عمومی در اعتقادی
image 1619518824

مراحل و نکات اعمال شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان + ترجمه ادعیه

0

مقدمه

شب قدر شب ویژه رحمت الهی و آمرزش گناهان و به فرموده پیامبراکرم (ص)، سَروَر شب‌ها است. فرشتگان و روح (که فرشته اعظم است) در شب قدر بر زمین فرود می‌آیند و برای ابلاغ مقدرات سال آینده نزد امام می‌روند. زمان دقیق شب قدر، روشن نیست، ولی به احتمال زیاد یکی از شب‌های ۱۹، ۲۱ و یا ۲۳ ماه مبارک رمضان است، البته فضیلت شب بیست و یکم از شب نوزدهم و شب بیست و سوم از شب بیست و یکم بیشتر است. به جهت فضیلت شب بیست و یکم بر شب نوزدهم، تاکید بیشتری بر احیا و انجام اعمال وعبادات این شب شده است. نکته مهم اینکه اعمال شب‌هاى قدر 2 نوع است:

قابل توجه است بیشتر عزیزان اهل سنت شب 27 رمضان را شب قدر دانسته و در این شب اعمال مخصوص شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان را انجام می دهند. شایان ذکر است انسان جهت انجام اکثر اعمال عبادی لازم است علاوه بر پاكى از نجاست‏ها، دارای طهارت از حَدَث اصغر (هر چه كه موجب فقط وضو شود) و حَدَث اكبر (هر چه كه موجب غسل شود) باشد و وضوگرفتن، تیمم کردن (در صورت ایجاد شرایط)، گرفتن وضوی جبیره و غسل کردن از اعمال خاص جهت طهارت و آمادگی روحی در این رابطه است. در این مقاله به بیان مراحل و نکات اعمال مشترک و مخصوص شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان می پردازیم و ضمن التماس دعا، جویای نظرات همراهان عزیز دانوما هستیم.

پیش نیاز و ملزومات

  • قرآن مجید
  • کلیات مفاتیح الجنان
  • وسایل نماز

مراحل اصلی

درشب قدر، نفس شب زنده داری و به اصطلاح احیای این شب، موضوعیت خاصی دارد و خوب است که از اذان مغرب تا اذان صبح به استغفار، عبادات و اعمال نیک فردی و اجتماعی بپردازید.

البته بدیهی است که ذکرکلیه اعمال در زیر به معنی الزام به انجام همه آن ها نیست بلکه می توانید متناسب باتوان و درجات روحی خود اعمالی را که بیشترین بهره معنوی و روحانی را به شما می دهد، انتخاب و عمل کنید.

در آغاز به بیان اعمال مشترک می پردازیم:

اوّل | غسل کردن

در شب قدر همانگونه که باید روح خود را پاک و طاهر کنید لازم است جسم را نیز شستشو دهید و بهتر است غسل این شب‌ها را هنگام غروب آفتاب انجام دهید بطوری که نماز مغرب و عشا را با این غسل بخوانید.


!
به غیر از غسل که قبل از اعمال دیگر صورت می گیرد، تقدم و تاخر بقیه اعمال الزامی نیست.

دوم | خواندن نمازهای شب قدر

از دیگر اعمال این شب خواندن نمازهایی است که در زیر به آن اشاره می کنیم و شما می توانید همه یا هر کدام را که می توانید به جا آورید:

  • نماز 2 رکعتی (معروف به نماز 7 قل هوالله): 2 رکعت نماز شب قدر را ( که برای آمرزش گناهان بسیار نافع است) می توانید به ترتیب زیر بخوانید:
    • در هر رکعت بعد از حمد، 7مرتبه سوره‌ توحید را قرائت کنید، رکوع و سجود را مثل نمازهای دیگر به جا آورید.
    • بعد از سلام نماز 70 مرتبه بگویید: اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ

از پیامبراکرم (ص) نقل شده است که به جا آورنده این نماز از جا برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد.

  • نماز 100 رکعتی: یکی دیگر از نمازهای پر فضلیت شب قدرکه می توانید به جا بیاورید نماز 100 رکعتی است که انجام آن به ترتیب زیر است:
    • 50 نماز 2 رکعتی (مثل نماز صبح) بخوانید.
    • بهتر است که در هر رکعت پس از سوره حمد، 10 مرتبه توحید بخوانید.
  • نماز قضا: از سنت های پسندیده شب های قدر که خوب است انجام دهید، خواندن نماز قضا برای خودیا به نیابت از اموات بخصوص پدر و مادر است. این سنت حسنه گاه در مساجد به صورت جماعت هم برگزار می گردد.

سوم | خواندن دعای جوشن کبیر

یکی از دعاهایی که خواندن آن در شب های قدر توصیه شده، دعای جوشن کبیر است که 1000 اسم مقدس خداوند و از جمله اسم اعظم او طی 100 فراز در آن بیان شده و مشروح آن در مفاتیح الجنان ذکر شده است. خوب است بخشی از زمان خود را به خواندن این دعای شریف اختصاص دهید.

خواندن دعای جوشن کبیر

چهارم | خواندن دعای امام سجاد (ع)

روایت شده است امام سجاد (ع) در این شب‌ها، در حال قیام و قعود و رکوع و سجود این دعا را می‌خواندند:

  • اللّهُمَّ إِنِّى أَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً داخِراً لَاأَمْلِكُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلا ضَرّاً وَلا أَصْرِفُ عَنْها سُوءً، أَشْهَدُ بِذلِكَ عَلَى نَفْسِى، وَأَعْتَرِفُ لَكَ بِضَعْفِ قُوَّتِى، وَقِلَّةِ حِيلَتِى.

ترجمه: خدایا، روزم را به شب رساندم درحالی‌که برای تو فقط بنده کوچک و خواری هستم که برای خویش سود و زیانی را اختیار ندارم و نمی‌توانم از خود پیش‌آمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی می‌دهم و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چاره‌ام اقرار می‌کنم.

  • فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْجِزْ لِى مَا وَعَدْتَنِى وَجَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ، وَأَتْمِمْ عَلَىَّ مَا آتَيْتَنِى فَإِنِّى عَبْدُكَ الْمِسكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الْفَقِيرُ الْمَهِينُ.

ترجمه: خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن و آنچه را به من عنایت فرموده‌ای کامل ساز که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست و خوار توأم.

  • اللّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِى ناسِياً لِذِكْرِكَ فِيما أَوْلَيْتَنِى، وَلا غافِلاً لِإِحْسانِكَ فِيما أَعْطَيْتَنِى، وَلَا آيِساً مِنْ إِجابَتِكَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّى فِى سَرَّاءَ كُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخاءٍ أَوْ عافِيَةٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْماءَ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ.

ترجمه: خدایا مرا فراموش کننده ذکرت، در آنچه سزاوار آنم فرمودی قرار نده و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم کردی و نه ناامید از اجابتت، گرچه زمانی طولانی گردد، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا تندرستی، یا بلا، یا تنگدستی، یا نعمت، همانا تو شنونده دعایی.

پنجم | خواندن زیارت امام حسین (ع)

یکی از اعمال مهم این شب حضور در بارگاه مطهرامام‌حسین(ع) و خواندن زیارت آن حضرت است، چنانچه حضور در حرم شریف آن حضرت میسر نبود می توانید متن زیارت امام حسین (ع) در شب قدر (یا هرکدام از زیارات آن حضرت) را که در مفاتیح الجنان ذکر شده است، بخوانید:

  • السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الصِّدِّيقَةِ الطَّاهِرَةِ فاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلايَ يَا أَباعَبْدِاللّهِ وَ رحْمَةُ اللّهِ وَ بَركاتُهُ.

ترجمه: سلام بر تو ای فرزند رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند امیرمؤمنان، سلام بر تو ای فرزند صدّیقه طاهره فاطمه، سرور زنان جهانیان، سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای مولایم اباعبدالله.

  • أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَ آتَيْتَ الزَّكاةَ، وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ تَلَوْتَ الْكِتابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ، وَ جاهَدْتَ فِي اللهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذى فيْ جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ.

ترجمه: گواهی می‌دهم که تو نماز بپا داشتی و زکات پرداختی و امر به معروف نمودی و نهی از منکر کردی و قرآن را تلاوت نمودی تلاوتی شایسته و برای خدا جهاد کردی جهادی درخور، درباره خدا بر آزارها صبر کردی، درحالی‌که به حساب خدا گذاشتی تا آن‌که مرگ به سویت آمد.

  • أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ خالَفُوكَ وَ حارَبُوكَ وَ الَّذِينَ خَذَلُوكَ وَ الَّذِينَ قَتَلُوكَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسانِ النَّبِيِّ الْأُمِيِّ وَ قَدْ خابَ مَنِ افْتَرى، لَعَنَ اللّهُ الظَّالِمِينَ لَكُمْ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ ضاعَفَ عَلَيْهِمُ الْعَذابَ الْأَلِيمَ.

ترجمه: گواهی می‌دهم آنان‌که با تو مخالفت کردند و جنگیدند و از یاری‌ات دریغ ورزیدند و تو را کشتند، بر زبان پیامبر امّی، ملعون‌اند و البته زیانکار است کسی که دروغ بست، خدا ستمکاران بر شما را از گذشتگان و آیندگان لعنت کند و عذاب دردناک را بر آنان دو چندان نماید.

  • أَتَيْتُكَ يَا مَوْلايَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ زائِراً عارِفاً بِحَقِّكَ، مُوالِياً لِأَوْلِيائِكَ، مُعادِياً لِأَعْدائِكَ، مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِي أَنْتَ عَلَيْهِ، عارِفاً بِضَلالَةِ مَنْ خالَفَكَ، فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ.

ترجمه: ای مولایم ای فرزند رسول خدا به زیارتت آمدم، عارف به حقّت، دوستدار دوستانت، دشمن دشمنانت، بینا بر آن هدایتی که بر آن بودی، آگاه به گمراهی کسی که با تو مخالفت ورزید، پس برایم نزد پروردگارت شفاعت کن.


!
در روایت است که در شب قدر منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین (ع) آمده آمرزید.

ششم | قرآن برسرگرفتن

در این مرحله که بخش پایانی دعا و مناجات های این شب است می توانید آیین قرآن برسرگرفتن را انجام دهیدکه با واسطه قرار دادن قرآن مجید و اهل بیت (ع) در درگاه الهی، حوائج خود را می خواهیم. لازم به ذکر است که در روایات به انجام این عمل در هنگام مشکلات، سفارش شده است.

قرآن بر سر گرفتن
  • قرآن مجید را باز کرده، در برابر خود بگیرید و دعای زیر را بخوانید و بعد از آن حاجات خود را از خداوند بخواهید:
    • اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِيهِ وَ فِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَ أَسْماؤُكَ الْحُسْنى وَ مَا يُخافُ وَ يُرْجى أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّارِ.

ترجمه: خدایا، از تو می‌خواهم به حق کتاب نازل شده‌ات و آنچه در آن است و در آن است بزرگ‌ترین نام تو و نیکوترین نام‌های تو و آنچه بیم‌انگیز است و امیدبخش، اینکه مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهی.

  • سپس قرآن مجید را روی سر بگذارید و بگویید:
    • اللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَ بِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْكَ.

ترجمه: خدایا، به حق این قرآن و به حق کسی که آن را بر او فرستادی و به حق هر مؤمنی که او را در آن ستودی و به حق خود بر آنان، پس هیچ کس آگاه تر از تو به حق تو نیست.

  • سپس هر یک از قسم های زیر را 10 مرتبه ذکر نمایید و بعد از آن هر حاجتى که دارید از خدا بخواهید:
    • بِکَ یَا ّاللّهُ: به ذات خودت سوگند ای خدا
    • بِمُحَمَّدٍ: به حق محمّد (ص)
    • بِعَلِیٍّ: به حق على (ع)
    • بِفَاطِمَةَ: به حق فاطمه )س)
    • بِالْحَسَنِ: به حق حسن (ع)
    • بِالْحُسَیْنِ: به حق حسین (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ: به حق على بن الحسین (ع)
    • بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق محمّد بن على (ع)
    • بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ: به حق جعفر بن محمّد (ع)
    • مُوسَى بْنِ جَعْفَر:ٍ به حق موسى بن جعفر (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى: به حق على بن موسى (ع)
    • بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق محمد بن على (ع)
    • بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ: به حق على بن محمّد (ع)
    • بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ: به حق حسن بن على (ع)
    • بِالْحُجَّةِ: به حق حجّت (ع)
  • در نهایت باید تمامی حاجات و نیازهای مادی و معنوی خود را از خداوند متعال خواسته و در قالب دعا بیان نمایید.

نهم | دیگر اعمال توصیه شده

چنانچه بخواهید در شب های مبارک قدر به غیر از اعمال یاد شده، به عبادت های دیگری بپردازید، بهتر است:

  • برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام زمان (عج) بسیار دعا کنید.
  • برای آمرزش و حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند، بسیار دعا کنید.
  • به انجام هر عمل نیک فردی و اجتماعی مانند: دادن خیرات و صدقات، انجام مباحثات دینی و معرفتی، گره گشایی از کار دیگران و… مشغول شوید.
  • به خواندن ذکر و دعاهای معتبر و بویژه صلوات بر محمّد و آل محمّد (ص) زیاد بپردازید.


!
روایت شده که از پیامبر اکرم (ص) سوال شد که اگر شب قدر را یافتم، از خداوند چه بخواهم؟ فرمود: عافیت.

اعمال مخصوص شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان ( شب قدر دوم)

علاوه بر اعمال مشترک شب های قدرمی توانید اعمال زیر را که مخصوص شب 21 ماه مبارک رمضان است، انجام دهید:

اول | ذکر صلوات – اعمال مخصوص

از ذکرهایی است که سفارش شده در این شب زیاد بگویید:

  • الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

ترجمه: خداوندا درود فرست بر محمد(ص) و آل محمد(ص)

دوم| لعن زیاد بر قاتلان امیرالمومنین(ع) – اعمال مخصوص

با توجه به اینکه شب شهادت امیرالمومنین علی(ع) و حزن اهلبیت است، تاکید شده که زیاد بگویید:

  • اَللّهُمَّ العَن قَتَلَةَ اَمیرَالمومنینَ

ترجمه: خدایا، قاتلان امیرالمؤمنین (ع) را لعنت کن.

سوم | دعای یا مُولِجَ اللَّيْلِ فِى النَّهارِ… – اعمال مخصوص

از دعاهای مخصوص شب بیست و یکم که به خواندن آن توصیه شده است:

  • یا مُولِجَ اللَّيْلِ فِى النَّهارِ، وَمُولِجَ النَّهارِ فِى اللَّيْلِ، وَ مُخْرِجَ الْحَيِّ مِنَ الْمَيِّتِ، وَمُخْرِجَ الْمَيِّتِ مِنَ الْحَيِّ، يَا رازِقَ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ، يَا اللهُ يَا رَحْمانُ، يَا اللّهُ يَا رَحِيمُ، يَا اللّهُ يَا اللّهُ يَا اللّهُ لَكَ الْأَسْماءُ الْحُسْنى، وَالْأَمْثالُ الْعُلْيا، وَالْكِبْرِياءُ وَالْآلاءُ،

ترجمه: ای وارد کننده شب در روز و وارد کننده روز در شب و بیرون آورنده زنده از مرده و بیرون آورنده مرده از زنده، ای روزی‌دهنده بی‌حساب به هرکه خواهی، ای خدا، ای مهربان، ای خدا، ای بخشنده، ای خدا، ای خدا، ای خدا، برای تو نام‌های نیکوتر و نمونه‌های برتر و بزرگ‌منشی و نعمت‌هاست،

  • أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَجْعَلَ اسْمِى فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ فِى السُّعَداءِ، وَرُوحِى مَعَ الشُّهَداءِ، وَ إِحْسانِى فِى عِلِّيِّينَ، وَ إِساءَتِى مَغْفُورَةً، وَأَنْ تَهَبَ لِى يَقِيناً تُباشِرُ بِهِ قَلْبِى، وَإِيماناً يُذْهِبُ الشَّكَّ عَنِّى، وَتُرْضِيَنِى بِما قَسَمْتَ لِى،

ترجمه: از تو می‌خواهم بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و نامم را در این شب از گروه سعادتمندان قرار دهی و روحم را با شهیدان محشور کنی و نیکی هایم را به بالاترین درجات بهشت رسانی و بدی هایم را آبیامرزی و بر من یقینی ببخشی که از قلبم جدا نشود و ایمانی که شک را از من بردارد و خشنودم نمایی به آنچه نصیبم کردی،

  • وَآتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً، وَفِى الْآخِرَةِ حَسَنَةً، وَقِنا عَذابَ النَّارِ الْحَرِيقِ، وَارْزُقْنِى فِيها ذِكْرَكَ وَشُكْرَكَ وَالرَّغْبَةَ إِلَيْكَ، وَالْإِنابَةَ وَالتَّوْفِيقَ لِما وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلامُ.

ترجمه: و ما را در دنیا و آخرت پاداش نیکو عطا کن و از آتش سوزان حفظ فرما و در این شب، ذکر و شکر و شوق به سویت و توبه و توفیق آنچه محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و ایشان) را به آن موفق داشتی، نصیب من کن.

چهارم | دعای اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاقْسِمْ لى …- اعمال مخصوص

دعای دیگری که به عنوان دعای مخصوص شب بیست و یکم قید شده، دعای زیر است:

  • اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اقْسِمْ لِي حِلْماً يَسُدُّ عَنِّي بَابَ الْجَهْلِ، وَ هُدًى تَمُنُّ بِهِ عَلَيَّ مِنْ كُلِّ ضَلالَةٍ، وَ غِنًى تَسُدُّ بِهِ عَنِّي بَابَ كُلِّ فَقْرٍ، وَ قُوَّةً تَرُدُّ بِهَا عَنِّي كُلَّ ضَعْفٍ، وَ عِزّاً تُكْرِمُنِي بِهِ عَنْ كُلِّ ذُلٍّ،

ترجمه: خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و آن‌چنان بردباری روزی من گردان ‌که درِ نادانی را به روی من ببندد و هدایتی که به منت و عنایتت از هر گمراهی مرا رها کند و غنا و بی نیازی عطا کن که درِ هر فقری را به سبب آن بر من ببندی و نیرویی که با آن هرگونه ضعف و ناتوانی را از من بگیری و عزّتی عطا کن که هر خواری و ذلتی را به بزرگی تبدیل کند،

  • وَ رِفْعَةً تَرْفَعُنِي بِهَا عَنْ كُلِّ ضَعَةٍ، وَ أَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنِّي كُلَّ خَوْفٍ، وَ عَافِيَةً تَسْتُرُنِي بِهَا عَنْ كُلِّ بَلاءٍ، وَ عِلْماً تَفْتَحُ لِي بِهِ كُلَّ يَقِينٍ، وَ يَقِيناً تُذْهِبُ بِهِ عَنِّي كُلَّ شَكٍّ،

ترجمه: و مرتبه بلندی که با آن هر خفتی برای من تبدیل به رفعت مقام شود، و امنیتی که با آن هر ترسی را از من دور سازی و سلامتی کاملی که مرا با آن از هر بلایی بپوشانی و دانشی که به آن درِ هر یقینی را به رویم بگشایی و یقینی که به آن هر شکی را از من برطرف سازی

  • وَ دُعَاءً تَبْسُطُ لِي بِهِ الْإِجَابَةَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ، وَ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ، السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ؛ يَا كَرِيمُ، وَ خَوْفاً تَنْشُرُ لِي بِهِ كُلَّ رَحْمَةٍ، وَ عِصْمَةً تَحُولُ بِهَا بَيْنِي وَ بَيْنَ الذُّنُوبِ، حَتَّى أُفْلِحَ بِهَا عِنْدَ الْمَعْصُومِينَ عِنْدَكَ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

ترجمه: و دعایی که به اجابت قرین گردانی در امشب و در این ساعت، همین ساعت، همین ساعت، همین ساعت ای مهمان‌نواز و خوف خودت را در دلم قرار ده که به آن هرگونه رحمتی را برایم پخش کنی و حائلی بین من و گناهان قرار بده تا به سبب آن نزد معصومین درگاهت، رستگار شوم، به حق مهربانی‌ات، ای مهربان‌ترین مهربانان.

هشتم | خواندن هشت رکعت نماز- اعمال مخصوص

همه شب های ماه مبارک رمضان نماز مخصوص دارد که نماز شب 21 هم به ترتیب زیر است (البته این عمل مخصوص شب قدر نیست):

  • 4 نماز 2 رکعتی (مثل نماز صبح) با حمد وهر سوره ای که می خواهید، بجا آورید.

ششم | اعمال توصیه شده دهه سوم ماه مبارک رمضان

اعمال شب های دهه آخرماه مبارک است که سفارش شده از شب 21 (شب قدر) آن ها را انجام دهید:

  • از دعاهایی که توصیه شده از شب 21 ماه مبارک رمضان، هر شب بخوانید: أَعُوذُ بِجَلالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ أَنْ يَنْقَضِيَ عَنِّي شَهْرُ رَمَضانَ أَوْ يَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَيْلَتِي هذِهِ وَلَكَ قِبَلِي ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ تُعَذِّبُنِي عَلَيْهِ.

ترجمه: پناه می‌آورم به عظمت ذات بزرگ‌منش مهمان‌نوازت از اینکه ماه رمضان از من سپری شود یا سپیده این شب طلوع کند و از سوی من نزد تو گناهی یا پی‌آمد گناهی مانده باشد که مرا بر آن عذاب نمایی.

  • بنا بر فرمایش امام صادق(ع) بهتر است که از شب 21 هرشب بعداز نمازهای واجب و نافله دعای زیر را بخوانید: اللّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضی مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ، وَاغْفِرْ لَنا تَقْصِيرَنا فِيهِ وَتَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولاً، وَلَا تُؤاخِذْنا بِإِسْرافِنا عَلَى أَنْفُسِنا، وَاجْعَلْنا مِنَ الْمَرْحُومِينَ وَلَا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَحْرُومِينَ.

ترجمه: خدایا از ما حق آنچه را که از ماه رمضان گذشته ادا کن و کوتاهی ما را از عبادت در این ماه بیامرز و ماه رمضان را از ما پذیرفته و مقبول تحویل بگیر و ما را از زیاده‌روی‌های بر ضد خویشتن مؤاخذه مکن و از رحمت‌ شدگان قرار ده، نه از محرومان.

  • امام صادق (ع) در هر شب از دهه آخر این ماه می‌خواند:
    • اللهُمَّ إِنَّكَ قُلْتَ فِى كِتابِكَ الْمُنْزَل:شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلناسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ، فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضانَ بِما أَنْزَلْتَ فِيهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَخَصَصْتَهُ بِلَيْلَةِ الْقَدْرِ وَجَعَلْتَها خَيْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ

ترجمه: خدایا، تو در کتاب نازل‌شده‌ات فرمودی: ماه رمضان، ماهی است که قرآن در آن نازل شده؛ قرآنی که همۀ آیاتش هدایتگر مردم و دربردارندۀ دلایلی روشن از هدایت و میزان تشخیص حق و باطل است؛ با نازل کردن قرآن در آن حرمتش را بزرگ شمردی و شب قدر را به آن اختصاص دادی، شبی که آن را از هزار ماه بهتر قرار دادی.

  • اللّهُمَّ وَهذِهِ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضانَ قَدِ انْقَضَتْ، وَلَيالِيهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ، وَقَدْ صِرْتُ يَا إِلهِى مِنْهُ إِلى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّى وَأَحْصى لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ، فَأَسْأَلُكَ بِما سَأَلَكَ بِهِ مَلائِكَتُكَ الْمُقَرَّبُونَ، وَأَنْبِياؤُكَ الْمُرْسَلُونَ وَعِبادُكَ الصَّالِحُونَ

ترجمه: خدایا این روزهای ماه رمضان است که گذشت و شب‌های آن است که از دست رفت، من از این ماه چنان شده‌ام که تو از من به آن داناتری و به شمار اعمالم از همه آگاه تری، پس از تو می‌خواهم به آنچه از تو فرشتگان مقرّبت و پیامبران مرسلت و بندگان شایسته‌ات درخواست کردند،

  • أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفُكَّ رَقَبَتِى مِنَ النَّارِ، وَتُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ برَحْمَتِكَ، وَأَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَىَّ بِعَفْوِكَ وَكَرَمِكَ، وَتَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِى، وَتَسْتَجِيبَ دُعائِى، وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِالْأَمْنِ يَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ كُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ

ترجمه: این که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و وجودم را از آتش آزاد کنی و به رحمتت به بهشتم وارد نمایی و به سبب گذشت و بزرگواریت بر من لطف و محبت کنی و نزدیک‌جویی‌ام را بپذیری و دعایم را به اجابت رسانی و با امان دادنم در روز وحشت، از هر هراسی که برای قیامتم آماده ساخته‌ای بر من منت نهی،

  • إِلهِى وَأَعُوذُ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ، وَبِجَلالِكَ الْعَظِيمِ أَنْ يَنْقَضِىَ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضانَ وَلَيالِيهِ وَلَكَ قِبَلِى تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤاخِذُنِى بِهِ، أَوْ خَطِيئَةٌ تُرِيدُ أَنْ تَقْتَصَّها مِنِّى لَمْ تَغْفِرْها لِى، سَيِّدِى سَيِّدِى سَيِّدِى،

ترجمه: خدایا به ذات بزرگوارت و به جلال و بزرگی ات پناه می‌برم، از اینکه روزها و شب‌های ماه رمضان سپری گردد و برای من نزد تو نتایج بد گناه و یا گناهی باشد که مرا به سبب آن مؤاخذه کنی یا خطایی که بخواهی انتقامش را از من بگیری و مرا در آن‌ها نیامرزیده باشی، ای آقای من، ای آقای من، ای آقای من،

  • أَسْأَلُكَ يَا لَاإِلهَ إِلّا أَنْتَ إِذْ لَاإِلهَ إِلّا أَنْتَ إِنْ كُنْتَ رَضِيتَ عَنِّى فِى هذَا الشَّهْرِ فَازْدَدْ عَنِّى رِضىً، وَ إِنْ لَمْ تَكُنْ رَضِيتَ عَنِّى فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّى يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، يَا اللّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ

ترجمه: از تو می‌خواهم ای که معبودی جز تو نیست، آنگاه که معبودی جز تو نبود، اگر در این ماه از من خشنود بوده‌ای، بر خشنودی‌ات از من بیفزا و اگر خشنود نبوده‌ای از هم اکنون از من خشنود شو ای مهربان‌ترین مهربانان، ای خدا، ای یکتا، ای بی‌نیاز، ای که نزاییده و زاده نشد و احدی برایش همتا نبود.

  • و بسیار بگو: يَا مُلَيِّنَ الْحَدِيدِ لِداوُودَ عَلَيْهِ السَّلامُ، يَا كاشِفَ الضُّرِّ وَالْكُرَبِ الْعِظامِ عَنْ أَيُّوبَ عَلَيْهِ السَّلامُ، أَيْ مُفَرِّجَ هَمِّ يَعْقُوبَ عَلَيْهِ السَّلامُ، أَيْ مُنَفِّسَ غَمِّ يُوسُفَ عَلَيْهِ السَّلامُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَما أَنْتَ أَهْلُهُ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ، وَافْعَلْ بِى مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَلَا تَفْعَلْ بِى مَا أَنَا أَهْلُهُ.

ترجمه: ای نرم کننده آهن برای داود (درود بر او)، ای بردارنده بدحالی و بلاهای بزرگ از ایوب (درود بر او)، ای از بین‌برنده اندوه شدید یعقوب (درود بر او)، ای نابود کننده غم یوسف (درود بر او)، درود فرست بر محمّد(ص) و خاندان محمّد(ص)، چنان‌که تو سزاواری که درود فرستی بر جمله آنان و با من چنان کن که تو شایسته آنی نه چنان‌که من سزاوار آنم.

نکات کلیدی

  • بدیهی است که بیان کلیه اعمالبه معنی الزام به انجام همه آن ها نیست بلکه هرکس متناسب با توان و درجات روحی خود اعمالی را که می تواند از حظ معنوی آن بهره مند گردد انتخاب و عمل می کند.
  • نفس شب زنده داری و به اصطلاح احیایاین شب، موضوعیت خاصی دارد.
  • علاوه بر مواردی که ذکر شد، بهترین اعمال در این شب‌ها:
  • دعا برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام زمان (عج)
  • درخواست عافیت، آمرزش گناهان و دعا برای حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند.
  • ذکر صلوات بر محمّد و آل محمّد (ص) ، استغفار و دعاهایی از این قبیل، به هر اندازه که بتوانیم.
  • خواندن هرکدام از دعاها و ذکرهای معتبر و یا انجام هر عمل نیک فردی و اجتماعی مانند: دادن خیرات و صدقات، انجام مباحثات دینی و معرفتی، گره گشایی از کار دیگران و … ممدوح و به آن ها سفارش شده است.
  • معمولا نماز های مستحبی 2 رکعنی است. مثلا منظور از نماز 8رکعتی 4 نماز 2 رکعتی است.

لغات و اصطلاحات

  • قدر: اندازه، تقدیر، سرنوشت
  • احیاء: (به کسر الف) زنده داشتن
  • احیا: (به فتح الف) زندگان
  • نماز نافله: نماز مستحبی (اصطلاحاً به نمازهای مستحبی ای گفته می شود که مکمل نماز های پنجگانه است)

منابع و ارجاعات

  • کلیات مفاتیح الجنان ترجمه شیخ حسین انصاریان
  • سایت ویکی شیعه
  • وبسایت های محتوایی حوزه اعتقادی و عبادی
 

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

4 + شش =