مقدمه
کیوی، که به انگور فرنگی چینی نیز شناخته می شود، بومی چین بوده و کاشت آن به اواخر قرن نوزدهم برمی گردد. کیوی، میوه ملی چین محسوب می شود. گوشت کیوی، رنگ سبز بسیار روشن داشته و طعم آن ترکیبی از شیرین، ترش، تند، سبک و اسیدی است. از نظر طب سنتی، طبع کیوی سرد و تر است.
در این مطلب؛ پیشینه، خواص و ویتامین ها، طبع، مضرات و مشخصات گیاه کیوی ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از کیوی به دست آورید.
متن اصلی
مشخصات کیوی
مشخصات میوه کیوی عبارت است از:
- نام لاتین: Kiwi fruit
- آشکال دارویی: میوه
پیشینه و تاریخچه کیوی
در ابتدا، یک گیاه بومی در جنوب چین بود. سپس، در ابتدای قرن بیستم به نیوزیلند برده شده و در آنجا به صورت تجاری کشت شد. نام این گیاه از نام گونهای پرنده زیبا گرفته شده که در نیوزیلند پرنده ملی بود و در دهه شصت میلادی به این میوه داده شد. کشور چین یکی از بزرگترین کشورهای صادرکننده نهال پیوندی این میوه است. در ایران، در سال ۱۳۴۷ حدود ۱۰۰ نهال کیوی توسط دکتر محمد امین البرزی از فرانسه وارد ایران شد. در حال حاضر این میوه در سه استان گیلان، مازندران و گلستان در حاشیه دریای خزر کشت میشود.
مزاج، طبع و مصلح کیوی
طبع و مصلح کیوی عبارت است از:
- مزاج کیوی: کیوی طبع سرد و تر دارد
- مصلح کیوی: مصلح کیوی، عسل است.
ترکیبات، ویتامین ها و مواد معدنی کیوی
ارزش غذایی 100 گرم کیوی به صورت زیر است:
مواد اصلی تشکیل دهنده |
مقدار در 100 گرم |
انرژی (کالری) |
61 کیلوکالری |
کربوهیدرات |
14.66 گرم |
پروتئین |
1.14 گرم |
چربی |
0.52 گرم |
آب |
83.07 گرم |
فیبر |
3.00 گرم |
قند |
8.99 گرم |
نام ویتامین |
مقدار در 100 گرم |
4.00 میکروگرم |
|
1.46 میلی گرم |
|
40.30 میکروگرم |
|
92.70 میلی گرم |
|
0.03 میلی گرم |
|
0.03 میلی گرم |
|
0.34 میلی گرم |
|
7.80 میلی گرم |
|
0.18 میلی گرم |
|
0.06 میلی گرم |
|
25.00میکروگرم |
|
نام ماده معدنی |
مقدار در 100 گرم |
کلسیم |
34.00 میلی گرم |
آهن |
0.31 میلی گرم |
منیزیم |
17.00 میلی گرم |
34.00 میلی گرم |
|
312.00 میلی گرم |
|
3.00 میلی گرم |
|
0.14 میلی گرم |
|
0.13 میلی گرم |
|
0.10 میلی گرم |
|
سلنیم |
0.20 میکروگرم |
خواص و فواید درمانی کیوی
خواص و فواید کیوی عبارت است از:
- مفید برای سلامت پوست: کیوی مواد مغذی مناسب پوست، مانند ویتامین C و ویتامین E و آنتی اکسیدان دارد. این مواد برای تقویت و جوان سازی سلامت پوست ضروری هستند. همچنین کیوی، سرشار از آنتی اکسیدان است و علائم پیری مانند چین و چروک، لکه های پیری و خطوط را به تعویق می اندازد
- مفید برای دستگاه گوارش: کیوی مانند یک پروبیوتیک عمل کرده و عدم تعادل در دستگاه گوارش را اصلاح می کند. به علاوه، این میوه گرمسیری دارای اکتینیدین است. آنزیمی که پروتئین ها را شکسته و به هضم آن کمک می کند
- مبارزه با ریزش مو: کیوی، سرشار از دو ویتامین ضروری C و E است. این میوه استوایی، حاوی مواد معدنی مانند منیزیم، روی و فسفر است که گردش خون را تحریک کرده و بنابراین، رشد مو را سرعت می بخشد
- افزایش سلامت قلب: کیوی غنی از پتاسیم بوده که یک مادهی معدنی ضروری برای قلب به شمار میرود. مطالعات نشان میدهند که این مادهی مغذی میتواند اثرات محافظتی قابل توجهی در برابر بیماری های قلبی داشته باشد
- مفید برای سلامت چشم: کیوی غنی از ویتامین C بوده که یک آنتیاکسیدان قدرتمند است و سلولها و بافتهای چشمها را سالم نگه میدارد. کیوی منبع عالی لوتئین و زیگزانتین به شمار میرود که سلامت چشمها را بهبود میبخشند
- کمک به جلوگیری از اختلالات تنفسی: کیوی برای افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند، مناسب است. لوله تنفسی را تسکین داده و علائمی مانند گرفتگی بینی را کنترل می کند.
عوارض و موارد منع مصرف کیوی
با وجود خواصی که کیوی دارد، اما ممکن است مصرف آن برای برخی افراد مضر باشد. همچنین زیاده روی در مصرف آن ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- ممکن است فرد به دلیل مصرف زیاد کیوی واکنش حساسیتی از خود نشان دهد بنابراین باید در خوردن آن احتیاط کرد. همچنین کیوی خام نیز دارای مقادیر زیادی آنزیم به نام پاپایین است، اما احتمال دارد برای بعضی از افراد آلرژیزا باشد. بویژه افرادی که به آناناس حساسیت دارند مستعد حساسیت به این میوه هم هستند
- اگزالات موجود در کیوی مانع جذب کلسیم میشود. بهتر است ۲ تا ۳ ساعت قبل و بعد از مصرف لبنیات، این میوه را میل نشود تا مانع جذب کلسیم نشود. همچنین اگزالات میتواند موجب سنگ کلیه شود
- زیاده روی در مصرف کیوی میتواند برای دستگاه گوارش مشکلاتی ایجاد کند
- مصرف میوه کیوی برای کودکان زیر یکسال توصیه نمیشود و ممکن است حساسیت زا باشد.
کاربرد و موارد مصرف
کیوی هم به صورت میوه خام خورده می شود و هم در تهیه خوراکی های مختلف کاربرد دارد. به طور مثال، با آن مربای کیوی، لواشک کیوی، اسموتی سیب و کیوی و… درست می کنند
مشخصات گیاه کیوی
کیوی در خچه ای است که بعضی گونههای آن بالا رونده است. برگهای آن نسبتاً گرد و پوشیده از کرک. میوه آن به رنگ مایل به سبز در ابعاد یک تخم مرغ با یک آلوی درشت است. میوة آن خوردنی است با مزة ترش. نارس آن دارای ترشی بیشتر است. درختچه کیوی به ایران وارد و در رامسر کاشته شده و برای جانشینی مرکبات که در شرایط نا مساعد جوی رامسر هر چند سال یکبار در اثر سرما دچار سرمازدگی میشوند در نظر گرفته شده است، زیرا این درخچه مقاوم به سرما میباشد. این نهالها در حال حاضر به صورت درختانی درآمده اند و برای تکثیر به سایر نقاط شمال ایران نیز برده شده و میوه آن به بازار آمده است.
منابع و ارجاعات
- کتاب میوه درمانی
- منابع تخصصی حوزه تغذیه و سلامت
- ویکی پدیا