10 آذر 1400
مقدمه
نماز غفیله، دو رکعت نماز مستحبّی است که اوّل غروب (بین نماز مغرب و عشا) خوانده می شود. واژه غُفَیله از ریشه غفلت گرفته شده و این نماز را غفیله می نامند چون اوّل غروب كه اقامه می شود ساعت غفلت است و در این ساعت، شیطان سعى می كند افراد را از یاد و عبادات خدا غافل کند. با توجّه به ذکر یونسیهکه در این نماز خوانده می شود شاید یکی از دلایل توصیه موکّد پیامبر اکرم (ص) به اقامه نماز غفیله این است که همانطور که حضرت یونس (ع)، در یک لحظه غفلت نموده و در شکم ماهی گرفتار شد و پس از انابه به درگاه خدای سبحان نجات پیدا کرد ما هم با خواندن این نماز عوارض و تبعات غفلت های کوچک و بزرگ خود را از بین ببریم. در خصوص فضایل نماز غفیله، امام صادق (ع) از پیامبر خدا (ص) نقل فرمود: در ساعت غفلت، نماز نافله بخوانید هر چند که دو رکعت نماز ساده باشد؛ زیرا آن دو رکعت، بهشت را به دنبال آورد. عرض شد: اى پیامبر خدا ساعت غفلت کدام است؟ فرمود: بین مغرب و عشاء. همانطور که عنوان شد، وقت نماز غفیله بعد از نماز مغرب است تا هنگامی که سرخی خورشید از سمت مغرب کاملاً ناپدید شود، یعنی حدوداً تا یک ساعت و نیم بعد از مغرب. اگر بعد از این زمان بخوانیم باید به قصد رجا و به امید ثواب باشد. در ادامه لازم به ذکر است همانطور که می دانید در دین مبین اسلام نماز دارای دو نوع زیر است:
اول- نمازهای واجب: شامل نمازهای یومیه و روزانه (نماز صبح، نماز ظهر، نماز عصر، نماز مغرب و نماز عشاء)، نماز میت، نماز آیات، نماز قضای پدر و مادر، نماز نذر، اجاره و عهد و در نهایتنماز طواف می شود.
دوم- نماز های مستحب: نمازهای مستحب شامل نافلههای روزانه (نافله صبح، نافله ظهر، نافله عصر، نافله مغرب، نافله عشاء و نافله شب)، نمازهای در وقت مشخص (نماز شب، نماز غفیله)، نمازهای به نام چهارده معصوم (نماز امام زمان (عج))، نمازهای به نام یاران پیامبر و ائمه (نماز جعفر طیار)، نمازهای در مورد زمانی خاص (مانند نماز اول ماه، نماز عیدین (نمازعید قربان و نماز عید فطر)، نماز عید غدیر)، نمازهایی که برای مکان خاص تشریع شده است (مانند نماز در مسجد جمکران، نماز تحیت مسجد)، نمازهای مخصوص برای حل مشکلات روحی و مادی و برآورده شدن حاجتها (مانند نماز برای زیاد شدن رزق، نماز توبه، نماز شکر). شایان ذکر است انسان براى نماز و انجام اکثر اعمال عبادی لازم است علاوه بر پاكى از نجاستها، دارای طهارت از حَدَث اصغر ( هر چه كه موجب فقط وضو شود) و حَدَث اكبر (هر چه كه موجب غسل شود) باشد و وضوگرفتن، تیمم کردن (در صورت ایجاد شرایط)، گرفتن وضوی جبیره و غسل کردن از اعمال خاص جهت طهارت و آمادگی در این رابطه است. در این مقاله، مراحل اصلی و نکات کلیدی نماز غفیله ارائه می شود.
مراحل اصلی
اول | گرفتن وضو
–
در ابتدا همانند اکثریت نمازهای واجب و مستحب، لازم است وضو گرفته، غسل نموده و یا تیمم نمایید. برای آشنایی دقیقا با مراحل و احکام وضو گرفتن، انجام غسل یا تیمم کردن، به صفحه مربوطه در سایت مراجعه نمایید.
!
شستن صورت و دست ها در وضو باید از بالا به پایین انجام شود، یعنی هنگام شستن صورت آب را از بالای صورت می ریزیم و از بالا به پایین دست می کشیم و نه از پایین به بالا که موجب باطل شدن وضو می شود، هنگام شستن دست ها هم آب را از کمی بالاتر از آرنج میریزیم و تا سر انگشتان دست می کشیم.
!
لازم نیست مسح سر بر پوست سر کشیده شود و اگر بر قسمت انتهایی موها هم کشیده شود درست است، اما اگر مو به قدری بلند است که بر صورت ریخته می شود یا موی قسمتی از سر در قسمت دیگر سر قرار می گیرد مانند اکثر خانوم ها، باید برای مسح سر فرق باز کند و مسح را بر آن قسمت بکشد.
!
هنگام مسح سر و پا، مواضع مسح باید خشک باشند، ولی اگر رطوبتشان به قدری باشد که رطوبت دست بر آن غلبه کند اشکال ندارد.
دوم | خواندن دو رکعت نماز غفیله
–
در ادامه برای خواندن نماز غفیله روال زیر را به جا می آوریم:
- نیت: ابتدا نیّت ۲ رکعت نماز غفیله کرده و تکبیر می گوییم.
- رکعت اول: در رکعت اوّل بعد از تلاوت سوره حمد، دعای زیر را می خوانیم و پس از آن رکوع و دو سجده به جا می آوریم:
وَ ذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغَاضِباً فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادَى فِی الظُّلُمَاتِ اَنْ لَا اِلَهَ اِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ اِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ. فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذَلکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ (و ذاالنّون (یونس) در آن هنگام که خشمگین (از میان قوم خود) رفت، چنین میپنداشت که ما براو سخت نخواهیم گرفت (امّا وقتی در کام نهنگ فرو رفت) در آن تاریکی ها صدا زد: جز تو معبودی نیست، منزّهی تو، بدرستی که من از ستمکاران بودم. ما دعای او را اجابت کردیم و از آن اندوه نجاتش بخشیدیم و این گونه مؤمنان را نجات میدهیم)
- رکعت دوم: در رکعت دوم بعد از سوره حمد، دعای زیر را خوانده و در نهایت رکوع و دو سجده به جا می آوریم:
وَ عِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ وَ یَعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَ الْبَحرِ وَ مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ اِلَّا یَعْلَمُهَا وَ لَا حَبَّةٍ فِی ظُلُمَاتِ الْاَرْضِ وَ لَا رَطْبٍ وَ لَا یَابِسٍ اِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ (کلیدهای گشایش غیبی تنها نزد اوست و جز او، کسی آنها را نمیداند. او آنچه را در خشکی و دریاست میداند؛ هیچ برگی نمیافتد، مگر اینکه از آن آگاه است و هیچ دانه ای در تاریکی های زمین و هیچ تر و خشکی وجود ندارد، مگراینکه در کتاب روشن علم الهی ثبت است)
- قنوت: دست ها را برای قنوت در مقابل صورت می گیریم و دعای زیر را می خوانیم:
اَللّهُمَّ اِنِّی اَسأَلُک َ بِمَفاتِح ِ الغَیب ِ الَّتِی لا یَعلَمُهَا اِلَّا اَنتَ اَن تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَن تَفعَلَ بِی کَذا وَ کَذا (اى خدا از تو می خواهم به حق اسرار پنهانى که جز تو کسى به آنها آگاه نیست که درود فرستی بر محمّد (ص) و آل محمّد (ص) و حاجت هاى من را (چنین و چنان) بر آورى) که به جاى کذا و کذا، باید حاجات خود را ذکر کنید.
سپس می گوییم: اَللّهُمَّ اَنتَ وَلِیُّ نِعمَتِی وَ القادِرُ عَلَی طَلِبَتِی تَعلَم ُ حاجَتِی فَاَساَلُک َ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیه ِ وَ عَلَیهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَیتَهَا لِی (خدایا تو ولى نعمت من هستى و قادر بر انجام حاجات من، تو حاجتم را مى دانى. پس از تو می خواهم که قسم به حق محمّد (ص) و آل محمّد (ص) که درود بر ایشان باد، حاجتم را برآورى)
لغات و اصطلاحات
- قصد و نیت رجاء: منظور از قصد و نیت رجاء، انجام عمل به اميد مطلوب بودن يا درک ثواب است.
منابع و ارجاعات
- مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی
- رساله های عملیه
- ویکی فقه
- پایگاه دانشی حوزه
نوشته های مشابه
12
فروردین
12
مهر
02
تیر
27
خرداد
30
آبان
مراحل و نکات خواندن نماز والدین (نماز فرزند برای آمرزش پدر و مادر)
یکی از کارهایی که در اسلام، بر آن تأکید فراوان شده، احترام، نیکی و احسان به پدر و مادر است، هم در حیات و هم بعد از فوت ایشان. اگرچه بعضی از والدین در زمان حیات نیاز مالی به فرزندان خود ندارند اما از جهت معنوی، بویژه پس از فوتشان، در عالم برزخ مسلما محتاج بازماندگان، بویژه اولادشان خواهند بود، محتاج در اموری چون پرداخت دیون مالى، به جاى آوردن نماز و روزه قضا، حج، صدقه، دعا، طلب مغفرت، قرائت قرآن، انجام زیارات وغیره. یکی از کارهای نیکی که می توان برای پدر و مادر انجام داد، خواندن نماز والدین است که اگر چه انجام آن زمان خاصی ندارد ولی در شب جمعه فضیلت بیشتری دارد. خواندن نماز فرزند برای آمرزش پدر و مادرثواب و فضائل بسیاری دارد، از جمله:
- چنانچه والدین زنده باشند رحمت خداوند شامل حالشان می شود و چنانچه فوت کرده باشند مورد مغفرت الهی قرار می گیرند.
- خواندن این نماز درهای رحمت الهی را باز می کند و به دلیل مضمون آیه ای که در رکعت دوم خوانده می شود، هر مهمانی هم که وارد خانه شود مورد لطف خداوند قرار می گیرد.
در این مطلب، مراحل و نکات کلیدی نماز فرزند برای پدر و مادر (نماز اولاد برای والدین) ارائه می شود. امید است برای همراهان عزیز دانوما، توفیق انجام آن حاصل شده، مشمول دعای خیر پدر و مادر گردند. لازم به ذکر است که علاوه بر موارد یاد شده می توانید به نیابت از درگذشتگان خود ادعیه و زیاراتی همچون زیارت عاشورا، زیارت اربعین، حدیث کساء و… نیز قرائت بفرمایید.
10
آذر
مراحل خواندن نماز آیات | + نکات مهم
همانطور که می دانید در دین مبین اسلام نماز دارای دو نوع زیر است:
اول- نمازهای واجب: شامل نمازهای یومیه و روزانه (نماز صبح، نماز ظهر، نماز عصر، نماز مغرب و نماز عشاء)، نماز میت، نماز آیات، نماز قضای پدر و مادر، نماز نذر، اجاره و عهد و در نهایت نماز طواف می شود.
دوم- نماز های مستحب:
- نافلههای روزانه (نافله صبح، نافله ظهر، نافله عصر، نافله مغرب، نافله عشاء و نافله شب)،
- نمازهایی که در وقت مشخص خوانده میشوند؛ مانند نماز شب، نماز غفیله.
- نمازهایی که به نام چهارده معصوم وارد شده و خواندن آنها توصیه شده است مانند نماز امام زمان (عج).
- نمازهایی که به نام برخی از یاران پیامبر و ائمه وارد شده است؛ مانند نماز جعفر طیار.
- نمازهایی که برای زمانی خاص تشریع شده است؛ مانند نماز اول ماه، نماز عید غدیر، نماز عیدین(عید قربان و عید فطر).
- نمازهایی که برای مکان خاص تشریع شده است؛ مانند نماز در مسجد جمکران، نماز تحیت مسجد(هنگام ورود به مسجد و به قصد احترام)،
- نمازهایی که برای حل مشکلات روحی و مادی و برآورده شدن حاجتها وضع شدهاند؛ مانند نماز برای زیاد شدن رزق، نماز توبه، نماز شکر.
همانطور که عنوان شد یکی از نمازهای واجب نماز آیات است. این نماز دارای ۲ رکعت است که هر رکعت، ۵ رکوع دارد. از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند، همچنین وقتی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد، باید نماز آیات را به جا آوریم. شایان ذکر است انسان براى نماز بايد علاوه بر پاكى از نجاستها، دارای طهارت از حَدَث اصغر( هر چه كه موجب فقط وضو شود) و حَدَث اكبر ( هر چه كه موجب غسل شود) داشته باشد و وضوگرفتن، تیمم کردن (در صورت ایجاد شرایط) و غسل کردن موجب پاكى از حدث و شرط صحیح بودن نماز خواهد بود. در این مقاله، مراحل اصلی و نکات کلیدی خواندن نماز آیات ارائه می شود. امید است با رعایت موارد ذکر شده تجربه خوب معنی از به جا آوردن این نماز واجب داشته باشید.
!
در وقت خسوف و کسوف اگر اقامه نماز به حدی به تاخیر بیفتد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن بکند، باید نیّت قضا بکنیم امّا درمورد زلزله و … هر وقت بخوانیم، به نیّت ادا است.
10
آذر
مراحل و نکات تیمم کردن همراه با ویدئو
تیمم به معنی قصد کردن و روی آوردن به یک کار بوده، و در واقع عملی عبادی و جایگزین وضوگرفتن یا غسل کردن است. در شرع نیز، قصد کردن به خاک پاکرا تیمم میگویند که در واقع نوعی تواضع و ادب در برابر خالق یکتا است و در مواقع اضطراری و خاص، که وضو گرفتن یا غسل کردن ممکن نباشد (به طور مثال آب برای وضو گیرنده ضررداشته باشد)، از تیمم برای انجام فرائض و عبادات بهره گرفته می شود. البته باید به این نکته توجه داشت که تیمم برای کسب طهارت باطنی است و برای طهارت ظاهری (پاک کردن نجاست)، جایگزین آب نمی شود و نجاست بدن باید با آب برطرف گردد. لازم به ذکر است در قرآن در آیات ۶ سوره مائده و ۴۳ سوره نساء به تیمم اشاره شده است. در این مطلب، مراحل، نکات و احکام تیمم کردن، ارائه می شود. امید است با رعایت این موارد تجربه شیرینی از انجام عبادات داشته باشید.
!
مستحب است چيزى كه بر آن تيمم مىكنید، گردی روی خود داشته باشد و بعد از زدن دست بر آن، مستحب است دست را تکانده تا گرد آن بريزد.
!
تیمم جایگزین وضو و غسل است بنابراین کسی که موظف به وضو گرفتن است اما به دلیل موجه امکان وضو گرفتن ندارد، باید تیمم بدل از وضو و کسی که غسل به گردن دارد باید تیمم بدل از غسل انجام دهد.
10
آذر
مراحل و نکات گرفتن وضوی ترتیبی و ارتماسی
همانطور که می دانید، وضو گرفتن مانند غسل کردن، یکی از مقدمات برای انجام عبادت ها است. وضو در آغاز بعثت و در شهر مکه، توسط جبرییل به پیامبر آموزش داده شد و عملی مستحبی است که برای انجام برخی عبادات مثل نماز واجب می شود. وضو در لغت به معنای پاکیزگی و در اصطلاح به معنای شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها با قصد قربت به خدا است که مانند غسل کردن می توانید آن را به دو شیوه ترتیبی و ارتماسی انجام دهید. البته توجه داشته باشید که شما می توانید از تیمم کردن به عنوان جایگزین وضو گرفتن (یا غسل کردن)، استفاده نمایید.
!
آبی که با آن وضو می گیرید باید مباح، مطلق و پاک باشد.
!
اگر در یکی از اعضای وضو، زخم یا شکستگی وجود دارد که لازم باشد روی آن را ببندید، باید وضوی جبیره بگیرید یعنی اطراف محل زخم را شسته یا دست تر خود را روی محل جبیره بکشید.
در این مطلب، مراحل صحیح و نکات وضو گرفتن، ارائه می شود. امید است با رعایت این موارد تجربه شیرینی از انجام عبادات داشته باشید.
10
آذر
مراحل و نکات نماز جعفر طیار | به همراه تمام اذکار و ادعیه و ترجمه
نماز جعفر طَیّاریا نماز حَبْوه یا نماز تسبیح از نمازهای مستحب است که به صورت 2 نماز 2 رکعتی خوانده میشود و بهترین زمان برای بجا آوردن آن، آغاز روز جمعه است. به جهت اینکه پیامبر اکرم (ص) این نماز را پس از بازگشت جعفر بن ابیطالب از حبشه برای قدردانی بهعنوان هدیه به او تعلیم داد، به آن نماز حَبوَه گفته میشود.
از فضایل و خواص نماز جعفر طیار که اکسیر اعظم و کبریت احمر لقب گرفته است می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آمرزش گناهان
- تسریع در امر ازدواج
- برای برآورده شدن حاجات وکلیه کارهای مهم
!
توصیه شده تا گرفتن حاجت بر این نماز مداومت داشته باشید.
در این مطلب، مراحل و نکات کلیدی نماز حَبْوه یا نماز تسبیح (معروف به نماز جعفر طَیّار) ارائه می شود. امید است برای همراهان عزیز دانوما، توفیق انجام آن حاصل شده، ما را از دعای خیر و نظراتخود بهره مند سازند. شایان ذکر است جهت برآورده شدن حاجات، ادعیه و زیاراتی همچون دعای توسل، زیارت عاشورا، حدیث کساء وجهت آمرزش گناهان نماز توبه (نماز روزهای یکشنبه ماه ذی القعده) که در یکشنبه همه ماه ها می توان خواند، توصیه می گردد.
واقعاً نماز غفیله هم روح رو تلطیف می کنه و هم گره گشای مشکلاته.