10 مرداد 1402
مقدمه
بیماری تب همچون بی خوابی، گلودرد، سرماخوردگی، شوره سر و … یک بیماری (ناخوشی) است. تب که در اصطلاح پزشکی به آن پیرکسیا Pyrexia گفته می شود، هنگامی رخ می دهد که دمای بدن بالاتر از حد طبیعی افزایش یابد. دمای طبیعی بدن بین ۳۶٫۱ تا ۳۷٫۲ درجه سانتیگراد است. تب به ۴ گروه تقسیم می شود، که عبارتند از:
- تب درجه پایین: زمانی که دمای بدن به ۳۸ درجه سانتیگراد برسد،
- تب متوسط: زمانی که دمای بدن به ۳۹٫۱ تا ۴۰ درجه سانتیگراد برسد،
- تب درجه بالا: زمانی که دمای بدن به ۳۹٫۴ درجه سانتیگراد یا بیشتر برسد،
- هیپرپیرکسی (تب بسیار شدید): زمانی که دمای بدن به بالای ۴۱٫۱ درجه سانتیگراد برسد.
همچنین تب الگو های متفاوتی دارد؛ این الگوها در تشخیص پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار هستند، که شامل موارد زیر می شوند:
- تب مداوم (Continuous fever): این الگوی تب به صورت ممتد و متداوم است. به تدریج بالا می رود و پس از چند روز با افت دما، درجه حرارت کاهش پیدا می کند. در بسیاری از بیماری ها همچون تب تیفوئید، تیفوس، عفونت مجاری ادرار، تب مالت، سینه پهلو و… این الگوی تب دیده می شود.
- تب سینوسی، موجی یا متناوب (Remittent fever): این الگوی تب در طول بیماری دمای بدن را بالا نگه می دارد. میزان دمای بدن در این الگو به صورت موجی، کاهش و افزایش پیدا می کند، این میزان تغییرات تقریبا یک تا دو درجه حرارت هستند.
- تب متناوب متقاطع (Intermittent fever): این نوع تب متناوب به این صورت است که در یک دوره زمان منظم تب قطع خواهد شد و در یک دوره دمای بدن افزایش پیدا می کند. مالاریا، گند خونی، تب سیاه و… ازجمله نمونه های تب متناوب متقاطع هستند.
دلایل شایع تب در بزرگسالان عبارتند از:
- ابتلا به بیماری های عفونی ویروسی (مثل آنفلوانزا و کرونا)،
- ابتلا به التهاب (مثل بیماری آرتریت روماتوئید) ،
- ابتلا به عفونت باکتریایی،
- ابتلا به عفونت قارچی،
- ابتلا به مسمومیت غذایی،
- ابتلا به گرمازدگی،
- ابتلا به لخته های خونی،
- زدن واکسن،
- مصرف برخی از دارو ها.
امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی نسبت به درمان خانگی، فوری و یا سنتی بیماری تب پیدا نمایید. حتما بخوانید؛ درمان خانگی سرماخوردگی.
راهکارهای ارائه شده در این مقاله، از منابع و کتب منتشر شده توسط طبیبان و پزشکان معتبر، برداشت شده است.
راهکارهای مطرح شده فاقد تقدم و تأخر انجام است.
مراحل اصلی
اول | درمان خوراکی تب
در طب ایرانی تب علل مختلفی دارد که بر اساس اسباب آن باید درمان کرد و به طور کلی توصیه و درمان فوری خوراکی برای کاهش تب عبارت است از:
- نوشیدن مایعات: آب زیاد بخورید، اما خوردن چای، آب میوه، آب معدنی و سوپ گوشت را هم فراموش نکنید. تب باعث بی آب شدن بدن می گردد و نوشیدن مایعات زیاد مانع بی آبی می شود، مخصوصا آب معدنی که کانی های مورد نیاز بدن را نیز جایگزین می کند.
- مصرف خیار: 2 عدد خیار سالادی (پوست گرفته) را رنده کرده و 2 قاشق غذاخوری سکنجبین به آن اضافه کنید و میل کنید.
- مصرف شربت خاکشیر: شربت خاکشیر خنک، علاوه بر کاهش تب می تواند به عنوان یک نوشیدنی مناسب، مایعات از دست رفته در اثر تب را جبران کند. بهتر است روزانه چند لیوان شربت خاکشیر به فواصل هر 3-2 ساعت میل کنید.
- مصرف آلو: خوردن آلو و شربت آن علاوه بر کاهش تب، می تواند به لینت مزاج (کار کردن شکم)، نیز کمک کند.
- مصرف ماء الشعیر طبی: مقداری جو را با 20-14 برابر آن آب روی حرارت بگذارید. به محض شکفته شدن جو حرارت را خاموش کرده و آب روی آن را صاف کنید و نیم گرم بنوشید.
- مصرف سرکه سیب: سرکه سیب گرما را از بدن بیرون می کشد. این ماده مقدار PH بدن را متعادل می کند و تب را بهبود می بخشد. سرکه غنی از مواد معدنی است، بنابراین مواد معدنی از دست رفته ی بدن تان را بازیابی می کند و شما را هیدراته نگه می دارد.
- نوشیدن چای دارچین: 2عدد هل، کمی دارچین و دو قاشق غذا خوری پودر زنجبیل را با هم ترکیب کنید. سپس آن ها را به مدت 5 دقیقه بجوشانید، تا دم بکشد و سپس به صورت گرم، بنوشید.
- خوردن عسل: عسل به دلیل داشتن خواص ضد باکتریایی از گذشته به عنوان یک ماده دارویی جهت ضد عفونیکردن بریدگی ها یا سوختگی ها استفاده می شده است. علاوه بر آن، عسل در تقویت سیستم ایمنی بدن تاثیر بسیار زیادی دارد.
- خوردن سیاه دانه: در روایتی از امام علی ع در کتاب بحارالانوار (ج62، ص229، ح 10 و مکام الاخلاق (ص186) نقل شده است که می فرمایند من سیاه دانه را برای تب و میگرن مصرف می کنم (7 دانه مصرف شود، صبح ناشتا با عسل).
- خوردن عناب: در روایتی از کتاب مکارم الاخلاق (ص 175) و وسائل الشیعه (ج25، ص 224) آمده است که حضرت امیر ع می فرمایند عناب تب را می برد. همچنین در روایتی دیگر از حضرت علی ع از کتاب مکارم الاخلاق (ص 176) و وسائل الشیعه (ج25، ص 224، ح 31747) آمده است که می فرمایند برتری عناب بر دیگر میوه ها مانند برتری ما بر دیگر مردمان است.
- خورن پیاز: در روایتی از امام صادق از کتاب المحاسن، البرقی (ج2، ص 522، ح 737) و الکافی (ج 6، ص 374، ح 2) آمده است که فرمودند پیاز، تب را بر طرف می کند (خام و پخته مصف شود).
- خوردن سنجد: در روایتی از کتاب عیون الاخبارالرضا (ج2، ص 43) نقل شده است که پیامبر اسلام ص بر حضرت علی ع وارد شد در حالیکه او تب داشت پس او را امر به خوردن سنجد کرد.
- خوردن گوشت بریان: در روایتی از کتاب الکافی (ج6ف ص 312، ح4) از امام کاظم است که فرمودند به کسی که تب دارد گوشت کبک بدهید زیرا گوشت کبک، پاها را تقویت می کند و تب را طرد می کند.
دوم | درمان موضعی تب
توصیه و درمان کاهش تب شامل موارد زیر می شود:
- انجام پاشویه: پاهای خود را با آب ولرم و اسفنج، خیس کنید. با تبخیر آب از روی بدن، پوست و رگ های خونی زیر آن خنک می شود که تب را پایین می آورد. هر دو ساعت پاشویه را تکرار کنید.
- حمام آب سرد: در روایتی از کتاب الطب الائمه (ص50-49) آمده اس که امام صادق می فرمایند تب از سریز های جهنم است، پس آن را با آب خاموش کن. همچنین می فرمایند ما چیزی بهتر از آب سرد و دعا کردن برای درمان تب نیافتیم.
- شستشوی بینی با آب نمک: استفاده از آب نمک گرم برای شستشوی مخاط موجود در بینی جهت از بین بردن ویروس و باکتری های موجود در بینی توصیه می شود.
- استفاده از روغن زیتون: دو قاشق غذا خوری روغن زیتون را حرارت دهید ( نباید حرارت خیلی زیاد باشد ) و تا زمانی که روغن ولرم شد، 2 حبه سیر خرد شده را به آن اضافه کنید. این ترکیب را در یک کاسه بریزید و کف پایتان، بمالید. این کار را زمانی که تب دارید انجام دهید.
سوم | درمان معنوی کاهش تب
بر اساس دیدگاه خدامحورانه، شفای اصلی نزد خداوند متعال است. درکنار گروه های درمانی فوق، توصیه های معنوی زیر (بر اساس منابع معتبر)، برای بهبود تب عبارت است از:
- در روایتی از حضرت زهرا س آمده است که فرمودند دعایی که پدرم به من تعلیم نمودند و ای سلمان اگر خواهی در دنیا به مرض تب گرفتار نشوی بر این دعا مواظب نما “ بِسْمِ اللَّهِ النُّورِ، بِسْمِ اللَّهِ نُورِ النُّورِ، بِسْمِ اللَّهِ نُورٌ عَلى نُورٍ، بِسْمِ اللَّهِ الَّذى هُوَ مُدَبِّرُ الْاُمُورِ، بِسْمِ اللَّهِ الَّذى خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ، اَلْحَمْدُ للَّهِ الَّذى خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ، وَ اَنْزَلَ النُّورَ عَلىَ الطُّورِ، فى كِتابٍ مَسْطُورٍ، فى رَقٍّ مَنْشُورٍ، بِقَدَرٍ مَقْدُورٍ، عَلى نَبِىٍّ مَحْبُورٍ، اَلْحَمْدُ للَّهِ الَّذى هُوَ بِالْعِزِّ مَذْكُورٌ، وَبِالْفَخْرِ مَشْهُورٌ، وَعَلَى السَّرَّآءِ وَالضَّرَّآءِ مَشْكُورٌ، وَصَلَّی اللَّهُ عَلى سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرينَ.“
- پیامبر نزد حضرت علی رفت و او را در تب یافت. دعای زیر را به حضرت علی آموخت. حضرت به محض خواند این دعا شفا یافت “اَللهُمَّ ارْحَمْ جِلْدیَ الرَّقیقَ و عَظْمیَ الدَّقیق و اعوذُ بِکَ مِنْ فَوْرَةِ الْحَریقِ یا اُمَّ مِلْدَمٍ اِن کُنْتِ آمَنْتِ بِاللهِ فَلا تَاْکُلْی اللَّحْمَ و لا تَشْرَبی الدَّمَ و لا تَفُوری مِنَ الْفَمِ وانْتَقِلی اِلی مَن یَزْعَمُ اَنَّ مَعَ اللهِ اِلٰهاً اٰخَرَ فَاِنّی اَشْهَدُ اَنْ لا اِلٰهَ الاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ و اشْهَدُ اَنَّ محمداً عَبدُهُ و رَسولُهُ”
چهارم | مراجعه به پزشک در درمان تب
در نهایت در صورتی که یکی از شرایط زیر را دارید لازم است به پزشک مراجعه نمایید:
- اگر تب بیش از 39 درجه سانتی گراد است،
- اگر تب بیش از 72 ساعت باقی مانده است،
- اگر سابقه ی بیماری قلبی، بیماری قند و یا هر بیماری مزمن دیگر وجود دارد،
- اگر همراه با تب، سردرد شدید و سفتی گردن و درد به هنگام ادرار کردن وجود داشت.
منابع و ارجاعات
- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
- درمان های خانگی حکیم رضوی قمی
- 400 درمان خانگی- 40 بیماری شایع با رویکرد طبیعی درمانی- دکتر اقارب پرست
- درمان ساده بیماری های شایع- با رویکرد طب ایرانی: گروه مولفین
- ویکی پدیا
- وبسایت درمانگران ایران
نوشته های مشابه
25
فروردین
02
مرداد
28
تیر
06
شهریور
06
شهریور
06
شهریور
06
شهریور
06
شهریور
نوشیدن مایعات خیلی مهمه
پاشویه برای از بین بردن تب خیلی اثر داره
سیاهدونه واقعا خوبه برای تب