ویتامین ب 12 یا کوبالامین | راهنمای جامع | فواید، موارد منع مصرف، احتیاط

ویتامین B12 برای حفظ سلامت سیستم عصبی ضروری است. علاوه بر این، ویتامین B12  جهت رشد در دوران کودکی مورد نیاز است و در کنترل اشتها نیز نقش دارد. در افراد خام گیاه خوار و گیاه خوار، به احتمال زیاد، کمبود ویتامین ب12 وجود دارد؛ زیرا این ویتامین معمولا در منابع گیاهی یافت نمی شود. روند رشد، مستلزم تقسیم و تکثیر مداوم سلول های بدن است. ویتامین ب 12 برای تقسیم سلولی و تولید گلبول های قرمز ضروری است. ان ویتامین، همچنین، در تولید غلاف میلین نیز ضروری است؛ این غلاف پوششی است که از عصب محافظت می کند و سرعت عبور امواج الکتریکی در امتداد عصب را افزایش می دهد.

در این مطلب؛ عملکرد، میزان نیاز، مکمل و منابع ویتامین B12  ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این ماده ی کلیدی و ضروری به دست بیاورید.

پیشنهاد ویژه: ویتامین های گروه ب یا ب کمپلکس (B Complex)

فواید و عملکرد ویتامین ب 12

فواید ویتامینB12  یا کوبالامین به صورت زیر است:

• بهبود روند رشد
• حفظ سلامت سیستم عصبی
• افزایش سطح انرژی
• کنترل اشتها
• تولید گلبول های قرمز و درمان کم خونی پرنیشیوز
• درمان خستگی مفرط
• درمان مشکلات روحی و روانی
• احتیاط و موارد منع مصرف ویتامین B12 یا کوبالامین

ویتامین ب12 مسمومیت زا نیست اما گزارش های بسیار اندکی از واکنش های حساسیتی نسبت به تزریق آن وجود دارد.

مقدار مجاز مصرف ویتامین B12

مقدار ویتامین ب12 موردنیاز روزانه، بستگی به سن افراد دارد:

مکمل های کوبالامین یا ویتامین ب12

برخلاف بسیاری از ویتامین های محلول در آب، ویتامینB12 می تواند در کبد ذخیره شود. قرص های مولتی ویتامین معمولا شامل 1 میکروگرم ویتامین ب 12 هستند که برای حفظ سلامت یک فرد معمولی و پیشگیری از کمبود آن کافی است. مصرف مکمل ها یا مواد غذایی که با ویتامین  B 12 غنی شده اند برای گیاه خواران و خام گیاه خواران شدید ضروری است. زنان باردار یا شیرده و افراد مسن به مقدار اندک بیشتری نیاز دارند (توانایی جذب ویتامین ب 12 با بالاتر رفتن سن کاهش می یابد). الکلی های شدید، افراد سیگاری و کسانی که از داروهای زخم معده استفاده می کنند، ممکن است به ویتامین B12 بیشتری نیاز داشته باشند. مصرف تا حدود 100 میکروگرم از این ویتامین مجاز است. ویتامین ب 12 همراه با اسیدفولیک بهتر عمل می کند و بهتر است به عنوان بخشی از مکمل B کمپلکس مصرف شود.

منابع ویتامین B12

ویتامین ب 12 در گیاهان یافت نمی شود مام برای غنی کردن مواد غذایی به آنها اضافه می شود. منابع ویتامین B12 عبارتند از:

• جگر
• گوشت گوساله
• ماهی سفید
• تخم مرغ
• غلات صبحانه غنی شده
• عصاره مخمر
• شیر

 علائم کمبود ویتامین ب 12

نشانه های کمبود ویتامین B12 در فرد به صورت زیر است:

• کم خونی
• مشکلات مو
• خستگی مزمن
• اگزما یا التهابات پوستی
• ضعف یا درد عضلانی
• تحریک پذیری و اضطراب
• حافظه ضعیف

تشخیص کمبود ویتامین B12

تست استانداردی برای کمبود ویتامین  B12 وجود ندارد، چندین آزمایش مختلف آزمایشگاهی برای تأیید تشخیص مشکوک بودن به وجود این کمبود انجام می‌شود. مقدار سرمی ویتامین B12 نیز نامناسب است زیرا دیر تغییر می‌کند و همچنین نسبتاً غیر حساس و غیر اختصاصی است. اسید متیل مالونیک در ادرار یا پلاسمای خون به عنوان یک نشانگر عملکردی ویتامین B12 در نظر گرفته می‌شود که با کاهش ذخایر ویتامین B12 افزایش می‌یابد. با این حال، سطوح بالای متیل مالونیک اسید ممکن است نشان دهنده اختلال متابولیک اغلب نادیده گرفته شده‌ی، اسیدوری ترکیبی مالونیک و متیل مالونیک (CMAMMA) باشد.  اولین نشانگر کمبود ویتامین  B12 سطوح پایین هولوترانسکوبالامین (holoTC) است که مجموعه ای از ویتامین B12 و پروتئین انتقال دهنده آن است.

تداخل دارویی ویتامین ب 12

مکمل‌های ویتامین ب۱۲ ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشند، داروهای کاهش‌دهنده اسیدیته معده مانند سایمتیدین، ممکن است از طریق کاهش ترشح اسید معده، جذب ویتامین ب۱۲ از غذا را مختل کنند که منجر به کمبود ویتامین ب ۱۲ می‌شود. باید پزشک و یا داروساز را از کلیه داروها و مکمل‌های مصرفی خود، آگاه کنیم تا اطلاعات دقیق و کاملی در ارتباط با تداخلات دارویی در اختیار ما قرار دهند.

لغات و اصطلاحات به کاربرده شده در مقاله ویتامین B12  عبارت است از:

• کم خونی پرنیشیوز: این نوع کم‌خونی درنتیجه‌ی کمبود ویتامین ب 12 به وجود می‌آید.

• محتوای تخصصی حوزه سلامت و بهداشت