مقدمه
بیماری گرفتگی بینی همچون سردرد، میگرن، سرماخوردگی، لاغری مفرط و … یک بیماری (ناخوشی) است. گرفتگی بینی یا احتقان بینی، زمانی اتفاق می افتد که چیزی باعث تحریک بافت های داخلی بینی شود. این تحریک یک واکنش زنجیره ای التهاب، تورم و تولید مخاط را ایجاد کرده و جذب هوا از طریق بینی را دشوار می کند. گرفتگی بینی معمولاً پس از چند روز برطرف می شود؛ اما اگر یک هفته یا بیشتر طول بکشد، ممکن است نشانه عفونت باشد. علل و عوامل گرفتگی بینی عبارت است از:
- ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت های سینوسی (شایع ترین علت)،
- ابتلا به آلرژی،
- ابتلا به تب یونجه،
- ابتلا به سینوزیت،
- ابتلا به کرونا،
- محرک های محیطی،
- داشتن انحراف بینی،
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی،
- ابتلا به رینیت (التهاب بافت داخل بینی که ممکن است در اثر التهاب و یا حساسیت باشد).
در این مطلب درمان ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی نسبت به درمان خانگی، فوری و یا سنتی بیماری گرفتگی بینی پیدا نمایید. حتما بخوانید؛ درمان خانگی سرماخوردگی.
مراحل اصلی
اول | درمان خوراکی گرفتگی بینی
توصیه و درمان فوری خوراکی برای گرفتگی بینی عبارت است از:
- مصرف چای چینی: چای تهیه شده از گیاهی چینی به نام اِفِدرا، داروی ضد احتقان خوبی است. این چای را روزی دو فنجان میل کنید (این گیاه اثر تحریک کننده دارد و اگر گرفتار فشار خون یا بیماری قلبی هستید از آن نخورید).
- مصرف سرکه سیب: در یک فنجان آب گرم، 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب و یک قاشق غذاخوری عسل اضافه کنید و مخلوط کنید. این مخلوط را دو بار در روز مصرف کنید تا مشکل شما بهبود یابد.
- مصرف زردچوبه: به یک لیوان شیر، یک قاشق چای خوری زردچوبه بریزید و بگذارید مخلوط برای چند دقیقه بجوشد. سپس مخلوط را در یک لیوان بریزید و کمی عسل اضافه کنید. این مخلوط را دو بار در روز مصرف کنید.
- مصرف فلفل قرمز: کاپسایسین، که ماده ی فعال فلفل قرمز است، سلول های مخاطی بینی را وادار به ترشح کرده و با زیاد کردن آبریزش بینی، آن را پاک می کند.
- مصرف برگ ریحان: هر روز دو بار قبل از صبحانه و بعد از خوردن شام برگ ریحان بخورید.
- مصرف گوجه فرنگی: یک لیوان آب گوجه فرنگی را در یک لیوان بریزید و یک قاشق غذاخوری آب سیر و کمی نمک را به آن اضافه کنید. این مخلوط را دو بار در روز مصرف کنید.
- مصرف زنجبیل: کمی زنجبیل را شسته و خرد کنید. 2 فنجان آب جوش را به یک قوری اضافه کنید و یک قاشق چای خوری از تکه های زنجبیل را در قوری بریزید و بگذارید 10 دقیقه روی حرارت غیر مستقیم بماند. مخلوط را صاف کنید و کمی آب لیمو درون آن بریزید. وسپس هر روز 2 لیوان بنوشید.
- مصرف سیر: گل حبه سیر و یک فنجان آب را در قابلمه بریزید و بگذارید بجوشد. سپس نصف قاشق چای خوری پودر زردچوبه اضافه کنید و اجازه دهید مخلوط خنک شود. این مخلوط را 2 بار بنوشید تا زمانی که حس بهتری پیدا کنید.
همچنین پرهیزات خوراکی گرفتگی بینی عبارت است از:
- پرهیز از خوردن شکلات: مواد فشرده قندی، مخصوصا شکلات، ممکن است تورم غشای بینی را باعث شوند. تا زمانی که بینی گرفته است از این مواد نخورید.
- پرهیز از مصرف الکل: مصرف الکل و فراورده های تخمیری آن باعث تورم بیشتر بینی و مجاری سینوس شده و گرفتگی را تشدید می کند.
دوم | درمان موضعی گرفتگی بینی
توصیه و درمان موضعی برای برطرف شدن گرفتگی بینی عبارت است از:
- مصرف برگ چغندر: آب برگ چغندر را داخل بینی استنشاق کرده و سپس فین کنید.
- مصرف روغن سیاه دانه: روغن سیاه دانه را شبی یک بار در بینی خود بچکانید.
- استفاده از آب نمک: یک چهارم قاشق چای خوری نمک را در یک فنجان آب جوشیده ی سرد شده، مخلوط کرده و به داخل بینی خود وارد کنید. این کار برای مجاری خشک و گرفته ی بینی خوب است.
- استنشاق بخار: یک قابلمه آب را بجوشانید و پس از جوشیدن آب چند قطره روغن اساسی، مانند اکالیپتوس، یا روغن نعناع را به آن اضافه کنید. سر تان را بالاتر از قابلمه قرار دهید و روی سر و قابلمه یک حوله تمیز بیاندازید و بخار را 10 دقیقه نفس بکشید.
- مصرف سرکه سیب: مقداری سرکه سیب را در یک قابلمه بریزید و همان مقدار آب هم اضافه کنید و بگذارید بجوشد. چشمانتان را ببندید و بخار را نفس بکشید. شما می توانید تا زمان بهبود، هر روز دو بار این کار را انجام دهید.
- گرفتن حمام آب گرم: حمام آب گرم تمام بدن را گرم کرده و با افزایش جریان خون در بینی، اثر ضد احتقانی از خود نشان می دهد.
- استفاده از برگ بادرنجبویه: چند برگ بادرنجویه را بشویید و آن ها را در یک قوری قرار دهید. یک لیوان آب را به قوری اضافه کنید و بگذارید سرد شود. این مخلوط را بیش از 4 بار در هر روز قرقره کنید.
سوم | درمان حرکتی گرفتگی بینی
درمان فوری مبتنی بر تحرک و ورزش برای گرفتگی بینی عبارت است از:
- پیاده روی کردن: اگر احساس گرفتگی بینی در اثر سرماخوردگی بدون تب یا سرفه می کنید، کمی ورزش ملایم مانند پیاده روی، آن را رفع می کند. همچنین تحقیقات نشان داده است که دستگاه ایمنی بدن در طی ورزش و تا چهار ساعت بعد از آن تقویت می شود.
چهار | مراجعه به پزشک برای درمان
در نهایت در صورتی که یکی از شرایط زیر را دارید لازم است به پزشک مراجعه نمایید:
- اگر درمان خانگی رفع گرفتگی بینی بعد از پنج روز موثر نبوده است،
- اگر همه ساله در فصل خاصی دچار گرفتگی بینی می شوید،
- اگر همراه با گرفتگی بینی، تب و درد صورت نیز وجود دارد،
- اگر ترشحات مخاط بینی، غلیظ و زرد یا سبز است،
- اگر گرفتگی بینی تان مانع خواب شده و یا باعث خروپف می شود.
منابع و ارجاعات
- کتاب چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
- کتاب درمان های خانگی حکیم رضوی قمی
- کتاب درمان ساده بیماری های شایع- با رویکرد طب ایرانی: گروه مولفین
- کتاب مزاج شناسی (به همراه نسخه های استاد خیراندیش)
- ویکی پدیا
- وبسایت درمانگران ایران