری کرد. برای این منظور استفاده از روش های زیر توصیه می شود:

  • مصرف عصاره جوجه مرغ (که به همراه آبغوره، سماق پخته شده باشد)
  • مصرف یک لیوان آب سیب به علاوه مقداری مصطکی
  • مصرف شربت غوره (که کمی به آن عرق نعناع اضافه شده باشد)
  • مصرف باقالی با پوست (که در مخلوط آب و سرکه جوشانده شود)
  • جویدن سقز و بلعیدن آب آن
  • مصرف عدس پخته با سرکه (ابتدا عدس را در آب، پخته سپس آب آن رادور بریزید و عدس را دوباره با سرکه بپزید)
  • مصرف انار و نعنا (روزی 2-3 استکان)
  • مصرف رب انار ترش (هم اندازه رب انار، مویز هسته دار اضافه کرده و مخلوط شود سپس به اندازه یک پنجم آن زیره سبز اضافه شود و تا 15 گرم به تدریج مصرف شود)
  • نوشیدن شربت گلاب خنک
  • مصرف سماق و زیره سبز (به اندازه مساوی کوبیده شده و یک قاشق چایخوی روزی 4 بار با اب سرد مصرف شود)
  • خوردن هل (به خصوص اگر به صورت کوبیده با پوست همراه با آب انار ترش و شیرینی که با پیه آن گرفته باشند، مخلوط شده و نوشیده شود)
  • مصرف لیمو ترش بریده شده (با قدری نمک و آویشن)
  • نوشیدن نصف لیوان عرق اترج (با نصف لیوان آب مخلوط کرده و روزی 3 بار میل شود)
  • استفاده از مخلوط پودر زنجبیل و شکر
نوشیدنی هایی که به بیمار دچار استفراغ داده می شود، باید خنک بوده و ابتدا با مصرف مقدار کم شروع شود (مثلا هر 15 دقیقه یک قاشق چایخوری به بیمار داده شود، سپس اگر تحمل کرد به تدریج به میزان آن اضافه شود).
از مصرف شربت نبات و زعفران خودداری شود.

درمان موضعی و فشاری حالت تهوع و استفراغ

درمان موضعی برای حالت تهوع

درمان سریع و موضعی برای حالت تهوع و استفراغ عبارت است از:

  • روغن مالی: روغن مالی روی معده با روغن مصطکی یا روغن گل سرخ،
  • باند پیچی: اندام تحتانی بیمار از بالا به پایین و سپس قرار دادن آن در آب،
  • اسفنج خیس: این اسفنج را با سرکه گرم بر روی معده قرار دهید (به مدت 15 دقیقه هر نیم ساعت یک بار)،
  • ماساژ معده: قسمت هایی از بالای معده و زیر شکم را به آرامی ماساژ دهید،
  • فشار دادن مچ دست: یکی از نقاط فشار اصلی برای حالت تهوع به نام پریکاردیوم 6 (Pericardium 6) یا نیگوان (Neiguan)، در نزدیکی مچ دست قرار دارد. تصور می شود این نقطه فشار حالت تهوع را تسکین می دهد زیرا مسیر نصف النهاری آن از دست به سمت سینه و قسمت بالای شکم در نزدیکی معده می رود (نقطه پریکاردیوم 6 در فاصله حدود سه انگشت از مچ دست قرار دارد).

رایحه درمانی حالت تهوع و استفراغ

بوییدن مواد خوشبوی زیر در بهبود حالت تهوع و استفراغ موثر هستند:

  • استشمام هل،
  • بوییدن گلاب،
  • بوییدن نعنا،
  • استشمام سداب،
  • بوییدن سیب،
  • استشمام به.
لازم به ذکر است که می توان این موارد را در در کیسه پارچه ای قرار داده و بر گردن آویزان کرد، تا رایحه آن به مشام برسد.

درمان معنوی و غیرمادی برای حالت تهوع

درمان غیرمادی حالت تهوع

در منابع معتبر، برای حالت تهوع و استفراغ، خوابیدن (ترجیحا به سمت چپ)، توصیه می شود.

مراجعه به پزشک در درمان حالت تهوع

مراجعه به پزشک در درمان حالت تهوع

در صورتی که شرایط زیر را دارید، و یا اقدامات فوق، تأثیری بر رفع حالت تهوع و استفراغ، نداشت، لازم است به پزشک مراجعه کنید:

  • اگر تهوع بیش از دو روز و استفراغ بیش از 24 ساعت، طول کشیده است یا تکرار می شود،
  • تهوع به قدری شدید است که مانع خوردن و آشامیدن می شود.

لغات و اصطلاحات

لغات و اصطلاحات مهم در زمینه حالت تهوع عبارت است از:

  • مصطکی: صمغ زرد رنگی است که از درختچه ‌ای به نام پسته مصطکی گرفته می شود.
  • سداب: گیاهی سخت و همیشه سبز است و در صخره های سنگی و سواحل خشک که معمولا در آن آهک وجود دارد یافت می شود. برگ متناوب گیاه سداب دارای دو یا سه برجستگی می باشد. همچنین رنگ برگ این گیاه آبی مایل به سبز می باشد و دارای بوی قوی و نامطبوعی بوده است.
  • تهوع: یک وضعیت ناراحتی و تشویش در معده است که اغلب قبل از استفراغ پیش می ‌آید.
  • استفراغ: تخلیه محتویات معده با فشار از طریق دهان است که غیر داوطلبانه بوده و همچنین یک ریفلاکس غیر قابل ‌کنترل است.

منابع و ارجاعات

  • چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
  • درمان های خانگی حکیم رضوی قمی
  • درمان های فوری (اورژانس)- دکتر محمد دریایی
  • 400 درمان خانگی- 40 بیماری شایع با رویکرد طبیعی درمانی- دکتر اقارب پرست
  • درمان ساده بیماری های شایع- با رویکرد طب ایرانی: گروه مولفین
  • کتاب مزاج شناسی (به همراه نسخه های استاد خیراندیش)
  • وبسایت های محتوایی پزشکی
 

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 × 3 =