خانه » حقوقی و قضایی » عمومی در حقوقی »
0
1,250
17 شهریور 1400

مقدمه

همانطور که می دانید در خلال هر یک از انواع طلاق (طلاق رجعی، طلاق توافقی یا مبارات و طلاق خلع)، طرفین باید در ارتباط با کلیه مسائل مربوط به زندگی مشترک و تکالیف آن مانند: گرفتن حضانت فرزند یا فرزندان مشترک، مطالبه نفقه زوجه و فرزندان، جهیزیه، اجرت المثل دوران زوجیت (در صورت وجود) و همچنین مراحل مطالبه مهریهو همچنین ملاقات فرزندان قبل و بعد از طلاق، با یکدیگر به تفاهم و توافق برسند. با انعقاد نکاح، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن داشته باشد. مهریۀ عندالمطالبه یعنی زوجه هر زمان که بخواهد می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند (مهریه را به اجرا بگذارد) و زوج (آقا) نیز پس از مطالبۀ زن باید آن را به وی بپردازد. بنابراین، در صورتی که زوج علیرغم مطالبۀ زوجه نسبت به پرداخت مهریه ی او اقدام ننماید، زوجه می‌تواند نسبت به دریافت آن به صورت رسمی اقدام نماید و دادخواست مطالبۀ مهریه به دادگاه تقدیم کند. در نهایت پس از صدور حکم مطالبه مهریه، مرد (زوج) به دنباله آن (در صورتی که توان پرداخت مهریه را نداشته باشد)، می‌تواند دادخواست حقوقی اعسار از پرداخت مهریه را ارائه نماید تا مهریهبه صورت تقسیط‌‌‌ ‌شده پرداخت گردد. در ادامه نیز اگر به دلایلی، هر یک از طرفین تقاضای کاهش یا افزایش اقساط تعیین‌شده را داشته باشید، باید دادخواست تعدیل تقسیط مهریه، ارائه نمایند.

برای آشنایی کامل با مدارک، مراحل و نکات مطالبه و به اجرا گذاشتن مهریه و توقیف اموال، این مطلب را با دقت مطالعه و در بخش نظرات، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

پیش نیاز و ملزومات

مدارک و پیش نیاز لازم برای مطالبه مهریه به صورت زیر است:

  • کارت ملی
  • شناسنامه
  • سند ازدواج
  • حسب مورد شهادت شهود و مطلعين و درخواست استعلام از مراجع ذی‌صلاح
  • کارت عابربانک جهت پرداخت هزینه دادرسی و اجرای حکم

مراحل اصلی

اول | بررسی شرایط برای مطالبه مهریه به صورت قانونی
–

در اولین مرحله باید مسأله خود را به دقت بررسی کنید. بررسی دانوما نشان می دهد چنانچه تصمیم شما برای گرفتن و مطالبه مهریه قطعی است و البته نسبت به مراحل انجام کار اشراف ندارید، می توانید برای پیشبرد مراحل از روش های زیر استفاده کنید:

  • مشاوره روانشناسی و خانواده: بهتر است قبل از ورود به مراحل حقوقی، از مشاورهروانشناسی و خانواده استفاده نمایید. انجام مراحل حقوقی در حوزه خانواده را به عنوان آخرین مرحله در نظر بگیرید.
  • مشاوره حقوقی: در این روش کار توسط خود شما انجام می شود اما در موارد و مقاطع خاص می توانید از تخصص یک مشاور حقوقی حرفه ای استفاده کنید.
  • خدمات وکالت: در این روش شما انجام امور را به یک وکیل حرفه ای از طریق قرارداد وکالت واگذار می کنید. برای آشنایی با مراحل و نکات گرفتن وکیل، کلیک نمایید.
دادخواست مطالبه مهریه

در نهایت در این مرحله لازم است به این نتیجه برسید که به چه روشی قصد انجام این امر حقوقی را دارید. بسته به شرایط شما می توانید از خدمات یک یا تمام موارد فوق استفاده کنید. بر طبق ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ استثنائات دین صرفا شامل موارد زیر می شود:

  • منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد.
  • اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
  • آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم ٌعلیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می شود.
  • کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها
  • وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
  • تلفن مورد نیاز مدیون
  • مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.


!
مطالبه مهریه به صورت حقوقی می تواند الزاما نباید در هنگام جدایی انجام شود اگرچه این موضوع بر کیفیت زندگی مشترک اثر منفی خواهد داشت.

دوم | مراجعه و ثبت دادخواست مطالبۀ مهریه
–

برای ثبت دادخواست مطالبۀ مهریه به ضمیمه مدارک لازم، حسب مورد به دفتر خدمات قضایی یا شورای حل اختلاف و یا دادگاه حقوقی صالح مراجعه کنید. بررسی های دانوما نشان می دهد صلاحیت رسیدگی در مورد مطالبۀ مهریه به صورت زیر است:

  • صلاحیت رسیدگی تا سقف مبلغ بیست میلیون تومان با شورای حل اختلاف،
  • صلاحیت رسیدگی در مطالبۀ بیش از بیست میلیون تومان در صلاحیت دادگاه صالح است که برای ثبت دادخواست مطالبۀ مهریه از دادگاه ابتدا باید به دفاتر مذکور مراجعه کنید. توجه داشته باشید این دعوا، مالی است.


!
اگر زنی که دادخواست مهریه داده توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد بایستی تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را استناد شهادت شهود تقاضا کند. دادگاه خانواده در بدو امر به موضوع اعسار زوجه از پرداخت هزینه دادرسی رسیدگی می کند.


!
بررسی دانوما نشان می دهد در شهرهایی که دفتر خدمات قضایی تشکیل شده است، برای ثبت دادخواست مطالبه مهریه ابتدا باید به دفاتر مذکور مراجعه کنید. در شهرهایی که دفاتر خدمات قضایی تشکیل نشده است، باید به دادگاه حقوقی صالح (خانواده) مراجعه نمایید.

سوم | ارسال ابلاغیه به طرفین
–

پس از ثبت دادخواست مطالبه ی مهریه، دعوا برای رسیدگی به یکی از شعب دادگاه حقوقی خانواده ارجاع می‌شود. وقت رسیدگی تعیین می‌شود و به طرفین دعوا ابلاغ می‌گردد.


!
شایان ذکر است ابلاغیه به صورت پیامک برای هر یک از زوجین ارسال می شود. و هر کدام از زوجین می بایست از طریق لینک ارسال شده به سامانه ثنا وارد شده و پس از ثبت نام، ابلاغیه مورد نظر را دریافت نمایند.

چهارم | مراجعه به دادگاه حقوقی خانواده
–

جلسه رسیدگی به دعوا در روز و ساعت تعیین‌شده با حضور زوجین یا وکلای آن‌ها تشکیل می‌گردد. بنابراین، در موعد مقرر به همراه اصل مدارک، در شعبه دادگاه حقوقی خانواده حاضر شوید. بررسی دانوما نشان می دهد، به طور معمول هر جلسه در حدود 30 دقیقه به طول می انجامد.

مراجعه به دادگاه خانواده و مطابه مهریه


!
در فرض که اعسار زوج پذیرفته نشود بر طبق ماده ۲۲ قانوت حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ صرفا تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن در خصوص مهریه، وجه نقد، امکان جلب زوج وجود دارد و با پرداخت این مبلغ خواه نقدی یا اقساط، زوج آزاد خواهد شد. نسبت به الباقی مهریه امکان جلب وجود ندارد ولی اگر اموالی از زوج به دست آید حتی در آینده، قابل توقیف خواهد بود.

پنجم | صدور و ابلاغ حکم مطالبه مهریه به طرفین
–

حکم دادگاه پس از رسیدگی به دعوا و بررسی مدارک توسط قاضی صادر می‌شود. پس از مدتی حکم صادره به طرفین دعوا یا وکلای آنها ابلاغ می‌گردد. در نهایت همانطور که پیشتر نیز عنوان شد ابلاغ حکم صادر شده به صورت پیامک برای هر یک از زوجین ارسال می شود. هر کدام از زوجین می بایست از طریق لینک ارسال شده به سامانه ابلاغ وارد شده و ابلاغیه مورد نظر را دریافت نمایند.

ابلاغ آرای دادگاه از طریق سامانۀ ابلاغ الکترونیک قضایی قابل دسترس است. البته جهت استفاده از این خدمت، ابتدا باید در سامانۀ ثبت نام الکترونیک (ثنا) ثبت نام کنید. بررسی دانوما نشان می دهد چنانچه زوج (آقا) توان پرداخت بدهی مهریه را نداشته باشد، باید دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم نماید. و در صورتی که سختی و اعسار زوج برای دادگاه محرز شود، حکم اعسار پرداخت صادر شده و پرداخت مهریه تقسیط می شود. برای آشنایی با مراحل و نکات اعسار از پرداخت مهریه کلیک کنید. البته به دلیل مشخص بودن وضعیت مهریه، برای ثبت دادخواست اعسار از پرداخت آن، زوج (آقا) می تواند پیش از صدور حکم مطالبه مهریه نیز جهت آن اقدام نماید.

ششم | اعتراض به رای دادگاه در صورت لزوم
–

پس از صدور حکم، چنانچه هر یک از طرفین به رای دادگاه اول (دادگاه بدوی) معترض باشد و رای دادگاه را برخلاف منفعت خود و یا مغایر با قانون بداند می تواند در چارچوب قانونی اقدام به اعتراض به رای کند. روش های اعتراض به آراء دادگاه ها به دو دسته کلی (عادی یا فوق العاده) تقسیم می شود:

  • روش های عادی اعتراض به رای دادگاه: طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها به روش هایی گفته می شود که اصولا مجاز هستند مگر در مواردی که در قانون استثناء شده باشند. این روش ها شامل واخواهی و تجدید نظر می شود.
  • روش های فوق العاده اعتراض به رای دادگاه: این روش ها صرفا در مواردی که قانونگذار مجاز دانسته است، امکان پذیر است. مطابق قانون آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، طرق فوق العاده شکایت از رای دادگاه شامل فرجام خواهی، اعتراض شخص ثالث و اعاده دادرسی می شود.
اعتراض به رای پرونده مطالبه مهریه

در نهایت جهت اعتراض به رای دادگاه و حتی قرارهای صادرشده، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست مربوطه (متناسب با هر یک از انواع اعتراض به رای دادگاه) را به همراه مدارک شناسایی و دادنامه یا قرار مورد را ارائه دهید.


!
بر مبنای قانون آیین دادرسی مدنی، مدت زمان تجدید نظرخواهی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج دو ماه از تاریخ ابلاغ حکم است. تجدید نظر از روش های عادی اعتراض به رای دادگاه است.

پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات اعتراض به رای دادگاه

هفتم | درخواست اجرای حکم مطالبه مهریه
–

همانطور که می دانید، حکم دادگاه، خود به خود اجرا نمی‌شود، در صورتی که زوج بر اساس رای دادگاه نسبت به پرداخت مهریه اقدام نکرد، زوجه باید اجرای آن را تقاضا کرده تا اجرائیه برای آن صادر شود. روال درخواست اجرای حکم در این مرحله به صورت زیر است:

  • زوجه (در صورتی که رای به نفع او صادر شد) پس از قطعی شدن رأی، تقاضای اجرای حکم و یا صدور اجراییه را به دفتر دادگاه تقدیم می‌نماید.
  • دفتر دادگاه درخواست را همراه با گزارش لازم و پرونده تقدیم دادگاه می‌کند.
  • دادگاه در صورت احراز شرایط برای صدور اجراییه، دستور لازم برای صدور آن را صادر می کند.
  • بعد از آن اجراییه به مأمور اجرا ارجاع داده می‌شود. مدیر اجرایی حکم، پرونده‌ای در این راستا تشکیل می‌دهد.


!
خانم (محکوم له) می تواند در این مرحله و یا مقاطع دیگر، اموال همسر خود را به دادگاه معرفی نماید در غیر این صورت می تواند تقاضای استعلام اموال نیز بدهد.


!
برگ اجراییه عملا توسط مدیر دفتر تکمیل می‌شود. این برگه‌ها از قبل تهیه شده و چاپی است، فقط کافی است که اطلاعات لازم در آن منعکس شود. اجراییه در دو نسخه صادر می‌شود یک نسخه از آن در پرونده و یک نسخه نیز در موقع ابلاغ به محکوم‌علیه داده می‌شود.

هشتم | صدور اجراییه و ابلاغ آن به زوج
–

در ادامه یک ابلاغیه اجرای حکم (اجراییه)، به صورت الکترونیکی از طریق سامانۀ ابلاغ الکترونیک قضایی و یا حضوری، ارسال می شود.

نهم | اجرای حکم مطالبه مهریه
–

اجرای حکم مطالبه مهریه

پس از ارسال ابلاغیه، اجرای حکم توسط آقا، لازم می شود. چنانچه رأی دادگاه، آقا را ملزم به پرداخت مهریه نماید، محکوم علیه (آقآ) باید در بازه زمانی رأی دادگاه، کلیه الزامات آن را اجرا نماید. در غیر این صورت، قانون تمهیداتی را برای حفاظت از حقوق محکوم له (خانم) در اجرا، درنظر گرفته است. در هر صورت زمانی که مهلت اجرای اختیاری رای تمام شد عملیات اجرایی آغاز می‌شود. نقش محکوم له (شخصی که حکم به نفع او صادر شده) یعنی خانم در این مرحله راهنمایی دادورزاست. در نهایت مطابق حکم دادگاه، زوج (آقا) در هنگام پرداخت مهریه به صورت حضوریبه دایره اجرای احکام دادگاه مراجعه کرده و با ثبت پرداخت مهریه (به صورت یکجا و یا در هر بار پرداخت قسط)، رسید دریافت می کند.

نکات کلیدی

نکات مهم ارائه دادخواست و دریافت حکم مطالبه مهریه، عبارت است از:

  • در دعوای مطالبۀ مهریه تا میزان 110 عدد سکه نیاز نیست که زوجه استطاعت مالی زوج را اثبات نماید. اما برای مطالبۀ بیش از 110 عدد سکه زوجه باید استطاعت مالی زوج را اثبات نماید. در این مطلب با مراحل اصلی و نکات مطالبه مهریه آشنا می شوید.
  • لزومی ندارد که همه مهریه را درخواست و مطالبه کنید لذا اگر شوهر مالی ندارد یا اموال او اندک است می توانید قسمتی از مهر را در دادخواست مطالبه کنید. حق اجرا گذاشتن مهریه باقیمانده برای زوجه محفوظ است.
  • توجه داشته باشید که باید در ابتدای پر کردن فرم های مربوطه اداره ثبت مشخص کنید که بابت چه مقدار از مهر قصد توقیف اموال دارید و برای چه مقدار دیگر از مهریه قصد ممنوع الخروج شدن شوهر را دارید. بررسی های دانوما نشان می دهد هر تعداد سکه ای که به اداره ثبت برای ممنوع الخروج کردن زوج اعلام می کنید دیگر نمی توان به آن تعداد اموال زوج را توقیف کرد.

لغات و اصطلاحات

  • مهریه عند المطالبه: در این نوع مهریه بعد از وقوع عقد نکاح زوجه می تواند حتی در صورت عدم تمکین تمام مهر را از شوهر مطالبه کند و فقط اگر کار به طلاق برسد و زوجه باکره باشد زوجه مستحق نصف مهر خواهد بود. بعد از مطالبه مهریه توسط زن، شوهر اگر مدعی اعسار از پرداخت مهریه است، می بایستی دادخواست مربوطه را تقدیم دادگاه کند.
  • محکوم له: فردی که قانون به نفع او فرد یا افرادی را به انجام کاری محکوم کرده است.
  • محکوم علیه: فردی که به انجام کاری محکوم شده است.
  • محکوم به: چیزی که بین محکوم علیه و محکوم له به آن حکم شده است.
  • اجرای موقت: یک امتیازی که به‌ موجب آن ممکن می‌شود که یک حکم غیرقطعی را بدون درنگ به اجرا گذاشت، بنابراین اجرای موقت یعنی اجرا کردن حکمی‌ که قابل تجدیدنظر یا فرجام خواهی باشد. شایان ذکر است که حکم باید جنبه اجرایی داشته باشد.
  • حکم اجرایی: حکم اجرایی، حکمی ‌است که در متن آن الزام محکوم‌علیه به انجام عملی یا خودداری از عملی درج شده باشد.

منابع و ارجاعات

 

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

2 × پنج =