جاهای دیدنی شهر زنجان ZANJĀN CITY

شهر زنجان با مساحت بالغ بر ۵،۳۹۶ کیلومتر مربع و جمعیت ۳۰۲ ، ۵۲۱ نفر از شمال به استان های آذربایجان شرقی و اردبیل، از شرق به شهرستان های طارم و ابهر، از جنوب به شهرستان های ایجرود و خدابنده و از غرب به شهرستان ماه نشان محدود است. در سال ۱۳۹۸ خورشیدی، شهر زنجان به  عنوان شهر جهانی صنایع دستی در فهرست سازمان جهانی یونسکو ثبت شده است. در این مطلب به معرفی، موقعیت و نقشه ی مناطق گردشگری شهر زنجان می پردازیم.

اول | مسجد جامع زنجان

اطلاعات کلی مسجد جامع زنجان عبارت است از:

• معرفی: مسجد و مدرسه جامع یا مسجد سید در سده سیزدهم هجری در دوره قاجار توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. مسجد در قلب بافت قدیمی از سمت غرب با بازار قیصریه، از سمت شرق با کوچه مسجد سید و از سوی شمال با خیابان امام خمینی و سبزه میدان در ارتباط است. مجموعه تاریخی که در شمار بزرگترین و زیباترین مساجد و مدارس دینی زنجان است، به سبک مساجد چهار ایوانی و به شکل قرینه ساخته شده است. صحن مسجد به شکل مربع مستطیل است.
• آدرس: خیابان امام خمینی، روبروی خیابان طالقانی
• نقشه: لوکیشن مسجد جامع زنجان در گوگل مپ

دوم | بازار زنجان

اطلاعات کلی بازار زنجان عبارت است از:

• معرفی: مجموعه تاریخی بازار زنجان در قلب بافت قدیمی مشرف به دروازه قلتوق، از سوی غرب و شرق گسترده شده و طولانی ترین بازار ایران لقب گرفته و بازار پایین و بازار بالا نامگذاری شده است. مجموعه بازار بالا مشتمل بر بازار قیصریه، بازار بزازها، حجت الاسلام، امامزاده و عبدالعلی بيك است و راسته های زرگرها، کفاش ها، بزازها و سراج ها از مهمترین راسته های این بازار است. کاروانسراهای مجموعه که نقش مؤثری در عرضه ی کالاها ایفا نموده، کاروانسرای حاج علی قلی و سرای حاج کربلایی على است. معماری بازار با انواع طاق و قوس های هلالی، جناغی، ضربی و گهواره ای در راسته های اصلی و فرعی، مزین به آجرچینی هایی با طرح های هندسی، خفته، راسته، حصیری، ترکیب آجر و کاشی، به رنگ ها و طرح های قاجاری در سطوح خارجی و داخلی بناها است.
• آدرس: حد فاصل خیابان عاصم زنجانی تا خیابان شهدا
• نقشه: لوکیشن بازار زنجان در گوگل مپ

سوم | عمارت دارایی و موزه صنایع دستی

اطلاعات کلی عمارت دارایی و موزه صنایع دستی عبارت است از:

• معرفی: دیوان استیفا یا عمارت دارایی، بنایی سه طبقه که در سال ۱۳۱۶ خورشیدی مقارن با حکومت پهلوی اول و در میانه جنگ جهانی دوم در میان یک باغ ساخته شده است. عمارت، نخستین بنای ساخته شده از آهن و سیمان است و سنگ و آجر باقی مصالح سازنده آن است. در حال حاضر، موزه هنرهای سنتی و صنایع دستی در عمارت دارایی دایر و انواع ظروف مسی قدیمی و مس زنی های مدرن، ملیله کاری، چاروق دوزی، گلیم بافی، فرش بافی، چاقو و شمشیرهای قدیمی و انواع و اقسام صنایع دستی زنجان به نمایش گذاشته شده است.
• آدرس: خیابان زینبیه، نبش خیابان شهید انصاری
• نقشه: لوکیشن عمارت دارایی و موزه صنایع دستی در گوگل مپ

چهارم | موزه رخت شوی خانه

اطلاعات کلی موزه رخت شوی خانه عبارت است از:

• معرفی: رختشوی خانه یا موزه مردم شناسی در سال ۱۳۰۷ خورشیدی به همت علی اکبر توفیقی؛ رئیس بلدیه زنجان و با معماری دو برادر ساخته شده است. فضای رخت شوی خانه از سالنی با زیربنای ۸۵۰ متر مربع و معماری اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی دارای یازده ستون که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده اند و دارای مخزنی به طول ۱۷ متر، عرض ۵/1 متر و ارتفاع ۸ متر که با سه واحد پوشش طاق و تویزه بر روی جرزها و دیوارها سقف شده است.
• آدرس: سعدی، خیابان زینبیه، کوچه ی رخت شوی خانه
• نقشه: لوکیشن موزه رخت شوی خانه در گوگل مپ

پنجم | عمارت کلاه فرنگی ذوالفقاری

اطلاعات کلی عمارت کلاه فرنگی ذوالفقاری عبارت است از:

• معرفی: عمارت ذوالفقاری در محله قدیمی دالان آلتی قرار دارد. معماری بنا ملهم از معماری غرب و آمیزه ای از سنت های هنری و تزیینی ایران در دهه های پایانی سده ۱۴ هجری و توسط حسین قلی خان نظام العداله از سرداران جنگ هرات و از ایلات خمسه ساخته شده است. عمارت ذوالفقاری یا کلاه فرنگی به لحاظ معماری برون گرا و تزئینات در نمای داخلی شامل قاب بندی های گچ بری شده، طرح های لمبه کاری چوبی زیبا و متنوع، نقش های هندسی یا تلفیقی از نقوش هندسی و گیاهی سقف است. سطوح خارجی بنا به صورت يكپارچه مزین به انواع آجرچینی با آجرتراش ساده و آجر مُهری در دوره قاجار است. یکی از قسمت های این عمارت، موزه باستانشناسی و مردان نمکی می باشد که زنجان با اشیای یافت شده از کاوشهای باستان شناسی، اسناد خطی و هدایا تشکیل شده است. مهم ترین آثار این موزه، مردان نمکی یافت شده در معدن چهرآباد زنجان است.
• آدرس: خیابان زینبیه، نبش خیابان طالقانی
• نقشه: لوکیشن عمارت کلاه فرنگی ذوالفقاری در گوگل مپ

ششم | بقعه امامزاده سید ابراهیم

اطلاعات کلی بقعه امامزاده سید ابراهیم عبارت است از:

• معرفی: آرامگاه امام زاده سید ابراهیم در قبرستان متروکه مشرف به دیوار حصار شهر قرار گرفته است و بنا به شجره نامه سید ابراهیم (ع) به اتفاق گوگبی حسین بن اسماعیل بن محمد الارقط بن الباهر بن زین العابدین (ع) در اوایل سده ۳ هجری در زمان خلیفه المعتزر بالله خلیفه عباسی قیام نموده و شهید شده است. بنای امامزاده ابتدا به سبك چهارطاقی بوده که گنبد زیبایی آن را می پوشانده، درسال ۱۳۴۰ خورشیدی نوسازی شده است. گنبد جديد تك پوششی که با واسطه چهار گوشواره بر جرزها استوار گشته و حد فاصل گوشواره ها و گنبد، هشت نورگیر تعبیه شده است. گنبد با مقرنس و گره سازی و سوره جمعه به خط ثلث، و گچبری تزئین شده و نمای بیرونی، سوره مبارکه البروج به خط ثلث زنجیری نوشته شده است.
• آدرس: خیابان امام خمینی، چهارراه امام صدر
• نقشه: لوکیشن بقعه امامزاده سید ابراهیم در گوگل مپ

هفتم | مسجد خانم

اطلاعات کلی مسجد خانم عبارت است از:

• معرفی: مسجد خانم به دستور جمیله خانم دختر حسین قلی خان نظام العداله ذوالفقاری در دوره قاجار و در محله قدیمی فخیم الدوله، بدون گنبد و دو مناره در سال ۱۲۸۴ خورشیدی ساخته شده است. بنای مسجد مشتمل بر سردر ورودی با دو مناره کوتاه، صحن، شبستان تابستانی و زمستانی، حجره های متعدد و تزئینات کاشی کاری و گچبری در محراب است.
• آدرس: خیابان امام خمینی، سبزه میدان
• نقشه: لوکیشن مسجد خانم در گوگل مپ

هشتم | مسجد میرزایی (میرزا)

اطلاعات کلی مسجد میرزایی عبارت است از:

• معرفی: مسجد میرزایی یا مسجد چهار محرابه از قدیمیترین بناهای مذهبی در داخل شهر و در بازار پایین در محله چاقوسازها قرار گرفته است. بنای اصلی مسجد به سده ۹ هجری تعلق دارد و از نوع چهل ستونی با ستون های سنگی و طاق های کاربندی شده آجری است. در اواسط دوره قاجار به فرمان میرزا ابوالقاسم مجتهد معروف به میرزا مرمت و به نام مسجد میرزایی شهرت یافت. ترکیب کاشی کاری های رنگی با آجرکاری زیبا، مسجد را در میان مساجد زنجان منحصر به فرد کرده است.
• آدرس: راسته ی بازار پایین زنجان، روبروی حمام میرلی
• نقشه: لوکیشن مسجد میرزایی در گوگل مپ

نهم | حسینیه اعظم زنجان

اطلاعات کلی حسینیه اعظم زنجان عبارت است از:

• معرفی: مسجد و حسینیه اعظم زنجان، در محله سیدلر بافت قدیمی و سنتی شهر، واقع شده است. این بنای قدیمی از يك مسجد در ضلع شمالی و یک گرمابه در ضلع جنوبی مسجد تشکیل شده است. کتیبه ای در قسمت قدیمی بنا وجود دارد که تاریخ ساخت را سال ۱۲۲۴ خورشیدی نشان می دهد.
• آدرس: خیابان فردوسی، کوچه ی حسینیه
• نقشه: لوکیشن حسینیه اعظم زنجان در گوگل مپ

دهم | مسجد چهل ستون

اطلاعات کلی مسجد چهل ستون عبارت است از:

• معرفی: مسجد و مدرسه چهل ستون از مساجد معروف شهر زنجان که در سده سیزدهم هجری قمری ساخته شده و در راسته بازار کفاش ها واقع شده و در گرداگرد صحن آن، حجره هایی جهت اقامت و تحصیل طلاب دینی وجود دارد.
• آدرس: راسته بازار بالای زنجان، پشت مسجد جامع زنجان
• نقشه: لوکیشن مسجد چهل ستون در گوگل مپ

یازدهم | سرای دخان

اطلاعات کلی سرای دخان عبارت است از:

• معرفی: سرای دخان کاروانسراهای درون شهری، در محله مسگرهای بالا، به موازات بازار زنجان قرار گرفته و در اواخر دوره قاجار ساخته شده است، در دوره پهلوی به مرکز تولید و توزیع توتون و تنباکو در ناحیه غرب ایران تبدیل شده است.
• آدرس: خیابان توحید
• نقشه: لوکیشن سرای دخان در گوگل مپ

دوازدهم | خانه خدیوی

اطلاعات کلی خانه خدیوی عبارت است از:

• معرفی: خانه خدیوی در محله دالان التی بافت قدیمی شهر زنجان و به سبك و نوع معماری اوایل دوره پهلوی متأثر از الگوهای رایج غرب و ملهم از شیوه های محلی به صورت دو اشکوبه ساخته شده است. تزئینات بنا شامل آجرکاری ها، گچبری های ستون ها، لمبه کاری در استفاده از چوب برای پوشش سقف، ساخت ایوانی با شش ستون چوبی و پوشش گچی در کنار نرده های تزیینی است. این بنا در حال حاضر، تحت مالکیت وراث خدیوی است.
• آدرس: ضلع جنوبی خیابان هفت تیر
• نقشه: لوکیشن خانه خدیوی در گوگل مپ

سیزدهم | موزه تاریخی طبیعی

اطلاعات کلی موزه تاریخی طبیعی عبارت است از:

• معرفی: موزه تاریخ طبیعی استان زنجان در سال ۱۳۷۳ خورشیدی در زمینی به مساحت دو هزار مترمربع با زیربنای هشتصد متر مربع در پارک ارم واقع در اول جاده زنجان به تبریز در دو طبقه احداث شده است. طبقه اول، قسمت اصلی موزه، شامل يك تالار و اتاق های مجاور است. نیم طبقه دوم، مخصوص سالن نمایش است. در موزه انواع نمونه های گیاهی، سنگ ها، سنگواره ها، انواع حیوانات تاکسیدرمی استان زنجان و برخی دیگر از نقاط ایران، در معرض نمایش قرار دارند.
• آدرس: بزرگراه ۲۲ بهمن، پارک ارم
• نقشه: لوکیشن موزه تاریخی طبیعی در گوگل مپ

چهاردهم |  خانه شیخ الاسلامی

اطلاعات کلی خانه شیخ الاسلامی عبارت است از:

• معرفی: خانه شیخ الاسلامی در مجموعه حریم بازار زنجان قرار دارد و در سال ۱۱۳۶ خورشیدی به دستور مرحوم شیخ الاسلام، از علمای بزرگ زنجان، با کاربری مسکونی ساخته شده است. خانه شیخ الاسلام به سبک خانه های قدیمی زنجان در یک طبقه و با مصالح سنگ، آجر و ملاط ساخته و ورودی بنا، در ضلع غربی و اتاق ها در دور تا دور حیاطی پر درخت قرار دارند. تالار اصلی در ضلع شمالی با تزیینات گچ بری و سقف لمبه کوبی شده است و در ضلع جنوبی حیاط، تالار آینه با گچ بری بسیار زیبا با نقوش گیاهی و حیوانی و مقرنس قرار دارد.
• آدرس: بازار زنجان، خیابان ضیایی، کوچه شیخ الاسلام

• کتاب راهنمای جامع ایرانگردی- تهیه و تدوین موسسه عصر کسب و کار ایرانیان کارینا
• محتوای تخصصی حوزه ی گردشگری