مقدمه
عزای عمومی، ماتم عمومی یا سوگ همگانی روز یا روزهایی معین برای سوگواری و گرفتن مراسم یادبود، در میان اکثریت مردم یک کشور است. این روزها معمولاً توسط حکومت به صورت رسمی اعلام میشوند. عزای عمومی در ایران، با توجه به سطح موضوع توسط رهبر جمهوری اسلامی، هیئت دولت و یا استانداری (در خصوص موضوعات محلی)، اعلام می شود.
در این مطلب، اقدامات و شرایط متداول عزای عمومی، اقدامات کشورهای دیگر، تاریخچه عزای عمومی در کشور، ارائه می شود. امید است.
متن اصلی
اقدامات متداول عزای عمومی در ایران
شرایط عزای عمومی در کشور به صورت زیر است:
- تعطیلات عمومی: در برخی موارد عزای عمومی با تعطیلی سازمانهای دولتی، بانکها و بازار همراه میشود. در صورت عدم اعلام تعطیلات رسمی، ادارات، بازار و مراکز تولیدی فعال بوده و در عین حال مراسم عزاداری در اماکن متبرکه و میادین اصلی سراسر کشور برقرار است.
- وضعیت نیمه افراشته پرچم: در چنین روزهایی معمولاً پرچمهای کشور در همه اماکن تحت کنترل دولتها و همچنین در مقرهای سازمان ملل (نیویورک، ژنو و وین)، به حالت نیمه برافراشته در میآید.
- تعطیلی برنامه های فرهنگی و هنری: در پی عزای عمومی، برنامههای طنز رسانهای مانند رادیو، تلویزیون و پلتفرمهای اینترنتی تا پایان روزهای سوگ، به روی آنتن نمیروند و منتشر نمیشوند. همچنین برنامههایی مانند کنسرتها در سراسر کشور لغو میشوند.
- تعطیلی برخی برنامه های رسمی: در پی عزای عمومی در برخی موارد برنامه های از پیش تعریف شده لغو می شود. به عنوان مثل در سال 1403 در پی شهادت رئیس جمهور، آیت الله رئیسی، آزمون های 29 و 30 خرداد، لغو شد.
اقدامات کشورهای دیگر در پی عزای عمومی
معمولا کشورهای دیگر، بنا به دلیل عزای عمومی، جهت اعلام همبستگی، اقدامات خاصی را انجام می دهند. این اقدامات معمولا شامل موارد زیر می شود:
- اعلام بیانیه در راستای محکومیت علت عزای عمومی (خصوصا در موارد حادثه تروریسی)
- ارائه نامه رسمی به رئیس جمهور کشور
- اعلام عزای عمومی (در برخی موارد)
به عنوان مثال، در پی حادثه شهادت آیت الله رئیسی در تاریخ 30 اردیبهشت سال 1403، در برخی کشورها (به صورت زیر)، اعلام عزای عمومی شد:
کشور |
شرایط |
لبنان |
3 روز عزای عمومی |
ترکیه |
1 روز عزای عمومی |
سوریه |
3 روز عزار عمومی |
هند |
1 روز عزای عمومی |
پاکستان |
1 روز عزای عمومی |
عراق |
1 روز عزای عمومی |
تاجیکستان |
به دلیل همدردی با ملت ایران تا 2 روز از برنامه شاد از تلویزیون دولتی پخش نمی کند |
تاریخچه مهمترین عزای عمومی در کشور
در ادامه مهمترین عزای عمومی کشور ارائه می شود:
- حادثه قوط بالگرد و شهادت رئیس جمهور آیت الله رئیسی: آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور که برای افتتاح سد مرزی قیز قلعهسی به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، به علت سانحهای که برای بالگرد حامل وی و همراهانش رخ داد، به شهادت رسید. آیتالله آل هاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان بالگرد حامل رئیسجمهور بودهاند. پس از این حادثه، 5 روز عزای عمومی در ایران اعلام شد.
- حادثه تروریسی کرمان: روز پنجشنبه، 14 دیماه 1402 در پی حادثه تروریستی کرمان، هیئت دولت در سراسر کشور عزای عمومی اعلام کرد.
- حادثه تروریستی حرم شاه چراغ شیراز: بنا به حمله مسلحانه در محوطه حرم شاهچراغ شیراز که در ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ اتفاق افتاد. در این حمله یک نفر از خادمان و یکی از محافظان حرم کشته و هفت نفر دیگر زخمی شدند. در پی این حادثه، 3 روز عزای عمومی در کشور اعلام شد.
- شهادت سردار سلیمانی: در دیماه سال 1398 رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی ۳ روز عزای عمومی در کشور اعلام شد.
- حادثه شهادت حجاج منا: حادثه غم انگيز منا در سال 1394 که طي آن حجاج بسياري از ايران و ساير کشورهاي جهان، جان خود را از دست دادند، باعث شد در کشور 3 روز عزاي عمومي در ايران اعلام شود.
منابع و ارجاعات
- محتوای تخصصی حوزه سیاسی و اجتماعی