مقدمه
برای محافظت از نام شرکت برای محصولات و خدمات خود بایستی نسبت به ثبت برند (علامت تجاری) اقدام کنید. مطابق با قانون ثبت برند به جز مواردی که توسط دولت استثناء شده و برای فعالیت ملزم به ثبت برند هستند، هر گونه فعالیت اقتصادی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی (شرکت ثبتی) در ثبت علامت تجاری خود مختار است. اما با توجه به اینکه امکان جلوگیری از استفاده یا سوءاستفاده از برند ثبت نشده شما وجود دارد و به همین دلیل شما حق دادخواست قانونی را در این گونه موارد ندارید، توصیه اکید بر این است که زمانی که شما قصد سرمایهگذاری و فعالیت با برندی مشخص دارید، حتماً نسبت به ثبت آن بپردازید. علاوه بر این ثبت برند میتواند در بازاریابی موفق، ارتباط با مشتری، بهرهمندی از امکانات اجتماعی، تسهیلات بانکی و … اثرات چشمگیری داشته باشد. البته همانطور که می دانید، روش ها و مراحل دریافت نماد اعتماد الکترونیک، ثبت نام و دریافت لوگوی ساماندهی وزارت ارشاد، ثبت برند و علامت تجاری، ثبت انحلال شرکت، دریافت مجوز کسب، ثبت شرکت، دریافت کارت بازرگانی، دریافت کد اقتصادی، اظهارنامه مالیات، شکایت از کلاهبرداری، افتتاح حساب ارزی، دریافت اعتبار ارزی، دریافت گزارش اعتبارسنجی خریداران خارجی از صندوق ضمانت صادرات و وصول مطالبات از کارفرمایان دولتی از جمله مهم ترین اقدامات قانونی هستند که صاحبین کسب و کار باید از آنها مطلع باشند. برای آشنایی کامل با مدارک، مراحل و نکات ثبت برند، این مطلب را با دقت مطالعه و در بخش نظرات، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
پیش نیاز و ملزومات
مدارک لازم برای ثبت برند شخصیت حقیقی عبارت است از:
- تصویر شناسنامه
- تصویر کارت ملی
- تصویر کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
- تصویر مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانهی بهره برداری، پروانه ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
- یک نمونه از برند (علامت مورد تقاضا) در کادر 10 در 10
مدارک لازم برای ثبت برند شخصیت حقوقی عبارت است از:
- تصویر شناسنامه
- تصویر کارت ملی
- تصویر روزنامهی تأسیس و آخرین تغییرات شرکت (از آخرین تغییرات شرکت نباید بیش از دو سال گذشته باشد)
- تصویر مجوز فعالیت (جواز تأسیس، پروانه ی بهره برداری، پروانهی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
- کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
- یک نمونه از برند (علامت مورد تقاضا) در کادر 10 در 10
!
در صورتی که در تصویر علامت یا برند مورد تقاضا، کلمه یا حروف لاتین استفاده نشده باشد، الزامی به ارائه کارت بازرگانی نیست.
مراحل اصلی
اول | انتخاب برند مناسب بر اساس قانون
–
برند، نشان تجاری، علامت تجاری یا نمانام یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخصکنندهی خدمات یا فروشندهی محصولی خاص باشد که به وسیلهی آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز میگردد. قانون نیز محدودیت ها و الزاماتی برای ثبت برند، در نظر گرفته است. بر اساس قانون برندهایی که نمیتوان ثبت کرد عبارتند از:
- علامتی که عین یا مشابه علامتی باشد که قبلاً به نام شخص حقیقی یا حقوقی دیگری ثبت شده است.
- اسم یا عنوانی که ماهیت یا نحوه استفاده از آن برخلاف موازین اسلامی، نظم عمومی یا عرف جامعه باشد.
- علامت تجاری گمراه کننده و فریب دهنده نیز قابل ثبت نیست. منظور علامتهایی است که مشتری را نسبت به ماهیت، کیفیت یا مبداء جغرافیایی محصول گمراه میکند یا فریب میدهد.
- اسامی عام را نمیتوان ثبت نمود برای مثال، درخواست علامت تجاری چراغ را برای عرضه کالای روشنایی پذیرفته نمیشود؛ چون چراغ لغتی عام برای محصولات روشنایی به حساب میآید.
- کلمات توصیفی نیز قابلیت ثبت ندارند. اینها واژههایی هستند که معمولاً در انجام امور تجاری برای توصیف محصول مورد نظر بهکار میروند. برای مثال، ثبت کلمه روشن برای کالای روشنایی قابل قبول نخواهد بود چون محصول را توصیف میکند. به عبارت دیگر چنانچه به تولیدکننده کالای روشنایی برای عرضه محصولاتش حق استفاده انحصاری از واژه روشن داده شود، کاری ناعادلانه خواهد بود.
بر اساس قانون، داشتن علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد. به موجب ماده 5 تصویبنامه مورخ سوم اردیبهشت 1328 مواردی که دولت ثبت آنها را اجباری دانسته است به شرح ذیل است:
- داروهای اختصاصی (سپسیالتیه) مورد استعمال طبی یا بیطاری که با نسخه پزشک یا بدون آن مصرف میشود.
- مواد غذایی که در لفاف و یا ظروف و به اسم مشخصی باشد مانند کنسرو و مواد غذایی، آردهای مخصوص، چایهای مختلف، شکلات، آب نبات، پنیر، شیر، مربا، ترشی، کره و روغنهای مختلف و غیره.
- آبهای معدنی یا گازدار، شربت آبهای میوه… که در تحت اسم و ظرف مشخصی به معرض فروش گذارده میشود.
- لوازم آرایش و وجاهت که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار میرود مانند صابون، خمیر، پودر، محلول عطریات، ادکلن و پماد.
- اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی مذکور در این آیین نامه، اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور شود و در بازار تحت اسم مشخصی که بر روی برچسب آن زده میشود به معرض فروش قرار گیرد باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بود و در روی برچسب نکات زیر تصریح شود:
- اسم تجارتی و نشانی سازنده ی جنس با قید کشور مبدا
- شماره ثبت علامت در ایران
دوم | مراجعه به سایت مرکز مالکیت معنوی و بارگزاری مدارک
–
در اولین مرحله باید به پایگاه اینترنتی مرکز مالکیت معنوی (اداره کل مالکیت صنعتی) مراجعه کرده و در سامانه ثبت علائم تجاری، با تکمیل فرم اظهارنامه، مشخصات صاحب برند را ثبت کنید. پس از تکمیل اظهارنامه، مدارک مدنظر را بارگذاری کنید.
سوم | بررسی اطلاعات و ارائه نتیجه از طرف اداره مالکیت
–
پس از تکمیل اظهارنامه و مدارک، اداره مالکیت صنعتی، نام درخواستی و سایر اطلاعات را با موارد قانونی بازرسی کرده و در صورت انطباق با شرایط و مقررات مربوطه و عدم نقص و ایراد اظهارنامه، تأیید میشود. نتیجه از طریق پیامک و ایمیل که در فرم اظهارنامه اعلام شده بود، ارسال میشود.
چهارم | مراجعه دوباره به سامانه ثبت علائم پرداخت هزینه
–
پس از تأیید اظهارنامه:
- ابتدا به سامانه ثبت علائم تجاری مراجعه کرده و از قسمت ثبت درخواست، به صورت الکترونیکی هزینه اولیه ثبت برند را مطابق با تعرفه (موجود در پایگاه اینترنتی اداره کل مالکیت صنعتی) پرداخت کنید.
- پس از پرداخت هزینه، سامانه به شما شماره اظهارنامه تخصیص میدهد و کارشناس مربوط به پرونده شما مشخص میشود.
- در نهایت از طریق پیامک شماره اظهارنامه و رمز ورود به سامانه برای شما ارسال خواهد شد.
پنجم | امضای اظهارنامه و ارسال به مرکز مالکیت معنوی
–
پس از دریافت شماره و تعیین کارشناس پرونده، لازم است اظهارنامه را چاپ کرده و امضاء کنید و به همراه مدارک به نشانی مرکز مالکیت معنوی ارسال کنید.
ششم | تأیید پرونده و پرداخت هزینه نهایی
–
در ادامه کارشناس، پرونده را شما را بررسی نهایی می کند، در ادامه:
- در صورت انطباق با تمامی شرایط و مقررات و نیز صحت مدارک بررسی، جهت واریز هزینه نهایی ثبت برند به شما اطلاع داده خواهد شد.
- سپس در ادامه به سامانه مراجعه کرده و هزینه نهایی را پرداخت کنید.
هفتم |درخواست آگهی ثبت برند در روزنامه رسمی
–
پس از واریز هزینه نهایی، از طریق سامانه، پیگیر پرونده باشید، پس از تأیید شعبه ثبت علائم تجاری مربوطه، روال زیر را دنبال کنید:
- لازم است از طریق واحد روابط عمومی اداره ثبت با ارائه شماره ثبت برند، درخواست آگهی در یک روزنامه رسمی جمهوری اسلامی صورت دهید تا برند شما با مشخصات کامل منتشر شود.
- سی روز پس از انتشار در روزنامه و عدم وجود معارض، برند در مالکیت شما است و همه حقوق قانونی آن متعلق به شماست.
!
مدت اعتبار برند از تاریخ ثبت آن به مدت ده سال خواهد بود. پس از اتمام این دوره اگر همچنان خواهان مالکیت انحصاری آن هستید، لازم است با پرداخت هزینه مربوطه مالکیت علامت تجاری را تمدید کنید. در صورت عدم تمدید قانوناً شما مالکیتی نسبت به برند نداشته و دیگران میتوانند علامت را برای خود به ثبت برسانند و از آن استفاده کنند.
نکات کلیدی
- هنگام ثبت برند، باید مشخص شود که برند مورد تقاضا نشانگر چه دستهای از کالاها و خدمات است. اهمیت توجه به این موضوع در این است که برند مورد نظر تنها در دسته فعالیت تقاضا شده، مورد حمایت قانونی قرار میگیرد و در سایر دستهها امکان استفاده از عین یا مشابه آن علامت برقرار است؛ البته به شرطی که به راحتی با برند ثبت شده اشتباه گرفته نشود و اسباب گمراهی و اشتباه مشتریان نشود؛ البته میتوان در زمان ثبت، طبقات متنوعی برای برند انتخاب کرد و به این ترتیب امکان استفاده از آن را در دستههای دیگر نیز به انحصار خود درآورد اما باید توجه کرد که هرچه تعداد دستهها بیشتر شود، هزینه ثبت برند هم افزایش مییابد.
- تغییر نشانی، تغییروکیل رسمی، کاهش کالا و خدماتموضوع علامت ضمن درخواست کتبی از مرجع ثبت تا قبل از انتشار آگهی اظهارنامه و با پرداخت هزینه حق ثبت ممکن است.
لغات و اصطلاحات
- برند: مارک، برند، نشان تجاری، علامت تجاری یا نمانام یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخصکنندهی خدمات یا فروشندهی محصولی خاص باشد که به وسیلهی آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز میگردد.
منابع و ارجاعات
- تجربیات دانوما
- وبسایت های محتوایی در حوزه ثبت برند
امیدوارم زودتر بتونم ثبت کنم برندمو