مقدمه
خرما میوه درخت نخل و دارای خواص و فواید فراوان است. میوه ای دارای هسته سخت، پوست نازک و طعم شیرین است که با پوست و یا بدون پوست مورد استفاده قرار می گیرد. خرما را می توان در گروه مواد غذایی میوه ها و سبزی ها قرار داد. خرما هم به تنهایی مصرف می شود و هم در انواع محصولات و فراورده های غذایی کاربرد دارد. طبع خرما از نظر طب سنتی گرم و تر است اما طبع یا مزاج خرمای خشک که تمر گویند گرم و خشک است.
در این مطلب؛ پیشینه، خواص و ویتامین ها و فواید درمانی، مضرات و موانع مصرف خرما، انواع خرما، فراورده ها و محصولات خرما و شیوه نگهداری خرما و … . ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از خرما به دست آورید.
متن اصلی
پیشینه و تاریخچه
خرما گیاهی تک لپه ای، گرمسیری و جزو تیره نخل ها است که میوه آن خوراکی است. هستهای سخت و پوست نازک با طعم شیرین دارد به شکل خوشهای بزرگ از شاخه آویزان میگردد و برگهای آن بزرگ است. به میوه نرسیده خرما، خارَک یا خرک یا کنگ و در زبان عربی، حبابوک میگویند. مرحله قبل از رسیدگی کامل خرما، رطب است که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملاً رسیده دارد. میوه خرما جزو میوههای سته میباشد. سته سادهترین میوههای گوشتی ناشکوفا بشمار میرود و تمام قسمتهای میانبر آن گوشتی و در داخل آن دانهها قرار گرفتهاند. خرما از دورانِ باستان در رژیم غذایی انسان وجود داشته و یکی از قدیمیترین میوههای کشت شده توسط انسان بوده است. خرما در ۱۵ استان ایران کشت میشود و بیش از ۲۵۰ هزار هکتار نخلستان در کشور وجود دارد. استان سیستان و بلوچستان در رتبه نخست تولید خرما در ایران قرار دارد.
انواع خرما
انواع خرما از از نظر اندازه، رنگ، بافت، فعالیت آنتی اکسیدانی و غیره متفاوت هستند. انواع خرما عبارت است از:
- خرمای مُضافتی: خرمای مضافتی به شکل بیضی و دارای بافتی نرم و شیره دار است. پوست رطب مضافتی به رنگ مشکی، براق، صاف و نازک است. خاستگاه اصلی خرمای مضافتی شهر بم در استان کرمان است. رطوبت خرمای مضافتی زیاد است و طعم خوبی دارد که بیشتر افراد، آن را میپسندند. درخت خرما مضافتی تقریبا در ماه های پایانی زمستان بارور می شود. رطوبت فراوان موجود در این خرما، این محصول را از دسته خشکبار به دسته مواد غذایی انتقال داده است. یکی از دلایل مهم مصرف این رطب در ماه رمضان، تاثیر آن بر رفع خستگی ناشی از روزه گرفتن است. تاثیر خرما مضافتی بر درمان بیخوابی و کم خوابی نیز به اثبات رسیده است. برای آشنایی دقیق تر با خرمای مضافتی کلیک نمایید.
- خرمای پیارم: خرمای پیارم گرانترین خرمای ایران است. عموما در استان هرمزگان به عمل می آید و از نوع خرماهای نیمه خشک و دیررس است. عمدهی قند موجود در آن از نوع فروکتوز است که به راحتی و سرعت در متابولیسم بدن استفاده شده و به عنوان قند مجاز مصرفی توسط افراد مبتلا به دیابت بسیار مناسب است. برای آشنایی دقیق تر با خرمای پیارم کلیک نمایید.
- خرمای کبکاب: خرمای کبکاب یکی از انواع خرما در ایران است. رنگ میوه در مرحله خارک و رطب زرد است و در حالت رسیدن کامل به صورت قهوهای تیره در میآید. خرمای کبکاب در حالت نارس و خارک بر خلاف خرماهای دیگر طعمی تلخ دارد. میوه بیضی شکل به وزن حدود ۱۵ گرم با بافت نیمه خشک به رنگ زرد روشن، ضخامت پوسته در آنها ضخیم است. رسیدن خارک در اوایل مرداد ماه است ولی برداشت میوه و رسیدن کامل آن (خرما) در اواسط شهریور ماه است. از نظر اهمیت اقتصادی در ایران، بعد از خرمای استعمران، شاهانی و مضافتی قرار دارد. برای آشنایی دقیق تر با خرمای کبکاب کلیک نمایید.
- خرمای زاهدی: خرمای زاهدی جزء انواع نیمه خشک بوده و در بعضی مناطق کشور خشک بهحساب میآید. نوع مرغوب آن دارای رنگ قهوهای روشن، درشت و عاری از هر گونه آفت است. در استانهای فارس، خوزستان و بوشهر تولید میشود. به دلیل قند بالای خرمای زاهدی، در صنعت در تهیه سرکه و الکل از آن استفاده میشود. این نوع خرما دیررس بوده و در کشورهایی مانند عراق و آمریکا نیز تولید میشود. برای آشنایی دقیق تر با خرمای زاهدی کلیک نمایید.
- خرمای شاهانی: یکی از انواع خرما در ایران است. میوه آن کشیده و دارای نوکی باریک است و رنگ آن قهوهای روشن میباشد. خرمای شاهانی نامهای متفاوتی دارد در میناب شاونی، شونی و خورک شانی نامیده شده است. این نوع خرما جزء خرماهای نرم است.خرمای شاهانی به علت شیرینی زیاد و خوشرنگی خرمای آن، مصرف داخلی فراون دارد. خارَک این نوع خرما نیز شیرین است و مقداری از محصول آن به صورت خارَک به مصرف میرسد. برای آشنایی دقیق تر با خرمای شاهانی کلیک نمایید.
- خرمای خاصویی: این خرما در بهبهان خوزستان به بار میآید. طول عمر این خرما زیاد بوده و قابلیت نگهداری بالایی دارد. این خرما که طرفداران مخصوص به خود را داشته، یکی از تأثیرگذارترین خرماهای خوزستان به حساب میآید. شکل خرمای خاصویی بامیه گونه و کوچک است. برای آشنایی دقیق تر با خرمای خاصویی کلیک نمایید.
- خرما عسلی: خرما عسلی یا خرمای زرد عسلی که به رطب زرد هم شهرت دارد یکی از انواع خرما خاص منطقه شهرخشت از توابع شهرستان کازرون است. این خرما در بازار ایران به خوبی شناخته شده است و بسیاری از مردم به دلیل شهد فراوان و مزه فوق العاده ای که دارد این نوع خرما را در سفره خود جای داده اند. برای آشنایی دقیق تر با خرما عسلی کلیک نمایید.
- خرمای مکتوم: خرمای مکتوم اندازه ای نسبتا بزرگ و پوستی ضخیم به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دارد. مزه ی آن نسبتا شیرین و ملایم است. خرمای مکتوم از انواع نرم خرما است.
- خرمای سیدی: خرمای سیدی در کشورهایی مانند لیبی بسیار محبوب است و رنگ طلایی قهوه ای دارد. این نوع خرما در مناطق بسیار گرم رشد بهتری دارد. بافت این خرما در قسمت نوک نرمتر از انتهای آن است.
- خرمای استعمران یا سایر: خرمای استعمران از نظر تجاری ارزش زیادی داشته و جزو خرما های صادراتی است. رنگ آن کهربایی یا قهوه ای متمایل به قرمز است . این خرما، نیمه خشک با پوست زخیم و خشن است.
- خرمای آل مهتری: خرمای ال مهتری از خرما های هسته درشت بوده و گوشته آن کم است اما به دلیل زودرس بودن ارزش اقتصادی دارد. رنگ آن زرد مایل به قهوه ای روشن است. این خرما، مرطوب با پوست نسبتا نازک است.
- خرمای ربی: خرمای ربی نسبت به خرمای مضافتی، شیرینیِ کمتری دارد و طعم آن بسیار مطلوب است و زمانی که رطوبت آن زیاد است از خرمای مضافتی خوش طعم تر است. رنگ خرمای ربی قهوه ای تیره با ظاهری چروکیده و نیمه خشک بوده و پوستی نازک دارد.
- خرمای کلوته: کلوته در ماه شهریور وارد بازار ایران میشود. این خرما بازار داخلی و بین المللی مناسبی دارد. رنگ آن قهوه ای متمایل به سیاه و مرطوب؛ و ضخامت پوست آن متوسط است.
- خرمای گنتار: خرمای گنتار از جمله انواع خرمای تر است. این نوع خرما را میتوان بهصورت خارک و رطب نیز مصرف کرد.
- خرمای امبرا: یکی از با کیفیتترین و گرانترین انواع خرما، خرمای امبرا است. خرمای امبرا در کشور عربستان کشت می شود. اندازه این نوع خرما بزرگ است. خواص شفابخش و درمانی طبیعی این خرما آن را به یکی از خوراکی های پر مصرف در عربستان تبدیل کرده است.
- خرمای برهی: این نوع خرما زرد و ترد است. این خرمای رسیده طعم کارامل و شکر قهوهای را میدهد. مانند بیشتر خرماها شیرین است. خرماهای خامهای واقعا لذیذ هستند و اغلب در حالی که هنوز روی شاخههای نازک هستند، به فروش میرسند. این خرما را میتوانید فریز و ماهها نگهداری کنید. این خرما اصالتا ریشه در نخلستان های عراق دارد. با این وجود به خاطر طعم و کیفیت بی نظیرش در بین نخل داران و مصرف کنندگان ایرانی طرفداران پر و پا قرصی دارد.
- خرمای دیری: خرمای دیری عطر و طعمی قوی و شیرین و بافتی نرم دارد. اندازه این نوع خرما متوسط تا بزرگ است و از گوشتی نرم، با پوستی به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه برخوردار است.
- خرمای دگلت نور: دگلت نور نوعی نیمه خشک با عطر و طعمی شیرین و ملایم است. دگلت نور از اندازه ای متوسط تا بزرگ برخوردار است و رنگ پوست آن زمانی که می رسد از کهربایی به قهوه ای تیره تغییر می کند. خرمای دگلت نور یکی از مهمترین خرماهای تجاری دنیا است و از محبوبیت بالایی در جوامع عربی برخوردار است.
- خرمای مرداسنگ: خرمای مرداسنگ با میوه زرد رنگ، شباهت زیادی به خرمای پیارم دارد ولی دارای بافت نرمتری است. این نوع خرما علاوه در استان کرمان، در منطقه جیرفت و بندرعباس کشت میشود و کیفیتی عالی دارد.
- خرمای خدری: این خرما بسیار انرژی زا است و باعث افزایش نیرو در انسان خواهد شد. این خرما قهوهای، خشک و شیرین و دارای پوست چروکیده است و اندازههای متفاوتی دارد. خدری به دلیل اثر انرژی بخشی، تازگی و قیمت مناسب، یکی از بهترین خرما جهت مصرف عموم به حساب میآید.
- خرمای شکری: خرمای شکری در عربستان و نواحی جنوبی ایران کشت میشود. این خرما برای خواص شفابخش، مواد مغذی، طعم بسیار شیرین، تردی، کلسترول پایین، انرژی بخشی و جلوگیری کننده پوسیدگی دندان شناخته میشود.
- خرمای هلیله: خرمای هلیله از دسته خرماهای تر محسوب می شود. برداشت این خرما متعلق به فصل پاییز و اواخر ماه مهر است. خرمای هلیله زردرنگ است و هم در مرحله ی رسیدن و هم در مرحله ی خارک و رطب قابل استفاده است. خرمای هلیله را می توانید به عنوان منبعی غنی در رژِیم غذایی خود قرار دهید، زیرا این خرما حاوی آهن و مواد مفید دیگری است که می تواند جایگزین بسیار خوبی برای مواد خوراکی با قند غیر طبیعی باشد.
- خرمای خضراوی: خرمای خضراوی از انواع خرمای نرم است و به صورت خارک و رطب نیز مصرف میشود. خرمای خضراوی به لحاظ سطح زیر کشت دومین رتبه را در استان خوزستان دارد. هسته کاملا از میوه جدا است و به همین به راحتی می توان از تمام میوه استفاده کرد.
- خرمای عجوه: خرمای عجوه سوغات عربستان است و خرمایی خوشمزه به حساب میآید. پوست عجوه خشک و چروک است . قیمت این خرما هم نسبت به انواع دیگر این میوه خوشمزه بسیار زیاد است.
- انبارار: این خرماهای بزرگ به دلیل ظاهر بزرگ و گوشتی و هستههای کوچکی که دارند، مورد علاقهی مردم هستند. انبارار شیرین، قهوهای و سرشار از پروتئین است.
- صفوی: این خرمای سیاه؛ شیرین، گوشتی و سرشار از ویتامین هستند. آنها نرم هستند و در مدینه کشت میشوند. این خرما برای خواص شفابخشی که دارند شناختهشده هستند. گفته می شود که خالی خوردن این خرما برای معده بسیار مفید است. همچنین دارای مواد معدنی فراوانی است.
- خرمای حلاوی: خرمای حلاوی بافتی نرم و لطیف و عطر و طعمی شیرین همانند عسل دارد. این نوع خرما پوستی به رنگ قهوه ای طلایی و اندازه ای کوچک تا متوسط دارد.
- خرمای حیانی: خرمای حیانی بیشتر در مصر کشت می شود و دارای رنگ قرمز تیره یا سیاه است. این نوع خرما مزه ای ملایم و شیرین دارد.
- خرمای ایتیما: خرمای ایتیما بومی الجزایر و از انواع بسیار شیرین این میوه است. این نوع خرما کهربایی کم رنگ است و از اندازه ای نسبتا بزرگ و شکلی مستطیلی دارد.
- خرمای خولا: خرمای خولا عطر کاراملی بوده و شیرین است. همچنین، این نوع زمانی که تازه است حالتی چسبنده دارد. در بسیاری از مناطق جهان همراه با قهوه عربی مصرف می شود. خرمای خولا پوستی شل و رنگی طلاییقهوه ای داشته دارد و بومی کشور عربستان است.
- ساغای: این خرمای تر و تازه در ریاض کشت میشود، معمولا به رنگ قهوهای است و قسمت نوک آن زرد کمرنگ است. ساغای پوسته پوسته نمی شود اما چروک خورده است.
- خرمای مجول: شاید بتوان گفت خرمای مجول زیباترین نخل را داراست و از انواع خرمای ایران و نیمه خشک و دارای شیرینترین طعم در بین تمام خرماهاست. خرمای مجول ابتدا در مصر و سپس در ایران و عربستان کشت شد و یکی از مهمترین خرماهای صادراتی ایران است.
- مدژول: این نوع خرما به عنوان “ملکهی خرماها” شناخته میشود. مدژول دارای یک بافت بزرگ و نرم است، و طعم قوی و شیرینی دارد. در امریکا محبوبیت بسیار زیادی دارد و اغلب در ساخت شیکها و اسموتیها استفاده میشود. این نوع خرما معمولا در کل طول سال در دسترس است و در عربستان به گستردگی کشت می شود.
- خرمای مبروم: خرمای مبروم نوعی خرما با کیفیت بالا است و مزه ای شیرین و دلچسب دارد. خرمای مبروم از انواع نرم و خشک است که عمدتا در عربستان کشت می شود. خرمای مبروم دارای پوستی تقریبا شفاف است و رنگ قهوه ای تیره دارد. این نوع دارای ظاهری چروک خورده است.
- خُلاص: این خرماها هنگامی که به طور کامل میرسد، عطر کاراملی دارد. خلاص زمانی که تازه است حالت چسبناکی دارد و معمولا با قهوه عربی مصرف میشود. این نوع خرما پوست شلی دارد و در مناطق قصیم و الخرج عربستان ریشه دارد.
- خرمای مجراف: خرمای مجراف در مناطقی مانند جنوب یمن بسیار محبوب است. این خرمای بزرگ دارای رنگ طلاییکهربایی و بسیار خوشمزه است.
- خرمای توری: خرمای توری مزه ای نسبتا شیرین و آجیلی دارد. این نوع خرما از بافتی خشک، مستحکم برخوردار است. این نوع اندازه ای متوسط تا بزرگ دارد و رنگ آن طلاییقهوه ای است. خرمای توری از انواع دیررس محسوب می شود.
- خرمای عنبره: خرمای عنبره از انواع بسیار بزرگ خرما محسوب می شود که هسته ای کوچک و ظاهری گوشتی دارد. خرمای عنبره از انواع گران قیمت خرما، دارای مزه ای شیرین و به رنگ قهوه ای است. این نوع خرما بیشتر در عربستان تولید می شود.
تفاوت خرما و رطب
درمورد تفاوت خرما و رطب باید بگوییم، با توجه به زمان برداشت میزان مواد معدنی و مغذی خرما با هم متفاوت است. وقتی خرما روی درخت قرار دارد مواد معدنی بیشتری جذب آن میشود. اگر میخواهیم خرما و رطب را از نظر میزان آهن بررسی کنیم خرما نسبت به رطب میزان آهن بیشتری در خودش دارد. همچنین کلسیم خرما نسبت به رطب بیشتر است. خرما با داشتن میزان بیشتری از فیبر و ویتامین نسبت به خرما خواص بیشتری دارد. اما از نظر مقدار ویتامین c رطب به خرما ارجحیت دارد.
درمورد تفاوت خرما و رطب باید مراحل تکامل خرما را بررسی کنیم، مراحل تکامل رطب عبارتند از:
- در مرحله اول درخت نخل میوهای دارد که اندازه آن از یک نخود کوچکتر است و رنگ آن سفید و سبز کمرنگ است. به عربی به این میوه حبابوک میگویند و در فارسی به نام خلال یا خلیلوک نامیده میشود.
- در مرحله دوم، میوه کمی بزرگتر شده و بافت سفتتری پیدا کرده است و رنگ آن نیز سبز شده است. این مرحله از رشد از تمام مراحل طولانیتر است. به این میوه که در زبان فارسی چاقالی نام دارد در زبان عربی کیمری گفته میشود.
- در مرحله سوم، خارک برداشت میشود که میوهای زرد و قرمز شده است. در عربی به خارک خلال میگویند.
- در مرحله چهارم، نوک میوه نرم شده و تغییر رنگ میدهد. کم کم رنگ میوه به سیاه میرود و رطب نام دارد.
مزاج، طبع و مصلح خرما
طبع خرما در طب سنتی گرم و تر است. اما بسته به میزان رسیده شدنش در بدن گرما و رطوبت تولید می کند. طبع گرم خرما خواص بی نظیری برای آن ایجاد کرده که در سرد مزاجان تاثیرات فوق العادهای دارد. اگر رطب رسیدهتر شود به تمر تبدیل شده و رطوبت آن نسبت به رطب کمتر است و حرارت بیشتری دارد از این رو به افراد گرم مزاج، به خصوص دمویها توصیه نمیشود. به طور کلی خرما هر چه شیرین تر شود، گرم تر می شود. مصلح خرما در طب سنتی سکنجبین و آب انار است علاوه بر این میتوان از گلاب یا سماق با سرکه برای غرغره استفاده کرد. جویدن ترخونک به مدت زیاد هم میتواند ضرر خرما را از بین ببرد.
ترکیبات و ویتامین های خرما
ارزش غذایی خرما به شرح زیر است:
- مواد تشکیل دهنده اصلی خرما: انرژی (277 کیلوکالری)، کربوهیدرات (97 گرم)، پروتئین (1.81 گرم)، چربی (0.15 گرم)، آب (21.32 گرم)، فیبر (6.70 گرم)، قند (66.47 گرم)
- ویتامین های خرما: ویتامین A (00 میکروگرم)، ویتامین K (2.70 میکروگرم)، تیامین (0.05 میلی گرم)، ریبوفلاوین (0.06 میلی گرم)، نیاسین (1.61 میلی گرم)، کولین (9.90 میلی گرم)، پانتوتنیک اسید (0.81 میلی گرم)، ویتامین B6 (0.25 میلی گرم)، فولات (15.00 میکروگرم)
- مواد معدنی خرما: کلسیم (00 میلی گرم)، آهن (0.90 میلی گرم)، منیزیم (54.00 میلی گرم)، فسفر(62.00 میلی گرم)، پتاسیم (696.00 میلی گرم)، سدیم (1.00 میلی گرم)، روی (0.44 میلی گرم)، مس (0.36 میلی گرم)، منگنز (0.30 میلی گرم)
فواید دارویی و درمانی خرما
خواص خرما شامل این موارد می شود:
- بهبود یبوست و اختلالات روده
- بهتر شدن کم خونی
- بهبود اختلال عملکرد جنسی
- کمک به افزایش وزن
همچنین خرما یکی از بهترین مواد غذایی برای تنظیم فرآیند گوارش است. این میوه شیرین می تواند طی چند دقیقه پس از مصرف، سطوح انرژی را به طور قابل توجهی افزایش دهد. گفته می شود، مصرف روزانه یک دانه خرما می تواند به حفظ سلامت چشم ها در طول زندگی کمک کند. در ادامه خواص کلیدی خرما ارائه شده است:
- بهبود دستگاه گوارشی: خوردن خرما می تواند سلامت دستگاه گوارشی را بهبود دهد و یکی از غذاهای عالی برای سلامت دستگاه گوارش است. اگر شما مشکلاتی مثل آی بی اس (IBS)، یبوست یا بسیاری دیگر از مشکلات گوارشی و دستگاه گوارش دارید، خرما می تواند علائم و نشانه های این مشکلات را کاهش دهد.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان: خرما می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش داده و همچنین در مدت هاست که توسط پزشکان به عنوان درمان بواسیر توصیه می شود.
- تسکین درد: خرما یک مسکن درد است. خرما را به عنوان یک مسکن و دارو برای تسکین درد و کمک به کاهش تورم تجویز می کنند. اگر خانم ها از ۴ هفته قبل از زایمان خود خرما بخورند می توانند زایمان بهتری داشته و درد کمتری تجربه کنند. همچنین عادت به خوردن خرما می تواند اضافه وزن پس از زایمان شما را هم کاهش دهد.
- تقویت عملکرد مغز: با خوردن خرما می توانید ویتامینB6 دریافت کنید که این ویتامین می تواند به کارکرد مغز کمک کرده و عملکرد آن را تقویت کند، با کمک این ویتامین شما می توانید بهتر تمرکز کرده و خاطرات را بهتر به یاد بیاورید. مصرف خرما یک ذهن سریع و آماده را به شما هدیه می دهد.
- تقویت عضلات: خرما یکی از بهترین مواد لازم برای رشد عضلات است.
عوارض، مضرات و موارد منع مصرف خرما
شاید برایتان عجیب به نظر برسد که خرما نیز می تواند منجر به عوارض و مضراتی شود! در واقع هر ماده ی غذایی که بیش از حد و بدون ملاحظه مصرف شود می تواند عوارض ناخوشایندی به همراه داشته باشد.
- مشکلات هاضمه: خرما به خودی خود منجر به مشکلات شکمی نمی شود، مگر اینکه به آنها سولفات اضافه شود، که امروزه رایج نیز هست. سولفات یک ترکیب شیمیایی است که برای نگهداری و از بین بردن باکتری های مضر به خرمای خشک افزوده می شود. ممکن است افرادی که به سولفات حساسیت دارند، به دردهای شکمی، نفخ و اسهال مبتلا شوند. خرما منبعی عالی از فیبر است، که در کمال تعجب می تواند در این مورد اثر معکوس داشته باشد. اگر تا به حال میزان کافی فیبر دریافت نکرده باشید، وقتی که تعداد زیادی خرما میخورید، به طور ناگهانی میزان دریافت فیبر بدنتان به حد زیادی بالا می رود و این افزایش ناگهانی می تواند منجر به مشکلات شکمی مانند یبوست و نفخ شود.
- تحریک و خارش پوست: میوه های خشک مانند خرما می توانند باعث تحریک پوست شوند. جوش های پوستی می توانند به دلیل کپک های روی میوه های خشک که خرما نیز جزء آنها است، ایجاد شوند.
- حملات آسم: تحقیقات کافی درمورد اینکه خرما می تواند موجب حملات آسم شود، وجود ندارد. اما از آنجایی که خرما می تواند باعث حساسیت شود و حساسیت نیز توانایی ایجاد آسم را دارد، توصیه می شود کسانی که در معرض ابتلا به آسم قرار دارند، بیشتر مراقب باشند.
- افزایش وزن: اگرچه خرما سرشار از فیبر است، ولی دارای میزان بالایی از کالری و انرژی نیز می باشد و می تواند منجر به افزایش وزن بی سابقه ای شود. هر گرم از خرما 2.8 کالری دارد که به این معناست که جزء غذاهایی با میزان انرژی متوسط به حساب می آید و می تواند باعث افزایش وزن شود.
- سطح پتاسیم در خون: هایپرکالمی شرایطی است که باعث افزایش بیش از حد پتاسیم در خون می شود. خرما سرشار از پتاسیم است و استفاده بیش از حد از آن می تواند باعث بروز این شرایط شود پس اگر میزان پتاسیم خون شما بالا است، از خوردن خرما اجتناب کنید. میزان ایده آل پتاسیم خون چیزی در حدود 3.6 تا 5.2 میلی در لیتر است.
نحوه ی مصرف خرما
شیوه بهتر مصرف خرما عبارت است از:
- زمان مصرف: بهترین زمان مصرف خرما وقتی است که شما احساس گرسنگی داشته باشید. هنگام احساس گرسنگی، وقت مناسبی برای خوردن خرماست تا بدن بتواند آنزیمهای مناسب برای هضم آن را ترشح کند و بیشترین میزان مواد مغذی را با مصرف خرما جذب کند. همچنین اگر معمولا زمان زیادی برای صرف صبحانه کامل ندارید، توصیه میشود که در همان وقت کوتاه دو یا سه عدد خرما را همراه با آب یا شیر ولرم میل کنند. علاوه بر صبحانه، مصرف خرما به عنوان میان وعده عصرانه، اوقات گرسنگی، قبل از ورزش کردن و میان وعده قبل از خواب نیز مفید است.
- میزان مصرف: توصیه می شود که به مصرف روزانه 2 تا 3 عدد بسنده کنید. برای افرادی که از چاقی مفرط یا قند خون بالا رنج می برند مصرف بیش از 3 عدد توصیه نمی شود
شیوه درست نگهداری خرما
خرما، در صورت نگهداری نامناسب، زود خراب شده و کیفیت خود را از دست میدهد. مصرف خرما در کشور ما از متوسط مصرف جهانی بیشتر است، پس لازم است نحوه صحیح نگهداری خرما در منزل را بدانیم:
- نگهداری خرما در دمای اتاق: خرماهای خشک و نیمه خشک مانند خرما زاهدی و خرما دیری که دارای رطوب کمی هستند قابلیت ماندگاری بالاتری دارند. آنها را میتوان به راحتی در ظرفی مناسب دور از نور خورشید در دمای محیط نگهداری کرد.
- نگهداری خرما در یخچال: بر خلاف خرماهای خشک و نیمه خشک، خرماهای تر و نرمتر مانند رطب مضافتی را میتوان در ظرف مناسب در یخچال نگهداری کرد. نهایت مدت زمانی که برای مصرف این نوع خرماها داریم یک هفته است.
- نگهداری خرما در فریزر: بهترین مکان برای نگهداری خرما بعد از برداشت آن سردخانههای صنعتی است. اگر قصد نگهداری طولانی مدت خرما را دارید میتوانید در منزل، خرما را تا حدود یک سال در فریزر نگه دارید. البته باید خرما را در کیسه زیپدار که هوای آن به خوبی گرفته شده است یا ظرف در دار در بخش انتهایی فریزر نگهداری شود و هر زمان که خواستید، حدود 3 ساعت قبل از مصرف آن را از فریزر خارج کنید. خواهید دید که خرما کاملا تازه و با کیفیت مانده است.
کاربردها و محصولات حاصل از خرما
این روزها، که خرما به عنوان يك شيرين كننده طبيعي و مغذی جايگزيني براي مصرف زیاد شکر در سراسر جهان شده است، محصولات متنوعی با آن تولید می شود. انواع محصولات و فراورده های خرما:
- شیرینی خرمایی
- شکلات خرما
- عسل خرما
- شکر مایع خرما
- روغن هسته خرما
- شهد خرما
- شربت خرما
- کلوچه خرمایی
دانستنی های جالب در مورد خرما
جالب است بدانید که خرما در آیین های مقدس نیز اهمیت دارد. خرما بیش از ۵۰ بار در کتاب مقدس و ۲۰ بار در قرآن ذکر شده است. یهودیان، خرما را یکی از هفت میوه مقدس می دانند. اساطیر یونان نیز خرما را به ققنوس جاویدان ارتباط می دهند.
لغات و اصطلاحات
لغات و اصطلاحات به کار برده شده در مقاله خرما عبارت است از:
- متابولیسم: اصطلاحی است که برای توضیح تمام واکنش های شیمیایی دخیل در حفظ وضعیت زندگی سلول ها و ارگانیزم استفاده می شود.
- فروکتوز: یک شیرین کننده با کالری طبیعی است. این ترکیب در آب میوه ها، عسل، میوه ها و برخی سبزیجات موجود است.
- شیک: که به آن میلک شیک هم گفته می شود، یکی از نوشیدنیهای پرطرفدار و جذاب آمریکایی است که بیشتر در تابستان از آن استفاده شده و ترکیب اصلی آن بستنی، شیر و طعم دهنده است.
- اسموتی: اسموتی یک نوشیدنی مخلوط شده و گاهی شیرین شده است که از میوه و سبزیجات تازه با آب، یخ و شیرین کننده درست میشود.
- فیبر: نوع خاصی از کربوهیدرات است که در غذاهای گیاهی مثل غلات و سبزیجات به مقدار زیاد وجود دارد.
منابع و ارجاعات
- وبسایت های محتوایی در زمینه مواد غذایی
چقدر شکل و سایزهای متنوعی داره خرما
با اینکه خرما خواص خیلی زیادی داره ولی نمیدونم چرا من زیاد نمیتونم بخورم سردرد میگیرم معمولا