خانه » اعتقادی و اعبادی » عمومی در اعتقادی »
عمومی در اعتقادی
  • ارسال توسط author-avatar
image 1619784520

مراحل و نکات اعمال شب قدر بیست و سوم ماه مبارک رمضان + ترجمه ادعیه

20 مرداد
0
1,461
20 مرداد 1400

مقدمه

شب قدرکه به نام‌های لیلة القدر، لیلة ‌العظمه و لیلة‌الشرف یاد می شود، شبی است که در آن، نزول اجمالی قرآن صورت گرفته، فرشتگان به زمین می‌آیند و مقدرات سال آینده بندگان را بر امام معصوم (ع) عرضه می‌کنند. زمان دقیق شب قدر مشخص نیست، اما در روایات شیعه بر احیا گرفتن سه شب ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان تاکید شده و شب بیست و سوم از دو شب قدر گذشته برتر است. از روایات استفاده می‌شود که شب قدر همین شب است که مقدرات عالم به امضای نهایی می رسد. به همین خاطر بر احیاء و عبادت در این شب تاکید بیشتری شده است. لازم به ذکر است که اعمال شب‌هاى قدر، 2 نوع است:

شایان ذکر است بیشتر عزیزان اهل سنت شب 27 رمضان را شب قدر دانسته و در این شب اعمال مخصوص شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان را انجام می دهند. شایان ذکر است انسان جهت انجام اکثر اعمال عبادی لازم است علاوه بر پاكى از نجاست‏ها، دارای طهارت از حَدَث اصغر (هر چه كه موجب فقط وضو شود) و حَدَث اكبر (هر چه كه موجب غسل شود) باشد و وضوگرفتن، تیمم کردن (در صورت ایجاد شرایط)، گرفتن وضوی جبیره و غسل کردن از اعمال خاص جهت طهارت و آمادگی روحی در این رابطه است. در این مطلب بعد از اعمال مشترک به بیان مراحل و نکات اعمال مخصوص شب بیست و سوم می پردازیم و ضمن التماس دعا، جویای نظرات همراهان عزیز دانوما هستیم.


!
بنابر روایتی از پیامبر(ص)، شب قدر از موهبت‌ های خدا بر مسلمانان است و هیچ‌ یک از امت‌های پیشین از این موهبت برخوردار نبوده‌اند.


!
شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان را شب جُهَنی (که لقب یکی از یاران پیامبر است) می نامند.

پیش نیاز و ملزومات

  • قرآن مجید
  • کلیات مفاتیح الجنان (هرکتاب دعایی که دربردارنده اعمال شب قدر باشد)
  • وسایل نماز

مراحل اصلی

درشب قدر، نفس شب زنده داری و به اصطلاح احیای این شب، اهمیت خاصی دارد و خوب است که از اذان مغرب تا اذان صبح به استغفار، عبادات و اعمال نیک فردی و اجتماعی بپردازید.

آنچه مسلم است این که ذکر کلیه اعمال در زیر به معنی الزام به انجام همه آن ها نیست بلکه می توانید متناسب با توان و درجات روحی خود اعمالی را که بیشترین بهره معنوی و روحانی را به شما می دهد، انتخاب و عمل کنید.


!
به غیر از غسلکه قبل از اعمال دیگر صورت می گیرد، تقدم و تاخر بقیه اعمال الزامی نیست.

در آغاز به بیان اعمال مشترک می پردازیم:

اوّل | غسل کردن
–

در شب قدر همانگونه که باید روح خود را پاک و طاهر کنید، لازم است جسم را نیز شستشو دهید و بهتر است غسل این شب‌ها را هنگام غروب آفتاب انجام داده و نماز مغرب و عشا را با این غسل بخوانید.

دوم | خواندن نمازهای شب قدر
–

از دیگر اعمال این شب خواندن نمازهایی است که در زیر به آن اشاره می کنیم و شما می توانید همه یا هر کدام را که می توانید به جا آورید:

  • نماز 2 رکعتی (معروف به نماز 7 قل هوالله): 2 رکعت نماز شب قدر را ( که برای آمرزش گناهان بسیار نافع است) می توانید به ترتیب زیر بخوانید:
    • درهر رکعت بعد از حمد، 7 مرتبه سوره‌ توحید را قرائت کنید، رکوع و سجود را مثل نمازهای دیگر به جا آورید.
    • بعد از سلام نماز 70 مرتبه بگویید: اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ

از پیامبراکرم (ص) نقل شده است که به جا آورنده این نماز از جا برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد.

  • نماز 100 رکعتی: یکی دیگر از نمازهای پر فضلیت شب قدرکه می توانید به جا بیاورید نماز 100 رکعتی است که انجام آن به ترتیب زیر است:
    • 50 نماز 2 رکعتی (مثل نماز صبح) بخوانید.
    • بهتر است که در هر رکعت پس از سوره حمد، 10 مرتبه توحید بخوانید.
  • نماز قضا: از سنت های پسندیده شب های قدر که خوب است انجام دهید، خواندن نماز قضا برای خود یا به نیابت از اموات بخصوص پدر و مادر است. این سنت حسنه گاه در مساجد به صورت جماعت هم برگزار می گردد.

سوم | خواندن دعای جوشن کبیر
–

یکی از دعاهایی که خواندن آن در شب های قدر توصیه شده، دعای جوشن کبیر است که 1000 اسم مقدس خداوند و از جمله اسم اعظم او طی 100 فراز در آن بیان شده و مشروح آن در مفاتیح الجنان ذکر شده است. خوب است بخشی از زمان خود را به خواندن این دعای شریف اختصاص دهید.

خواندن دعای جوشن کبیر

چهارم | خواندن دعای امام سجاد (ع) (دعای اللّهُمَّ إِنِّى أَمْسَيْتُ)
–

روایت شده است امام سجاد (ع) در این شب‌ها، در حال قیام و قعود و رکوع و سجود این دعا را می‌خواندند:

  • اللّهُمَّ إِنِّى أَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً داخِراً لَاأَمْلِكُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلا ضَرّاً وَلا أَصْرِفُ عَنْها سُوءً، أَشْهَدُ بِذلِكَ عَلَى نَفْسِى، وَأَعْتَرِفُ لَكَ بِضَعْفِ قُوَّتِى، وَقِلَّةِ حِيلَتِى.

ترجمه: خدایا، روزم را به شب رساندم درحالی‌که برای تو فقط بنده کوچک و خواری هستم که برای خویش سود و زیانی را اختیار ندارم و نمی‌توانم از خود پیش‌آمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی می‌دهم و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چاره‌ام اقرار می‌کنم.

  • فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْجِزْ لِى مَا وَعَدْتَنِى وَجَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ، وَأَتْمِمْ عَلَىَّ مَا آتَيْتَنِى فَإِنِّى عَبْدُكَ الْمِسكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الْفَقِيرُ الْمَهِينُ.

ترجمه: خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن و آنچه را به من عنایت فرموده‌ای کامل ساز که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست و خوار توأم.

  • اللّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِى ناسِياً لِذِكْرِكَ فِيما أَوْلَيْتَنِى، وَلا غافِلاً لِإِحْسانِكَ فِيما أَعْطَيْتَنِى، وَلَا آيِساً مِنْ إِجابَتِكَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّى فِى سَرَّاءَ كُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخاءٍ أَوْ عافِيَةٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْماءَ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ.

ترجمه: خدایا مرا فراموش کننده ذکرت، در آنچه سزاوار آنم فرمودی قرار نده و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم کردی و نه ناامید از اجابتت، گرچه زمانی طولانی گردد، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا تندرستی، یا بلا، یا تنگدستی، یا نعمت، همانا تو شنونده دعایی.

پنجم | خواندن زیارت امام حسین (ع)
–

یکی از اعمال مهم این شب حضور در بارگاه مطهرامام‌حسین(ع) و خواندن زیارت آن حضرت است، چنانچه حضور در حرم شریف آن حضرت میسر نبود می توانید متن زیارت امام حسین (ع) در شب قدر (یا هرکدام از زیارات آن حضرت) را که در مفاتیح الجنان ذکر شده است، بخوانید:

  • السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الصِّدِّيقَةِ الطَّاهِرَةِ فاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلايَ يَا أَباعَبْدِاللّهِ وَ رحْمَةُ اللّهِ وَ بَركاتُهُ.

ترجمه: سلام بر تو ای فرزند رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند امیرمؤمنان، سلام بر تو ای فرزند صدّیقه طاهره فاطمه، سرور زنان جهانیان، سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای مولایم اباعبدالله.

  • أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَ آتَيْتَ الزَّكاةَ، وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ تَلَوْتَ الْكِتابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ، وَ جاهَدْتَ فِي اللهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذى فيْ جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ.

ترجمه: گواهی می‌دهم که تو نماز بپا داشتی و زکات پرداختی و امر به معروف نمودی و نهی از منکر کردی و قرآن را تلاوت نمودی تلاوتی شایسته و برای خدا جهاد کردی جهادی درخور، درباره خدا بر آزارها صبر کردی، درحالی‌که به حساب خدا گذاشتی تا آن‌که مرگ به سویت آمد.

  • أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ خالَفُوكَ وَ حارَبُوكَ وَ الَّذِينَ خَذَلُوكَ وَ الَّذِينَ قَتَلُوكَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسانِ النَّبِيِّ الْأُمِيِّ وَ قَدْ خابَ مَنِ افْتَرى، لَعَنَ اللّهُ الظَّالِمِينَ لَكُمْ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ ضاعَفَ عَلَيْهِمُ الْعَذابَ الْأَلِيمَ.

ترجمه: گواهی می‌دهم آنان‌که با تو مخالفت کردند و جنگیدند و از یاری‌ات دریغ ورزیدند و تو را کشتند، بر زبان پیامبر امّی، ملعون‌اند و البته زیانکار است کسی که دروغ بست، خدا ستمکاران بر شما را از گذشتگان و آیندگان لعنت کند و عذاب دردناک را بر آنان دو چندان نماید.

  • أَتَيْتُكَ يَا مَوْلايَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ زائِراً عارِفاً بِحَقِّكَ، مُوالِياً لِأَوْلِيائِكَ، مُعادِياً لِأَعْدائِكَ، مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِي أَنْتَ عَلَيْهِ، عارِفاً بِضَلالَةِ مَنْ خالَفَكَ، فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ.

ترجمه: ای مولایم ای فرزند رسول خدا به زیارتت آمدم، عارف به حقّت، دوستدار دوستانت، دشمن دشمنانت، بینا بر آن هدایتی که بر آن بودی، آگاه به گمراهی کسی که با تو مخالفت ورزید، پس برایم نزد پروردگارت شفاعت کن.


!
در روایت است که در شب قدر منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین (ع) آمده آمرزید.

ششم | قرآن برسرگرفتن
–

در این مرحله که بخش پایانی دعا و مناجات های این شب است می توانید آیین قرآن برسرگرفتن را انجام دهیدکه با واسطه قرار دادن قرآن مجید و اهل بیت (ع) در درگاه الهی، حوائج خود را می خواهیم. لازم به ذکر است که در روایات به انجام این عمل در هنگام مشکلات، سفارش شده است.

قرآن سر گرفتن
  • قرآن مجید را باز کرده، در برابر خود بگیرید و دعای زیر را بخوانید و بعد از آن حاجات خود را از خداوند بخواهید:
    • اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِيهِ وَ فِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَ أَسْماؤُكَ الْحُسْنى وَ مَا يُخافُ وَ يُرْجى أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّارِ.

ترجمه: خدایا، از تو می‌خواهم به حق کتاب نازل شده‌ات و آنچه در آن است و در آن است بزرگ‌ترین نام تو و نیکوترین نام‌های تو و آنچه بیم‌انگیز است و امیدبخش، اینکه مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهی.

  • سپس قرآن مجیدرا روی سر بگذارید و بگویید:
    • اللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَ بِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْكَ.

ترجمه: خدایا، به حق این قرآن و به حق کسی که آن را بر او فرستادی و به حق هر مؤمنی که او را در آن ستودی و به حق خود بر آنان، پس هیچ کس آگاه تر از تو به حق تو نیست.

  • سپس هر یک از قسم های زیر را 10 مرتبه ذکر نمایید و بعد از آن هر حاجتى که دارید از خدا بخواهید:
    • بِکَ یَا ّاللّهُ: به ذات خودت سوگند ای خدا
    • بِمُحَمَّدٍ: به حق محمّد (ص)
    • بِعَلِیٍّ: به حق على (ع)
    • بِفَاطِمَةَ: به حق فاطمه (س)
    • بِالْحَسَنِ: به حق حسن (ع)
    • بِالْحُسَیْنِ: به حق حسین (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ: به حق على بن الحسین (ع)
    • بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق محمّد بن على (ع)
    • بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ: به حق جعفر بن محمّد (ع)
    • مُوسَى بْنِ جَعْفَر:ٍ به حق موسى بن جعفر (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى: به حق على بن موسى (ع)
    • بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق محمد بن على (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ: به حق على بن محمّد (ع)
    • بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق حسن بن على (ع)
    • بِالْحُجَّةِ: به حق حجّت (ع)

نهم | دیگر اعمال توصیه شده
–

چنانچه بخواهید در شب های مبارک قدر به غیر از اعمال یاد شده، به عبادت های دیگری بپردازید، بهتر است:

  • برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام زمان (عج) بسیار دعا کنید.
  • برای آمرزش و حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند، بسیار دعا کنید.
  • به انجام هر عمل نیک فردی و اجتماعی مانند: دادن خیرات و صدقات، انجام مباحثات دینی و معرفتی، گره گشایی از کار دیگران و… مشغول شوید.
  • به خواندن ذکر و دعاهای معتبر و بویژه صلوات بر محمّد و آل محمّد(ص) زیاد بپردازید.


!
روایت شده که از پیامبر اکرم (ص) سوال شد که اگر شب قدر را یافتم، از خداوند چه بخواهم؟ فرمود: عافیت.

اعمال مخصوص شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان (شب قدر سوم)

علاوه بر اعمال مشترک شب های قدر می توانید اعمال زیر را که مخصوص شب 23 ماه مبارک رمضان است، انجام دهید:

اول | غسل آخر شب – اعمال مخصوص
–

غیر از غسل اوّل شب که در اعمال مشترک ذکر شد، سفارش شده که در شب بیست و سوم، غسلی هم در آخر شب انجام دهید.


!
برای غسل، شب زنده‌داری، زیارت امام حسین (ع) و انجام نماز 100 رکعتی، در شب بیست و سومبرتری و مزیت بسیار ذکر شده است.

دوم | خواندن قرآن- سوره های عنکبوت، روم، دخان و قدر- اعمال مخصوص
–

اگرچه در روایات آمده که تلاوت هر یک آیه قرآن در ماه مبارک رمضان ثواب یک ختم قرآن در ماه های دیگر را داردو به تلاوت قرآن در تمام روز و شب این ماه سفارش شده، اما تاکید خاصی بر قرائت سوره های زیر در شب بیست و سوم شده است:

  • خواندن 1000 مرتبه سوره‌ قدر
  • سوره حم دخان
  • سوره عنکبوت
  • سوره روم


!
امام صادق(ع) سوگند یاد کردند که کسی که دو سوره روم و عنکبوت رادر این شب بخواند، از اهل بهشت خواهد بود.

سوم | خواندن 8 رکعت نماز – اعمال مخصوص
–

همه شب های ماه مبارک رمضان، نماز مخصوص دارد که نماز شب 23هم (مانند شب بیست و یکم) به ترتیب زیر است:

  • 4 نماز 2 رکعتی (مثل نماز صبح) با حمد وهر سوره ای که می خواهید، بجا آورید.

چهارم | دعای اللّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ … – اعمال مخصوص
–

اگرچه توصیه شده است، در هر 3 شب قدر برای سلامتی و تعجیل در فرج امام زمان (عج) دعا کنید، اما علاوه برآن، تاکید شده است در شب بیست و سوم دعای زیر را چندین مرتبه بخوانید:

  • اللّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الحُجَّةِ بْنِ الحَسنِ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَى آبائِهِ فِي هذِهِ السَّاعَةِ وَفي كُلِّ ساعَةٍ وَلِيّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَلِيلاً وَعَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِيها طَوِيلاً.

ترجمه: خدایا برای ولی خود، حجت بن الحسن که درود تو بر او و پدرانش باد، در این ساعت و در هر ساعت سرپرست و نگهبان و پیشوا و یاور و راهنما و دیده‌بان باش تا او را با رغبت در زمینت سکونت دهی و زمانی طولانی بهره‌مندش سازی.

پنجم | دعای يَا مُدَبِّرَ الأُمُور ِ… – اعمال مخصوص
–

یکی از دعا های مخصوص شب بیست وسوم که توصیه شده دست‌های خود را در وقت خواندن آن تا آخر به سوی آسمان بردارید و خواندن آن را بارها تکرار کنید:

  • يَا مُدَبِّرَ الأُمُورِ، يَا باعِثَ مَنْ فِي القُبُورِ، يَا مُجْرِيَ البُحُورِ، يَا مُلَيِّنَ الحَدِيدِ لِداوُدَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا و به جاى کذا و کذا حاجات خود را بخواه و بگو: اللَّيْلَة اللَّيْلَةَ‌

ترجمه: ای تدبیرگر امور، ای برانگیزنده مرده‌های در گور، ای روان کننده دریاها، ای نرم کننده آهن برای داود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن. و به جاى چنین و چنان، حاجات خود را بخواهد و بگوید: امشب، امشب.

ششم | دعای اللَّهُمَّ امْدُدْ لِي … – اعمال مخصوص
–

دعای زیر از دعاهای مخصوص شب بیست و سوم است با مضمون طلب عافیت، رزق وسیع و… که مؤید فرمایش پیامبر اکرم (ص) است که سفارش کردند در شب قدر از خداوند عافیت بخواهید.

  • اللَّهُمَّ امْدُدْ لِي فِي عُمُرِي، وَ أَوْسِعْ لِي فِي رِزْقِي، وَ أَصِحَّ لِي جِسْمِي، وَ بَلِّغْنِي أَمَلِي، وَ إِنْ كُنْتُ مِنَ الْأَشْقِيَاءِ، فَامْحُنِي مِنَ الْأَشْقِيَاءِ، وَ اكْتُبْنِي مِنَ السُّعَدَاءِ، فَإِنَّكَ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ، عَلَى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ.

ترجمه: خدایا عمرم را طولانی کن و روزی‌ام را وسیع گردان و بدنم را سلامت بدار و مرا به آرزویم برسان و اگر در گروه بد فرجامان هستم، نام مرا از آن گروه پاک کن و در گروه سعادتمندان ثبت فرما که تو در کتاب فرستاده بر پیامبر مرسل خودکه درود تو بر او و خاندانش باد، فرمودی: خداوند هرچه را بخواهد محو می کند و هرچه را بخواهد، پابرجا می سازد و لوح محفوظ نزد اوست.

هفتم | دعای اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي … – اعمال مخصوص
–

دعای زیر که با اندکی تفاوت، در اعمال شب نوزدهم نیز ذکر شده، جزء دعاهای مخصوص شب بیست وسوم است:

  • اللّهُمَّ اجْعَلْ فِيما تَقْضِى وَ فِيما تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَفِيما تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَكِيمِ فِى لَيْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذِى لَايُرَدُّ وَلَا يُبَدَّلُ

ترجمه: خدایا، قرار ده در آنچه حکم کرده و در آنچه مقدر فرموده‌ای از سرنوشت حتمی و در آنچه جدا می‌کنی از امورحکیمانه در شب قدر و در آن سرنوشت حتمی که تغییر و تبدیلی ندارد،

  • أَنْ تَكْتُبَنِى مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرامِ فی عامِی هذا،س اَلْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ، اَلْمَشْكُور سَعْيُهُمُ، اَلْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ، اَلْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئاتُهُمْ. وَاجْعَلْ فِيما تَقْضِى وَتُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمْرِى، وَتُوَسِّعَ لِی فِى رِزْقِى.

ترجمه: اینکه مرا از حاجیان بیت الحرامت بنویسی در این سال، حاجیانی که حجّشان قبول، سعی‌شان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده، بدی‌هایشان نادیده گرفته شده است. و در آنچه حکم می‌کنی و تقدیر می‌کنی، مقرّر فرما که عمرم را طولانی نمایی و به روزی‌ام وسعت بخشی.

هشتم | دعای يَا باطِناً فِى ظُهُورِهِ … – اعمال مخصوص
–

دعای دیگری که به عنوان دعای مخصوص شب بیست و سوم قید شده، دعای زیر است:

  • يَا باطِناً فِى ظُهُورِهِ، ويَا ظاهِراً فِى بُطُونِهِ، وَ يَا باطِناً لَيْسَ يَخْفَى، وَ يَا ظاهِراً لَيْسَ يُرى، يَا مَوْصُوفاً لَايَبْلُغُ بِكَيْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَلَا حَدٌّ مَحْدُودٌ، وَ يَا غائِباً غَيْرَ مَفْقُودٍ، وَيَا شاهِداً غَيْرَ مَشْهُودٍ، يُطْلَبُ فَيُصابُ،

ترجمه: ای خدایی که در عین پیدایی، پنهان است و ای که در عین پنهانی، پیداست و ای پنهانی که مخفی نمی‌شود، ای آشکاری که دیده نمی‌شود، ای که هیچ حد و تعریف و مدح وتوصیفی به حقیقت ذاتش نمی‌رسد و ای غایبی که همیشه حاضری و ای حاضری که قابل مشاهده نیست، هرکه تورا طلب کند، پس می یابد.

  • وَلَمْ يَخْلُ مِنْهُ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ وَمَا بَيْنَهُما طَرْفَةَ عَيْنٍ، لَايُدْرَكُ بِكَيْفٍ، وَلَا يُؤَيَّنُ بِأَيْنٍ وَلَا بِحَيْثٍ، أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَرَبُّ الأَرْبابِ، أَحَطْتَ بِجَمِيعِ الأُمورِ، سُبحانَ مَنْ لَيْسَ كَمِثِلهِ شَىْءٌ وَهُوَ السَّميعُ البَصيرُ، سُبحانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَلَا هَكَذا غَيْرُهُ

ترجمه: آسمان‌ها و زمین و آنچه بین آن‌هاست، به اندازه چشم برهم‌زدن از او خالی نیست، به کیفیتی معین دانسته نمی‌شود و محدود به مکان و جهت نمی‌گردد، تویی روشنایی نور، پروردگار پرورندگان، علمت به همه امور احاطه دارد، منزّه است آن‌که چیزی همانندش نیست و او شنوا و بیناست، منزّه است آن‌که دارای این صفات است و برای غیر او چنین صفاتی نیست.

در این مقطع حاجات خود را از خداوند بخواهید.

نهم | دعای يَا رَبَّ لَيْلَةِ الْقَدْر ِ… – اعمال مخصوص
–

مناجات زیر از مناجات های زیبایی است که خواندن آن در شب قدر سوم توصیه شده است:

  • يَا رَبَّ لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَجاعِلَها خَيْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ، وَرَبَّ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَالْجِبالِ وَالْبِحارِ وَالظُّلَمِ وَالْأَنْوارِ وَالْأَرْضِ وَالسَّماءِ، يَا بارِئُ يَا مُصَوِّرُ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ، يَا اللّهُ يَا رَحْمانُ يَا اللهُ يَا قَيُّومُ يَا اللّهُ يَا بَدِيعُ، يَا اللّهُ يَا اللّهُ يَا اللّهُ،

ترجمه: ای پروردگار شب قدر و قراردهنده آن بهتر از هزار ماه و پروردگار شب و روز و کوه‌ها و دریاها و تاریکی‌ها و روشنایی‌ها و زمین و آسمان، ای پدیدآورنده، ای صورت‌بخش، ای عطا کننده، ای نعمت دهنده، ای خدا، ای بخشنده، ای خدا، ای به خود پاینده، ای خدا، ای نو آفرین، ای خدا، ای خدا، ای خدا،

  • لَكَ الْأَسْماءُ الْحُسْنى، وَالْأَمْثالُ الْعُلْيا، وَالْكِبْرِياءُ وَالْآلاءُ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَجْعَلَ اسْمِى فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ فِى السُّعَداءِ، وَرُوحِى مَعَ الشُّهَداءِ، وَ إِحْسانِى فِى عِلِّيِّينَ، وَ إِساءَتِى مَغْفُورَةً، وَأَنْ تَهَبَ لِى يَقِيناً تُباشِرُ بِهِ قَلْبِى،

ترجمه: نام‌های نیکوتر و نمونه‌های والاتر و بزرگ‌منشی و نعمت‌ها ویژۀ توست، از تو درخواست می‌کنم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و قرار دهی در این شب نامم را در زمره سعادتمندان و روحم را با شهیدان و نیکوکاری‌ام را در بلندمرتبه‌ترین درجه بهشت و گناهم را آمرزیده و ببخشی بر من یقینی که دلم آن را لمس کند،

  • وَ إِيماناً يُذْهِبُ الشَّكَّ عَنِّى، وَتُرْضِيَنِى بِما قَسَمْتَ لِى، وَآتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً، وَفِى الْآخِرَةِ حَسَنَةً، وَقِنا عَذابَ النَّارِ الْحَرِيقِ، وَارْزُقْنِى فِيها ذِكْرَكَ وَشُكْرَكَ وَالرَّغْبَةَ إِلَيْكَ وَالْإِنابَةَ وَالتَّوْبَةَ وَالتَّوْفِيقَ لِما وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِمُ السَّلامُ.

ترجمه: و ایمانی که شک مرا از میان بردارد و خشنودی به آنچه نصیبم کرده‌ای و ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا فرما و از عذاب آتش سوزان حفظ کن و در این شب ذکر و شکر خویش و شوق به‌سوی خودت و بازگشت و توبه روزی‌ام فرما و به آنچه محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر آنان باد) را به آن موفق کردی، توفیقم ده.

نکات کلیدی

  • برای غسل و شب زنده‌داری شب بیست و سوم و زیارت امام حسین (علیه‌السلام) و نماز 100 رکعتی، برتری و مزیت بسیار روایت شده است و انجام این اعمال مورد تأکید است. امام صادق (ع) فرمود: در شبی که امید می‌رود شب قدر باشد، 100 رکعت نماز بخوان در هر رکعت پس از سوره حمد، 10 مرتبه توحید را قرائت کن. گفتم: فدایت شوم، اگر ایستاده قدرت نداشته باشم چه؟ فرمود: نشسته بخوان. گفتم اگر نتوانم؟ فرمود: به همان حالی که در بستر به پشت خوابیده‌ای این نماز را بخوان.
  • بدیهی است که بیان کلیه اعمال به معنی الزام به انجام همه آن ها نیست بلکه هرکس متناسب با توان و درجات روحی خود اعمالی را که می تواند از حظ معنوی آن بهره مند گردد انتخاب و عمل می کند.
  • نفس شب زنده داری و به اصطلاح احیای این شب، موضوعیت خاصی دارد.
  • علاوه بر مواردی که ذکر شد، بهترین اعمال در این شب‌ها:
    • دعا برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام زمان (عج)
    • درخواست عافیت، آمرزش گناهان و دعا برای حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند.
    • ذکر صلوات بر محمّد و آل محمّد (ص)، استغفار و دعاهایی از این قبیل، به هر اندازه که بتوانیم.
    • خواندن هرکدام از دعاها و ذکرهای معتبر و یا انجام هر عمل نیک فردی و اجتماعی مانند: دادن خیرات و صدقات، انجام مباحثات دینی و معرفتی، گره گشایی از کار دیگران و… ممدوح و به آن ها سفارش شده است.

لغات و اصطلاحات

  • قدر: اندازه، تقدیر، سرنوشت
  • اِحیاء: زنده داشتن
  • اَحیا: زندگان
  • جُهَنی: لقب عبد اللّه‌ بن انیس انصاری صحابی پیامبر (ص) است. وى به جهت دور بودن منزلش از مدینه از رسول خدا (ص) خواست كه براى ورود به مدينه شبى را براى او معين كند. پيامبر (ص) شب 23 ماه مبارک رمضان را تعيين كرد، از اين رو، اين شب به ليلة الجُهَنى نام گرفت.

منابع و ارجاعات

  • کلیات مفاتیح الجنان، ترجمه شیخ حسین انصاریان
  • سایت ویکی شیعه
  • وبسایت های محتوایی حوزه اعتقادی و عبادی
 

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 × سه =