روی یا زینک چیست| راهنمای جامع | فواید، موارد منع مصرف، احتیاط (Zinc)

روی یا زینک Zinc پس از آهن، دومین عنصر کمیابی است که به وفور در بدن توزیع شده است. روی نقش های متعددی در فرآیند های بیولوژیک بدن دارد و برای فعالیت کاتالیتیکی صد ها آنزیم، مورد نیاز است. همچنین روی نقش مهمی در حفاظت و ترمیم DNA دارد و به تنظیم هورمون ها کمک می کند. میزان زیادی از رویِ موجود در مواد غذایی هنگام فرآوری از بین می رود.

در این مطلب؛ عملکرد، میزان نیاز، مکمل و منابع زینک یا روی  ارائه می شود. امید است با مطالعه این مطلب شناخت خوبی از این ماده ی کلیدی و ضروری به دست بیاورید.

فواید و عملکرد روی

فواید و عملکرد روی عبارت است از:

• ترمیم سریع زخم،
• مفید برای درمان آکنه و اگزما،
• کاهش درد و التهاب مفاصل،
• لازم برای رشد و نمو،
• ضروری برای سلامت جنسی و باروری،
• حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن.

احتیاط و موارد منع مصرف روی

دوزهای بالای روی در تولید سلول های سالم، اختلال ایجاد می کند. بهتر است که برای مصرف دوزهای بالا با پزشک خود مشورت کنید.

مقدار مجاز مصرف روزانه روی

میزان مصرف روزانه روی برای گروه های سنی مختلف عبارت است از:

• 6-0 ماهگی: 2 میلی گرم
• 7 ماهگی تا 3 سالگی: 3 میلی گرم
• 8-4 سالگی: 5 میلی گرم
• 13-9 سالگی: 8 میلی گرم
• 18-14 سالگی (مردان): 11 میلی گرم
• 18-14 سالگی (زنان): 9 میلی گرم
• بالای 19 سالگی (مردان): 11 میلی گرم
• بالای 19 سالگی (زنان): 8 میلی گرم
• بارداری 18-14 سالگی: 12 میلی گرم
• بارداری 19 سال به بالا: 11 میلی گرم
• شیردهی 18-14 سالگی: 13 میلی گرم
• شیردهی 19 سال به بالا: 12 میلی گرم

مکمل های روی یا زینک

مکمل های مولتی ویتامین و مولتی مینرال، حاوی مقادیر مختلفی از روی هستند. در صورت مصرف مقدار زیاد ویتامین B6، میزان مصرف روی نیز باید افزایش یابد.

منابع خوراکی روی

منابع مصرف روی عبارت است از:

• مصرف صدف چروک،
• مصرف استیک،
• خوردن جوانه ی گندم،
• مصرف تخمه کدو،
• خوردن زرده تخم مرغ،
• مصرف بادام برزیلی.

علائم کمبود زینک

علائم کمبود روی شامل موارد زیر می شود:

• ابتلا به کم اشتهایی،
• رشد کم ناخن و مو،
• ابتلا مکرر به عفونت ها،
• کند ترمیم شدن زخم،
• ابتلا به اگزما، آکنه یا پسوریازیس،
• ایجاد لکه های سفید روی ناخن ها،
• از دست دادن حواس بینایی، چشایی و بویایی.

تشخیص کمبود روی

آزمایش روی (Zn) مقدار این ماده معدنی را در خون و ادرار اندازه‌گیری می‌ کند. بر هم خوردن تنظیم سطح روی بر سلامت عمومی بدن تاثیر قابل توجهی دارد و ممکن است فعالیت ‌های روزانه فرد را دچار مشکل کند.

تداخل دارویی روی

تداخلات دارویی روی عبارت است از:

• مصرف مقادیر بالای روی می تواند سبب کاهش جذب مس شود.
• روی می تواند جذب برخی از داروها مانند فلوروکینولون ها (سیپروفلوکساسین و …)، تتراسیکلین ها، پنی سیلامین و … را تحت تاثیر قرار دهد (جهت مدیریت این تداخلات با پزشک خود مشورت کنید).
• مقادیر بالای آهن (بالای 25 میلی گرم) می تواند سبب کاهش جذب روی شود (توصیه می شود مکمل های آهن در زمان دیگری از روز مصرف شوند).
• دیورتیک های تیازیدی مانند کلروتالیدون، هیدروکلروتیازید و … می توانند دفع ادراری روی را تا 60 درصد افزایش دهند. بنابراین پزشکان باید وضعیت روی را در بیمارانی که طولانی مدت از این داروها استفاده می کنند را بررسی کنند و در صورت لزوم از مکمل های حاوی روی استفاده کنند.

• کتاب مرجع کامل ویتامین ها و مواد معدنی؛ ترجمه شیوا دهقان
• وبسایت های محتوایی حوزه دارویی