25 مرداد 1400
مقدمه
خرید و فروش یک خودروی دست دوم (کارکرده)، به دلیل پیچیدگی های آن بسیاری مواقع شبیه هندوانه سربسته است بنابراین برای انجام یک معامله موفق و نقل و انتقال خودرو به نکات فنی و حقوقی متعددی توجه کرد. داشتن یک خودروی ایمن و مناسب، یکی از نیازهایی است که خانواده های ایرانی با تلاش فراوان، درصدد پاسخگویی به آن هستند و با توجه به آنکه بسیاری از اقشار جامعه تمکن مالی لازم جهت خرید خودروی صفر را ندارند، خودروهای کارکرده و دست دوم را انتخاب می کنند. خرید خودروهای کارکرده دارای مزایای ذاتی فراوانی است و مهم ترین آن نیز، کاهش هزینه پرداختی است ولیکن این نوع از خرید می تواند خطرات خاص خود را نیز به همراه داشته باشد. در ایران اما به دلایلی مانند کمبود خودروی صفر مخصوصاً بعد از ممنوع شدن واردات خودروهای 2500 cc به بالا، افت قیمت شدید خودروهای دست دوم بهخصوص گزینههای خارجی و وارداتی و البته بدقولی و برخی اقدامات عجیب خودروسازان داخلی، باعث شده است بر خلاف آنچه در دنیا اتفاق می افتد، بازار خودروی دست دوم مطلوبیت بسیار بیشتری نسبت به خوردوی صفر داشته باشد. البته همانطور که می دانید به عنوان خریدار و مالک خودرو با امور اداری متعددی در این رابطه سر و کار خواهید داشت. بنابراین دانستن راه و روش استعلام، پرداخت و اعتراض به خلافی خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت و مراحل و مدارک تعویض پلاک بسیار مهم و ضروری هستند. در این میان اموری نیز وجود دارند که ممکن است برای همه پیش نیاید. به همین دلیل اطلاع از مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو و اقدامات پس از تصادف رانندگی به اندازۀ دیگر امور ضروری نیست. در این مطلب مراحل اصلی و نکات کلیدی خرید و فروش (معامله) و نقل و انتقال خودرو ارائه می شود که البته رعایت بخش زیادی از این موارد برای خرید خودروی صفر و نو نیز لازم به نظر می رسد.
پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات اجاره خودرو در ایران
پیش نیاز و ملزومات
پیش نیاز و مدارک لازم برای خرید خودرو عبارت است از:
- شناسنامه
- کارتملی
- برگ سبز جدید یا همان شناسه خودرو (به نام خریدار) و تاییدیه انتقال خودرو (صادره در مرکز تعویض پلاک خودرو)
- اصل سند فروش کارخانه یا برگه کمپانی به نام فروشنده
- بیمهنامه شخص ثالث
- کارت سوخت خودرو
- برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض شهرداری (فروشنده)
- قولنامه
- برگه معاینه فنی خودرو (الزامی برای تعویض پلاک)
- برگه عدم خلافی
- هزینههای تشریفات قانونی مانند کارمزد محضردار، هزینه تنظیم قولنامه، هزینههای تعویض پلاک
مراحل اصلی
اول | بررسی شرایط و خودروی موردنظر
–
خرید خودرو صفر یا دست دوم، سوالی است که ذهن بسیاری از مخاطبان را بخود مشغول کرده است افراد به دلایل متعددی اقدام به خرید خودرو دست دوم می کنند. بررسی و تشخیص مساله و نیاز، اولین گام در فرآیند خرید خودرو است. در اولین گام شما باید محدودیت ها و مطلوبیت های خود را برای خرید خودرو دست دوم، مشخص کنید. این عوامل عبارت است از:
- محدودیت بودجه برای خرید خودرو
- سبک نیاز شما به خودرو: اینکه بیشتر در سطح شهر از خودرو استفاده می کنید و یا در جاده های بین شهری، مساله ای ست که در انتخاب خودرو دست دوم بسیار
- شرایط ظاهری خودرو: مانند رنگ
- برند و مدل خودرو: البته تعیین دقیق برند و مدل خودرو بر اساس محدودیت بودجه شما، پس از بررسی و جستجوی اولیه بازار خودرهای دست دوم مشخص می شود.
!
در این مرحله بهتر است برای هر کدام از محدودیت ها و مطلوبیت های خود، یک بازهو یا چند گزینه در نظر بگیرید تا در عمل و شرایط واقعی بتوانید گزینه مناسب را انتخاب کنید. به عنوان مثال چند برند، رنگ های مطلوب و بازه ی بودجه مورد نظر.
بعد از مشخص شدن محدودیت ها و مطلوبیت های خود، باید به بررسی و جستجوی خودروی دست دوم بپردازید. شما می توانید برای بررسی و جستجو از روش های زیر استفاده کنید:
- پلتفرم های اینترنتی خرید و فروش کالاهای دست دوم عمومی و اختصاصی برای ماشین
- نمایشگاههای فروش خودرو دست دوم در سطح شهر
- اماکن دائم یا موقت خرید و فروش خودرو همچون جمعه بازار چیتگرکه فروشندگان خودروی دست دوم خود را برای فروش میآورند و شما میتوانید ضمن پسند خودرو آن را معامله کنید.
- آگهی های فروش خودرو.
در این مرحله بهتر است قیمت روز هر کدام از مدل های مورد نظر خود را به دست بیاورید. برای این کار می توانید به یکی از روش های زیر اقدام کنید:
- استفاده از اطلاعات بازارهای پلتفرمی اینترنتی
- استفاده از اپلیکیشن های ارائه قیمت و خرید و فروش خودرو
- استفاده از نظر کارشناسان
دوم | بررسی، بازدید و کارشناسی فنی خودرو
–
پس از تکمیل لیست اولیه از خودرو ها، باید اقدام به بررسی موارد مطلوب تر نمایید. در این میان برخی موارد بررسی خودرو در ادامه ارائه می شود:
- بررسی کارکرد ماشین: کارکرد یک خودرو معمولی هر سال۱۲ تا ۱۵ هزار کیلومتر است و کارکرد اتومبیلی که در اختیار شرکت باشد تقریبا ۴۰ هزار کیلومتر است. عمر مفید یک خودرو نیز به نوع آن خیلی بستگی دارد.
- بررسی ماشین از نظر تصادف: بدنه خودرو باید از نظر رنگشدگی و تصادف بررسی شود. رنگ شدگی کاپوت و سقف باعث افت قیمت میشود. در بررسی اولیه برای تشخیص رنگ خودرو، حتما در نور روز و ترجیحا نور آفتاب باید خودرو را دید. قسمت رنگ شده کمی اختلاف رنگ با سایر قسمتها دارد و در نور آفتاب کمی زردتر از سایر قسمتهای بیرنگ است. نگران نباشید یک قطعه رنگ شده توسط یک صافکار یا مکانیک قابل تشخیص است. درها و حاشیه درها را هم حتما چک کنید. اگر درها به راحتی باز و بسته نمیشوند و اگر حاشیه درها یکسان نیستند، نشانه تصادف خودرو است. حتما دقت کنید که پیچ های اتصال گلگیر و کاپوت آچار نخورده باشد و شوره های رنگ بر روی آن ها نباشد. در غیر این صورت باید بدانید که گلگیر یا کاپوت باز شده و یا حتی تعویض شده است!
- بررسی پوسیدگی ماشین: مانند بررسی رنگ شدگی، بدنه خودرو را هم در هوای روشن و آفتابی نگاه کنید. اگر دیدید که بخشهایی از بدنه زنگ زده است، به آرامی با انگشت روی آن فشار دهید تا ببینید صدا میدهد یا خیر. معمولاً زیر گل گیرها، اگزوز، و گوشه دربها و لوله ترمز زنگ زدگیهای متعددی به چشم میخورد.
- بررسی داخل خودرو: توجه داشته باشید مالک هرچه به داخل کابین رسیدگی کرده باشد، وضعیت فنی هم احتمالا درهمان حولوحوش میچرخد. بررسی باطری کار دیگری است که باید انجام دهید. ماشین باید با اولین استارت روشن شود، سپس کولر، چراغها، سیستم صوتی و فندک را امتحان کنید. با یک جا روشن کردنهمه اینها، نباید فشاری به ماشین وارد شود.
- بررسی موتور خودرو: معمولاً کثیف و به هم ریخته بودن موتور، نشان دهنده عدم سرویس مناسب خودرو در زمان بندی های خاص است. البته دقت داشته باشید که گاهی اوقات تمیز و مرتب بودن بیش از حد نیز میتواند اشکال داشته باشد، زیرا در این حالت این احتمال نیز وجود دارد به منظور پنهان کردن اشکالات چنین تمیزکاری صورت گرفته باشد. قبل از روشن کردن موتور، روغن آن را چک کنید تا میزان آن اندازه باشد و رنگ آن نیز تغییر نکرده باشد البته با توجه به آخرین باری که روغن عوض شده است.
- تست شتاب، سرعت و فرمان: شتاب و سرعت خودرو را در سربالایی چک کنید. خودرو نباید گاز هرز بخورد و شتاب نگیرد. در غیر اینصورت صفحه کلاچ خودرو ضعیف است و باید تعویض گردد. یکی از راههای تست صفحه کلاچ آن است که خودرو را در دنده ۳ قرار داده و پا را از کلاچ آرام بردارید.
- دندهها: دندههای خودرو باید به راحتی جا برود و صدا نکند در غیر اینصورت جعبه دنده ایراد دارد.
- فرمان: در یک مسیر مستقیم به سرعت پنجاه کیلومتر که رسیدید دست خود را از روی فرمان بردارید اگر ماشین بلرزد و به این طرف و آن طرف کشیده شود یا از خط مستقیم خارج شود، فرمان ماشین نیاز به تنظیم و تعمیر دارد.
- احساس راحتی در ماشین: حتما قبل از اینکه خودرو را خریداری نمایید حدود ۵ دقیقه با آن رانندگی کنید. به همه چیز دقت کنید شاید دید ناکافی به اطراف خودرو موجب آن شود که تمام محاسن و آپشنهای آن از چشم شما بیافتد.
!
بررسی دانوما نشان می دهد ایرادات اساسی که نباید از آنها چشمپوشی کرد شامل مواردی چون: چپ کرده بودن خودرو، ضربه خوردن ستونها و شاسی خودرو و وجود تعداد زیاد قطعات تعویضی و … در بدنه ایرادات اساسی محسوب میشوند. همچنین ایراداتی از قبیل دود کردن خودرو، سوختن واشر سرسیلندر، خراب بودن سیستم تعلیق (جلوبندی)، وجود ایراد در سیستم ترمز، نداشتن ایربگ و … از ایرادات فنی خودرو هستند که نسبت به آنها باید بسیار حساس بود.
!
کارشناسی خودرو بهتر است توسط افراد متخصص انجام شود. چرا که کاربران و مشتریان معمولی از دانش، مهارت و دقتی که برای تشخیص معایب خودرو لازم است برخوردار نیستند.
!
در موتور و اتصالات نباید نشتی روغن وجود داشته باشد. حتماً دقت داشته باشید زمانی که خودرو را روشن میکنید، چراغ روغن به سرعت خاموش شود و هیچ صدای غیر معمولی از موتور ماشین به گوش نرسد. در ادامه، دور موتور را با فشار دادنپدال گاز بالا ببرید. زمانی که دور موتور بالا میرود، نه تنها دمای موتور نباید بیش از حد بالا برود، بلکه هیچ نوع دود سیاه یا آبی رنگی نیز نباید از اگزوز خارج شود. این موارد در واقع از نشانههای ناسالم بودن موتور است. همچنین روغن و رادیاتور را بررسی کنید. شیلنگ های ماشین باید کاملا خشک باشند، زمینی که ماشین در آن پارک شده را نگاه کنید تا از عدم نشت روغن مطمئن شوید. به تاریخ انقضای لاستیک ماشین هم دقت کنید.
سوم | تنظیم مبایعه نامه و قرارداد جهت معامله خودرو
–
مبایعهنامه قراردادی است که پیش از انتقال سند خودرو برای قطعی کردن برخی موارد بین خریدار و فروشنده خودرو تنظیم میشود. در این قرارداد مشخصات کامل فروشنده و خریدار شامل مشخصات شناسنامهای، آدرس، شماره تلفن و شماره ملی ثبت میشود. همچنین مشخصات کامل خودرویی که قرار است خریداری شود به همراه وضعیت فنی خودرو، نحوه پرداخت پول و ذکر میزان بیعانهای و محل و زمان تسویه نهایی خودرو (که می تواند در روز تعویض پلاک و پیش از دریافت برگ سبز باشد) باشد.، مبایعهنامهمانند سایر قراردادها که تعهدی را برای طرفین ایجاد میکند، در مراجع قضایی معتبر است و طرفین ملزم به ارای مفاد آن هستند.
در این مرحله جهت تنظیم مبایعه نامه و قرارداد می توانید به یکی از موارد زیر مراجعه کنید:
- بنگاه خرید و فروش خودرو
- محل مورد توافق طرفین: در فرم مخصوص و در صورت شناخت طرفین، حتی به صورت دستی و کاغذ معمولی نیز قابل انجام است.
- دفتر اسناد رسمی: تحت عنوان قرارداد خرید و فروش خودرو که البته الزامی هم برای حضور در دفاتر رسمی نیست.
!
در برخی از معاملات، در همین مرحله، کل مبلغ به فروشنده ارائه شده و ضمن قید این موضوع در قرارداد، فروشنده نیز یک وکالتنامه جهت تعویض پلاک و تنظیم سندبه خریدار می دهد. البته به دلایل مختلفی مانند امکان ممنوع المعامله بودن فروشنده، این کار ریسک بالایی دارد و توصیه نمی شود.
در این مرحله، تمامی مدارک شناسایی فروشنده به عنوان مالک، کارت شناسایی خودرو و سند برای قولنامه باید حاضر باشد. شما باید به عنوان خریدار، شماره شاسی و شماره موتور را با کارت ماشین و سند مقایسه کنید. مدارک شناسایی مالک خودرو مانند کارت ملی و گواهی نامه را با مشخصات مندرج روی سند و کارت ماشین مطابقت دهید. سندهای قبلی خودرو را که باید توسط فروشنده به شما تحویل گردد به دقت مشاهده و از اصالت آن اطمینان حاصل نمایید. بیمه نامه خودرو نیز از موارد مهم در خرید خودرو است. اگر بیمه نامه خودرو رو به اتمام است یا زمان کمی از آن باقی مانده، میتوانید از فروشنده تخفیف بگیرید.
بنابراین به عنوان جمع بندی قراردادی که نوشته میشود باید شامل مواردی چون موارد زیر شود:
- مشخصات کامل خودرو از جمله رنگ، مدل، دوگانه سوز بودن یودن یا فقط بنزینی بودن خودرو، وسایل موجود در خودرو
- قیمت خودرو که خریدار پرداخت میکند
- زمان تحویل خودرو
- مدارک خودرو (بیمه شخص ثالث، کارت سوخت و …) از طرف فروشنده
- مبلغ بیعانه پرداخت شده در این مرحله
- زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو
- زمان و محل تسویه مابقی مبلغ خودرو (مخصوصا اگر قصد دارید در محل تعویض پلاک و یا پیش از آن تسویه نهایی انجام شود)
- تعیین مسولیت برای مواردی مانند پرداخت بدهیها و جریمهها و عوارض سالانه شهرداری
- تعیین تکلیف برای پرداخت مالیات
- تعیین زمان برای حضور و مراجعه دو طرف معامله در دفتر خانه (البته این موضوع هنوز محل اختلاف بین راهنمایی و رانندگی و نیز قوه قضاییه است)
- علاوه بر این موارد، هر آنچه ممکن است درآینده باعث ایجاد مشکل شود، باید در قولنامه قید شود. در نهایت بعد ازنوشتن قرارداد فروش خودرو و بسته به مدل آن، باید هزینهاش پرداخت شود.
پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو
!
هنگام تنظیم قولنامه شماره شاسی خودرو و مدارک آن را با اطلاعات درج شده در قولنامه تطبیق دهید. بعضی از فروشندگان خودروی دیگری به شما نشان میدهند و هنگام تنظیم قولنامه مشخصات یک خودرو معیوب یا مشکلدار را درج میکنند.
!
تحت هیچ شرایطی نپذیرید که پولی را بدون قولنامه کتبی به فروشنده بدهید حتی اگر فروشنده به شما بگوید در ازای دریافت مبلغ خودرو به شما وکالت محضریمیدهد، این کار را انجام ندهید زیرا وکالت محضری از نظر قانونی، پرداخت وجه خرید را تضمین نمیکند و فروشنده میتواند مدعی شود شما به او پولی نپرداختهاید. علاوه بر این اگر وکالتنامه به صورت بلاعزل تنظیم نشود، فروشنده میتواند وکالت خود را پس بگیرد و از نظر قانون او مالک خودرو است.
!
هنگام معاوضه دو خودرو همیشه دو قولنامه یا مبایعه نامه جدا برای اینکار تنظیم کنید تا در صورت انجام نشدن تعهدات یک طرف، طرف دیگر مشکلی نداشته باشد.
چهارم |مراجعه به مراکز تعویض پلاک جهت تعویض پلاک خودرو
–
پس از تنظیم قرارداد میان فروشنده و خریدار، برای رسمی کردن معامله هر دو طرف به همراه خودرو به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند و با ارائه مدارک لازم، نسبت به فک پلاک قبلی خودرو اقدام و با دریافت پلاک جدید برای خریدار، آن را روی خودرو نصب کنند.
تمام مدارکی که در قسمت مدارک قید شد را باید هنگام تعویض پلاک به همراه داشته باشید. برای آشنایی با مراحل تعویض پلاک خودرو به مطلب مربوطه در سایت را مشاهده نمایید.
!
ممکن است در جریان خرید خودرو کارکرده، فروشنده به شما پیشنهاد کند که برای تعویض پلاک به شما وکالتنامه بدهد. تا جایی که ممکن است وکالتنامه را قبول نکنید. و با فروشنده به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است فرد فروشنده ممنوعالمعامله باشد در چنین شرایطی وکالتنامه هیچ کارآیی نخواهد داشت.
!
چنانچه پیش از این مرحله اقدام به پرداخت خلافی نشده باشد می توانید خلافی خودرواز طریق دستگاه POS موجود در مرکز تعویض پلاک پرداخت میشود. این دستگاهها مجهز به بارکد خوان هستند. بنابراین نیازی به تسویه خلافی پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک وجود ندارد. چنانچه تا این مرحله فروشنده اقدام به پرداخت خلافی نکرده باشد، می توانید ضمن توافق شما به عنوان خریدار مبلغ خلافی را پرداخت کرده و از مبلغ خودرو کسر نمایید.
!
چنانچه به هر دلیلی طرفین قصد مراجعه به دفتر اسناد رسمی و تنظیم سند رسمی را نداشته باشند، معمولا در این مرحله و در همین مراکز تعویض پلاک، مبلغ باقیمانده تسویه شده و رسید دریافت می گردد. در غیر این صورت نقل و انتقال مابقی مبلغ در دفتر اسناد رسمی انجام می شود.
پنجم | مراجعه به دفتر اسناد رسمی جهت انتقال سند
–
بر طبق برخی قوانین کشور، تنظیم سند نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی الزامی است. پس از تعویض پلاک خودرو، فروشنده و خریدار موظف هستند جهت تنظیم سند قطعی خودرو به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنند. البته الزام به ثبت سند رسمی هنوز به صورت جدی محل اختلاق سازمان راهنمایی و رانندگی و قوه قضاییه است و تعبیر سازمان راهنمایی و رانندگی این است که این امر اختیاری است. در هر صورت در برخی از مراکز تعویض پلاک، دفاتر اسناد رسمی حضور دارند، و چنانچه تمایل به تنظیم سند رسمی داشته باشید، می توانید در همان محل اقدام نمایید.
!
اگر فروشنده وکالت کل امور یعنی تعویض پلاک و فروش را به خریدار داده باشد، دیگر نیازی به حضور وی در مرحله انتقال نهایی سند نیست و حساب و کتابها در دفتر ثبت و هنگام واگذاری وکالت صورت میگیرد. اما اگر فروشنده تنها وکالت تعویض پلاک را به خریدار داده باشد، واجب است در دفتر ثبت حضور یابد. در محضر، سند قطعی تنظیم میشود و باقیمانده پول خودرو (منهای بیعانه) به فروشنده پرداخت میشود.
بعد از آنکه تعویض پلاک انجام شد، برگسبز خودرو به شما تحویل داده میشود اما این برگ به معنای مالکیت قطعی شما بر خودرو نیست و باید هرچه زودتر برای تنظیم سند قطعی به محضر بروید. در محضر، برگسبز خودرو، اسناد هویتی مانند شناسنامه و کارتملی، برگ تسویه عوارض شهرداری که پرداخت آن به عهده فروشنده است و قولنامه خودرو نیاز است. در محضر، فروشنده از شما باقیمانده پول خرید خودرو را دریافت میکند و در ازای آن برگ تسویه عوارض و کارتسوخت را به خریدار تسلیم و برگه انتقال سند به خریدار را امضا میکند. این مرحله آخرین مرحله معامله قانونی خودرو است و سند خودرو به صورت رسمی به نام شما درمیآید.
!
بعضی از هزینههای تشریفات قانونی مانند کارمزد محضردار یا هزینه تنظیم قولنامه به عهده فروشنده است و هزینههای تعویض پلاک را خریدار باید بپردازد.
در این مرحله سند ماشین به صورت رسمی به نام خریدار درمیآید. در محضر، فروشنده از خریدار خودرو باقیمانده پول ماشین معامله شده را دریافت میکند و در ازای آن برگ تسویه عوارض و کارت سوخت را به خریدار تسلیم می نماید. همچنین برگه و سند انتقال مالکیت خودرو به خریدار را امضا میکند. در نهایت پس از روش پرداخت پول در معاملات خودرو به توافق طرفین بستگی دارد اما معمولا این کار با استفاده از چک انجام میشود. این روش ها عبارت است از:
- چک عادی: یکی از روشهای پرداخت پول در معاملات خودرو، استفاده از چک عادی است. منظور از چک عادی، چکهایی است که صاحب حساب جاری صادر میکند و به طلبکار خود یا برای خرید اجناس مختلف ارائه میدهد. این چک ممکن است به نام شخص طلبکار (مالک خانه) یا در وجه حامل صادر شود. این گونه چکها به خودی خود اعتباری ندارند و از صاحب حساب اعتبار میگیرند. معامله با چکهای معمولی خطراتی دارد که باعث میشود استفاده از آنها در معاملات خودروی دست دوم رواج کمی داشته باشد. در معاملات خودرو تنها افرادی که به هم اطمینان کامل دارند، از چک شخصی استفاده میکنند یا اگر خریدار یک تاجر یا شخص معتبر باشد، معمولا در معاملات از چک شخصی خود استفاده میکند و مالکان و فروشندگان نیز مشکلی با این مورد نخواهند داشت. به هر حال استفاده از چک شخصی در این معاملات توصیه نمیشود. شما می توانید برای آشنایی با مراحل نقدکردن چک، به صفحه مربوطه مراجعه نمایید.
- چک بانکی تضمینشده: چک بانکی تضمینشده، که به عنوان چک رمزدار نیز شناخته میشود، توسط یک بانک و به عهده همان بانک صادر میشود. چنان که از نام این نوع چک برمیآید، بانک پرداخت شدن آن را تضمین میکند و با پول نقد تفاوتی ندارد. با در دست داشتن این نوع چک میتوانید به هر یک از شعب بانک صادرکننده در هر جای کشور مراجعه و مبلغ را دریافت کنید. یکی از مزایای مهم چک تضمینشده این است که فوت یا ورشکستگی صاحب حساب در پرداخت آن تأثیری ندارد و دارنده چک به هر حال مبلغ را دریافت خواهد کرد.
- چک بین بانکی تضمینشده: تضمین پرداخت مبلغ این نوع چک نیز به عهده بانک است با این تفاوت که در این نوع چک به نام طرف معامله و با شماره حساب او صادر میشود. به این ترتیب هیچکس جز شخص دریافتکننده چک قادر به دریافت مبلغ نخواهد بود. این نوع چک را فقط میتوان به حساب واریز کردو قابلیت دریافت به صورت نقدی ندارد. بسیاری مواقع در معاملات خودروی دست دوم از چک بین بانکی تضمینشده استفاده میشود اما این نوع چک نیز مشکلاتی دارد.
!
طی سالهای اخیر میان راهنمایی و رانندگی و سازمان ثبت اسناد درباره تنظیم سند خودرو اختلافنظر وجود دارد.بنابراین پلیس اعتقاد دارد که برگسبز خودرو سند نهایی خودرو است و دیگر نیازی به محضر نیست ولی سازمان ثبت تأکید میکند که سند خودرو باید در محضر تنظیم شود.
!
در صورتی که پول معامله را پرداخت کردید اما فروشنده در دفتر ثبت اسناد حاضر نشد، در این صورت با در دست داشتن مدارکی مثل قولنامه یا مبایعه نامه، رسید فیش های واریزی و برگه تعویض پلاک و مدارک هویتی به مراجع قانونی مراجعه کرده و دادخواست الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی تنظیم کنید. در این صورت میتوانید با حکم دادگاه ثبت سند را انجام دهید، در این حالت نماینده اجرای احکام سند نقلوانتقال را امضا میکند.
!
اگر خودرویی بدون ثبت سند در دفترخانه چندین بار مورد معامله شده باشد برای گرفتن سند باید همه مالکین قبلی حضور داشته باشند. بنابراین سعی کنید خودروی بدون سند رسمی که فقط برگ سبز دارد را معامله نکنید.
ششم | مراجعه به شعبه بیمه جهت انتقال بیمه بدنه خودرو
–
در ادامه چنانچه خودرو مورد نظر دارای بیمه بدنه است باید به همراه مالک خودرو به یکی از شعب یا کارگزاری های بیمه مورد نظر مراجعه و بیمه را انتقال دهید. بیمه شخص ثالثمربوط به خودرو است و خرید و فروش خودرو اثری در آن ندارد. اما بیمه بدنه باید با تغییر صاحب خودرو تغییر یابد. بنابراین لازم است به یکی از شعبههای بیمه مورد نظر مراجعه و با پرداخت مابه التفاوت تخفیف بیمه، یک الحاقیه ثبت شود.
مدارکی که برای بررسی احراز شرایط انتقال تخفیف لازم است عبارتند از:
- اصل و کپی سند قطعی خودروی جدید
- بیمهنامه خودرو جدید
- کپی سند خودروی قدیم
- کپی بیمهنامه خودروی قدیم
- اصل الحاقیه حذف سوابق خودروی قدیم
!
مهلت انتقال بیمه بدنه تا ۲۴ ساعت پس از فروش خودرو است. فروشنده میتواند بیمه بدنه خودروی خود را به مالک جدید هم بسپارد و تعهدات شرکت بیمه در قبال مالک جدید ادامه پیدا کند. اما لازم است مالک جدید بعد از انتقال نهایی خودرو باید به یکی از شعب بیمه برود و با پرداخت مابهالتفاوت تخفیف بیمه، یک الحاقیه ثبت کند. در غیر این صورت، موقع استفاده از بیمه دچار مشکل خواهد شد. در صورت انتقال مالکیت خودرو، بیمهگر هیچ گونه مسئولیتی در قبال خسارتهای وارد شده در مقابل مالک جدید ندارد.
هفتم | دریافت مدارک و اسناد به صورت پستی
–
در نهایت مدارک خودرو بر اساس آدرس ارائه شده برای شما ارسال خواهد شد. برای بررسی آخرین وضعیت سند خودرو یا کارت خودرو، باید به سایت اینترنتی رهگیری مرسولات پستی ناجا مراجعه کنید. سپس نوع سند را انتخاب کرده و شماره پلاک خودرو را وارد کنید. اگر سند موردنظرتان، صادر شده باشد، بصورت خودکار به سایت اینترنتی رهگیری مرسولات شرکت پست منتقل خواهید شد. در آنجا، کد رهگیری مرسوله و آخرین وضعیت آن برای شما نشان داده میشود.
نکات کلیدی
برخی نکات کلیدی و مهم هنگام خرید و فروش خودروی نو و دست دوم عبارت است از:
- به طور معمول هزینههای تشریفات قانونی مانند کارمزد محضردار و هزینه تنظیم قولنامه به عهده فروشنده است و هزینههای تعویض پلاک را خریدار باید بپردازد.
- بهتر است پس از خرید و پیش از استفاده از خودرو کارکرده آن را به طور کامل چکاپ کنید، برای مثال سطح آب رادیاتور یا روغن موتور را چک کنید. از سویی پس از خرید خودرو سعی کنید به سرعت خودرو را برای مسافت راه دور استفاده نکنید و پیش از رفتن به مسافرت؛ در شهر یا جاهایی که برای شما آشناست برای مدتی رانندگی کنید تا مشکلات احتمالی خودرو خود را نشان دهد و از سویی قلق خودرو جدید نیز برای شما جا بیفتد.
- طبق بررسی های دانوما ممکن است در جریان خرید خودرو کارکرده، فروشنده به شما پیشنهاد کند که برای تعویض پلاک به شما وکالتنامه بدهد. تا جایی که ممکن است وکالتنامه را قبول نکنید و با فرد فروشنده به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید، زیرا ممکن است فرد فروشنده ممنوع المعامله باشد در چنین شرایطی وکالتنامه هیچ کارآیی نخواهد داشت.
- بدون بیمه شخص ثالث امکان معامله خودرو به لحاظ قانونی وجود ندارد. برخی معمولا در محدوده زمان تمدید بیمهرا برای فروش خودرو انتخاب میکنند تا هزینه بیمه را دور بزنند. برای خرید چنین خودروهایی بهتر است با فروشنده توافق کنید و هزینه بیمه را تقسیم کنید. یا اینکه اگر بیمهنامه خودرو رو به اتمام است یا زمان کمی از آن باقی مانده ، از فروشنده تخفیف بگیرید.
- تحت هیچ شرایطی نپذیرید که پولی را بدون قولنامه کتبی به فروشنده بدهید حتی اگر فروشنده به شما بگوید در ازای دریافت مبلغ خودرو به شما وکالت محضریمیدهد، این کار را انجام ندهید زیرا وکالت محضری از نظر قانونی پرداخت وجه خرید را تضمین نمیکند و فروشنده میتواند مدعی شود شما به او پولی نپرداختهاید. علاوه بر این اگر وکالتنامه به صورت بلاعزل تنظیم نشود، فروشنده میتواند وکالت خود را پس بگیرد و از نظر قانون او مالک خودرو است.
- در صورتی که پول معامله را پرداخت کردید اما فروشنده در دفتر ثبت اسناد حاضر نشد، در این صورت با در دست داشتن مدارکی مثل قولنامه یا مبایعه نامه، رسید فیش های واریزی و برگه تعویض پلاک و مدارک هویتی به مراجع قانونی مراجعه کرده و دادخواست الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی تنظیم کنید. در این صورت میتوانید با حکم دادگاه ثبت سند را انجام دهید، در این حالت نماینده اجرای احکام سند نقلوانتقال را امضا میکند.
- ممکن است در جریان خرید خودرو کارکرده، فروشنده به شما پیشنهاد کند که برای تعویض پلاک به شما وکالتنامه بدهد. تا جایی که ممکن است وکالتنامه را قبول نکنید. و با فروشنده به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است فرد فروشنده ممنوعالمعاملهباشد در چنین شرایطی وکالتنامه هیچ کارآیی نخواهد داشت.
- بعضی از هزینههای تشریفات قانونی مانند کارمزد محضردار یا هزینه تنظیم قولنامهبه عهده فروشنده است و هزینههای تعویض پلاک را خریدار باید بپردازد.
- خودرو را نیز مانند اموال غیرمنقول میتوان به صورت دانگی و شراکتیمعامله کرد. اما برگ سبز خودرو در هر صورت فقط به نام یک نفر میتواند باشد. البته به نام زدن خودرو به صورت شراکتی دردسرهای خاص خود را دارد که زیاد توصیه نمیشود.
لغات و اصطلاحات
- مبایعه نامه: مبایعهنامهقراردادی است که پیش از انتقال سند خودرو برای قطعی کردن برخی موارد بین خریدار و فروشنده خودرو تنظیم میشود. در این قرارداد مشخصات کامل فروشنده و خریدار شامل مشخصات شناسنامهای، آدرس، شماره تلفن و شماره ملی ثبت میشود. همچنین مشخصات کامل خودرویی که قرار است خریداری شود به همراه وضعیت فنی خودرو، نحوه پرداخت پول و ذکر میزان بیعانهای که احتمالا پرداخت شده است، تاریخ دقیق تنظیم سند و محل دفترخانه نیز در مبایعهنامه خودرو تشریح میشود تا در روز تنظیم سند مشکلی پیش نیاید.
منابع و ارجاعات
- خبرگزاری جام جمع آنلاین
- بررسی تجربه خریداران خودرو
- وبسایت های محتوایی مرتبط با خرید و فروش خودرو
نوشته های مشابه
25
مرداد
مراحل و نکات تغییر قانونی رنگ خودرو
مالکین خودرو و موتورسیکلت با امور اداری و حاکمیتی متعددی سر و کار دارند. بنابراین دانستن استعلام، پرداخت و اعتراض به جریمه و خلافی خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت و مراحل و مدارک تعویض پلاک بسیار مهم و ضروری هستند. در این میان اموری نیز وجود دارند که ممکن است برای همه پیش نیاید. به همین دلیل اطلاع از مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو و اقدامات پس از تصادف رانندگی به اندازۀ دیگر امور ضروری نیست. رنگ خودرو، مهمترین ویژگی ظاهری هر خودرو در تعیین اصالت آن به حساب میآید. تعویض قسمت های اساسی وسیله نقلیه شامل محور، اتاق، شاسی و رنگ خودرو که باعث تغییر اساسی در ظاهر خودرو میشود، نیازمند دریافت مجوز قانونی است. به هر حال اگر از رنگ خودرویتان خسته شدهاید یا از ابتدا از رنگ خودروی خود ناراضی هستید، میتوانید دست به کار شوید و رنگش را عوض کنید. در این مطلب مراحل اصلی و نکات کلیدی مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو ارائه می شود.
25
مرداد
مراحل و نکات اجاره خودرو در ایران
استعلام، پرداخت و اعتراض به خلافی خودرو، در کنار ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت، اجارۀ خودرو، خرید و فروش خودرو، تغییر قانونی رنگ خودرو و تعویض پلاک خودرو اموری هستند که صاحبین وسایل نقلیۀ موتوری باید با آنها آشنایی داشته باشند. در این میان اجاره خودرو در ایران به تازگی بسیار رونق پیدا کرده است اما جالب است بدانید اجاره وسیله نقلیه در دنیا به زمانهای دور برمی گردد. اولین شرکت اجاره خودرو در سال ۱۹۱۲ در آلمان و با ۳ خودرو به طور رسمی آغاز به فعالیت کرد. جو ساندرز از اوهاما، در سال ۱۹۱۶ با یک خودرو فورد که به صورت قرضی خریده بود نیز در نبراسکای ایالات متحده شروع به فعالیت کرد. در زمان جنگ جهانی دوم نیز با توجه به شرایط بازار اجاره خودرو به شدت داغ شد و بسیاری از شرکتها همچون EUROPECAR در آن زمان تاسیس شدند. معمولا شرکتهای اجاره خودرو در سرتاسر دنیا خودروهای خود را نه به صورت نقد، بلکه با شرایط خاص از کمپانیها خریداری میکنند. البته بعضی شرکتها هم با کمپانیهای تولید خودرو فعالیت مشترک داشته و به نوعی شریک محسوب میشوند. به این معنی که خودروسازان، خودروهای خود را در اختیار این شرکتها قرار میدهند واین شرکتها با کرایه آنها و سودی که به دست میآید، هم خودروسازان و هم خود را ذینفع میکنند. نوعی دیگر هم وجود دارد که افراد عادی خودروهای خود را در اختیار این شرکتها میگذارند و با دریافت مبلغی به عنوان اجاره با شرکتهای کرایه ماشین شریک میشوند. نحوه شمارهگذاری خودروهای اجارهای در هر کشوری متفاوت است، اما در بعضی کشورها خودروهای اجارهای با پلاکهای خاص عرضه میشود و مشخص است که این خودرو به صورت اجاره به فرد سپرده شده است. شرکتهای بزرگ کرایه ماشین در کشورهای امریکا و انگلستان معمولا در بورس سهام دارند و به صورت عمومی سهامشان عرضه میشود. اجاره خودرو در ایران نیز به تازگی بنا به دلایل متعددی رونق پیدا کرده است. برخی از مردم بنا به دلایلی مانند قرارهای کاری، سفرهای درون شهری و برون شهری، سفرهای خاص تفریحی، مراسم خاص و… اقدام به اجاره خودرو می نمایند. تجربه نشان می دهد، اجاره خودرو نیز مراحل و نکات خاصی دارد که توجه به آن، از لحاظ هزینه و مشکلات احتمالی، اثرات قابل توجهی خواهد داشت. برای آشنایی کامل با مدارک، مراحل و نکات اجاره خودرو، این مطلب را با دقتمطالعه و در بخش نظرات، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید. چنانچه برای اولین بار قصد اجاره خود را دارید، پیشنهاد می کنیم دقایقی در کنار ما باشید.
!
از آنجایی که این فرآیند به صورت غیر متمرکز (توسط مجموعه های خصوصی و عمومی) ارائه می شود، معمولا شرایط، پیش نیازها، مدارک و مراحل آن متفاوت است. آنچه در این مطلب ارائه می شود، موارد مشترک بوده اگرچه بنا به صلاحدید در برخی موارد، حالت های مختلف ارائه شده است.
24
مرداد
مراحل و نکات تعویض پلاک خودرو
مالکین خودرو و موتورسیکلت با امور اداری و حاکمیتی متعددی سر و کار دارند. بنابراین دانستن استعلام، پرداخت و اعتراض به جریمه و خلافی خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت و مراحل و مدارک تعویض پلاک بسیار مهم و ضروری هستند. در این میان اموری نیز وجود دارند که ممکن است برای همه پیش نیاید. به همین دلیل اطلاع از مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو و اقدامات پس از تصادف رانندگی به اندازۀ دیگر امور ضروری نیست. پس از تنظیم قرارداد خصوصی میان فروشنده و خریدار، اولین مرحله برای معامله خودرو این است که طرفین (خریدار و فروشنده) قبل از مراجعه به دفتر اسناد رسمی به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند و با تحویل مدارک و مستندات، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای صاحب جدید خودرور، کنند. در این مطلب مراحل اصلی و نکات کلیدی تعویض پلاک خودرو ارائه می شود.پس از تنظیم قرارداد خصوصی میان فروشنده و خریدار، اولین مرحله برای معامله خودرو این است که طرفین (خریدار و فروشنده) قبل از مراجعه به دفتر اسناد رسمی به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند و با تحویل مدارک و مستندات، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای صاحب جدید خودرور، کنند. در این مطلب مراحل اصلی و نکات کلیدی تعویض پلاک خودرو ارائه می شود.
24
مرداد
مراحل و نکات ترخیص خودرو از پارکینگ های توقیفی
مالکین خودرو و موتورسیکلت با امور اداری و حاکمیتی متعددی سر و کار دارند. بنابراین دانستن استعلام، پرداخت و اعتراض به خلافی خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت و مراحل و مدارک تعویض پلاک بسیار مهم و ضروری هستند. در این میان اموری نیز وجود دارند که ممکن است برای همه پیش نیاید. به همین دلیل اطلاع از مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو و اقدامات پس از تصادف رانندگی به اندازۀ دیگر امور ضروری نیست. به صورت کلی، در دو حالت امکان توقیف خودرو شما به پارکینگ وجود دارد، توقیف حضوری توسط مأمور راهنمایی و رانندگی و توقیف (انتقال) غیرحضوری. در هر دو صورت دغدغه شما این است که بتوانید هرچه سریعتر، خودروی خود را ترخیص کنید تا هزینه کمتری برای ماندن خودرو در پارکینگ توقیفی بپردازید.
پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات استعلام، پرداخت و اعتراض به خلافی خودرو
24
مرداد
مراحل و نکات استعلام، پرداخت و اعتراض به جریمه و خلافی خودرو
مالکین خودرو و موتورسیکلت با امور اداری و حاکمیتی متعددی سر و کار دارند. بنابراین دانستن استعلام، پرداخت و اعتراض به جریمه و خلافی خودرو، ترخیص خودرو از پارکینگ، استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو و موتورسیکلت و مراحل و مدارک تعویض پلاک بسیار مهم و ضروری هستند. در این میان اموری نیز وجود دارند که ممکن است برای همه پیش نیاید. به همین دلیل اطلاع از مراحل تغییر قانونی رنگ خودرو و اقدامات پس از تصادف رانندگی به اندازۀ دیگر امور ضروری نیست. اگرچه جریمه رانندگی یک اتفاق ناخوشایند است اما برای برخی از ما نیز پرداخت ماهیانه قبض خلافی خودرو مانند پرداخت قبض برق و قبض آب و قبض مالیات امری عادی شده است. روش های مختلفی برای پرداخت جریمه و استعلام میزان جریمه رانندگی وجود دارد. تسویه خلافی خودرو، شامل سه مرحله اصلی استعلام، اعتراض و پرداخت خلافی یا جریمه است. اگرچه به طور طبیعی استعلام و پرداخت به طور معمول در یک مرحله انجام می شود، این دو ب هم ادغام شده و اعتراض به خلافی نیز در مرحله ی دیگری بیان شده است در نهایت اگر به اشتباه جریمه شدید و قصد اعتراض دارید نگران نباشید برای آشنایی کامل با مدارک، مراحل و نکات استعلام، اعتراض و پرداخت جریمه و خلافی، این مطلب را با دقت مطالعه و در بخش نظرات، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.