فسفر چیست | راهنمای جامع | فواید، موارد منع مصرف، احتیاط

فسفر Phosphorus، یک ماده معدنی است که 1% وزن کل بدن انسان را تشکیل می‌دهد و دومین ماده معدنی فراوان در بدن است که در تمام سلول‌ های بدن وجود دارد، اما بیشترین میزان فسفر موجود در بدن در استخوان ‌ها و دندان ‌ها یافت می‌ شود. فسفر در بیشتر مواد غذایی یافت می شود و کمبود آن نادر است؛ اما مصرف بیش از حد آن می تواند تعادل مواد معدنی را به هم بزند و میزان کلسیم را در بدن کاهش دهد. فسفر برای عملکرد موثر به ویتامین D و کلسیم نیاز دارد و به همین دلیل نیاز بدن به فسفر به اندازه ی دو برابر کلسیم است.

در این مطلب؛ عملکرد، میزان نیاز، مکمل و منابع فسفر ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این ماده ی کلیدی و ضروری به دست بیاورید.

فواید و عملکرد فسفر

فواید و عملکرد فسفر عبارت است از:

• کاهش خستگی و افزایش استقامت بدن،
• ضروری برای افزایش انرژی،
• حفظ سلامت استخوان ها و دندان ها،
• ضروری برای رشد و ترمیم بافت ها،
• ضروری برای پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه،
• کاهش علائم ترک الکل،
• فعال سازی ویتامین های گروه B (که آن ها نیز در تولید انرژی دخیل هستند).

احتیاط و موارد منع مصرف فسفر

نوشیدنی های گازدار ممکن است تعادل کلسیم و فسفر را در بدن از بین ببرند؛ زیرا حاوی مقدار زیادی اسید فسفات هستند. همچنین الکل و مواد آنتی اسید ممکن است در میزان فسفر موجود در بدن تداخل ایجاد کنند.

مقدار مجاز مصرف روزانه فسفر

مقدار دوز مجاز توصیه شده (RDA) روزانه فسفر به شرح زیر است:

• از تولد تا 6 ماهگی: 100 میلی گرم
• از 7 تا 12 ماهگی: 275 میلی گرم
• از 1 تا 3 سالگی: 460 میلی گرم
• از 4 تا 8 سالگی: 500 میلی گرم
• از 9 تا 18 سالگی: 1250 میلی گرم
• از 19 سالگی به بالا: 700 میلی گرم

مکمل های فسفر

با وجود شایع نبودن کمبود این ماده معدنی، قرص های مولتی مینرال معمولا شامل دوز پایینی از فسفر هستند (زنان باردار یا شیرده ممکن است به دوزهای اندک بالاتری نیاز داشته باشند).

 منابع فسفر

فسفر در بیشتر مواد غذایی یافت می شود که بخشی از آن شامل موارد زیر می شود:

• نیم لیتر شیر (نیمه چرب یا بدون چربی)،
• فرآورده های لبنی،
• مخمر،
• غلات کامل،
• صدف داران،
• مغز ها،
• دانه ها،
• تخم مرغ،
• پنیر سفت.

علائم کمبود فسفر

علائم کمبود فسفر در بدن انسان عبارت است از:

• رگ به رگ شدن عضلات،
• ابتلا به بی اشتهایی،
• ابتلا به خستگی مزمن،
• ابتلا به دردهای استخوانی و استخوان های نرم و ضعیف.

تشخیص کمبود فسفر

آزمایش فسفر تست اندازه‌گیری میزان فسفات موجود در نمونه خون آزمایشگاهی است. علامت اختصاری فسفر در آزمایش خون به صورت  P  نمایش داده می‌ شود. این ماده در کنار کلسیم موجب استحکام استخوان ‌ها خواهد شد. به همین دلیل معمولا آزمایش کلسیم و فسفر در کنار یکدیگر استفاده می ‌شوند.

تداخل دارویی فسفر

برخی از داروها ممکن است موجب کاهش سطح فسفر در بدن شوند. مانند:

• انسولین
• آنتی‌اسید ها
• داروهای ضد انعقاد
• کورتیکواستروئید ها
• بازدارنده‌ های آنزیم مبدل آنژیوتانسین

لغات و اصطلاحات پر کاربرد فسفر عبارت است از:

• بازدارنده‌ های آنزیم مبدل آنژیوتانسین: به گروهی از داروها گفته ‌می ‌شود که با مهار تولید یا عملکرد آنژیوتانسین دو در درمان فشار خون کاربرد دارد.

• کتاب مرجع کامل ویتامین ها و مواد معدنی؛ ترجمه شیوا دهقان
• وبسایت های محتوایی حوزه دارویی