مقدمه
جعفری نوعی سبزی خوراکی است که در بعضی غذاها مانند قرمه سبزی، سوپ، آش، کوکوسبزی استفاده می شود. جعفری دارای آهن، مس، اسید فولیک و ویتامین A، ویتامین C و ویتامین K می باشد. بررسی دانوما نشان می دهد که جعفری دارای انواع مختلفی است مانند نوع صاف و پهن که به جعفری ایتالیایی معروف است و نوع مجعد یا چین دار. شایان ذکر است از جعفری به دو صورت تازه و خشک استفاده می شود. در این مطلب، مراحل اصلی و نکات کاشت جعفری، ارائه می شود. امید است با رعایت این موارد تجربه خوبی از کاشت این گیاه داشته باشید.
پیش نیاز و ملزومات
- ابزار باغبانی مانند بیلچه و آفت کش
- گلدان (برای کاشت در گلدان)
- آبپاش
- پارچه یا روزنامه برای خشک کردن بذر (و پوشاندن روی گلدان)
- هزینه خرید مواد اولیه
!
برای کاشت سبزیجات بهتر است از گلدان های مکعب و مستطیل استفاده شود
مراحل اصلی
مرحله یک- تهیه مواد اولیه برای کاشت جعفری
–
بر اساس بررسی های دانوما، در اولین مرحله برای کاشت جعفری بر مبنای معیار 100 متر مربع زمین، مواد اولیه لازم را به صورت زیر تهیه نمایید:
- بذر سالم جعفری: برای کشت کرتی در حدود 150 تا 200 گرم و برای کشت خطی در حدود 100 تا 150 گرم.
- مالچ
- پیت ماس
- خاک حاصلخیز (بدون سنگ و کلاخ): مناسب ترین خاک، خاک شنی و رسی است.
- برای گلدان: 50 درصد خاک گلدان و 50 درصد کمپوست و مقدار کمی پیت ماس
مرحله دو- آماده سازی خاک و کاشت بذر جعفری
–
پس از تهیه مواد اولیه، نوبت به آماده سازی خاک می رسد. توصیه دانوما این است که در این مرحله روال زیر را انجام دهید:
- روز قبل بذرها را حداقل در آب ولرم خیس نمایید. سپس آن ها را روی پارچه نازک یا روزنامه بریزید تا خشک شود.
- خاک را شخم بزنید و سنگ و کلوخ آن را جدا کنید تا به اصطلاح پوک شود. بررسی های دانوما حاکی از آن است که خاک باید عمیق، حاصلخیز و مملو از مواد آلی و غیر اسیدی باشد.
- در ادامه خاک را زهکشی کرده و سپس برای کشت کرتی و یا خطی آماده نمایید. شایان ذکر است که کشت خطی مناسب تر خواهد بود.
- شیارهایی به فاصله 25 تا 30 سانتی متر از هم ایجاد کنید. همچنین برای رشد بهتر گیاه، بهتر است فاصله 2 بوته روی خط کشت بین 8 تا 10 سانتی متر باشد.
- در عمق 6 تا 8 میلی متر، بذرها را بپاشید.
- در نهایت با 1 الی 1.5 سانتی متر خاک روی بذرها را بپوشانید.
- جعفری باید در قسمت آفتابگیر یا نیمه سایه کشت شود.
- در نهایت آبیاری اولیه را با فشار کم انجام دهید.
!
البته اگر تمایل داشته باشید از کشت کرتی استفاده نمایید باید دقت نمایید که در کشت یا آبیاری کرتی، زمین را به قطعات با اندازه های مختف و به شکل مربع یا مستطیل تقسیم بندی نمایید. برای مرزبندی بین آن ها دورتا دور هر بخش را باید دیوارهای کوتاه خاکی قرار داد. به هر کدام از این قطعات ساخته شده کرت گفته می شود. در بین کرت ها جوب آب قرار می گیرد که با گردش آب درون، عملیات آب رسانی انجام می شود. در این نوع کشت بذرها را یکنواخت بپاشید.
بررسی های دانوما نشان می دهد بهترین زمان کشت جعفری به صورت زیر است:
- در مناطق جنوبی و گرمسیر از اوایل پاییز
- درمناطق سردسیر بعد از آخرین یخبندان (از اواخر اسفند تا اواخر بهار)
اگر جعفری را درون گلدان می کارید روال زیر را انجام دهید:
- چند عدد سنگ در کف گلدان قرار دهید و خاک را در گلدان بریزید.
- حداقل 8 ساعت و حداکثر 3 روز بذر را خیس کنید و روی پارچه یا روزنامه بریزید تا خشک شود
- گلدان را تا 15 سانتی متر با مخلوط 50 درصد خاک و 50 درصد کمپوست و کمی پیت ماس پرکنید
- خاک گلدان را زهکشی کنید و در ادامه صاف کنید
- بذرها را فاصله دار بپاشید و سپس با کمی خاک بذرها را بپوشانید.
- اطراف خاک را مالچ بریزید
- در نهایت روی گلدان را با روزنامه بپوشانید
!
اگر این گیاه را در گلدان می کارید حتما آن را در پشت پنجره ی آفتابگیرقرار دهید تا صبح ها آفتاب دریافت کند.
مرحله سه- نگهداری و مراقبت از جعفری
–
بررسی های دانوما حاکی از آن است که برای آبیاری و نگهداری موارد زیر را رعایت کنید:
- آبیاری: حدود 20 تا 25 روز طول می کشد تا بذر جوانه بزند. در طول زمان سبز شدن باید همواره سطح خاک مرطوب باشد لذا بهتر است از مالچ استفاده کنید. بوته های جعفری را حداقل یکبار در هفته آبیاری کنید، البته در دوره های گرم و خشک نیاز بیشتری به آبیاری دارد.
!
توصیه دانوما این است که بهتر است از سیستم آبیاری قطره ای استفاده شود
- کنترل و آفت کشی: علف های هرز اطراف را هرس کنید. جعفری های ناسالم و اضافه را نیز هرس کنید تا بقیه به خوبی رشد کند.
!
می توانید اضافه های سالم را به جای دیگری منتقل کنید.
مرحله چهار- برداشت جعفری
–
بررسی دانوما نشان می دهد هنگامی که بوته های جعفری مجموعه ای از 3 برگ سبز شدند، آماده برداشت هستند. در نهایت جعفری را با برش ساقه های بیرونی گیاه یعنی همسطح با سطح خاک، برداشت کنید. چراکه باقی ماندن ریشه در خاک باعث رشد جعفری های اضافه می شود.
!
جعفری را حتما با ساقه برداشت کنید زیرا برداشت برگ به تنهای موجب کاهش عملکرد آن می شود.
نکات کلیدی
- بهترین خاک برای کاشت جعفری، خاک شنی و سبک ست.
- بهترین کود، کود ازته و کمپوست است.
- بهتر است برای کاشت هر گیاهی، خاک را ضدعفونی کنید. در کشت خانگی، مناسب ترین شیوه ی ضدعفونی، مخلوط کردن خاک با 5 درصد خاکستر ذغال و 5 درصد تفاله چای است به گونه ای که برای 10 کیلوگرم خاک 500 گرماز هر کدام کافی است.
لغات و اصطلاحات
- کشت یا آبیاری کرتی: در کشت یا آبیاری کرتی، زمین را به قطعاتبا اندازه های مختف و به شکل مربع یا مستطیل تقسیم بندی نمایید. برای مرزبندی بین آن ها دورتا دور هر بخش را باید دیوارهای کوتاه خاکی قرار داد. به هر کدام از این قطعات ساخته شده کرت گفته می شود. در بین کرت ها جوب آب قرار می گیرد که با گردش آب درون، عملیات آب رسانی انجام می شود. در این نوع کشت بذرها را یکنواخت بپاشید.
- کشت یا آبیاری خطی: در شیوه خطی شیارهایی با فواصل و عمق معین در زمین ایجاد می شود. در این شیارها، بذرها را قرار می دهند و خاک کنار هر شیار را روی بذرها می ریزند. در این کشت بهتر است به ترتیبی بذرها را در شیارها قرار دهید که فاصله بذرها از یکدیگر 1 تا 2 سانت و فاصله شیارها 10 تا 15 سانت باشد. در نهایت خاک های اطراف شیارها را روی بذرها بریزید و با فشار کم آبیاری نمایید.
- کود ورمی کمپوست (Vermicompost): یک نوع کود آلی است که توسط گونه ای از کرم های خاکی تولید می شود.
- پوسال یا کمپوست (compost): کودی است که از بازیافت مواد ارگانیک(مواد زائدی که از گیاهان و حیوانات برجای می مانند) به دست می آید. کمپوست، جایگزینی برای کودهای شیمیایی است که خاک را تقویت می کند و باعث می شود خاک بتواند مدت طولانیتری آب را در خود نگه دارد.
- کوکوپیت (cocopeat): نوعی بستر کشت است که با استفاده از الیاف پوست و پوشش میوه نارگیل تهیه می شود. شایان ذکر است کوکوپیت به صورت فشرده عرضه می شود و بعد از اضافه شدن آب به ۱۵ برابر تبدیل می شود.
- پیت ماس (peat moss): بقایای نوعی خزه و جلبک است. ابتدا این خزه ها جمع آوری شده و طی فرآیندی آماده سازی می شود. پیت ماس تا ۲۰ برابر وزن خود آب جذب می کند لذا برای حفظ رطوبت خاک عالی است.
- پوکه صنعتی: پوکه صنعتی یا معدنی یک نوع سنگ بسیار سبک مانند پرلیت اما به رنگ خاکستری و قهوهای میباشد که در زهکشی خاک از آن استفاده می شود.
- خاکپوش یا مالچ (mulch): به پوشش سبک و نرم سطح خاک مالچ یا خاکپوش می گویند. این پوشش میتواند از کاه ، خاک اره خاکبرگ و غیره باشد. این پوشش، خاک و ریشه گیاه را از آسیب باران و یخبندان و غیره محافظت میکند.
منابع و ارجاعات
- سایت ها محتوایی در حوزه کشاورزی و باغبانی
- ویکی پدیا
عالی! خیلی اتفاقی از ایکس توییتر دانوما لینک کاشت جعفریو دیدم و انجام دادم. مرسیی واقعا