مقدمه
استغاثه به معنای یاری خواستن هنگام بلا و گرفتاری است و نماز و دعای استغاثه به امام زمان از جمله اعمال مستحبی و رایج میان مسلمانان برای ارتباط با امام خویش و عرض حاجت نزد ایشان است که آن را در مسجد یا هر مکانی که برای خواندن نماز و دعا مناسب باشد به جا می آورند. این نماز بسیار مجرب و مشکل گشا را سید علیخان در کتاب (الکلم الطیب) آورده و بزرگانی چون سید ابن طاووس، علامه مجلسی، شیخ کفعمی، محدث نوری، شیح عباس قمی و بسیاری از علماء دیگر خواندن آن را توصیه نموده اند. در برخی منابع زمان خواندن این نماز را نیمهشب دانسته و غسل کردن قبل از نماز را هم جزو آداب این نماز آوردهاند.
دعای بعد از این نماز که به دعای (الکامل التام) معروف است، از دعاهايي است كه در مقام امام زمان (عج) در مسجد ارزشمند سهله خوانده مي شود. این دعا در ابتدا سلام و درود همه جانبه بر امام عصر و خاندان پاکشان است و در ادامه علاوه بر ذکر ویژگی های امام و حکومتشان، به بیان مسائلی از قبیل ارتباط نبوت و امامت، نشانه های ظهور، ویژگی های منتظران حضرت، شهادت به پاکی و درست کرداری ایشان و مقام شفاعتشان در برآوردن حاجات است.
در نهایت با توجه به شرایط دوران آخرالزمان و نظر پدرانه ی امام عصر (عج) به شیعیان خود و اینکه فرمودند: به واسطه من است که خداوند بلا را از اهل و شیعیانم دور می سازد، به جاست که هنگام حاجت و گرفتاری به ایشان متوسل شده و یاری بخواهیم. شایان ذکر است برای برطرف شدن گرفتاری ها در کنار این نماز می توان به نماز استغفار و نماز توبه (یکشنبه های ماه ذی القعده) اشاره کرد. در این مطلب، مراحل اصلی و نکات خواندن نماز امام مهدی (عج) و زیارت استغاثه ارائه می شود، امید است با رعایت این موارد تجربه شیرینی از انجام این عمل عبادی داشته باشید.
پیش نیاز و ملزومات
پیش نیاز لازم جهت اقامه نماز امام زمان عبارت است از:
- وسایل نماز از قبیل: مهر و سجاده
- کتاب مفاتیح الجنان (یا هر کتابی که دعای بعد از نماز را داشته باشد)
مراحل اصلی
اول | گرفتن وضو
در ابتدا همانند اکثریت نمازهای واجب و مستحب، لازم است وضو گرفته و یا تیمم نمایید. برای آشنایی دقیقا با مراحل و احکام وضو گرفتن، یا تیمم کردن، به صفحه مربوطه در سایت مراجعه نمایید. البته در برخی از منابع انجام غسل نیز از اعمال این نماز ذکر شده است.
دوم | خواندن دو رکعت نماز استغاثه
2 رکعت نماز استغاثه به امام زمان را طبق روال زیر بجا آورید:
- نیت: در ابتدا نیت کنید 2 رکعت نماز استغاثه می خوانید.
- خواندن نماز: یک نماز 2 رکعتی مانند نماز صبح بخوانید.
سوم | خواندن دعای بعد از نماز و عرض حاجات
در نهایت پس از خواندن نماز دعای زیر معروف به دعای الکامل التام را خوانده و سپس حاجات خود را از خداوند متعال طلب کنید:
سَلامُ الله الْكامِلُ التَّامُّ الشَّامِلُ الْعامُّ
ترجمه: سلام کامل، تمام، همهجانبه و فراگیر خدا
وَصَلَواتُهُ الدَّائِمَةُ وَبَرَكاتُهُ الْقائِمَةُ التَّامَّةُ
ترجمه: و درود همیشگی و برکات پاینده و برازنده حق
عَلى حُجَّةِ اللّهِ وَوَ لِيِّهِ فِى أَرْضِهِ وَبِلادِهِ
ترجمه: بر حجت خدا و جانشین او در زمین و تمامی سرزمینها
وَخَلِيفَتِهِ عَلى خَلْقِهِ وَعِبادِهِ، وَسُلالَةِ النُّبُوَّةِ وَبَقِيَّةِ الْعِتْرَةِ وَالصَّفْوَةِ
ترجمه: و جانشین او بر همه خلق و بندگان، آنکه از نسل نبوّت و باقیمانده عترت و از برگزیدگان است
صاحِبِ الزَّمانِ، وَمُظْهِرِ الْإِيمانِ، وَمُلَقِّنِ أَحْكامِ الْقُرْآنِ، وَمُطَهِّرِ الْأَرْضِ، وَناشِرِ الْعَدْلِ فِى الطُّولِ وَالْعَرْضِ
ترجمه: صاحب زمان و آشکار کننده ایمان و تدریسکننده احکام قرآن و پاک کننده زمین و گستراننده عدالت در طول و عرض جهان
وَ الْحُجَّةِ الْقائِمِ الْمَهْدِيِّ، الْإِمامِ الْمُنْتَظَرِ الْمَرْضِيِّ، وَابْنِ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ، الْوَصِيِّ ابْنِ الْأَوْصِياءِ الْمَرْضِيِّينَ
ترجمه: و حجّت پایدار، مهدی، آن امام مورد انتظار، پسندیده و فرزند امامان پاک، جانشین و فرزند جانشینان پسندیده
الْهادِي الْمَعْصُومِ ابْنِ الْأَئِمَّةِ الْهُداةِ الْمَعْصُومِين
ترجمه: رهبر معصوم و فرزند پیشوایان راهبر معصوم
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مُعِزَّ الْمُؤْمِنِينَ الْمُسْتَضْعَفِينَ
ترجمه: سلام بر توای عزّتبخش اهل ایمان و همه آنانکه ناتوانشان شمردند
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مُذِلَّ الْكافِرِينَ الْمُتَكَبِّرِينَ الظَّالِمِينَ
ترجمه: سلام بر تو ای خوارکننده کافران گردنکش و ستمکار
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلاىَ يَا صاحِبَ الزَّمانِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ
ترجمه: سلام بر تو ای سرورم ای صاحب الزمان، سلام بر تو ای فرزند رسول خدا
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فاطِمَةَ الزَّهْراءِ سَيِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِينَ
ترجمه: سلام بر تو ای فرزند امیرمؤمنان، سلام بر تو ای فرزند فاطمه زهرا، سرور بانوان جهان
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الْأَئِمَّةِ الْحُجَجِ الْمَعْصُومِينَ وَالْإِمامِ عَلَى الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ
ترجمه: سلام بر تو ای فرزند امامان، آن حجّتهای معصوم و ای پیشوای همه خلایق
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلاىَ سَلامَ مُخْلِصٍ لَكَ فِى الْوَِلايَةِ
ترجمه: سلام بر تو ای سرورم، سلامی با کمال خلوص به تو در ولایت و پیروی
أَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمامُ الْمَهْدِىُّ قَوْلاً وَفِعْلاً
ترجمه: گواهی میدهم که همانا تو امام راه یافته در گفتار و کرداری
و أَنْتَ الَّذِى تَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً بَعْدَ ما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً
ترجمه: و تویی آنکه زمین را با عدل و داد پر کنی، پس از آنکه از ستم و جور پر شد
فَعَجَّلَ اللهُ فَرَجَكَ، وَسَهَّلَ مَخْرَجَكَ؛ وَقَرَّبَ زَمانَكَ، وَكَثَّرَ أَنْصارَكَ وَأَعْوانَكَ
ترجمه: پس خدا در گشایش کارت شتاب ورزد و آمدنت را آسان نماید؛ و زمانت را نزدیک فرماید و بر یاران و یاورانت بیفزاید
وأَنْجَزَ لَكَ ما وَعَدَكَ، فَهُوَ أَصْدَقُ الْقائِلِينَ
ترجمه: و به آنچه به تو وعده داده وفا کند که خدا راستگوترین گویندگان است
وَ ﴿نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ﴾
ترجمه: که در قرآن فرموده: ما می خواستیم به آنان که در (آن) سرزمین به زبونی و درماندگی سوقشان دادند نعمتِ (باارزشِ نجات از فرعونیان را) عطا کنیم و آنان را پیشوایان و وارثان (اموال و سرزمین های ستمگران) گردانیم
يَا مَوْلاىَ يَا صاحِبَ الزَّمانِ، يَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ، حاجَتِى كَذا وَكَذا
ترجمه: ای سرورم ای صاحب الزمان، ای فرزند رسول خدا، حاجت من این و آن است (و بجاى کذا و کذا حاجات خود را بیان کنید.)
فَاشْفَعْ لِى فِى نَجاحِها، فَقَدْ تَوَجَّهْتُ إِلَيْكَ بِحاجَتِى لِعِلْمِى أَنَّ لَكَ عِنْدَ اللهِ شَفاعَةً مَقْبُولَةً وَمَقاماً مَحْمُوداً
ترجمه: در برآورده شدن حاجاتم نزد خدا واسطه شو، من با حاجاتم بهسوی تو رو اوردم، چون میدانم شفاعت تو نزد خدا پذیرفته میشود و مقام تو در بارگاهش بس ستوده است
فَبِحَقِّ مَنِ اخْتَصَّكُمْ بِأَمْرِهِ، وَارْتَضاكُمْ لِسِرِّهِ، وَبِالشَّأْنِ الَّذِى لَكُمْ عِنْدَ اللهِ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ
ترجمه: پس به حق آنکه شما را به امر خویش اختصاص و برای بیان اسرارش برگزید و به حق جایگاهی که شما در پیشگاه خدا دارید که تنها بین شما و اوست
سَلِ اللهَ تَعالى فِى نُجْحِ طَلِبَتِى وَ إِجابَةِ دَعْوَتِى وَكَشْفِ كُرْبَتِى
ترجمه: برآوردن خواهشم و اجابت دعایم و برطرف شدن اندوهم را از خدا بخواه
پس از خواندن دعا حاجات خود را از خداوند طلب نمایید، ان شاء الله برآورده می شود.
نکات کلیدی
برخی نکات مهم و کاربردی نماز استغاثه به امام زمان عبارت است از:
- بهتر است که در رکعت اوّل این نماز پس از سوره حمد سوره (فتح) و در رکعت دوّم پس از حمد سوره (نصر) خوانده شود.
- در بعضی منابع، بهترین زمان برای خواندن این نماز را نیمه شب دانسته اند و نیز غسل کردن قبل از نماز را هم جزو آداب این نماز ذکر کرده اند.
لغات و اصطلاحات
لغات و اصطلاحات پر کاربرد نماز استغاثه به امام زمان عبارت است از:
- استغاثه: استغاثه، به معنای یاری طلبیدن هنگام بلا و گرفتاری ست.
- آخرالزمان: آخرالزمان مفهومی ست مورد قبول همه ادیان که به معنای دوره پایانی جهان، همراه با حوادث عجیب است. مهمترین ویژگی این دوران افول دینداری مردم و در پی آن ظهور یک منجی است.
- مستحب: عمل مستحب به عملی گفته می شود که انجام انجام دادنش واجب نیست و عذاب در پی ندارد ولی انجام دادنش بهتر است و ثواب دارد.
- شفاعت: شفاعت به معنای واسطه شدن و میانجیگری میان خدا و مخلوقات به منظور رساندن خیر یا دفع شر است.
منابع و ارجاعات
- ویکی پدیا
- ویکی شیعه
- وبسایت های محتوایی حوزه احکام و عبادات
ممنون عالی بود .اللهم عجل لولیک الفرج
اللهم عجل لولیک الفرج