بیماری احتباس ادراری (بند آمدن ادرار) چیست؟
03
آذر
3 آذر 1403
مقدمه
احتباس ادراری یا بند آمدن ادرار از جمله امراضی است که به صورت حاد و مزمن مشاهده می شود. در احتباس ادراری حاد مثانه با وجود انباشته شدن از ادرار و ایجاد احساس نیاز به دفع ادرار در بیمار قادر به دفع ادرار نمی باشد و به همین دلیل در اثر وارد شدن فشار بیش از حد به جدار مثانه درد ناگهانی در بیمار ایجاد می شود. در احتباس ادراری مزمن، پس از پر شدن مثانه از ادرار مقداری از آن دفع شده و بقیه ی آن در مثانه حبس می شود. در نتیجه ی این اختلال در دفع کامل ادرار، تجمع تدریجی و بدون درد ادرار در مثانه رخ می دهد. هر دو نوع حاد و مزمن احتباس ادراری در مردان بیشتر از زنان مشاهده می شود. در این مطلب انواع، علائم، علل، تشخیص، درمان برای بیماری احتباس ادراری، ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این بیماری به دست آورید.
پیشنهاد
سته ضروریه طب سنتی چیست؟
متن اصلی
انواع احتباس ادراری
انواع بیماری احتباس ادراری شامل موارد زیر است:
- حاد
- مزمن
علائم شایع احتباس ادراری
از علائم بیماری احتباس ادراری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتباس ادراری حاد: علایم احتباس ادراری حاد عبارتند از:
- درد شدید و ناگهانی در قسمت پایین شکم
- احساس درد و فشار در مجرای دفع ادرار
- احساس نیاز به دفع فوری ادرار بدون امکان دفع ادرار
علایم و مشکلات احتباس ادراری معمولاً در عرض چند ساعت آشکار می شوند.
- احتباس ادراری مزمن: علایم احتباس ادراری مزمن عبارتند از:
- دفع مکرر ادرار با فواصل زمانی کوتاه (تکرار ادرار)
- تورم و برآمدگی در ناحیه ی شکم
- وجود اشکال در شروع دفع ادرار
- ضعیف بودن جریان ادرار (کم فشار بودن دفع)
- دفع بی اختیار و قطره قطره ای ادرار در فواصل بین دو مرتبه دفع
برخلاف احتباس ادراری حاد در احتباس ادراری مزمن هیچگونه دردی در بیمار وجود ندارد.
علایم احتباس ادراری مزمن به تدریج و به آهستگی آشکار می شوند.
در عارضه ی احتباس ادراری اگر ادرار به قدری جمع شود که مانع خروج ادرار از کلیه گردد آسیب هایی متوجه کلیه می شود.
علل بیماری احتباس ادراری
علت های بیماری احتباس ادراری عبارت است از:
- بزرگ شدن پروستات (در آقایان)
- فشار جنین بر روی پیشابراه در ماه های اول بارداری (در خانم ها)
- تجمع مدفوع در راست روده و فشار آوردن بر روی پیشابراه در اثر ابتلا به یبوست
- بسته شدن مجرای خروجی مثانه در اثر سنگ مثانه (به ندرت)
- انسداد مجرای خروج ادرار از مثانه در اثر تومور (به ندرت)
- آسیب دیدگی اعصاب عضلات مثانه در اثر ابتلا به امراض عصبی نظیر ام اس، مرض قند (دیابت) یا آسیب های نخاعی
- افزایش ناگهانی حجم ادرار تولید شده در اثر:
- مصرف داروهای ادرارآور
- مصرف فراوان الکل یا نوشابه های الکلی
- قرار گرفتن در معرض هوای سرد
- حبس شدن ادرار در اثر مصرف برخی از داروها نظیر:
- انواع داروهای ضد افسردگی
- داروهای مخصوص بیماران مبتلا به پارکینسون
- داروهای تسکین دهنده علایم سرماخوردگی و آنفلوآنزا
پیشنهاد
درمان خانگی سرماخوردگی
شیوه تشخیص بیماری احتباس ادراری
در مورد تشخیص بیماری احتباس ادراری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی تاریخچه پزشکی و سابقه دارویی
- پرسش درباره علائم و تغییرات ادرار ( تورم، خستگی، تغییر در اشتها، خون در ادرار، تعداد دفعات ادرار، مقدار ادرار، درد شکم یا درد پهلو)
- آزمایش خون (برای بررسی عملکرد کلیه)
- آزمایش ادرار (برای بررسی وجود خون یا قند در ادرار)
- نمونه‌برداری از کلیه
- آزمایش‌های تصویربرداری (سونوگرافی، عکس رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی)
درمان احتباس ادراری
درمان پزشکی بیماری احتباس ادراری عبارت است از:
- گرفتن شرح حال بیمار و کسب اطلاع درباره ی سوابق پزشکی او
- انجام معاینات بالینی (نظیر معاینه ی مقعد و لگن)
- عکسبرداری از مثانه و مجاری آن (با استفاده از رادیولوژی و سونوگرافی و…)
- خالی کردن مثانه (به وسیله ی سوند زدن)
- سوند زدن سوپراپوبیک
- سوند زدن از پیشابراه
- درمان بیماری زمینه ای دخیل در ایجاد عارضه
در صورتی که عارضه ی احتباس ادراری در اثر صدمات عصبی ایجاد شده باشد ممکن است نیاز به قرار دادن سوند دایمی یا سوند زدن های گاه به گاه پیدا شود. (بسیاری از بیماران یاد می گیرند که به خودشان سوند بزنند.)
درمان های ارائه شده بر اساس منابع معتبر و صرفا جهت آشنایی با رویکرد درمان ارائه شده است. طبیعتا جهت درمان این بیماری لازم است به پزشک مراجعه نمایید.
منابع و ارجاعات
- کتاب راهنمای گام به گام دکتر در خانه_تالیف نفیسه دری صفت
- کتاب اولین پزشک خانواده_تالیف دکتر بابک اعتمادی
- محتوای تخصصی حوزه پزشکی