مقدمه
عید غدیر خم، عظیم ترین و شریف ترین اعیاد اسلامی و عید الله الاکبر است که در روز 18 ذی الحجه واقع شده و آن روزی است که رسول خدا (ص) در راه بازگشت از حَجَّةُ الوَداع، در محلی به نام غدیر خم، امیرالمومنین (ع) را به عنوان امام و پیشوای مسلمین منصوب فرمود. نام این روز در آسمان روز عهد معهود و در زمین روز میثاق مأخوذ و جمع مشهود است. در احادیث شیعه از این روز به عنوان عیدُاللهِ الاکبر، عید اهل بیت محمد (ص) و اشرف الاعیاد یاد شده است. بر ماست که این روز عظیم را گرامی بداریم وعلاوه بر انجام اعمال و عبادات فردی به جشن و شادی عمومی و اجتماعی بپردازیم. در این مطلب، مراحل و نکات کلیدی اعمال روز عید غدیر خمبه همراه دعاهای مخصوص آن ارائه می شود. امید است همراهان عزیز دانوما، ما را از نظرات ونیز دعای خیر خود بهره مند سازند.
پیش نیاز و ملزومات
- وسایل نماز
- کلیات مفاتیح الجنان (هرکتاب دعایی که دربردارنده اعمال روز عید عید غدیر خم باشد.)
مراحل اصلی
اوّل | گرفتن روزه
–
روزه از مهم ترین اعمال عید غدیر خم و معادل کفّاره 60 سال گناه است و در روایت آمده که روزه این روز برابر روزه تمامی عمر دنیا و معادل با 100 حج و 100 عمرهاست.
دوم | غسل کردن
–
یکی از اعمال با فضیلت در اعیاد و ایام مهم دینی، که طهارت جسم و روح را به همراه دارد، غسل کردن است. علماى شيعه بر استحباب غسل در روز غدير اجماع دارند و آن را مستحب مؤكد مى دانند.
سوم | زینت کردن و پوشیدن لباس نو
–
با توجه به فضیلت روز عید غدیر بردیگر اعیاد اسلامی، توصیه شده در این روز لباس خوب و نو بپوشید، خود را آراسته و بوی استعمال خوش کنید و تبسم بر لب داشته باشید.
چهارم | خواندن تعویذ پيامبر اكرم (ص)
–
در روایت آمده که پيامبر اكرم (ص)، تعويذی را در روز غدير خوانده اند و سفارش شده که ما نيز در این روز مبارک پيش از شروع به اعمال اين روز، آن را بخوانیم تا ما را از همهى چيزهايى كه از آن بيم داریم، در امان بدارد:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ بِسْمِ اللَّهِ خَيْرِ الْأَسْمَاءِ بِسْمِ اللَّهِ رَبِّ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى وَ رَبِّ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ كَيْدُ الْأَعْدَاءِ وَ بِهَا تُدْفَعُ كُلُّ الْأَسْوَاءِ وَ بِالْقَسَمِ بِهَا يُكْفَى مَنِ اسْتَكْفَى
ترجمه: به نام خداوند رحمتگستر مهربان. به نام خدا كه بهترين نامها است، به نام خدا كه پروردگار آخرت و دنيا و پروردگار زمين و آسمان است و با وجود اسم او، نيرنگ دشمنان نمىتواند آسيبى به انسان برساند و با آن همهى بدىها دفع مىگردد و با سوگند به آن هركس كه از خدا طلب كفايت كند، كفايت مىشود.
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَ خَالِقُهُ وَ بَارِئُ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَازِقُهُ وَ مُحْصِي كُلِّ شَيْءٍ وَ عَالِمُهُ وَ كَافِي كُلِّ جَبَّارٍ وَ قَاصِمُهُ وَ مُعِينُ كُلِّ مُتَوَكِّلٍ عَلَيْهِ وَ عَاصِمُهُ وَ بِرُّ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَاحِمُهُ لَيْسَ لَكَ ضِدٌّ فَيُعَانِدُكَ [فيعادك] وَ لَا نِدٌّ فَيُقَاوِمُكَ وَ لَا شَبِيهٌ فَيُعَادِلُكَ تَعَالَيْتَ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً
ترجمه: خداوندا، تو پروردگار و آفريدگار هر چيزى و پديدآورنده و روزى ده هر آفريده و به شماره درآورنده و آگاه به هر چيز و كفايتكننده و سركوبكنندهى هر سركش و يارىرسان و نگاهدار هر توكلكننده و نيكىكننده و مهربان به هر آفريدهاى و ضدى براى تو نيست تا با تو ستيزه كند و همتايى ندارى تا در برابر تو پافشارى كند و همسانى ندارى تا با تو برابرى كند و تو از همهى اينها بسيار منزه و متعال هستى.
اللَّهُمَّ بِكَ اعْتَصَمْتُ وَ اسْتَقَمْتُ وَ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ وَ عَلَيْكَ اعْتَمَدْتُ يَا خَيْرَ عَاصِمٍ وَ أَكْرَمَ رَاحِمٍ وَ أَحْكَمَ حَاكِمٍ وَ أَعْلَمَ عَالِمٍ مَنِ اعْتَصَمَ بِكَ عَصَمْتَهُ وَ مَنِ اسْتَرْحَمَكَ رَحِمْتَهُ وَ مَنِ اسْتَكْفَاكَ كَفَيْتَهُ وَ مَنْ تَوَكَّلَ [عَلَيْكَ] أَمِنْتَهُ وَ هَدَيْتَهُ سَمْعاً لِقَوْلِكَ يَا رَبِّ وَ طَاعَةً لِأَمْرِكَ [بِأَمْرِكَ]
ترجمه: خدايا، به تو چنگ زده و پابرجايم و به سويت توجه نموده و بر تو اعتماد دارم، اى بهترين نگاهدار و گرامىترين مهربان و فرمانرواترين فرمانروا و آگاهترين آگاه، هركس به تو چنگ زند، نگاه مىدارى و هركس از تو درخواست رحمت كند، رحم مىكنى و هركس از تو طلب كفايت كند، كفايت مىنمايى و هر كس بر تو توكل كند، ايمنى بخشيده و هدايت مىكنى، اى پروردگار من، گوش به فرمان و مطيع دستور توام.
اللَّهُمَّ أَقُولُ وَ بِتَوْفِيقِكَ أَقُولُ وَ عَلَى كِفَايَتِكَ أَعُولُ وَ بِقُدْرَتِكَ أَطُولُ وَ بِكَ أَسْتَكْفِي وَ أَصُولُ فَاكْفِنِي
ترجمه: خدايا، به توفيق تو سخن مىگويم و بر كفايتت اعتماد دارم و به قدرتت مىبخشم و از تو طلب كفايت نموده و به [وسيلهى] تو مىتازم،
اللَّهُمَّ وَ أَنْقِذْنِي وَ تَوَلَّنِي وَ اعْصِمْنِي وَ عَافِنِي وَ امْنَعْ مِنِّي وَ خُذْ لِي وَ كُنْ لِي بِعَيْنِكَ وَ لَا تَكُنْ عَلَيَّ
ترجمه: خدايا، مرا كفايت نما و نجات ده و سرپرستى كن و نگاه دار و عافيت بخش و [دشمنانم را]از من باز دار و بگير و مواظب من باش نه عليه من.
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْكَ أَنَبْتُ وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير
ترجمه: خداوندا، تو پروردگار منى، بر تو توكل نمودم و به سوى تو بازگشتم و بازگشت همه به سوى تو است و تو بر هر چيز توانايى.
پنجم | زیارت حضرت امیرالمومنین (ع)
–
زیارت حضرت امیرمؤمنان، علی (ع) از اعمالی است که بر انجام آن در عید غدیر تاکید فراوان شده، و تاکید شده که هر کجا باشیم، بکوشیم که خود را به قبر مطّهر آن حضرت برسانیم.چنانچه میسر نبود، با خواندن زیارت های مخصوص آن حضرت، از راه دور به فیض زیارت برسیم که در اینجا 2 مورد آن را ذکر می کنیم:
- یکی از زیارات مخصوص آن حضرت که از راه دور هم می توان خواند، زیارت معروف به امینالله است که حضرت امام سجاد (ع) در کنار قبر امیرالمؤمنین (ع) خواندند:
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللّهِ فِي أَرْضِهِ، وَحُجَّتَهُ عَلَى عِبادِهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ، أَشْهَدُ أَنَّكَ جاهَدْتَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَعَمِلْتَ بِكِتابِهِ، وَاتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ حَتّى دَعاكَ اللّهُ إِلى جِوارِهِ فَقَبَضَكَ إِلَيْهِ بِاخْتِيارِهِ، وَأَلْزَمَ أَعْداءَكَ الْحُجَّةَ مَعَ مَا لَكَ مِنَ الْحُجَجِ الْبالِغَةِ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ.
ترجمه: سلام بر تو ای امین خدا بر روی زمینش و حجّت او بر بندگانش، سلام بر تو ای امیر مؤمنان گواهی میدهم که تو در راه خدا آنچنانکه باید جهاد کردی و به کتابش عمل نمودی و روشهای پیامبرش که درود خدا بر او و خاندانش باد، را پیروی کردی تا خدا تو را به جوارش خواند و با اختیارش تو را به سوی خود قبض روح نمود و دشمنانت را ملزم به دلیل کرد، با آنچه تو راست از دلیلهای رسا بر همه مخلوقاتش.
اللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِي مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِكَ، راضِيَةً بِقَضائِكَ، مُولَعَةً بِذِكْرِكَ وَدُعائِكَ، مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِيائِكَ، مَحْبُوبَةً فِي أَرْضِكَ وَسَمائِكَ، صابِرَةً عَلَى نُزُولِ بَلائِكَ، شاكِرَةً لِفَواضِلِ نَعْمائِكَ، ذاكِرَةً لِسَوابِغِ آلائِكَ، مُشْتاقَةً إِلى فَرْحَةِ لِقائِكَ، مُتَزَوِّدَةً التَّقْوى لِيَوْمِ جَزائِكَ، مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ أَوْلِيائِكَ، مُفارِقَةً لِأَخْلاقِ أَعْدائِكَ، مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْيا بِحَمْدِكَ وَثَنائِكَ.
ترجمه: خدایا قرار ده نفسم را آرام در برابر تقدیرت، خشنود به قضایت، حریص به ذکر و دعایت، عاشق به برگزیده دوستانت، محبوب در زمین و آسمانت، شکیبا بر نزول بلایت، سپاسگزار بر فزونی نعمتهایت، یادکنندۀ عطاهای کاملت، مشتاق به شادی لقایت، توشه برگیرنده تقوا برای روز پاداشت، پیرو روشهای اولیایت، جداکننده (خویش) از اخلاق دشمنانت، غافل از دنیا به سپاس و ثنایت.
پس روى مبارک خود را بر قبر گذاشت و گفت:
اللّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِينَ إِلَيْكَ والِهَةٌ، وَسُبُلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْكَ شارِعَةٌ، وَأَعْلامَ الْقاصِدِينَ إِلَيْكَ واضِحَةٌ، وَأَفْئِدَةَ الْعارِفِينَ مِنْكَ فازِعَةٌ، وَأَصْواتَ الدَّاعِينَ إِلَيْكَ صاعِدَةٌ، وَأَبْوابَ الْإِجابَةِ لَهُمْ مُفَتَّحَةٌ، وَدَعْوَةَ مَنْ ناجاكَ مُسْتَجابَةٌ، وَتَوْبَةَ مَنْ أَنابَ إِلَيْكَ مَقْبُولَةٌ، وَعَبْرَةَ مَنْ بَكَى مِنْ خَوْفِكَ مَرْحُومَةٌ، وَالْإِغاثَةَ لِمَنِ اسْتَغاثَ بِكَ مَوْجُودَةٌ، وَالْإِعانَةَ لِمَنِ اسْتَعانَ بِكَ مَبْذُولَةٌ،
ترجمه: خدایا دلهای فروتنان، سرگردان به سوی توست و راههای مشتاقان به درگاهت نمایان است و نشانههای قاصدان کویات پیداست و دلهای عارفان از تو هراسان است و صدای خوانندگان به سوی تو بلند است و درهای اجابت به رویشان گشوده و دعای آنکه با تو مناجات کرد مستجاب است و توبهی کسی که بهسوی تو بازگشت پذیرفته است و اشک کسی که از ترس تو گریه کرد مورد رحم است و فریادرسی برای کسی که از تو فریاد خواست آماده است و کمک برای کسی که از تو کمک خواست رایگان است،
وَعِداتِكَ لِعِبادِكَ مُنْجَزَةٌ، وَزَلَلَ مَنِ اسْتَقالَكَ مُقالَةٌ، وَأَعْمالَ الْعامِلِينَ لَدَيْكَ مَحْفُوظَةٌ، وَأَرْزاقَكَ إِلَى الْخَلائِقِ مِنْ لَدُنْكَ نازِلَةٌ، وَعَوائِدَ الْمَزِيدِ إِلَيْهِمْ واصِلَةٌ، وَذُنُوبَ الْمُسْتَغْفِرِينَ مَغْفُورَةٌ، وَحَوائِجَ خَلْقِكَ عِنْدَكَ مَقْضِيَّةٌ، وَجَوائِزَ السَّائِلِينَ عِنْدَكَ مُوَفَّرَةٌ، وَعَوائِدَ الْمَزِيدِ مُتَواتِرَةٌ، وَمَوائِدَ الْمُسْتَطْعِمِينَ مُعَدَّةٌ، وَمَناهِلَ الظِّماءِ [لَدَيْكَ] مُتْرَعَةٌ.
ترجمه: وعدههایت برای بندگانت وفا شده و لغزش آنکه از تو پوزش خواست نادیده گرفته شده و اعمال عملکنندگان نزد تو محفوظ است و روزیهایت از سوی تو به سوی مخلوقات فرود آینده است و بهرههای فزون به سویشان پیوسته است و گناهان آمرزشجویان آمرزیده است و حاجات مخلوقات نزد تو برآورده است و جایزههای خواستاران، پیش تو کامل شده است و بهرههای افزون پیاپی است و سفرههای خواهندگان طعام آماده و حوضهای تشنگان لبریز است.
اللّهُمَّ فَاسْتَجِبْ دُعائِي، وَاقْبَلْ ثَنائِي، وَاجْمَعْ بَيْنِي وَبَيْنَ أَوْلِيائِي، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ إِنَّكَ وَلِيُّ نَعْمائِي، وَمُنْتَهَى مُنايَ، وَغايَةُ رَجائِي فِي مُنْقَلَبِي وَمَثْوَايَ.
ترجمه: خدایا دعایم را مستجاب کن و ستایشم را بپذیر و بین من و اولیایم جمع کن، به حق محمّد و علی و فاطمه و حسن و حسین، تو ولینعمت و نهایت آرزو و هدف امید منی در بازگشتگاه و محل اقامتم.
در کتاب کامل الزیارات پس از متن زیارت این جملات آمده است:
أَنْتَ إِلهِي وَسَيِّدِي وَمَوْلايَ اغْفِرْ لِأَوْلِيائِنا، وَكُفَّ عَنَّا أَعْداءَنا، وَاشْغَلْهُمْ عَنْ أَذَانَا، وَأَظْهِرْ كَلِمَةَ الْحَقِّ وَاجْعَلْهَا الْعُلْيَا، وَأَدْحِضْ كَلِمَةَ الْبَاطِلِ وَاجْعَلْهَا السُّفْلى إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ.
ترجمه: تو معبود و آقا و مولای منی، دوستانمان را بیامرز، دشمنانمان را از ما بازدار و از آزار ما منحرفشان گردان و کلمه حق را نمایان و آن را برتر کن و کلمه باطل را بیاعتبار و آن را پستتر قرار ده، تو بر هر کاری توانایی.
!
خوب است زیارت امین الله در حرم سایر ائمه (ع) نیز خوانده شود که در این صورت (السلام علیک یا امیرالمؤمنین) گفته نمیشود.
امام باقر (ع) فرمود: هرکه از شیعیان ما این زیارت و دعا را در کنار قبر امیرالمؤمنین (ع) یا نزد قبر یکی از ائمه (ع) بخواند، حقتعالی این زیارت و دعای او را در نامهای از نور بالا برد و مُهر حضرت محمّد (ص) را بر آن بزند و به این صورت محفوظ باشد تا به قائم آل محمّد (عج) تسلیم کنند، پس صاحبش را به بشارت و درود و کرامت استقبال نماید ان شاءالله تعالی.
- یکی دیگر از زیارات آن حضرت که روایت شده در هر روز، از راه دور و نزدیک می توان خواند، زیارت شریف غدیریّه، منقول از امام هادی (ع) است که شیخ عبّاس قمی در مورد آن می نویسد: در تمامی زیارات مأثوره، زیارتی به این درجه از صحّت و اعتبار و قوّت سند پیدا نمی شود.
ششم | خواندن دو رکعت نماز
–
یکی از اعمال این روز خواندن 2 رکعت نماز است که سفارش شده نزدیک به هنگام گذشتن خورشید از لحظۀ ظهر که پیامبر اکرم(ص)، امامت و خلافت حضرت علی (ع) را در آن ساعت به مردم اعلام فرمود، به ترتیب زیر بجا آوریم:
- در رکعت اول پس از سوره حَمد سوره قدر را بخوانیم.
- در رکعت دوم پس از سوره حَمد سوره توحید را بخوانیم.
- سپس به سجده رویم و 100 مرتبه شکر خدا را گوییم. (ذکرخاصی نیامده، می توانیم شُکْراً لِلّهِ یا شُکْراً شُکْراً بگوییم.)
- سر از سجده برداریم و بخوانیم:
اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِأَنَّ لَكَ الْحَمْدَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ، وَأَنَّكَ واحِدٌ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ تَلِدْ وَلَمْ تُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَكَ كُفُواً أَحَدٌ، وَأَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَرَسُولُكَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
ترجمه: خدایا، از تو میخواهم به حق اینکه فقط سپاس ویژۀ توست، یگانهای شریکی نداری و تویی یکتا، یگانه، بینیاز، نه زادهای و نه زاده شدهای و یکتایی که همتایی نداری و محمّد (ص) بنده و رسول توست، درودهایت بر او و خاندانش،
یا مَنْ هُوَ كُلَّ يَوْمٍ فِى شَأْنٍ كَما كانَ مِنْ شَأْنِكَ أَنْ تَفَضَّلْتَ عَلَىَّ بِأَنْ جَعَلْتَنِى مِنْ أَهْلِ إِجابَتِكَ وَأَهْلِ دِينِكَ وَأَهْلِ دَعْوَتِكَ، وَوَفَّقْتَنِى لِذلِكَ فِى مُبْتَدَءِ خَلْقِى تَفَضُّلاً مِنْكَ وَكَرَماً وَجُوداً، ثُمَّ أَرْدَفْتَ الْفَضْلَ فَضْلاً، وَالْجُودَ جُوداً، وَالْكَرَمَ كَرَمَاً، رَأْفَةً مِنْكَ وَرَحْمَةً إِلى أَنْ جَدَّدْتَ ذلِكَ الْعَهْدَ لِى تَجْدِيداً بَعْدَ تَجْدِيدِكَ خَلْقِى، وَكُنْتُ نَسْياً مَنْسِيّاً ناسِياً ساهِياً غافِلاً، فَأَتْمَمْتَ نِعْمَتَكَ بِأَنْ ذَكَّرْتَنِى ذلِكَ وَمَنَنْتَ بِهِ عَلَىَّ وَهَدَيْتَنِى لَهُ، فَلْيَكُنْ مِنْ شَأْنِكَ يَا إِلهِى وَسَيِّدِى وَمَوْلاىَ أَنْ تُتِمَّ لِى ذلِكَ وَلَا تَسْلُبْنِيهِ حَتَّى تَتَوَفَّانِى عَلَى ذلِكَ وَأَنْتَ عَنِّى راضٍ، فَإِنَّكَ أَحَقُّ الْمُنْعِمِينَ أَنْ تُتِمَّ نِعْمَتَكَ عَلَىَّ؛
ترجمه: ای آن که هر روز در کاری است، چنانکه در شأنت بود بر اینکه بر من لطف و محبت نمودی، به اینکه مرا از اهل اجابت و دین و دعوتت قرار دادی و در آغاز آفرینشم از روی لطف و محبت و بزرگواری و بخشش خویش، بر این امور موفّقم داشتی، سپس از روی رأفت و رحمتت، به دنبال آوردی این فضل را با فضلی دیگر و این جود را با جودی دیگر و این کرم را با کرمی دیگر تا اینکه آن پیمان را برایم از نو تازه کردی، پس از تجدید آفرینشم و حال آنکه در فراموشی کامل بودم، فراموشکار و بی توجّه و بیخبر، پس نعمتت را بر من تمام کردی، به اینکه آن پیمان را به یادم انداختی و به آن بر من منّت نهادی و به آن راهنماییام نمودی، پس باید از شأن تو باشد، ای معبودم و آقا و مولایم، اینکه آن را بر من تمام کنی و از دستم نگیری تا بر پایه آن از دنیایم ببری، درحالیکه از من خشنود باشی، به یقین تو سزاوارترین نعمتدهندگانی، بر اینکه نعمتت را بر من تمام کنی،
اللّهُمَّ سَمِعْنا وَأَطَعْنا وَأَجَبْنا داعِيَكَ بِمَنِّكَ، فَلَكَ الْحَمْدُ غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ، آمَنّا بِاللّهِ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَبِرَسُو لِهِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَصَدَّقْنا وَأَجَبْنا داعِىَ اللّهِ وَاتَّبَعْنا الرَّسُولَ فِى مُوالاةِ مَوْلانا وَمَوْلَى الْمُؤْمِنِينَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طالِبٍ عَبْدِاللّهِ، وَأَخِى رَسُولِهِ، وَالصِّدِّيقِ الْأَكْبَرِ، وَالْحُجَّةِ عَلَى بَرِيَّتِهِ، الْمُؤَيِّدِ بِهِ نَبِيَّهُ وَدِينَهُ الْحَقَّ الْمُبِينَ، عَلَماً لِدِينِ اللّهِ، وَخازِناً لِعِلْمِهِ، وَعَيْبَةَ غَيْبِ اللّهِ، وَمَوْضِعَ سِرِّ اللّهِ، وَأَمِينَ اللّهِ عَلَى خَلْقِهِ، وَشاهِدَهُ فِى بَرِيَّتِهِ.
ترجمه: خدایا به لطف تو شنیدیم و اطاعت کردیم و دعوتکنندهات را اجابت نمودیم، تو را سپاس، آمرزشت را خواهانیم پروردگارا و بازگشت ما به سوی توست، ایمان آوردیم به خدای یگانه، شریکی برای او نیست و به رسولش محمّد که درود خدا بر او و خاندانش باد و تصدیق کردیم و دعوتکنندۀ خدا را اجابت نمودیم و از پیامبرش پیروی کردیم، در رابطه با موالات مولایمان و مولای همه اهل ایمان، امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب، بنده خدا و برادر رسول خدا و صدّیق اکبر و حجّت بر مخلوقات خدا، آن مولایی که خدا پیامبر و دین بر حق و آشکارش را به وسیلۀ او حمایت کرد، نشانه دین خدا و خزانهدار دینش و ظرف غیب خدا و جایگاه راز خدا و امین خدا بر خلقش و گواه او در مخلوقاتش،
اللّهُمَّ (رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِى لِلْإِيْمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئاتِنا وَتَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ، رَبَّنا وَآتِنا مَا وَعَدْتَنا عَلَى رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّكَ لَاتُخْلِفُ الْمِيعادَ)
ترجمه: خدایا (پروردگارا! بهراستی ما صدای ندادهندهای که مردم را به ایمان فرامیخوانْد شنیدیم که [میگفت:] به پروردگارتان ایمان آورید. پس ما ایمان آوردیم، پروردگارا! گناهانِ ما را بیامرز! و بدیهایمان را [از پروندۀ ما] محو کن! و ما را در زمرۀ نیکان بمیران! پروردگارا! آنچه که بهوسیلۀ پیامبرانت به ما وعده دادهای عطایمان کن! و روز قیامت رسوایمان نساز؛ زیرا تو هرگز از وعدهات تخلّف نمیکنی)
فَإِنَّا يَا رَبَّنا بِمَنِّكَ وَلُطْفِكَ أَجَبْنا داعِيَكَ، وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ وَصَدَّقْناهُ، وَصَدَّقْنا مَوْلَى الْمُؤْمِنِينَ، وَكَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ، فَوَلِّنا مَا تَوَلَّيْنا، وَاحْشُرْنا مَعَ أَئِمَّتِنا فَإِنَّا بِهِمْ مُؤْمِنُونَ مُوقِنُونَ، وَلَهُمْ مُسَلِّمُونَ،
ترجمه: ما ای پروردگارمان به مهرورزی و لطفت، دعوتکنندهات را پاسخ گفتیم و از پیامبرت پیروی نمودیم و او را تصدیق کردیم و مولای مؤمنان را باور نمودیم و به جبت و طاغوت کفر ورزیدیم، ما را تابع آن که به ولایت پذیرفتیم قرار بده و با امامانمان محشور فرما، ما به آنان ایمان و باور داریم و نسبت به آنان تسلیمیم،
آمَنَّا بِسِرِّهِمْ وَعَلانِيَتِهِمْ وَشاهِدِهِمْ وَغائِبِهِمْ، وَحَيِّهِمْ وَمَيِّتِهِمْ، وَرَضِينا بِهِمْ أَئِمَّةً وَقادَةً وَسادَةً، وَحَسْبُنا بِهِمْ بَيْنَنا وَبَيْنَ اللّهِ دُونَ خَلْقِهِ لَا نَبْتَغِى بِهِمْ بَدَلاً، وَلَا نَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِمْ وَلِيجَةً، وَبَرِئْنا إِلَى اللّهِ مِنْ كُلِّ مَنْ نَصَبَ لَهُمْ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ، وَكَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَالْأَوْثانِ الْأَرْبَعَةِ وَأَشْياعِهِمْ وَأَتْباعِهِمْ وَكُلِّ مَنْ والاهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ مِنْ أَوَّلِ الدَّهْرِ إِلى آخِرِهِ،
ترجمه: ایمان آوردیم به نهان و آشکارشان و حاضر و غایبشان و زنده و مردهشان و به آنان به عنوان پیشوایان و پیشروان و سروران خویش خشنود گشتیم و هم آنان، بین ما و خدا از سایر خلق بساند، به جای آنان عوضی نجوییم و جز ایشان کسی را به عنوان خلیفه حق برنگیریم و به خدا بیزاری جستیم از هرکه از جنّ و انس، از اولین و آخرین، در برابرشان جنگی بر پا کرد و کافر شدیم به جبت و طاغوت و بتهای چهارگانه و شیعیان و پیروانشان و هرکه از جنّ و انس دوستشان دارد، از اوّل روزگار تا پایانش؛
اللّهُمَّ إِنَّا نُشْهِدُكَ أَنَّا نَدِينُ بِما دانَ بِهِ مُحَمَّدٌ وَآلُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ، وَقَوْلُنا مَا قالُوا، وَدِينُنا مَا دانُوا بِهِ، مَا قالُوا بِهِ قُلْنا، وَمَا دانُوا بِهِ دِنَّا، وَمَا أَنْكَرُوا أَنْكَرْنا، وَمَنْ والَوْا والَيْنا، وَمَنْ عادَوْا عادَيْنا، وَمَنْ لَعَنُوا لَعَنَّا، وَمَنْ تَبَرَّأُوا مِنْهُ تَبَرَّأْنا مِنْهُ، وَمَنْ تَرَحَّمُوا عَلَيْهِ تَرَحَّمْنا عَلَيْهِ، آمَنَّا وَسَلَّمْنا وَرَضِينا وَاتَّبَعْنا مَوالِيَنا صَلَواتُ اللّهِ عَلَيْهِمْ.
ترجمه: خدایا تو را گواه میگیریم که ما معتقدیم به آنچه معتقد شدند به آن محمّد و خاندان محمّد که درود خدا بر او و خاندانش باد و گفتار ما آن است که آنان گفتند و دینمان همان است که آنها متدّین به آن بودند، هرچه را گفتند گفتیم و به آنچه معتقد شدند معتقد شدیم و هرچه را انکار کردند انکار کردیم و هرکه را دوست داشتند دوست داشتیم و هرکه را دشمن داشتند دشمن داشتیم و هرکه را لعنت کردند لعنت کردیم و از هرکه بیزار شدند، از او بیزار شدیم و هرکه را مورد رحمت قرار دادند، مورد رحمت قرار دادیم، ایمان آوردیم و تسلیم و راضی شدیم و از موالیانمان (درود خدا بر آنان) پیروی کردیم.
اللّهُمَّ فَتَمِّمْ لَنا ذلِكَ وَلَا تَسْلُبْناهُ وَاجْعَلْهُ مُسْتَقِرّاً ثابِتاً عِنْدَنا، وَلَا تَجْعَلْهُ مُسْتَعاراً، وَأَحْيِنا مَا أَحْيَيْتَنا عَلَيْهِ، وَأَمِتْنا إِذا أَمَتَّنا عَلَيْهِ، آلُ مُحَمَّدٍ أَئِمَّتُنا فَبِهِمْ نَأْتَمُّ وَ إِيَّاهُمْ نُوالِى، وَعَدُوَّهُمْ عَدُوَّ اللّهِ نُعادِى، فَاجْعَلْنا مَعَهُمْ فِى الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ، فَإِنَّا بِذلِكَ راضُونَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
ترجمه: خدایا آن را بر ما کامل کن و از دستمان مگیر و آن را نزد ما مستقرّ و ثابت قرار ده و موقت مگردان و ما را بر آن زنده بدار تا گاهی که زندهمان داری و بر آن بمیران تا زمانی که ما را میمیرانی، خاندان محمّد امامان ما هستند، به آنان اقتدا میکنیم و آنان را دوست میداریم، دشمنانشان را که دشمن خدایند دشمن میداریم، پس ما را در دنیا و آخرت با آنان قرار ده و از مقرّبان پیشگاهت گردان که ما به همان راضی هستیم، ای مهربانترین مهربانان.
- باز به سجده رویم و بگوییم: 100 مرتبه الْحَمْدُ لِلّهِ و 100مرتبه مرتبه شُکْراً لِلّهِ
در روایت است که هرکس این عمل را بجا آورد، ثواب کسی را دارد که روز عید غدیر، خدمت پیامبر اکرم (ص) حاضر شده و با آن حضرت بر ولایت امیرالمؤمنین (ع) بیعت نموده باشد.
هفتم | خواندن نماز دیگر غدیر
–
از دیگر اعمال خوب این روز، نمازی است که طبق روال زیر انجام می دهیم:
- حدود نیم ساعت پیش از گذشتن خورشید از لحظۀ ظهر (پس از غسل) 2 رکعت نماز بجا می آوریم و در هر رکعت بعد از سوره حَمد 10 مرتبه سوره توحید 10 مرتبه آیتالکرسی و 10 مرتبه سوره قدر (إِنّا أَنْزَلْناهُ) می خوانیم (ثواب و اثر وضعی این نماز برابر 100 هزار حج و 100 هزار عمره است و باعث برآورده شدن حوایج دنیا و آخرت فرد از جانب خدای کریم است. (اگرچه در تقدم و تاخر آیت الکرسی اختلاف نظر است اما بیشتر آیتالکرسیرا مقدّم بر سوره قدر آورده اند.)
- بهتر است که پس از نماز، دعای (رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادِی) را بخوانید:
رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادِی لِلْإِیمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّکُمْ فَآمَنَّا،
ترجمه: پروردگارا منادى اى را که براى ایمان ندا میکرد که ایمان بیاورید به پروردگارتان، شنیدیم، پس ایمان آوردیم؛
رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ،
ترجمه: پروردگارا! گناهان ما را ببخش و بدىهاى ما را بپوشان و ما را با نیکوکاران بمیران.
رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ.
ترجمه: پروردگارا! آنچه بر فرستادگانت وعده دادهاى به ما عطا فرما و روز قیامت ما را رسوا مگردان قطعا تو در وعدهات خلاف نمیکنى.
اللَّهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ وَ کَفَى بِکَ شَهِیداً وَ أُشْهِدُ مَلَائِکَتَکَ وَ أَنْبِیَاءَکَ وَ حَمَلَهَ عَرْشِکَ وَ سُکَّانَ سَمَاوَاتِکَ وَ أَرَضِیکَ
ترجمه: خدایا تو را گواه میگیرم و گواهى به تو کافى است و فرشتگانت و پیامبرانت و حاملان عرشت و ساکنان آسمانها و زمینهایت را گواه میگیرم
بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْمَعْبُودُ فَلَا نَعْبُدُ سِوَاکَ فَتَعَالَیْتَ عَمَّا یَقُولُ الظَّالِمُونَ عُلُوّاً کَبِیراً.
ترجمه: به اینکه تو خدایى که خدایى جز تو نیست و تو معبودى پس غیر تو را نمیپرستیم، پس از آنچه ظالمان میگویند تو فراترى، برترى بزرگى.
وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَبْدُکَ وَ مَوْلَانَا،
ترجمه: و گواهى میدهم که محمد بندۀ تو و فرستادۀ توست و گواهى میدهم که امیر المؤمنین بندۀ تو و آقاى ماست
رَبَّنَا سَمِعْنَا وَ أَجَبْنَا وَ صَدَّقْنَا الْمُنَادِیَ رَسُولَکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، إِذْ نَادَى بِنِدَاءٍ عَنْکَ بِالَّذِی أَمَرْتَهُ أَنْ یُبَلِّغَ مَا أَنْزَلْتَ إِلَیْهِ مِنْ وَلَایَهِ وَلِیِّ أَمْرِکَ
ترجمه: پروردگارا! شنیدیم و اجابت کردیم و تصدیق نمودیم منادى رسولت- درود خدا بر او و آل او باد-آن گاهى را که از جانب تو ندا در داد به آنچه تو او را امر کردى که آنچه به سوى او فروفرستادهاى را برساند از ولایت ولى امرت
وَ حَذَّرْتَهُ وَ أَنْذَرْتَهُ إِنْ لَمْ یُبَلِّغْ مَا أَمَرْتَهُ بِهِ أَنْ تَسْخَطَ عَلَیْهِ وَ لَمَّا بَلَّغَ رِسَالاتِکَ وَ عَصَمْتَهُ مِنَ النَّاسِ.
ترجمه: و ترسانیدى و بیم دادى او را که اگر ابلاغ نکند آنچه که امر کردهاى بر او خشم خواهى گرفت و چون رسالتهایت را ابلاغ نمود و او را از شرّ مردم حفظ کردى،
فَنَادَى مُبَلِّغاً عَنْکَ أَلَا مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلَاهُ وَ مَنْ کُنْتُ وَلِیَّهُ فَعَلِیٌّ وَلِیُّهُ وَ مَنْ کُنْتُ نَبِیَّهُ فَعَلِیٌّ أَمِیرُهُ.
ترجمه: پس منادى رساننده از جانب تو ندا در داد که آگاه باشید که هرکه من مولاى او هستم پس على مولاى اوست و هرکه من دوست او هستم پس على دوست اوست و هرکه من پیغمبر او هستم پس على امیر اوست.
رَبَّنَا قَدْ أَجَبْنَا دَاعِیَکَ النَّذِیرَ مُحَمَّداً عَبْدَکَ وَ رَسُولَکَ إِلَى الْهَادِی الْمَهْدِیِّ عَبْدِکَ الَّذِی أَنْعَمْتَ عَلَیْهِ،
ترجمه: پروردگارا! اجابت کردیم خوانندۀ بیمدهندۀ تو، محمد بنده و فرستادۀ تو را به سوى هدایت کنندۀ هدایتیافته، بندهات که بر او نعمت فرستادى
وَ جَعَلْتَهُ مَثَلًا لِبَنِی إِسْرَائِیلَ، عَلِىّ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَوْلَاهُمْ وَ وَلِیِّهِمْ
ترجمه: و او را مثلى براى بنى اسرائیل قرار دادى، على پادشاه مؤمنان و آقاى ایشان و دوست آنها.
رَبَّنَا وَ اتَّبَعْنَا مَوْلَانَا وَ وَلِیَّنَا وَ هَادِیَنَا وَ دَاعِیَنَا وَ دَاعِیَ الْأَنَامِ وَ صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ،
ترجمه: پروردگارا! پیروى کردیم مولاى خود را و دوست خود را و راهنماى خود را دعوتکنندۀ خود را و دعوتکنندۀ مردمان را و راه مستقیم تو را
وَ حُجَّتَکَ الْبَیْضَاءَ وَ سَبِیلَکَ الدَّاعِیَ إِلَیْکَ عَلَى بَصِیرَهٍ هُوَ وَ مَنِ اتَّبَعَهُ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ.
ترجمه: و حجت روشن تو را و راه خوانندۀ به سوى تو را بر بینایى، او و هرکه تابع اوست، و پاک و منزه است خدا از آنچه شرک میورزند.
وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ الْإِمَامُ الْهَادِی الرَّشِیدُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ، الَّذِی ذَکَرْتَهُ فِی کِتَابِکَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُ وَ إِنَّکَ قُلْتَ (وَ إِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتابِ لَدَیْنا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ
ترجمه: و شهادت میدهم که او امام هدایتگر رشید، امیر مؤمنان است، کسى که او را در قرآنت یادآورى کردى و گفتار تو حق است و قطعا فرمودهاى: «به درستى که او در آن کتاب، نزد ما على و حکیم است.»
اللَّهُمَّ فَإِنَّا نَشْهَدُ بِأَنَّهُ عَبْدُکَ وَ الْهَادِی بَعْدَ نَبِیِّکَ النَّذِیرُ الْمُنْذِرُ وَ صِرَاطُکَ الْمُسْتَقِیمُ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ
ترجمه: خداوند! ما شهادت میدهیم که او بندۀ تو و راهنماى بعد از پیغمبر، بیمکننده و بیمدهندۀ تو و راه راست تو و امیر مؤمنان
وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ حُجَّتُکَ الْبَالِغَهُ وَ لِسَانُکَ الْمُعَبِّرُ عَنْکَ فِی خَلْقِکَ
ترجمه: و پیشواى دست و پا سفیدان و حجّت رسا و زبان تعبیر شده از تو در میان خلقت است
وَ أَنَّهُ الْقَائِمُ بِالْقِسْطِ فِی بَرِیَّتِکَ وَ دَیَّانُ دِینِکَ وَ خَازِنُ عِلْمِکَ وَ أَمِینُکَ الْمَأْمُونُ الْمَأْخُوذُ مِیثَاقُهُ وَ مِیثَاقُ رَسُولِکَ عَلَیْهِمَا السَّلَامُ مِنْ جَمِیعِ خَلْقِکَ وَ بَرِیَّتِکَ
ترجمه: و قطعا او برپادارندۀ قسط در میان بندگانت و جزادهندۀ دین تو و خزانۀ علم تو و امین امین شدۀ توست که پیمانش گرفته شده و پیمان رسول تو، درود بر ایشان از تمام مخلوقات و آفریدههاى تو باد؛
شَاهِداً بِالْإِخْلَاصِ لَکَ وَ الْوَحْدَانِیَّهَ وَ الرُّبُوبِیَّهِ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ وَ أَنَّ عَلِیّاً أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ
ترجمه: شهادت میدهم به اخلاص براى تو و وحدانیت و پروردگارى تو، قطعا تو خدایى که نیست خدایى جز تو و محمد بندۀ تو و فرستادۀ توست و على امیر مؤمنان است
وَ جَعَلْتَهُ وَلِیَّکَ وَ الْإِقْرَارَ بِوَلَایَتِهِ تَمَامَ وَحْدَانِیَّتِکَ وَ کَمَالَ دِینِکَ وَ تَمَامَ نِعْمَتِکَ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِکَ وَ بَرِیَّتِکَ فَقُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ:
ترجمه: و او را تو ولى خودت قرار دادهاى و اقرار به ولایت او تمام وحدانیت تو و کمال دین تو و تمام نعمت تو بر همۀ مخلوقات و آفریدگان توست پس فرمودهاى و گفتار تو حق است:
(الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً.)
ترجمه: (امروز براى شما دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و از براى شما به اسلام راضى شدم).
فَلَکَ الْحَمْدُ بِمُوَالاتِهِ وَ إِتْمَامِ نِعْمَتِکَ عَلَیْنَا بِالَّذِی جَدَّدْتَ مِنْ عَهْدِکَ وَ مِیثَاقِکَ
ترجمه: پس ستایش مخصوص توست به دوستى او و تمام بودن نعمت تو بر ما به آن عهدتت و پیمانت که تازه کردى
وَ ذَکَّرْتَنَا ذَلِکَ وَ جَعَلْتَنَا مِنْ أَهْلِ الْإِخْلَاصِ وَ التَّصْدِیقِ بِمِیثَاقِکَ وَ مِنْ أَهْلِ الْوَفَاءِ بِذَلِکَ
ترجمه: و آن را به ما یادآورى کردى و ما را از اهل اخلاص و تصدیق به پیمانت و از اهل وفا به میثاقت قرار دادى
وَ لَمْ تَجْعَلْنَا مِنْ أَتْبَاعِ الْمُغَیِّرِینَ وَ الْمُبَدِّلِینَ وَ الْمُنْحَرِفِینَ وَ الْمُبَتِّکِینَ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَ الْمُغَیِّرِینَ خَلْقَ اللَّهِ
ترجمه: و ما را از پیروان تغییردهندگان و بدلکنندگان و منحرفان و شکافندگان گوشهاى چهارپایان و تغییردهندگان خلق خدا
وَ مِنَ الَّذِینَ اسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ الشَّیْطَانُ فَأَنْسَاهُمْ ذِکْرَ اللَّهِ وَ صَدَّهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَ الصِّرَاطِ الْمُسْتَقِیمِ.
ترجمه: و از آنهایى که بر آنها شیطان غالب شده و یاد خدا را فراموششان ساخته و آنها را از راه و راه راست باز داشته قرار ندادى.
اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجَاحِدِینَ وَ النَّاکِثِینَ وَ الْمُغَیِّرِینَ وَ الْمُبَدِّلِینَ وَ الْمُکَذِّبِینَ بِیَوْمِ الدِّینِ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ.
ترجمه: خداوندا! لعنت کن انکارکنندگان و شکنندگان و تغییردهندگان و تبدیلکنندگان و دروغ گویان روز قیامت را از پیشینیان و پسینیان.
اللَّهُمَّ فَلَکَ الْحَمْدُ عَلَى إِنْعَامِکَ عَلَیْنَا بِالْهُدَى الَّذِی هَدَیْتَنَا بِهِ إِلَى وُلَاهِ أَمْرِکَ مِنْ بَعْدِ نَبِیِّکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ
ترجمه: خداوندا! پس سپاس مخصوص توست بر نعمتهاى تو بر ما به راهنمایى که به آن هدایتمان کردى به سوى والیان امرت بعد پیغمبرت-درود خدا بر او و آلش-
الْأَئِمَّهِ الْهُدَاهِ الرَّاشِدِینَ وَ أَعْلَامِ الْهُدَى وَ مَنَارِ الْقُلُوبِ وَ التَّقْوَى وَ الْعُرْوَهِ الْوُثْقَى
ترجمه: امامان هدایت کننده، ارشادکنندگان، نشانههاى هدایت، منار دلها و تقوى و رشتۀ محکم
وَ کَمَالِ دِینِکَ وَ تَمَامِ نِعْمَتِکَ وَ مَنْ بِهِمْ وَ بِمُوَالاتِهِمْ رَضِیتَ لَنَا الْإِسْلَامَ دِیناً.
ترجمه: و کمال دین و تمام نعمتت و کسى که به آنها و به دوستى آنها براى ما راضى شدهاى و دین اسلام را براى ما پسندیدهاى.
رَبَّنَا فَلَکَ الْحَمْدُ آمَنَّا وَ صَدَّقْنَا بِمَنِّکَ عَلَیْنَا بِالرَّسُولِ النَّذِیرِ الْمُنْذِرِ
ترجمه: پروردگارا! ستایش مخصوص توست. ایمان آوردیم و تصدیق کردیم به منت تو بر ما به سبب رسول بیمکنندۀ بیمدهنده؛
وَالَیْنَا وَلِیَّهُمْ وَ عَادَیْنَا عَدُوَّهُمْ وَ بَرِئْنَا مِنَ الْجَاحِدِینَ وَ الْمُکَذِّبِینَ بِیَوْمِ الدِّینِ.
ترجمه: دوست آنها را دوست میداریم و دشمن آنها را دشمنیم و از منکرین و تکذیبکنندگان روز قیامت بیزاریم.
اللَّهُمَّ فَکَمَا کَانَ ذَلِکَ مِنْ شَأْنِکَ یَا صَادِقَ الْوَعْدِ یَا مَنْ لَا یُخْلِفُ الْمِیعَادَ یَا مَنْ هُوَ کُلُّ یَوْمٍ فِی شَأْنٍ،
ترجمه: خداوندا! چنانچه این شأن توست، اى کسى که وعدهات راست است و اى کسى که وعدهات تخلفناپذیر است! اى کسى که او هرروز در کارى است!
إِذْ أَتْمَمْتَ عَلَیْنَا نِعْمَتَکَ بِمُوَالاهِ أَوْلِیَائِکَ الْمَسْئُولِ عَنْهُمْ عِبَادُکَ فَإِنَّکَ قُلْتَ
ترجمه: وقتى که نعمتت را بر ما تمام کردى، به دوستى دوستانت که بندگانت از آنها سؤال خواهند شد و تو فرمودى:
( ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ) وَ قُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُ (وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ)
ترجمه: پس سؤال میشوید آن روز از ناز و نعمت و گفتهاى و قول تو حق است (باز دارید ایشان را به درستى که ایشان سؤال میشود)
وَ مَنَنْتَ عَلَیْنَا بِشَهَادَهِ الْإِخْلَاصِ وَ بِوَلَایَهِ أَوْلِیَائِکَ الْهُدَاهِ بَعْدَ النَّذِیرِ الْمُنْذِرِ السِّرَاجِ الْمُنِیرِ،
ترجمه: و به گواهى دادن اخلاص و به ولایت دوستان هدایتکنندهات بعد از بیمدهندۀ بیمکننده، چراغ روشن بر ما منت گذاشتى
فَأَکْمَلْتَ لَنَا بِهِمُ الدِّینَ وَ أَتْمَمْتَ عَلَیْنَا النِّعْمَهَ وَ جَدَّدْتَ لَنَا عَهْدَکَ وَ ذَکَّرْتَنَا مِیثَاقَکَ الْمَأْخُوذَ مِنَّا فِی ابْتِدَاءِ خَلْقِکَ إِیَّانَا
ترجمه: پس دین را از براى ما به سبب ایشان کامل کردى و نعمتت را بر ما تمام نمودى و پیمانت را براى ما تازه کردى و عهدت را که در ابتداى خلقت از ما گرفتى یادآورى نمودى
وَ جَعَلْتَنَا مِنْ أَهْلِ الْإِجَابَهِ وَ لَمْ تُنْسِنَا ذِکْرَکَ فَإِنَّکَ قُلْتَ:
ترجمه: و ما را از اهل اجابت قرار دادى و یادت را فراموشمان نساختى پس فرمودهاى:
( وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى)
ترجمه: (وقتى که پروردگار تو از اولاد آدم که در پشت ایشان بودند و فرزندان ایشان تعهد گرفت و آنها را بر خودشان گواه گرفت که آیا من پروردگار شما نیستم؟ همه گفتند: بلى).
شَهِدْنا بِمَنِّکَ وَ لُطْفِکَ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنَا وَ مُحَمَّدٌ عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ نَبِیُّنَا
ترجمه: گواهى میدهیم به منت تو و لطف تو پس تو خدایى که نیست خدایى جز تو اى پروردگار! و محمد بندۀ تو و فرستادۀ تو و پیغمبر ماست
وَ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَبْدُکَ الَّذِی أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیْنَا وَ جَعَلْتَهُ آیَهً لِنَبِیِّکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ
ترجمه: و على پادشاه مؤمنان بندۀ توست آنکه بر ما به خاطر او نعمت فرستادى و او را نشانۀ پیغمبرت-درود خدا بر او و آلش-
وَ آیَتُکَ الْکُبْرَى وَ صِرَاطُکَ الْمُسْتَقِیمُ وَ النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ وَ عَنْهُ مَسْئُولُونَ.
ترجمه: و نشانۀ بزرگت و راه راستت و خبر عظیم، که در او اختلاف میکنند و از او سؤال میشوند، قرار دادى.
اللَّهُمَّ فَکَمَا کَانَ مِنْ شَأْنِکَ أَنْ أَنْعَمْتَ عَلَیْنَا بِالْهِدَایَهِ إِلَى مَعْرِفَتِهِمْ فَلْیَکُنْ مِنْ شَأْنِکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
ترجمه: خداوندا! آنطورى که از شأن توست که بر ما به هدایت به سوى شناخت ایشان نعمت دادى، پس باید از شأن تو باشد و که درود فرستى بر محمد و آل محمد
وَ أَنْ تُبَارِکَ لَنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا الَّذِی أَکْرَمْتَنَا بِهِ وَ ذَکَّرْتَنَا فِیهِ عَهْدَکَ وَ مِیثَاقَکَ وَ أَکْمَلْتَ دِینَنَا وَ أَتْمَمْتَ عَلَیْنَا نِعْمَتَکَ
ترجمه: و این روز ما را مبارک سازى براى ما، روزى که به واسطۀ او ما را گرامی داشتى و در آن روز عهد و پیمانت را یاد آورى و دین ما را کامل نمودى و نعمتهایت را بر ما تمام ساختى
وَ جَعَلْتَنَا بِمَنِّکَ مِنْ أَهْلِ الْإِجَابَهِ لَکَ وَ الْبَرَاءَهِ مِنْ أَعْدَائِکَ وَ أَعْدَاءِ أَوْلِیَائِکَ الْمُکَذِّبِینَ بِیَوْمِ الدِّینِ.
ترجمه: و ما را به منتت از اهل اجابت خودت و بیزارى از دشمنانت و دشمنان دوستانت و تکذیبکنندگان روز قیامت قرار دادى.
فَأَسْأَلُکَ یَا رَبِّ تَمَامَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَنَا مِنَ الْمُوقِنِینَ وَ لَا تُلْحِقْنَا بِالْمُکَذِّبِینَ
ترجمه: پس اى پروردگار! از تو میخواهیم تمام آنچه به واسطۀ او به ما بخشیدهاى و اینکه ما را از جملۀ باوردارندگان قرار دهى و به تکذیبکنندگان ملحق نسازى
وَ اجْعَلْ لَنَا قَدَمَ صِدْقٍ مَعَ الْمُتَّقِینَ وَ اجْعَلْ لَنَا مَعَ الْمُتَّقِینَ إِمَاماً
ترجمه: و با پرهیزکاران براى ما قدم راست قرار دهى و با پرهیزکاران براى ما پیشوایان قرار دهى
یَوْمَ تَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَهِ أَهْلِ بَیْتِ نَبِیِّکَ الْأَئِمَّهِ الصَّادِقِینَ
ترجمه: و روزى که همۀ مردمان با پیشوایان خود خوانده میشوند، ما را در زمرۀ خاندان پیامبرت، امامان راستگو قرار ده
وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْبُرَآءِ مِنَ الَّذِینَ هُمْ دُعَاهٌ إِلَى النَّارِ وَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِینَ وَ أَحْیِنَا عَلَى ذَلِکَ مَا أَحْیَیْتَنَا
ترجمه: و ما را برمیگردان سوى آتش از کسانى که خوانده میشوند و روز قیامت از جملۀ رسوایا هستند و تا زندهایم ما را بر این زنده دار
وَ اجْعَلْ لَنَا مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا وَ اجْعَلْ لَنَا قَدَمَ صِدْقٍ فِی الْهِجْرَهِ إِلَیْهِمْ وَ اجْعَلْ مَحْیَانَا خَیْرَ الْمَحْیَا وَ مَمَاتَنَا خَیْرَ الْمَمَاتِ
ترجمه: و با پیغمبر راهى براى ما قرار ده و براى ما قدمهاى راست در هجرت به سوى آنان قرار ده و زندگى ما را بهترین زندگانى و مردن ما را بهترین مردن قرار ده
وَ مُنْقَلَبَنَا خَیْرَ الْمُنْقَلَبِ عَلَى مُوَالاهِ أَوْلِیَائِکَ وَ مُعَادَاهِ أَعْدَائِکَ حَتَّى تَوَفَّانَا وَ أَنْتَ عَنَّا رَاضٍ قَدْ أَوْجَبْتَ لَنَا جَنَّتَکَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
ترجمه: و برگشتن ما را بهترین برگشتن بر دوستى دوستانت و دشمنى دشمنانت قرار ده تا آنکه ما را بمیرانى و از ما راضى باشى و بهشت را بر ما ارزانى دارى به رحمتت اى مهربانترین مهربانان!
وَ الْمَثْوَى فِی جِوَارِکَ فِی دَارِ الْمُقَامَهِ مِنْ فَضْلِکَ لَا یَمَسُّنَا فِیهَا نَصَبٌ وَ لَا یَمَسُّنَا فِیهَا لُغُوبٌ.
ترجمه: و در همسایگى خودت در سراى اقامت از فضل و بزرگوارىات جایمان ده که سختىاى به ما در آنجا نمیرسد و رنجى به ما نمیرسد.
(رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا وَ تَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ.)
ترجمه: پروردگارا! گناهان ما را ببخش، بدىهاى ما را بپوشان، با نیکوکاران ما را بمیران و آنچه به پیغمبرت وعده کردى به ما عطا فرما و روز قیامت ما را رسوا مگردان، قطعا وعدۀ تو تخلفناپذیر است.
اللَّهُمَّ احْشُرْنَا مَعَ الْأَئِمَّهِ الْهُدَاهِ مِنْ آلِ رَسُولِکَ نُؤْمِنُ بِسِرِّهِمْ وَ عَلَانِیَتِهِمْ وَ شَاهِدِهِمْ وَ غَائِبِهِمْ.
ترجمه: خداوندا! ما را با امامان هدایتگر از خاندان پیامبرت محشور گردان و به سرّ و آشکار آنها و شاهد و حاضر و غایب آنها ایمان آوردهایم.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِالْحَقِّ الَّذِی جَعَلْتَهُ عِنْدَهُمْ وَ بِالَّذِی فَضَّلْتَهُمْ بِهِ عَلَى الْعَالَمِینَ جَمِیعاً،
ترجمه: خداوندا! به حقى که آن را در نزد آنها قرار دادهاى و به حقى که به سبب آن آنان را بر همه فضیلت دادهاى، از تو درخواست میکنیم
أَنْ تُبَارِکَ لَنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا الَّذِی أَکْرَمْتَنَا فِیهِ بِالْمُوَافَاهِ بِعَهْدِکَ الَّذِی عَهِدْتَهُ إِلَیْنَا وَ بِالْمِیثَاقِ الَّذِی وَاثَقْتَنَا بِهِ مِنْ مُوَالاهِ أَوْلِیَائِکَ وَ الْبَرَاءَهِ مِنْ أَعْدَائِکَ
ترجمه: امروز ما را براى ما مبارک سازى، روزى که در آن به خاطر وفاى عهدت که از ما گرفتهاى و پیمانى که به آن از ما پیمان گرفتهاى از دوستى دوستانت و بیزارى دشمنانت،
أَنْ تُتِمَّ عَلَیْنَا نِعْمَتَکَ وَ لَا تَجْعَلْهُ مُسْتَوْدَعاً وَ اجْعَلْهُ مُسْتَقَرّاً وَ لَا تَسْلُبَنَاهُ أَبَداً وَ لَا تَجْعَلْهُ مُسْتَعَاراً
ترجمه: اینکه نعمتت را بر ما تمام کنى و او را امانت نزد ما نگذارى و او را مستقر و پابرجا براى ما گردانى و هرگز از ما سلب نکنى و او را عاریه قرار ندهى
وَ ارْزُقْنَا مُرَافَقَهَ وَلِیِّکَ الْهَادِی الْمَهْدِیِّ إِلَى الْهُدَى وَ تَحْتَ لِوَائِهِ وَ فِی زُمْرَتِهِ شُهَدَاءَ صَادِقِینَ عَلَى بَصِیرَهٍ مِنْ دِینِکَ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
ترجمه: و رفاقت دوست هدایتگرت، راه یافته به سوى هدایت و زیر پرچم او و در کنار شهداى راستگوى بر بصیرت از دینت روزىام گردانى، قطعا تو بر هرچیز توانایى.
هشتم | خواندن دعاى ندبه
–
در 4 عید فطر و قربان و غدیر و روز جمعه به خواندن دعاى ندبه توصیه شده است، پس خوب است که در عید غدیر این دعای شریف را بخوانیم و با ندبه و زاری برای تعجیل در فرج امام عصر (عج) دعا کنیم.
نهم | خواندن دعای اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ …
–
از دعاهای زیبایی که خواندن آن در عید غدیرسفارش شده و دارای مضامین والایی در باره نبوت پیامبر اکرم (ص) و نعمت امامت است، دعای زیر می باشد:
اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وَعَلِيٍّ وَلِيِّكَ، وَالشَّأْنِ وَالْقَدْرِ الَّذِى خَصَصْتَهُما بِهِ دُونَ خَلْقِكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَأَنْ تَبْدَأَ بِهِما فِى كُلِّ خَيْرٍ عاجِلٍ.
ترجمه: خدایا از تو میخواهم به حق محمّد پیامبرت و علی نمایندهات و شأن و مرتبهای که آن دو را جدای از مخلوقات به آن اختصاص دادی، بر محمّد و علی درود فرستی و در هر خیری که فوری است از آنان آغاز کنی.
اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْأَئِمَّةِ الْقادَةِ، وَالدُّعاةِ السَّادَةِ، وَالنُّجُومِ الزَّاهِرَةِ، وَالْأَعْلامِ الْباهِرَةِ، وَساسَةِ الْعِبادِ، وَأَرْكانِ الْبِلادِ، وَالنَّاقَةِ الْمُرْسَلَةِ، وَالسَّفِينَةِ النَّاجِيَةِ الْجارِيَةِ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ.
ترجمه: خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، آن امامان پیشرو و دعوتکنندگان سرور و ستارگان درخشان و نشانههای فروزان و تدبیرکنندگان دنیا و آخرت بندگان و پایههای ممالک و ناقه فرستاده شده و کشتی نجات که روان در دریاهای عمیق است.
اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ خُزَّانِ عِلْمِكَ، وَأَرْكانِ تَوْحِيدِكَ، وَدَعائِمِ دِينِكَ، وَمَعادِنِ كَرامَتِكَ، وَصَفْوَتِكَ مِنْ بَرِيَّتِكَ، وَخِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ، الْأَتْقِياءِ الْأَنْقِياءِ النُّجَباءِ الْأَبْرارِ، وَالْبابِ الْمُبْتَلى بِهِ النَّاسُ، مَنْ أَتاهُ نَجا وَمَنْ أَباهُ هَوى،
ترجمه: خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، خزانهداران دانشت و پایههای توحیدت و ستونهای دینت و معادن سخاوت و بخشندگیات و برگزیدگان از مخلوقاتت و بهترین منتخبان از آفریدههایت، آن پرهیزگاران و پاکیزگان و نجیبان و نیکوکاران و دری که مردم مبتلای به آنند، هرکه از آن درآمد نجات یافت و هرکه سرباز زد در هلاکت سقوط کرد؛
اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أَهْلِ الذِّكْرِ الَّذِينَ أَمَرْتَ بِمَسْأَلَتِهِمْ وَذَوِى الْقُرْبَى الَّذِينَ أَمَرْتَ بِمَوَدَّتِهِمْ وَفَرَضْتَ حَقَّهُمْ، وَجَعَلْتَ الْجَنَّةَ مَعادَ مَنِ اقْتَصَّ آثارَهُمْ. اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَما أَمَرُوا بِطاعَتِكَ، وَنَهَوْا عَنْ مَعْصِيَتِكَ، وَدَلُّوا عِبادَكَ عَلَى وَحْدانِيَّتِكَ.
ترجمه: خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، اهل ذکری که به پرسش از آنان دستور دادی و خویشاوندی که به دوستیشان امر فرمودی و حقّشان را واجب نمودی و بهشت را بازگشتگاه کسی قرار دادی که از روایاتشان پیروی نماید. خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، چنانکه به طاعتت امر کردند و از معصیتت نهی نمودند و بندگانت را بر وحدانیتت دلالت فرمودند.
اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وَنَجِيبِكَ، وَصَفْوَتِكَ وَأَمِينِكَ، وَرَسُولِكَ إِلى خَلْقِكَ، وَبِحَقِّ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ، وَيَعْسُوبِ الدِّينِ، وَقائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ، الْوَصِيِّ الْوَفِيِّ، وَالصِّدِّيقِ الْأَكْبَرِ، وَالْفارُوقِ بَيْنَ الْحَقِّ وَالْباطِلِ، وَالشَّاهِدِ لَكَ، وَالدَّالِّ عَلَيْكَ، وَالصَّادِعِ بِأَمْرِكَ، وَالْمُجاهِدِ فِى سَبِيلِكَ، لَمْ تَأْخُذْهُ فِيكَ لَوْمَةُ لائِمٍ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ؛ وَأَنْ تَجْعَلَنِى فِى هذَا الْيَوْمِ الَّذِى عَقَدْتَ فِيهِ لِوَلِيِّكَ الْعَهْدَ فِى أَعْناقِ خَلْقِكَ، وَأَكْمَلْتَ لَهُمُ الدِّينَ مِنَ الْعارِفِينَ بِحُرْمَتِهِ وَالْمُقِرِّينَ بِفَضْلِهِ، مِنْ عُتَقائِكَ وَطُلَقائِكَ مِنَ النَّارِ، وَلَا تُشْمِتْ بِى حاسِدِى النِّعَمِ.
ترجمه: خدایا من از تو میخواهم به حق محمّد پیامبرت و نجیبت و برگزیدهات و امینت و فرستادهات به سوی بندگانت و به حق امیرالمؤمنین، رئیس دین و پیشرو سپیدرویان، آن جانشین کمالبخش و صدیق اکبر و جدا کننده بین حق و باطل و گواه بر تو رهنمای به سوی تو و آشکار کننده دستورت و جهاد کننده در راهت که او را سرزنش سرزنشکنندهای درباره تو مفتون نکند اینکه بر محمّد و خاندان محّمد درود فرستی؛ مرا در این روز که برای ولیات، عهد امامت را بر عهده بندگانت بستی و برای آنان دین را کامل نمودی، از آگاهان به حرمتش و اقرارکنندگان به فضلش قرار دهی و همچنین از آزادشدگان و رهاگشتگان از آتش به حساب آری و مرا به حسادت حسودان نعمتها به سرزنش دچار نکنی.
اللّهُمَّ فَكَما جَعَلْتَهُ عِيدَكَ الْأَكْبَرَ وَسَمَّيْتَهُ فِى السَّماءِ يَوْمَ الْعَهْدِ الْمَعْهُودِ، وَفِى الْأَرْضِ يَوْمَ الْمِيثاقِ الْمَأْخُوذِ وَالْجَمْعِ الْمَسْؤُولِ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَقْرِرْ بِهِ عُيُونَنا، وَاجْمَعْ بِهِ شَمْلَنا، وَلَا تُضِلَّنا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنا، وَاجْعَلْنَا لِأَ نْعُمِكَ مِنَ الشَّاكِرِينَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛
ترجمه: خدایا چنانکه آن را عید بزرگترت قرار دادهای و آن را در آسمان روز عهد معهود و در زمین روز پیمان گرفتن و انجمن مورد پرسش نامیدی، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و دیدگان ما را به آن روشن فرما و پراکندگی ما را به آن جمع کن و پس از آنکه هدایتمان نمودی، گمراهمان مکن و به نعمتهایت از سپاسگزاران قرار ده، ای مهربانترین مهربانان؛
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِى عَرَّفَنا فَضْلَ هذَا الْيَوْمِ وَبَصَّرَنا حُرْمَتَهُ، وَكَرَّمَنا بِهِ، وَشَرَّفَنا بِمَعْرِفَتِهِ، وَهَدانا بِنُورِهِ. يَا رَسُولَ اللّهِ، يَا أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ، عَلَيْكُما وَعَلَى عِتْرَتِكُما وَعَلَى مُحِبِّيكُما مِنِّى أَفْضَلُ السَّلامِ مَا بَقِىَ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ، وَبِكُما أَتَوَجَّهُ إِلَى اللّهِ رَبِّى وَرَبِّكُما فِى نَجاحِ طَلِبتِى، وَقَضاءِ حَوائِجِى، وَتَيْسِيرِ أُمُورِى.
ترجمه: خدا را سپاس که برتری این روز را به ما شناساند و ما را به حرمت آن بینا فرمود و به آن گرامی داشت و با شناختش به ما برجستگی و برتری داد و به نورش هدایتمان کرد، ای رسول خدا، ای امیرالمؤمنین، بر شما و خاندانتان و بر دوستدارانتان از جانب من برترین سلامها تا شب و روز باقی است و به واسطه شما به خدا روی میآورم، پروردگارم و پروردگار شما، در کامیاب شدن به خواستهام و برآوردهشدن حاجتم و آسان شدن کارهایم.
اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَلْعَنَ مَنْ جَحَدَ حَقَّ هذَا الْيَوْمِ وَأَنْكَرَ حُرْمَتَهُ فَصَدَّ عَنْ سَبِيلِكَ لِإِطْفاءِ نُورِكَ، فَأَبَى اللّهُ إِلّا أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ. اللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ أَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وَاكْشِفْ عَنْهُمْ وَبِهِمْ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ الْكُرُباتِ. اللّهُمَّ امْلَاَ الْأَرْضَ بِهِمْ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً، وَأَنْجِزْ لَهُمْ مَا وَعَدْتَهُمْ إِنَّكَ لَاتُخْلِفُ الْمِيعادَ.
ترجمه: خدایا از تو میخواهم به حق محمّد و خاندان محمّد که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و لعنت کنی کسی را که حقانیت این روز را منکر شده و حرمتش را به انکار برخاسته و از راهت برای خاموش کردن نورت جلوگیری نموده است، ولی خدا هرگز نخواهد، مگر اینکه نورش را به کمال رساند، خدایا گشایش ده به اهلبیت محمّد پیامبرت و برطرف کن از آنان و به وسیله آنان گرفتاریها را از اهل ایمان. خدایا زمین را به وسیله آنان پر از دادگری کن، همانطور که از ستم و بیداد پر شده است، به آنچه به آنان وعده دادهای وفا کن که تو خلف وعده نمیکنی.
دهم | گفتن 100 مرتبه الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي جَعَلَ …
–
مستحب است در این روز خداوند متعال را به جهت نعمت ولایت که بر ما ارزانی داشته، ستایش کنیم و 100 مرتبه بگوییم:
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي جَعَلَ كَمالَ دِينِهِ وَتَمامَ نِعْمَتِهِ بِوِلايَةِ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طالِبٍ عَلَيْهِ السَّلامُ.
ترجمه: خدای را سپاس که کمال دینش و تمام نعمتش را به ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (درود خدا بر او) قرار داد.
یازدهم | ذکر صلوات
–
از جمله ذکرهایی که طبق روایات، دارای فضیلت و اهمیت بسیار زیادی است، ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمداست، تا جایی که گفته شده در ترازوی اعمال، هیچ چیز سنگین تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست. بنابراین در روز غدیر که مهم ترین جشن و سرور اهلبیت (ع) است، بهترین ذکری که می توانیم بر آن مداومت کنیم ذکر صلوات است.
!
امام صادق (ع) فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار بفرستید.
دوازدهم | صدقه دادن
–
یکى از مستحبات مؤکد در روز غدیر صدقه دادن است. امام على (ع) فرمود: فضیلت 1 درهم که در روز غدیر داده شود، برابر با 100 هزار درهم در غیر این روز است.
سیزدهم | صله ارحام و دید و بازدید، تهنیت و مصافحه
–
از اعمال بسیار پسندیده که بر آن تاکید فراوان شده، سنت حسنه دید و بازدید با بستگان و دوستان و مصافحه و تهنیت گفتن و هدیه دادن به یکدیگر است. حضرت امیرالمومنین علی (ع) فرمود: وقتى در روز غدیر یکدیگر را ملاقات کردید، به هم دست بدهید و سلام کنید. در روایت آمده که وقتی مؤمنی را ملاقات می کنید با یکی از جملات زیر تهنیت بگویید:
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّكينَ بِوِلايَةِ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ وَالْأَئِمَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلامُ.
ترجمه: سپاس خدای را که ما را از چنگزنندگان به ولایت امیرالمؤمنین و امامان دیگر ـ درود بر آنان ـ قرار داد.
و نیز بخواند: الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي أَكْرَمَنا بِهذَا الْيَوْمِ وَجَعَلَنا مِنَ الْمُوفِينَ بِعَهْدِهِ إِلَيْنا وَمِيثاقِهِ الَّذِي واثَقَنا بِهِ مِنْ وِلايَةِ وُلاةِ أَمْرِهِ وَالْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ، وَلَمْ يَجْعَلْنا مِنَ الْجاحِدِينَ وَالْمُكَذِّبِينَ بِيَوْمِ الدِّينِ.
ترجمه: خدای را سپاس که ما را به این روز گرامی داشت و از وفاکنندگان به عهدش که بر عهده ما نهاده بود و پیمانش که با ما بسته بود قرار داد، عهد و پیمانی که عبارت است از ولایت سرپرستان امرش و قیامکنندگان به عدلش و ما را از انکارکنندگان و تکذیبکنندگان روز جزا قرار نداد.
چهاردهم | اطعام و افطاری دادن در عید غدیر
–
یکی از سنت های مؤکد در روز عید غدیر اطعام مؤمنان است. امام صادق (ع) اساساً روز غدیر را روز اطعام الطعام نامیدند. و درباره انجام یکی از وظایف عید غدیر به یکی از اصحاب فرموده اند: برادرانت را طعام ده.
علاوه بر مطلق اطعام کردن، یکی از اعمالی که انجام آن در روز عید غدیر جایگاهى خاص دارد، افطاری دادن به روزه داران است. حضرت امیرالمومنین (ع) فرمودند: کسی که در عید غدیر 1روزه دار را افطاری بدهد، مانند این است که 1 میلیون نفر از پیامبران، شهیدان و صدیقان را افطاری داده است. حال چگونه است پاداش کسی که گروهی از مردان و زنان را افطاری دهد. و من ضامنم بر خدا که از کفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز یا همان شب تا عید غدیر سال دیگر بمیرد، بر خداوند است پاداش او. در روایت دیگر آمده که طعام دادن در این روز به یک مؤمن مانند طعام دادن به همه پیامبران و صدّیقان است.
پانزدهم | صیغه عقد اخوت در روز غدیر
–
غدیر روز قبولی اعمال شیعیان و روز برطرف شدن غمهای ایشان و روزی است که پیامبر اکرم (ص) بین اصحاب خود عقد برادری برقرار کرد. ما هم می توانیم به پیروی از ایشان برای بستن عقد اخوت با برادران دینی خود روال زیر را انجام دهیم:
- دست راست خود را بر دست راست برادر مؤمن خود بگذاریم و بگوییم:
واخَيْتُكَ فِي اللّهِ، وَصافَيْتُكَ فِي اللّهِ، وَصافَحْتُكَ فِي اللّهِ، وَعاهَدْتُ اللّهَ وَمَلائِكَتَهُ وَكُتُبَهُ وَرُسُلَهُ وَأَنْبِياءَهُ وَالْأَئِمَّةَ الْمَعْصُومِينَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ عَلَى أَنَّي إِنْ كُنْتُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَالشَّفاعَةِ وَأُذِنَ لِي بِأَنْ أَدْخُلَ الْجَنَّةَ لَاأَدْخُلُها إِلّا وَأَنْتَ مَعِي.
ترجمه: در راه خدا برادرت شدم و در راه خدا دوست با صفایت گشتم و در راه خدا با تو دست دادم و با خدا و فرشتگان و کتابهایش و رسولان و پیامبرانش و امامان معصوم (درود بر آنان) عهد کردم، بر اینکه اگر از اهل بهشت و شفاعت بودم و به من اجازه داده شد که وارد بهشت شوم، به بهشت وارد نشوم مگر اینکه تو هم با من باشی.
- آنگاه برادر مؤمن بگوید:
قَبِلْتُ
ترجمه: پذیرفتم
- سپس بگوییم:
أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ الْأُخُوَّةِ مَا خَلَا الشَّفاعَةَ وَالدُّعاءَ وَالزِّيارَةَ.
ترجمه: همه حقوق برادری را از تو ساقط کردم، به جز شفاعت و دعا و زیارت.
نکات کلیدی
- لازم است ارزش این عید بزرگ را بشناسیم و بشناسانیم و علاوه بر انجام اعمال و عبادات فردی به جشن و شادی عمومی و اجتماعی بپردازیم و تلاش کنیم که حق آن را بخوبی بجا آوریم.
- طبق آنچه در روایات آمده بزرگداشت این عید مهم به بک روز ختم نمی شود بلکه توصیه شده تا 3 روز جشن بگیرید.
- مهم ترین عمل فردی این روز، روزه گرفتن و مهم ترین عمل جمعی اطعام و دید و بازدید مومنین است.
لغات و اصطلاحات
- تعویذ: در اصطلاح؛ به دعایی گفته میشود که برای دفع شرّ نوشته میشود و چون به آن پناه میبرند، به آن تعویذ میگویند.
- زیارت ماثور: مأثور بر گرفته از ریشه اثر است و مأثور یعنی چیزی که در آثار و اخبار معصومین وارد شده باشد. به زیارت هایی که از معصومین علیه السلام در کتب معتبر وارد شده زیارت ماثور گفته می شود مقابل زیارت غیر ماثور که زیارتی است که فرد غیر معصوم آنرا ساخته باشد.
- غدیر خم: غدير به معنيگودال، برکه و خم نام محلي بین مکه و مدینه است.که پیامبر اکرم (ص) در راه بازگشت از حَجَّةُ الوَداع، در این محل، امامت امیرالمومنین (ع) را اعلام فرمود.
منابع و ارجاعات
- اقبال الاعمال: سید بن طاووس
- کلیات مفاتیح الجنان ترجمه شیخ حسین انصاریان
- وبسایت های محتوایی حوزه اعتقادی و عبادی
ای کاش ارزش این روز بیشتر شناخته بشه و فقط مردم به دید و بازدید با سادات اکتفا نکنن.