مناجات العارفين | مناجات دوازدهم خمس عشر | راز و نیاز عارفان

مُناجاتُ الْعارِفین یا مناجات خداشناسان، مناجات دوازدهم از مناجات‌های پانزده‌گانه (خمس عشر) امام سجاد (ع) است و موضوع آن معرفت و شناخت خدا و این که معرفتِ کنه ذات و صفات الهی محال است و بشر هرچه بکوشد، نمی‌تواند به آن مرتبه از معرفت دست یابد، می باشد. در این مطلب، متن مناجات عارفین همراه با ترجمه روان و صوت زیبا ارائه می شود. امید است همراهان عزیز دانوما ضمن قرائت مناجات، ادعیه و زیارات، ما را نیز از دعای خیر و نظرات خویش بهره مند سازند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

إِلهِى قَصُرَتِ الْأَلْسُنُ عَنْ بُلُوغِ ثَنائِكَ كَما يَلِيقُ بِجَلالِكَ، وَ عَجَزَتِ الْعُقُولُ عَنْ إِدْراكِ كُنْهِ جَمالِكَ

 ترجمه: معبود من! زبان‌ها از ادای ثنایت آن‌چنان‌که شایسته بزرگی توست قاصر است و خردها از درک عمق جمالت ناتوان است

 وَ انْحَسَرَتِ الْأَبْصارُ دُونَ النَّظَرِ إِلى سُبُحاتِ وَجْهِكَ، وَ لَمْ تَجْعَلْ لِلْخَلْقِ طَرِيقاً إِلَى مَعْرِفَتِكَ، إِلّا بِالْعَجْزِ عَنْ مَعْرِفَتِكَ

ترجمه: و دیده‌ها از تماشای عظمت ‌های ذاتت درمانده است، برای انسان‌ها راهی به‌سوی شناسایی‌ات جز ناتوانی از شناختت قرار ندادی

إِلهِى فَاجْعَلْنا مِنَ الَّذِينَ تَرَسَّخَتْ أَشْجارُ الشَّوْقِ إِلَيْكَ فِى حَدائِقِ صُدُورِهِمْ، وَ أَخَذَتْ لَوْعَةُ مَحَبَّتِكَ بِمَجامِعِ قُلُوبِهِمْ

ترجمه: معبود من! ما را از کسانی قرار ده که شاخه های اشتیاق به سویت در بوستان‌های سینه‌هایشان محکم و پابرجا شده است و سوز عشقت در کانون دل‌هایشان برافروخته

فَهُمْ إِلَى أَوْكارِ الْأَفْكارِ يَأْوُونَ، وَ فِى رِياضِ الْقُرْبِ وَالْمُكاشَفَةِ يَرْتَعُونَ، وَ مِنْ حِيَاضِ الْمَحَبَّةِ بِكَأْسِ الْمُلاطَفَةِ يَكْرَعُونَ

ترجمه: از این روی به آشیانه اندیشه‌های والا جای گیرند و در باغ قرب و مکاشفه‌ات خوش‌گذرانی می‌کنند و از حوض‌های محبّتت با جام ملاطفت می‌نوشند

وَ شَرائِعَ الْمُصافاةِ يَرِدُونَ، قَدْ كُشِفَ الْغِطاءُ عَنْ أَبْصارِهِمْ، وَ انْجَلَتْ ظُلْمَةُ الرَّيْبِ عَنْ عَقَائِدِهِمْ وَ ضَمَائِرِهِمْ

ترجمه: و در کنار نهرهای حسن‌نیّت و خیرخواهی‌ات وارد می‌شوند، درحالی‌که پرده از دیدگانشان برداشته شده و تاریکی شک از باورها و درون‌هایشان دور گشته

 وَ انْتَفَتْ مُخَالَجَةُ الشَّكِّ عَنْ قُلُوبِهِمْ وَ سَرَائِرِهِمْ، وَ انْشَرَحَتْ بِتَحْقِيقِ الْمَعْرِفَةِ صُدُورُهُمْ، و َعَلَتْ لِسَبْقِ السَّعَادَةِ فِى الزَّهَادَةِ هِمَمُهُمْ

 ترجمه: و نگرانی شک از دل‌ها و باطنشان بیرون رفته و سینه‌هایشان با تحقّق معرفت، گشایش یافته و همّتشان برای سبقت گرفتن در میدان خوشبختی بر اثر زهد، بلندی گرفته

وَ عَذُبَ فِى مَعِينِ الْمُعَامَلَةِ شِرْبُهُمْ، وَ طَابَ فِى مَجْلِسِ الْأُنْسِ سِرُّهُمْ، وَ أَمِنَ فِى مَوْطِنِ الْمَخَافَةِ سِرْبُهُمْ، وَ اطْمَأَنَّتْ بِالرُّجُوعِ إِلَى رَبِّ الْأَرْبابِ أَنْفُسُهُمْ

ترجمه: و نوشیدنشان در چشمه زلال کردار، شیرین و گوارا شده و درونشان در مجلس انس، پاکیزه گشته و راهشان در جای هولناک، ایمنی یافته و جان هایشان با رجوع به رب الارباب، آرامش و اطمینان یافته

وَ تَيَقَّنَتْ بِالْفَوْزِ وَ الْفَلَاحِ أَرْواحُهُمْ، وَ قَرَّتْ بِالنَّظَرِ إِلَى مَحْبُوبِهِمْ أَعْيُنُهُمْ، وَ اسْتَقَرَّ بِإِدْرَاكِ السُّؤْلِ وَ نَيْلِ الْمَأْمُولِ قَرارُهُمْ، وَ رَبِحَتْ فِى بَيْعِ الدُّنْيا بِالْآخِرَةِ تِجَارَتُهُمْ

ترجمه: و ارواحشان به نیکبختی و رستگاری، یقین یافته و دیدگانشان با نظر به محبوبشان، روشنی گرفته و آرامششان با دریافت خواهش و رسیدن به آرزو، استقرار یافته و تجارتشان در فروش دنیا به آخرت سودمند بوده

إِلهِى مَا أَلَذَّ خَواطِرَ الْإِلْهامِ بِذِكْرِكَ عَلَى الْقُلُوبِ وَ مَا أَحْلَى الْمَسِيرَ إِلَيْكَ بِالْأَوْهامِ فِى مَسالِكِ الْغُيُوبِ وَ مَا أَطْيَبَ طَعْمَ حُبِّكَ  وَ مَا أَعْذَبَ شِرْبَ قُرْبِكَ

 ترجمه: معبود من! چقدر لذّت‌بخش است در دل‌ها خاطرات الهام گرفته از یاد تو و چقدر شیرین است سیربه ‌سوی تو با مرکب اندیشه‌ها در راه‌های غیب و چقدر گواراست طعم عشقت و چه شیرین است شربت مقام قربت تو

فَأَعِذْنا مِنْ طَرْدِكَ وَ إِبْعادِكَ، وَ اجْعَلْنا مِنْ أَخَصِّ عَارِفِيكَ، وَ أَصْلَحِ عِبَادِكَ، وَ أَصْدَقِ طَائِعِيكَ، وَ أَخْلَصِ عُبَّادِكَ، يَا عَظِيمُ يَا جَلِيلُ، يَا كَرِيمُ يَا مُنِيلُ، بِرَحْمَتِكَ وَ مَنِّكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

ترجمه: پس ما را از راندن و دور کردنت پناه ده و از خاص ترین عارفانت و شایسته‌ترین بندگانت و راست‌گوترین فرمان‌بردارانت و خالص‌ترین پرستش کنندگانت قرار داده، ای بزرگ، ای باشکوه، ای عطا بخش، ای رساننده به مطلوب، ای به رحمتت و احسانت، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان

مهم ترین مضامین مناجات عارفين

• طلب معرفت و محبت عمیق الهی که موجب شرح صدر شود
• ناتوانی انسان از شناخت حقیقی ذات و صفات خداوند و لزوم اعتراف به عجز وناتوانی معرفت الهی
• محبت الهی مایه ایجاد امید و انگیزه انسان برای رسیدن به مقام اولیاءالله
• طلب رفع حجاب و پرده از مقابل دیدگان انسان برای شهود حقایق و رفع شک و ریبه از دل

• مفاتیح الجنان
• صحیفه سجادیه