مقدمه
آناناس یا کاجدیس (به فرانسوی: Ananas) نوعی میوه (مانند سیب، هلو، آلو و …) است. آناناس میوه ای گران و نوعی مجلسی است. این گیاه بومی ناحیه گرمسیری قاره آمریکا است. میوههای خاردار و مطبوعی دارد؛ و در کوبا، پورتوریکو و هاوایی از نظر محصول، آناناس در رتبه اول قرار داد. آب و گوشت این میوه را به مقدار زیاد کنسرو میکنند. در جزایر فیلیپین از برگهای خاردار آناناس رشتههایی به دست میآید که با آن پارچه میبافند. از نظر طب سنتی، آناناس طبع گرم دارد.
در این مطلب؛ خواص، ویتامین ها، طبع و مضرات آناناس ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از آناناس به دست آورید.
متن اصلی
مشخصات آناناس
مشخصات میوه آناناس عبارت است از:
- نام لاتین: Ananas comosus Merr از خانوادة Bromeliaceae
- اَشکال دارویی: میوه، برگ، ریشه
مزاج، طبع و مصلح آناناس
طبع و مصلحات آناناس عبارتند از:
- مزاج آناناس: طبع آناناس گرم است
- مصلح آناناس: مصلحات آناناس عبارت است از: آب لیمو و عسل و همچنین آب انار
ترکیبات، ویتامین ها و مواد معدنی آناناس
ارزش غذایی 100 گرم آناناس به صورت زیر است:
انرژی (کالری) |
50 کیلوکالری |
کربوهیدرات |
13.12 گرم |
پروتئین |
0.54 گرم |
چربی |
0.12 گرم |
آب |
86.00 گرم |
فیبر |
1.40 گرم |
قند |
9.85 گرم |
3.00 میکروگرم |
|
ویتامین E |
0.02 میلی گرم |
ویتامین K |
0.70 میکروگرم |
ویتامین C |
47.80 میلی گرم |
0.08 میلی گرم |
|
0.03 میلی گرم |
|
نیاسین (B3) |
0.50 میلی گرم |
کولین (B4) |
5.50 میلی گرم |
پانتوتنیک اسید (B5) |
0.21 میلی گرم |
ویتامین B6 |
0.11 میلی گرم |
18.00 میکروگرم |
|
کلسیم |
13.00 میلی گرم |
آهن |
0.29 میلی گرم |
منیزیم |
12.00 میلی گرم |
فسفر |
8.00 میلی گرم |
پتاسیم |
109.00 میلی گرم |
سدیم |
1.00 میلی گرم |
روی |
0.12 میلی گرم |
مس |
0.11 میلی گرم |
منگنز |
0.93 میلی گرم |
سلنیم |
0.10 میکروگرم |
وجود بروملین در گیاه مشخص شده است و بعلاوه در هر یک صد گرم گیاه در حدود 008/ میلیگرم از سینک یافت میشود. در عصارة میوه مادة بروملین که یک آنزیم است و به هضم غذا کمک میکند، وجود دارد. در بررسی دیگری گزارش شده که در میوة رسیدة آن قند. اسیدهای آزاد آلی، مقدار کمی وانیلین و آنزیم بروملین وجود دارد.
خواص و فواید درمانی آناناس
خواص آناناس عبارتند از:
- دارای ویتامین سی (C): عصاره میوه آناناس دارای ویتامین C بوده و برای رفع عوارض کمبود ویتامین C مفید است
- بهبود کلیه: دم کرده ریشه آناناس را اغلب مخلوط با ریشه پاپایا تهیه میکنند و برای معالجه سنگ کلیه به کار میبرند
- در شبه جزیره مالی عصاره میوه نیمه رسیده آناناس را مانند مسهل قوی مصرف میکنند
- عصارة برگهای آناناس ضد کرم و انگل کش است
- در هند و چین از میوة رسیده آن به عنوان خون ساز و تصفیه کنندة خون استفاده میشود و مّدر است
- میوه آناناس و عصاره میوه آن به هاضمه کمک میکند و برای ناراحتیهای گلو داروی شفابخشی است
- برگهای جوان گیاه آناناس، تب بر است.
عوارض و موارد منع مصرف آناناس
با وجود خواصی که آناناس دارد، اما زیاده روی در مصرف آن ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشد. همچنین مصرف آن برای برخی افراد مضر است:
- خطر سقط جنین: خانم های باردار باید از مصرف آناناس خودداری کنند. شواهد حاکی از این است که مصرف آناناس ممکن است باعث سقط جنین شود. همچنین مادران شیرده نیز، آناناس مصرف نکنند
- تشدید نشانه های آسم: در برخی افراد، آناناس می تواند علایم آسم را بیشتر کند
- افزایش خطر خونریزی: توصیه می شود از مصرف آناناس بلافاصله پس از جراحی خودداری شود. آناناس ممکن است بهبودی پس از جراحی را افزایش دهد، اما مصرف آن باید زیر نظر پزشک باشد
- آلرژی زایی: آناناس ممکن است باعث واکنش های آلرژیک و اسهال شود. این حساسیت ها با علایمی مانند درد شکم، خارش، بثورات، استفراغ و … خود را نشان دهد.
کاربرد و موارد مصرف آناناس
معمولا میوه و آب آناناس به صورت کنسرو تهیه می شود. از عصاره برگ های آناناس نیز استفاده شده و کاربردهای درمانی دارد
مشخصات گیاه آناناس
آناناس، گیاهی است پایا و علفی بومی جزایر آنتیل و آمریکای حاره، برگهای آن که به طور گروهی از ناحیه یقه بوته گیاه بیرون میآید دراز باریک، نوک تیز و سخت و اغلب در کناره برگها خار وجود دارد. گلها به صورت خوشه ای فشرده در ابعاد یک مخلوط میوه کاج و بزرگتر و تخم مرغی درشت است. میوههای آن به تعداد خیلی زیاد در اطراف ساقه که قبلاً از گل پوشیده شده به طور فشرده و گوشتدار ظاهر شده و در بالای هر میوه به شکل کاکل یک دسته از برگ ها دیده میشود. بعضی از انواع آن برای زینت کاشته میشوند ولی هدف زراعت بزرگ آناناس نخست انواعی است که به عنوان میوه مصرف وسیعی دارد. گیاهی است گرمسیری در مناطق معتدل و سرد باید کاشته شود و حداقل ۲ سال طول میکشد که گیاه به میوه بنشیند. تکثیر آن از طریق کشت پاجوشهای گیاه و یا جوانههایی که در کاکل گیاه بالای میوه میرویند انجام میگیرد.