روغن امگا 3 چیست | راهنمای جامع | فواید، موارد منع مصرف، احتیاط

امگا- 3 اسیدهای چرب ضروری هستند که برای رشد و نمو طبیعی بدن لازم می باشند. عدد 3 جهت نشان دادن اولین پیوند دوگانه از انتهای متیل است. تنها گیاهان قادر به تولید اسیدهای چرب امگا 3 هستند. انسان و سایر حیوانات تنها می توانند با غیر اشباع و طویل سازی آلفا لینولنیک اسید،DHA  و EPA را بسازند. از آنجا که سرعت تبدیل ALA  به DHA و EPA در بدن انسان کم است به همین جهت مصرف منابع حاوی امگا 3 حاوی DHA و EPA توصیه می شود. همچنین از روغن های امگا-3 در بدن برای ساخت غشاهای سلولی، هورمون های جنسی و مواد شیمیایی شبه هورمونی پروستاگلاندین های سری 3 استفاده می شود.

در این مطلب؛ عملکرد، میزان نیاز، مکمل و منابع روغن امگا -3 ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این ماده ی کلیدی و ضروری به دست بیاورید.

فواید و عملکرد امگا- 3

فواید و عملکرد روغن امگا-3 عبارت است از:

• کاهش التهاب،
• کمک به کاهش وزن،
• کمک به اختلالات یادگیری،
• بهبود پسوریازیس،
• کاهش درد و التهاب روماتیسم مفصلی،
• حیاتی برای عملکرد مغز،
• کاهش درد قاعدگی،حفظ تعادل آب بدن،
• کمک به پیشگیری از لخته شدن خون،
• کمک به محافظت از قلب و عروق.

احتیاط و موارد منع مصرف روغن امگا 3

در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون، باید قبل از مصرف مکمل های امگا-3 با پزشک مشورت کرد. همچنین روغن کبد ماهی را در دوران بارداری نباید مصرف کرد؛ زیرا ویتامین A موجود در آن می تواند به نوزاد آسیب برساند.

مقدار مجاز مصرف روزانه

تا به امروز هیچ استانداردی برای میزان مصرف روزانه امگا 3 توصیه نشده است. با این حال، اکثر سازمان های بهداشتی بر این باورند که برای افراد بالغ میزان مصرف باید بین 250-500 میلی گرم از ترکیب EPA و DHA باشد.

مکمل های روغن امگا- 3

مکمل های امگا-3 شامل موارد زیر می شوند:

• کپسول امگا 3 ویواتیون
• کپسول امگا 3 یورو ویتال
• مصرف سافت ژل امگا 3 پلاس ویواتیون
• سافت ژل امگا 3 دی اچ ای بالا ویواتیون
• کپسول امگازون هلث اید
• شربت امگا 3 پلاس یوروویتال
• امگا 3 مکس یورو ویتال
• سافت ژل امگا 3 ای پی ای بالا ویواتیون

 منابع روغن امگا- 3

منابع روغن امگا-3 عبارت است از:

• مصرف ماهی های چرب (مانند شاه ماهی، ماهی خال مخالی و سالمون)،
• مصرف تخم کتان،
• خوردن تخمه آفتابگردان و تخمه کدو،
• مصرف گردو،
• مصرف کدو،
• مصرف شاهدانه.

علائم کمبود امگا- 3

علائم کمبود روغن امگا 3 شامل موارد زیر می شود:

• ابتلا به خشکی پوست،
• ابتلا مکرر به عفونت ها،
• ابتلا به مشکلات حافظه و تمرکز،
• ابتلا به هماهنگی ضعیف بین اجزای بدن،
• ابتلا به بیماری های التهابی مانند روماتیسم مفصلی، اگزما و پسوریازیس.

تشخیص کمبود روغن امگا-3

هیچ آزمایش استانداردی برای تشخیص کمبود امگا ۳ وجود ندارد؛ اما روش‌ هایی وجود دارند که به کمک آن ها می‌ توان به طور غیر مستقیم کمبود این ترکیب مغذی را در بدن تشخیص داد. مثلا کارشناسان علوم آزمایشگاهی می ‌توانند یک نمونه خون بگیرند و سطح امگا ۳ را در چربی خون یا پلاسمای خون تجزیه و تحلیل کنند. در این صورت درصد کل اسیدهای چرب فسفولیپید بر حسب وزن تعیین خواهد شد.

تداخل دارویی روغن امگا- 3

داروهایی که با روغن امگا-3 تداخل دارند شامل موارد زیر می شود: (مگر اینکه پزشک با علم به استفاده شما از امگا ۳ تجویز کرده باشد)

• داروهای فشار خون،
• داروهای ضد بارداری،
• آملودیپین،
• آسپرین،
• آتورواستاتین،
• بیوتین،
• CoQ10 (یوبیکینون)،
• فوروزماید،
• اسید فولیک یا قرص آهن،
• داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت خون.

لغات و اصطلاحات پر کاربرد امگا-3 عبارت است از:

• متیل: یک گروه عاملی آلکیل آب ‌گریز است. این گروه از مولکول متان (CH₄) با حذف یک اتم هیدروژن به دست آمده ‌است. همچنین از نگاهی دیگر می ‌توان گفت که این گروه از پیوند شیمیایی یک اتم کربن با سه اتم هیدروژن تشکیل شده ‌است.
• آلفا-لینولنیک اسید (ALA): در غذاهای گیاهی یافت می ‌شود. بدن شما برای استفاده از ALA باید آن را به ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) تبدیل کند.
• DHA: این اسید چرب هم شکل فعال امگا ۳ به شمار می ‌رود و در غذاهای دریایی وجود دارد.
• EPA : شکل فعال امگا ۳ است که عمدتا در غذاهای دریایی یافت می ‌شود.
• پروستاگلاندین: پروستاگلاندین ‌ها یکی از مهم‌ ترین واسطه ‌های شیمیایی در داخل بدن هستند که با تأثیر بر روی گیرنده ‌های مختلف سلولی تأثیرات متنوع زیادی در بدن دارند. پروستاگلاندین ‌ها مولکول لیپیدی بیست کربنه بوده ساختاری شبیه کلسترول دارند.

• کتاب مرجع کامل ویتامین ها و مواد معدنی؛ ترجمه شیوا دهقان
• وبسایت های محتوایی حوزه دارویی