خانه » کشاورزی و باغبانی » عمومی در کشاورزی »
2
1,781
12 تیر 1400

مقدمه

گیاه خیار Cucumber از تیره کدوییان، گیاهی 1ساله و دارای ساقه های بالارونده است که گاه طول ساقه ها به 1 تا 3 متر می رسد. در اصل بومی آسیای میانه است اما تقریباً در همه قاره‌ها رشد می‌کند. میوه خیار معمولاً استوانه ای شکل است و نوعی از آن که بادرنگ هم نامیده می شود، می‌تواند تا ۶۰ سانتیمتر در طول و ۱۰ سانتیمتر در قطر رشد کند خیار به 3 شکل یافت می‌شود، خیار مخصوص خیارشور، خیار بی دانه (گلخانه‌ای) و خیار بریدنی (مجلسی). این گیاه خوش عطر به عنوان میوه یا در انواع سالاد و یا بصورت خیارشور و ترشیبه همراه غذا استفاده می شود. خیار دارای مزاج سرد و مصلح آن عسل، خرما، نمک، سیاه دانه، زنیان و نعناع است. خیار دارای ویتامین‌های A،B ، C، 1B، B2، B3، B5،B6 ، اسید فولیک، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم و روی است. از مهم ترین خواص خیار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • آرام بخش، خواب آور و موجب رفع خستگی است.
  • موجب کاهش کلسترول بد در بدن و تنظیم فشار خون می شود.
  • کرم کدو را از بین می برد.
  • دارای خاصیت آنتی‌اکسیدان و موجب تقویت سیستم ایمنی است.
  • خیار و آب خیار برای درمان دیابت مفید است.
  • آب خیار برای رفع تب های شدید، بیماری‌های لثه مانند پیوره، تسکین حرارت صفرا و خون، رفع تشنگی، پاک کردن کبد، دفع سنگ کلیه و مثانه و بهبود یرقان مفید است.
  • ضماد خیار برای درمان آفتاب سوختگی استفاده می شود.


!
افراد دارای طبع سرد و اطفال باید در مصرف خیار احتیاط کنند.

برای آشنایی کامل با پیش نیاز، ملزومات و مراحل اصلی و نکات کاشت خیار، این مطلب را با دقت مطالعه کرده و تجربیات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید. امید است با رعایت این موارد تجربه خوبی داشته باشید.

مراحل اصلی

اول | تهیه مواد اولیه
–

در اولین قدم لازم است مواد اولیه زیر تهیه شود:

  • بذر خیار ترجیحا بذر هیبریدی (اصلاح شده): میزان مصرف بذر بین 150 تا 200 گرم برای 100 متر زمین
  • خاک لومی حاصلخیز (نرم، سبک و شنی)
  • کمپوست (برای کاشت در گلدان)
  • کود حیوانی (برای کاشت در باغچه)
  • مالچ


!
برای کاشت خیار، خاک نرم، سبک و شنی، مناسب است، زیرا این نوع خاک ها سریع تر گرم شده و راحت تر گرما را در خود نگه می دارند.

دوم | آماده سازی خاک و کشت بذر خیار
–

بهترین زمان کاشت خیار از اواخر فروردین تا اواخر اردیبهشت ماه است یعنی زمانی که خطر سرمای بهاری کاملا از بین رفته باشد. در واقع خیار یک محصول فصل گرم است که در دمای 18 تا 30 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد.


!
خیار در دماهای زیر 10 درجه سانتی گراد سرما زده می شود.

در ادامه نوبت به آماده سازی خاک می رسد. توصیه دانوما این است که در این مرحله روال زیر را انجام دهید:

  • ابتدا بذرها را در پارچه نم دار پنبه ای به مدت 24تا 48 ساعت در دمای معمولی اتاق بخیسانید.
  • زمین را تا عمق 60 سانتی متر شخم بزنید و مقداری کود حیوانی پوسیدهیا کمپوست به خاک اضافه کنید.
  • سطح خاک را صاف و کاملا مرطوب کنید.
  • حفره هایی به عمق 3 تا 4 سانتی متر و با فاصله 50 تا 70 سانتی متر ایجاد کنید
  • داخل هر حفره 2 تا 3 بذر قرار دهید و روی آن ها را بپوشانید.
  • در نهایت آبیاری اولیه را با فشار کم انجام دهید.

اگر خیار را در گلدان می کارید، روال زیر را انجام دهید:

  • مقداری سنگ کوچک جهت تخلیه آب اضافی در ته گلدان بریزید (زهکشی خاک).
  • گلدان را با مخلوط 50% خاک و 50% کمپوست پر کنید و 4 تا 5 حفره (متناسب با اندازه گلدان) به عمق 3 سانتی متر و با فاصله 3 تا 4 سانتیمتر ایجاد کنید (در فاصله کم رشد گیاه کند می شود.)
  • در هر حفره 1 بذر (که قبلا خیسانده اید) بکارید.
  • طور کامل آن را آبیاری کنید، البته درحدی که خاک شل نشود.
  • گلدان را در خانه، مقابل یک پنجره آفتابگیر قرار دهید. زیرا بوته خیار باید حداقل 6 تا 8 ساعت نور خورشید را دریافت کند.
کاشت خیار در گلدان

سوم | نگهداری و پرورش خیار
–

بذرها بعد از 6 تا 8 روز جوانه می زند. برای نگهداری و پرورش خیار به موارد زیر توجه داشته باشید:

  • آبیاری: در فصل گرم که خیار به باردهی می رسد، هر 5 تا 7روز یک بار به آرامی آبیاری کامل کنید. به طوریکه (در باغچه) حداقل تا عمق 60 سانتی متری خاک نفوذ کند و (در گلدان) تا حدی که آب بطور کامل از پایین گلدان خارج شود و دائما خاک مرطوب بماند.


!
هنگامی که خیار شروع به رشد می کند، رطوبت مناسب خاک بسیار مهم است.


!
هرگز روی برگ های بوته های خیار آب نپاشید چون باعث تولید قارچ روی برگ ها می شود.

  • شرایط آب و هوا: برای شرایط آب و هوا به موارد زیر توجه داشته باشید:
    • مناسب ترین میزان دما برای رشد خیار در طول روز 25 و در طول شب 19 درجه سانتی گراد است.
    • بوته خیار باید حداقل 6 تا 8 ساعت نور خورشید را دریافت کند، پس اگر بذر را در گلدان کاشتید، زمانی که بوته های باقی مانده به ارتفاع حدود 25 سانتیمتر رسیدند، هر چند روز یکبار گلدان را بچرخانید تا همه قسمت های گیاه، در معرض تابش نور خورشید قرار گیرد.
  • کنترل و آفت کشی: با نمایان شدن اولین جوانه های نهال، بهتر است اطراف آن را مالچ بریزید. زمانی که بوته های خیار تا ارتفاع 5تا 7 سانتی متر رشد کردند. بوته های به ظاهر قوی و محکم را نگه دارید و سایر بوته های اضافی را به آرامی از خاک بیرون بکشید تا جایی که فاصله بوته ها حدود 40 سانتی متر شده باشد. مراقب باشید که خاک اطراف و ریشه بوته های دیگرآسیب نبیند. در نهایت یک چوب یا داربست یا توری های فلزی کنار گلدان یا باغچه قرار دهید تا بوته خیار بر روی آن رشد کرده و به سمت بالا هدایت شود.

چهارم | برداشت خیار
–

بررسی دانوما نشان می دهد برای برداشت خیار، موارد زیر را مدنظر داشته باشید:

  • شرایط برداشت: خیار را بدون توجه به سن آن، معمولا بر اساس اندازه، برداشت می کنند بنابر این زمانی که خیارها به اندازه مطلوب رسیدند آن ها را برداشت کنید.
  • شرایط برداشت: برداشت، خیار را با دست بگیرید و حدود 5/0 سانت بالاتر از آن را با قیچی میوه چین بچینید. با توجه به میزان رشد خیارها، لازم است حدود 2 تا 3 بار در هفته برداشت کنید.
برداشت خیار


!
هرگز سعی نکنید با کشیدن یا پیچاندن خیار آن را از بوته جدا کنید زیرا این کار به بوته آسیب می رساند.

نکات کلیدی

  • بهتر است ازخاک باغ برای گلدان استفاده نکنید، زیرا ممکن است خطر ابتلای گیاه به آفات ناخواسته در داخل خانه افزایش یابد.
  • برای کاشت خیار، خاک نرم، سبک و شنی، مناسب است، زیرا این نوع خاک ها سریع تر گرم شده و راحت تر گرما را در خود نگه می دارند.
  • برای جلوگیری از ابتلا به آفات و بیماری ها بهتر است قبل از کاشت خیار، زمین را خوب شخم بزنید و ضد عفونی کنید. وعلف های هرز را وجین کنید. در غیر اینصورت ممکن است نیاز به استفاده از برخی از انواع حشره کش و یا قارچ کش ها باشد.
  • می توانید در فاصله بین بوته های خیار، گیاهان زود رسی مثل: تربچه یا کاهو بکارید و قبل از رسیدن خیارها برداشت کنید.

لغات و اصطلاحات

  • بذر هیبریدی: بذر هیبریدی (اصلاح شده) برای دست یافتن به ویژگی های بهتر، از پیوند دو والد که از لحاظ ژنتیکی کاملا از هم متمایز هستند ایجاد می شود و در نهایت به بذری تبدیل می شود که دارای ویژگی های هر دو والد خواهد بود.
  • کمپوست (compost): یکی از عالی‌ترین کودها برای مصارف کشاورزی است که از پسماندهای کشاورزی، خانگی و خوراکی تولید می شود.
  • خاک لومی: خاک لومی یک خاک تشکیل شده از مقادیر مساوی شن و ماسه و سیلت و مقدار کمتری خاک رس می‌باشد:
  • کمتر از 52 درصد شن و ماسه و 28 تا 50 درصد گل و لای یا سیلت و 7 تا 27 درصد خاک رس
  • خاکپوش یا مالچ (mulch): به پوشش سبک و نرم سطح خاک مالچ یا خاکپوش می گویند. این پوشش می‌تواند از کاه، خاک اره، خاک برگ و غیره باشد. این پوشش، خاک و ریشه گیاه را از آسیب باران و یخبندان و غیره محافظت می‌کند.
  • کمپوست: یکی از عالی‌ترین کودها برای مصارف کشاورزی است که از پسماندهای کشاورزی، خانگی و خوراکی تولید می شود.

منابع و ارجاعات

 

نظرات کاربران

2 دیدگاه در “مراحل و نکات کاشت خیار در باغچه و گلدان”

  1. مشکین گفت:
    12 شهریور 1402 در 10:34 ق.ظ

    خیار فیبر بالایی داره مصرفش ز یاد تو خونه ما. کاش بشه بکاریم تو باغچه

    پاسخ
  2. مصطفی گفت:
    28 مهر 1403 در 6:00 ب.ظ

    تو باغچه خونه پدربزرگم کاشتم‌ خیار. تعداد کمی بود ولی خیلیی خوشمزه و ارگانیک

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 × 3 =