بیماری ورم مفاصل شبه روماتیسمی (آرتریت روماتوئید) چیست؟ انواع، علائم، علل، تشخیص، عوارض، درمان و پیشگیری

این عارضه شبیه به عارضه ی التهاب استخوانی – مفصلی یا استئوآرتریت است که علایم شدیدتر و پایدارتری نسبت به آن ایجاد می کند. بیماری آرتریت روماتوئید در تمام سنین از نوزادی تا سالخوردگی مشاهده می شود، اگرچه شیوع آن در بین سنین ۳۵ – ۲۰ سالگی بیشتر است. تا قبل از سن ۵۰ سالگی زنان ۳ برابر مردان به این عارضه مبتلا شوند ولی این اختلاف بعد از ۵۰ سالگی از بین می رود. ظاهراً همه ی نژادها در برابر این بیماری آسیب پذیر هستند. در این مطلب انواع، علائم، علل، تشخیص، عوارض، درمان و پیشگیری برای بیماری آرتریت روماتوئید، ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این بیماری به دست آورید.

انواع آرتریت روماتوئید

انواع بیماری آرتریت روماتوئید شامل موارد زیر است:

• روماتیسم قلبی: روماتیسم قلبی یکی از انواع بیماری‌هایی است که در آن فرد به نارسایی احتقانی قلب دچار می‌شود که می‌تواند ناشی از اختلال در دریچه‌های قلب باشد. کسانی که به روماتیسم قلبی دچار می‌شوند به تب روماتیسمی هم مبتلا بوده‌اند.
• روماتیسم چشمی: از انواع بیماری‌های روماتیسمی که می‌تواند باعث کوری و اختلال در بینایی شود، روماتیسم چشمی است. لایه‌های چشمی شما ملتهب می‌شوند و به ساختار چشم به طور جدی آسیب می‌رسد.
• روماتیسم پوستی: کسانی که به روماتیسم مبتلا هستند و علائم پوستی را تجربه می‌کنند، به روماتیسم پوستی مبتلا شده‌اند.
• روماتیسم کبدی: RA یا آرتریت روماتید به ندرت کبد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. آسیب کبدی در بیماران، بیشتر در طول درمان با NSAID و متوترکسات (MTX) رخ می‌دهد.
• روماتیسم استخوانی ستون فقرات: آرتریت روماتوئید ستون فقرات می‌تواند منجر به درد گردن، کمردرد، درد پاها یا بازوها و مشکلات ستون فقرات شود. در موارد پیشرفته، زوال مفصل در ستون فقرات می‌تواند منجر به فشردگی طناب نخاعی یا ریشه‌های عصبی نخاعی شود.
• رماتیسم دست: در این نوع رماتیسم، پوشش مفصل (سینوویوم) ملتهب و متورم می‌شود و غضروف و استخوان را فرسایش می‌دهد.
• روماتیسم گردنی: تخریب مفصل گردن در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است منجر به ناهماهنگی مهره‌ها از جمله سابلوکساسیون شود که ممکن است باعث درد، نقایص عصبی و بدشکلی شود.
• روماتیسم معده و روده (روماتیسم گوارشی): رماتیسم اغلب بر دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد و از متخصصان گوارش اغلب خواسته می‌شود بیمارانی را با علائمی که تصور می‌شود نشان‌دهنده یک RD زمینه‌ای یا همزمان هستند، ارزیابی کنند.
• روماتیسم ریه: بیماری روماتوئید ریه گروهی از مشکلات ریوی مرتبط با آرتریت روماتوئید (RA) است. این بیماری می‌تواند شامل انسداد راه‌های هوایی کوچک و فشار خون بالا در ریه‌ها شود.
• روماتیسم غده تیروئید (روماتیسم غیر مفصلی): تحقیقات نشان می‌دهد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید هستند.
• روماتیسم غیر التهابی لگن و کمر: استئوآرتریت مفاصل اصلی از جمله لگن، زانو و دست‌ها را درگیر می‌کند. این بیماری با افزایش سن منجر به کمردرد می‌شود.

علائم شایع آرتریت روماتوئید

از علائم بیماری آرتریت روماتوئید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• تب شدید
• التهاب شدید بعضی از مفاصل
• بی اشتهایی و کاهش وزن
• خستگی و کسالت
• احساس درد در مفاصل و ماهیچه های اطراف آن ها
• خشک و سفت شدن مفاصل و ماهیچه های اطراف آن ها
• التهاب، قرمز شدن و گرم شدن مفاصل و بافت اطراف آن
• از بین رفتن تعادل طبیعی ماهیچه های اطراف مفاصل بیمار
• ایجاد تغییر شکل در مفاصل و بدشکلی آن ها

علل بیماری آرتریت روماتوئید

علت های بیماری آرتریت روماتوئید عبارت است از:

• عامل وراثت و وجود سابقه ی فامیلی ابتلا به این بیماری
• انواع آلرژی ها
• انواع عفونت ها
• اختلالات هورمونی
• آشفتگی های هیجانی
• ابتلا به تب روماتیسمی در گذشته

عوارض احتمالی آرتریت روماتوئید

عوارض بیماری آرتریت روماتوئید شامل موارد زیر است:

• پوکی استخوان: آرتریت روماتوئید و برخی از داروهایی که برای درمان این بیماری استفاده می‌شوند، می‌توانند خطر پوکی استخوان را افزایش دهند. در پوکی استخوان، استخوان‌ها ضعیف می‌شوند و مستعد شکستگی هستند.
• گره‌های روماتیسمی: در بیماری روماتیسم، برجستگی‌های سفت بافتی در اطراف نقاطی که تحت فشار هستند، مانند آرنج، تشکیل می‌شوند که به آنها گره‌های رماتیسمی یا گره‌های روماتوئیدی گفته‌می‌شود. این گره‌ها می‌توانند در هر نقطه از بدن، از جمله ریه‌ها نیز تشکیل شوند.
• خشکی چشم و دهان: خشکی چشم، درد، التهاب، قرمزی، حساسیت به نور و اختلال در دید، از عوارض چشمی بیماری آرتریت روماتوئید است. افراد مبتلا به این بیماری دچار خشکی دهان، التهاب لثه یا عفونت دهانی می‌شوند. افرادی که به روماتیسم مبتلا هستند، بسیار بیشتر از سایر افراد دچار سندرم شوگرن می‌شوند.
• ابتلا به عفونت‌: خود بیماری روماتیسم و بسیاری از داروهایی که برای مقابله با این بیماری استفاده می‌شوند، می‌توانند سیستم ایمنی بدن را مختل کرده و منجر به افزایش ابتلا به عفونت شوند.
• سندرم تونل کارپال: اگر آرتریت روماتوئید مچ دست را تحت تاثیر قرار دهد، التهاب می‌تواند عصبی را که از مچ دست عبور می‌کند تحت فشار قرار دهد و باعث ایجاد سندروم تونل کارپال شود.
• مشکلات قلبی: روماتیسم می‌تواند خطر سفت‌شدن عروق، انسداد عروق و همچنین التهاب کیسه‌ای که قلب را محاصره کرده‌است، افزایش دهد.
• بیماری ریوی: افراد مبتلا به روماتیسم در معرض خطر التهاب و اسکار در بافت‌های ریه هستند که می‌تواند منجر به تنگی نفس پیشرونده شود.
• لنفوم: روماتیسم خطر ابتلا به لنفوم را افزایش می‌دهد.

شیوه تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید

در مورد تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• آزمایش روماتیسم (تفسیر آزمایش روماتیسم)
• بررسی علائم آرتروز یا سایر بیماری‌های خودایمنی

درمان آرتریت روماتوئید

درمان بیماری آرتریت روماتوئید هم به روش درمان خانگی و هم به روش درمان پزشکی عبارت است از:

اول- درمان خانگی یا توصیه های عمومی: به توصیه های زیر جهت درمان و بهبود بیماری آرتریت روماتوئید در خانه توجه داشته باشید:

• استراحت به مدت ۱۰ ساعت خواب شبانه روزی و قطع فعالیت در هنگام شدت یافتن درد
• انجام تمرینات ورزشی مناسب و متناسب با وضعیت بیمار
• برای کاهش درد مفصل در هنگام ورزش می توان یک کیسه ی آب گرم بر روی موضع دردناک قرار داد.
• حفظ حالت و وضعیت صحیح و طبیعی بدن در هنگام ایستادن، نشستن، دراز کشیدن، راه رفتن و…
• استفاده از صندلی سفت با پشتی راست
• خوابیدن بر روی تشک کاملاً سفت (غیر ارتجاعی)
• عدم استفاده از بالش در هنگام خواب
• گرم نگه داشتن مفاصل با استفاده از حمام آبگرم، کمپرس آب گرم، کیسه ی آب گرم، تشک های گرمازا و…
• مصرف فراوان مواد غذایی سرشار از پروتئین و کلسیم
• کنترل وزن، حفظ وزن مناسب و پیشگیری از چاق شدن

دوم- درمان پزشکی: درمان پزشکی بیماری آرتریت روماتوئید عبارت است از:

• مصرف داروهای تسکین دهنده درد (نظیر قرص آسپرین)
• مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (نظیر ایبوپروفن، ناپروکسن، ایندومتاسین، کورتیزون)
• مصرف داروی تزریقی داخل سیاهرگی به نام اتانرسپت

پیشگیری از ابتلاء به آرتریت روماتوئید

برخی از موارد مهم که در پیشگیری از آرتریت روماتوئید توصیه شده است، عبارت است از:

• سیگار نکشید.
• سعی کنید رژیم مدیترانه‌ای داشته‌باشید.
• ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید.
• از مصرف زیاد نمک در رژیم غذایی خود پرهیز کنید.
• ماهی بیشتری بخورید و امگا۳ در رژیم غذایی خود داشته‌باشید.
• از نوشیدنی‌های حاوی شکر به میزان کمتر استفاده کنید.

لغات و اصطلاحات مهم در زمینه آرتریت روماتوئید عبارت است از:

• سندرم شوگرن: اختلالی است که میزان رطوبت چشم و دهان را کاهش می‌دهد.
• لنفوم: نوعی سرطان‌ در سیستم لنفاوی می باشد.

• کتاب راهنمای گام به گام دکتر در خانه_تالیف نفیسه دری صفت
• کتاب اولین پزشک خانواده_تالیف دکتر بابک اعتمادی
• محتوای تخصصی حوزه پزشکی