عمومی در حقوقی
image 1610020412

مراحل و نکات دعوای “مطالبه وجه ودیعه از موجر”

2

مقدمه

در نظام حقوقی ایران، دعاوی اصلی مالک (موجر) و مستاجر شامل دعوای الزام به تحویل ملک یا مورد اجاره به مستاجر در کنار دعوی مطالبه اجور معوقه از مستاجر، دعوی الزام موجر به پرداخت وجه ودیعه، دعوی الزام مالک به تعمیرات اساسی ملک (عین مستاجره)، دریافت دستور تخلیه فوری، دعوای مطالبه حکم تخلیه، می شود. پس از انقضای مدت اجاره، موجر موظف است مبلغ ودیعه‌ای را که مستأجر به وی داده است مسترد کند. در صورتی که با پایان مدت اجاره و درخواست مستأجر برای باز پس گرفتن مبلغ ودیعه موجر (اجاره دهنده) حاضر به بازگرداندن این مبلغ نباشد، مستأجر می‌تواند دادخواست مطالبۀ وجه ودیعه را مطرح نماید. برای آشنایی کامل با مدارک پیش نیاز و ملزومات، مراحل و نکات مطالبه وجه ودیعه، این مطلب را با دقت مطالعه و در بخش نظرات، تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات دریافت اجور معوقه

پیش نیاز و ملزومات

مدارک لازم برای طرح دعوای مطالبه وجه ودیعه عبارت است از:

  • کارت ملی
  • شناسنامه
  • قرارداد اجاره
  • تأمین دلیل
  • کارت عابربانک جهت پرداخت هزینه دادرسی و اجرای حکم
  • حسب مورد استفاده از شهادت شهود و مطلعين و نیز درخواست استعلام از مراجع ذی‌صلاح

مراحل اصلی

اول | بررسی شرایط برای مطالبه وجه ودیعه

مطالبه وجه ودیعه

در اولین مرحله باید مسأله خود را به دقت بررسی کنید. بررسی دانوما نشان می دهد چنانچه با مالک بر زمان تخلیه و دریافت ودیعه، به توافق نرسیده باشید، می توانید به صورت حقوقی و قانونی نسبت به دریافت ودیعه اقدام کنید. اگر تصمیم شما برای گرفتن و مطالبه وجه ودیعه قطعی باشد و البته نسبت به مراحل انجام کار اشراف ندارید، می توانید برای پیشبرد مراحل از روش های زیر استفاده کنید:

  • مشاوره حقوقی: در این روش کار توسط خود شما انجام می شود اما در موارد و مقاطع خاص می توانید از تخصص یک مشاور حقوقی حرفه ای استفاده کنید.
  • خدمات وکالت: در این روش شما انجام امور را به یک وکیل حرفه ای از طریق قرارداد وکالت واگذار می کنید. برای آشنایی با مراحل و نکات گرفتن وکیل، کلیک نمایید.


!
اگر مستاجر محل مسکونی به دلیل عدم پرداخت ودیعه، از تحویل ملک به موجر خودداری کند، حق حبس خود را اعمال کرده و تکلیفی به پرداخت اجرت المثل مقرر در قرارداد برای هر روز تأخیر در تخلیه، پس از انقضای اجاره ندارد.

دوم | تخلیه ملک توسط مستاجر

چنانچه مستاجر بخواهد به صورت حقوقی و با ارائه دادخواست، وجه خودرا مطالبه کند باید قبل از ارائۀ دادخواست، ملک را تخلیه نماید و در ادامه از طریق شورای حل اختلاف محل ملک، اقدامات حقوقی را انجام دهد. در واقع مستأجر باید ثابت کند که ملک را تخلیه کرده و مالک ودیعه او را نمی دهد.

سوم | مراجعه به شورای حل اختلاف جهت درخواست تأمین دلیل

همانطور که عنوان شد، مستأجر باید قبل از ارائۀ دادخواست، ملک را تخلیه نماید و از طریق شورای حل اختلاف محل ملک، تأمین دلیل کند. در ضمن، کلید ملک را تحویل شورای حل اختلاف محل ملک بدهد.


!
منظور از تأمین دلیل آن است که فرد دلایل و مدارکی که جهت طرح دعوا به آن نیاز دارد را از طریقی حفظ نماید تا در زمان اقامه ی دعوا امکان استناد به آن ها را داشته باشد درواقع دلیل خود را برای اثبات در آینده به صورت قانونی در جای امن قرار می دهد.

چهارم | مراجعه و ارسال اظهارنامه رسمی

در ادامه بعد از مراجعه به شورای حل اختلاف و تأمین دلیل، مستأجر باید برای ارائه اظهارنامه به دفترخدمات قضایی مراجعه کند و مراتب را از طریق اظهارنامۀ رسمی به موجر اعلام کند.


!
در صورتی که مستاجر نشانی فعلی محل اقامت موجر را نداند، می تواند همان نشانی محل اجاره (که در اجاره نامه قید شده) را اعلام نماید.

پنجم | مراجعه و ثبت دادخواست مطالبۀ وجه ودیعه

در ادامه بعد از مدتی که مراتب تخلیه ملک و تحویل کلید به شورای حل اختلاف، از طریق اظهارنامه به موجر اطلاع داده شد، چنانچه موجر نسبت به بازپرداخت وجه ودیعه اقدام نکرد، باید برای ثبت دادخواست مطالبۀ وجه ودیعه به ضمیمه مدارک لازم، حسب مورد به دفتر خدمات قضایی یا شورای حل اختلاف و یا دادگاه حقوقی صالح مراجعه کنید. این دعوا، مالی است.

مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست مطالبه ودیعه

بررسی های دانوما نشان می دهد صلاحیت رسیدگی در مورد مطالبۀ وجه ودیعه به صورت زیر است:

  • صلاحیت رسیدگی تا سقف مبلغ بیست میلیون تومان با شورای حل اختلاف،
  • صلاحیت رسیدگی در مطالبۀ بیش از بیست میلیون تومان در صلاحیت دادگاه صالح است که برای ثبت دادخواست مطالبۀ وجه ودیعه از دادگاه ابتدا باید به دفاتر مذکور مراجعه کنید.


!
بررسی دانوما نشان می دهد در شهرهایی که دفتر خدمات قضایی تشکیل شده است، برای ثبت دادخواست مطالبه وجه ودیعه ابتدا باید به دفاتر مذکور مراجعه کنید. در شهرهایی که دفاتر خدمات قضایی تشکیل نشده است، باید به دادگاه حقوقی مراجعه نمایید.

ششم | ارسال ابلاغیه وقت رسیدگی دعوا به طرفین

پس از ثبت دادخواست مطالبه ی وجه ودیعه، دعوا برای رسیدگی به یکی از شعب دادگاه حقوقی ارجاع می‌شود. وقت رسیدگی تعیین می‌شود و به طرفین دعوا ابلاغ می‌گردد.


!
شایان ذکر است ابلاغیه به صورت پیامک برای هر یک از طرفین ارسال می شود. و هر کدام از طرفین می بایست از طریق لینک ارسال شده به سامانه ثنا وارد شده و پس از ثبت نام، ابلاغیه مورد نظر را دریافت نمایند.

هفتم | مراجعه به دادگاه و شرکت در جلسه رسیدگی

جلسه رسیدگی به دعوا در روز و ساعت تعیین‌شده با حضور طرفین یا وکلای آن‌ها تشکیل می‌گردد. بنابراین، در موعد مقرر به همراه اصل مدارک، در شعبه دادگاه حقوقی حاضر شوید. بررسی دانوما نشان می دهد، به طور معمول هر جلسه در حدود 30 دقیقه به طول می انجامد.

مراجعه به دادگاه رسیدگی به مطالبه وجه ودیعه از موجر


!
دادگاه در صورت نیاز، موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می‌دهد.

هشتم | ابلاغ حکم مطالبه وجه ودیعه به طرفین

حکم دادگاه پس از رسیدگی به دعوا و بررسی مدارک توسط قاضی صادر می‌شود. پس از مدتی حکم صادره به طرفین دعوا یا وکلای آنها ابلاغ می‌گردد. در نهایت همانطور که پیشتر نیز عنوان شد ابلاغ حکم صادر شده به صورت پیامک برای هر یک از طرفین ارسال می شود. هر کدام از دوطرف می بایست از طریق لینک ارسال شده به سامانه ابلاغ وارد شده و ابلاغیه مورد نظر را دریافت نمایند. شایان ذکر است ابلاغ آرای دادگاه از طریق سامانۀ ابلاغ الکترونیک قضایی قابل دسترس است. البته جهت استفاده از این خدمت، ابتدا باید در سامانۀ ثبت نام الکترونیک (ثنا) ثبت نام کنید.

نهم | اعتراض به رای دادگاه در صورت لزوم

پس از صدور حکم، چنانچه هر یک از طرفین به رای دادگاه اول (دادگاه بدوی) معترض باشد و رای دادگاه را برخلاف منفعت خود و یا مغایر با قانون بداند می تواند در چارچوب قانونی اقدام به اعتراض به رای کند. روش های اعتراض به آراء دادگاه ها به دو دسته کلی (عادی یا فوق العاده) تقسیم می شود:

  • روش های عادی اعتراض به رای دادگاه: طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها به روش هایی گفته می شود که اصولا مجاز هستند مگر در مواردی که در قانون استثناء شده باشند. این روش ها شامل واخواهی و تجدید نظر می شود.
  • روش های فوق العاده اعتراض به رای دادگاه: این روش ها صرفا در مواردی که قانونگذار مجاز دانسته است، امکان پذیر است. مطابق قانون آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، طرق فوق العاده شکایت از رای دادگاه شامل فرجام خواهی، اعتراض شخص ثالث و اعاده دادرسی می شود.

در نهایت جهت اعتراض به رای دادگاه و حتی قرارهای صادرشده، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست مربوطه (متناسب با هر یک از انواع اعتراض به رای دادگاه) را به همراه مدارک شناسایی و دادنامه یا قرار مورد را ارائه دهید.


!
بر مبنای قانون آیین دادرسی مدنی، مدت زمان تجدید نظرخواهی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج دو ماه از تاریخ ابلاغ حکم است. تجدید نظر از روش های عادی اعتراض به رای دادگاه است.

پیشنهاد ویژه مطالعه: مراحل و نکات اعتراض به رای دادگاه

دهم | درخواست صدور اجراییه مطالبه وجه ودیعه

همانطور که می دانید، حکم دادگاه، خود به خود اجرا نمی‌شود، در صورتی که تا کنون موجر اقدام به پرداخت وجه ودیعه نکرده باشد، مستاجر باید اجرای آن را تقاضا کرده تا اجرائیه برای آن صادر شود. روال درخواست اجرای حکم در این مرحله به صورت زیر است:

  • مستاجر (درصورتی که رای به نفع او صادر شده) پس از قطعی شدن رأی، تقاضای اجرای حکم و یا صدور اجراییه را به دفتر دادگاه تقدیم می‌نماید.
  • دفتر دادگاه درخواست را همراه با گزارش لازم و پرونده تقدیم دادگاه می‌کند.
  • دادگاه در صورت احراز شرایط برای صدور اجراییه، دستور لازم برای صدور آن را صادر می کند.
  • بعد از آن اجراییه به مأمور اجرا ارجاع داده می‌شود. مدیر اجرایی حکم، پرونده‌ای در این راستا تشکیل می‌دهد.


!
برگ اجراییه عملا توسط مدیر دفتر تکمیل می‌شود. این برگه‌ها از قبل تهیه شده و چاپی است، فقط کافی است که اطلاعات لازم در آن منعکس شود. اجراییه در دو نسخه صادر می‌شود یک نسخه از آن در پرونده و یک نسخه نیز در موقع ابلاغ به محکوم‌علیه داده می‌شود.

یازدهم | صدور اجراییه و ابلاغ آن به محکوم علیه

پس از صدور رأي قطعی و درخواست اجرای آن، یک ابلاغیه اجرای حکم (اجراییه)، برای محکوم علیه، به صورت الکترونیکی از طریق سامانۀ ابلاغ الکترونیک قضایی و یا حضوری، ارسال می شود.

دوازدهم | اجرای حکم مطالبه

اجرای حکم مطالبه وجه ودیعه

پس از ارسال ابلاغیه، اجرای حکم، لازم می شود. پس از صدور رأي قطعی مبني بر محکومیت موجر، اجراییه صادر می‌شود. در صورت عدم پرداخت ودیعه از سوی موجر، مستأجر می‌تواند از اموال موجر توقیف نماید.


!
محکوم‌له می‌تواند طریق اجرای حکم را به دادورز (‌مأمور اجرا) ارائه دهد و در حین عملیات اجرایی حاضر باشد ولی نمی‌تواند در‌اموری که از وظایف دادورز (‌مأمور اجرا) است دخالت نماید.

نکات کلیدی

برخی نکات مهم مطالبه وجه ودیعه از موجر عبارت است از:

  • مستاجر میتواند ضمن دادخواست الزام موجر به پرداخت و استرداد ودیعه، خسارت تأخیر تأدیه را نیز از زمان مطالبه یا از زمان تقدیم دادخواست تا زمان پرداخت مبلغ ودیعه، از موجر مطالبه نماید.
  • در صورتی که مستاجر نشانی فعلی محل اقامت موجر را نداند، می تواند همان نشانی محل اجاره (که در اجاره نامه قید شده) را اعلام نماید.

لغات و اصطلاحات

  • محکوم له: فردی که قانون به نفع او فرد یا افرادی را به انجام کاری محکوم کرده است.
  • محکوم علیه: فردی که به انجام کاری محکوم شده است.
  • محکوم به: چیزی که بین محکوم علیه و محکوم له به آن حکم شده است.
  • موجر: اجاره دهنده یا مالک.
  • تأمین دلیل: یک نوع اقدام حقوقی است و در مواردی کاربرد دارد که اشخاص ذینفع احتمال می‌دهند در آینده استفاده از دلایل و مدارک از قبیل تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین، استعلام نظر کارشناسان یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری است متعذر یا متعسر خواهد شد، می‌توانند از شورای حل اختلاف درخواست تأمین (ملاحظه و صورت‌برداری دلایل) آنها را بنمایند. البته تأمین دلیل برای حفظ آن است و تشخیص درجۀ ارزش آن در موارد استفاده با دادگاه می‌باشد.
  • اظهارنامه: یک سند عادی و یک وسیلۀ رسمی برای مطالبه حق است که به طور رسمی به شخص دیگری ابلاغ می‌شود. به موجب قانون، هرکس می‌تواند حق خود را به وسیلۀ اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید. همچنین هرکس می‌تواند اظهارات خود را دربارۀ معاملات یا تعهدات خود یا دیگران به‌طور رسمی به‌وسیلۀ اظهارنامه به دیگران اعلام نماید.
  • واخواهی: واخواهی یکی از روش های عادی اعتراض به رای دادگاه بوده و شامل اعتراض به آرا و احکام غیابی (و نه احکام حضوری) است. بنابراین تمامی احکام غیابی در مهلت مقرر، قابل واخواهی هستند، مگر اینکه خلاف آن در قانون ذکر شده باشد. حق واخواهی صرفا برای خوانده متصور است و خواهان در هیچ موردی حق واخواهی ندارد.
  • تجدید نظر: شخصی که نسبت به موضوعی در دادگاه بدوی محکوم شود می تواند درخواست تجدید نظر و قضاوت دوباره در موضوع محکومیت خود را از دادگاه تجدید نظر اعلام نماید. اصولا آراء صادره از دادگاه قابل تجدید نظرخواهی هستند، مگر آنکه در قانون استثناء شده باشند. بر مبنای قانون آیین دادرسی مدنی، مدت زمان تجدید نظرخواهی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج دو ماه از تاریخ ابلاغ حکم است. تجدید نظر از روش های عادی اعتراض به رای دادگاه است.
  • فرجام خواهی: فرجام خواهی عبارت است از تشخیص انطباق یا عدم انطباق رای مورد درخواست با موازین شرعی و مقررات قانونی. رسیدگی به دادخواست فرجام خواهی در دیوان عالی کشور صورت می گیرد و دیوان از طریق تأیید یا نقض رای مورد درخواست فرجام، به وظیفه اصلی خود، عمل می کند. در نهایت چنانچه دیوانعالی کشور رای صادر شده را نقض کند، به صورت محتوایی به دعوا رسیدگی نمی کند و پرونده آن را به دادگاه هم عرض ارسال می کند تا مجدد مورد رسیدگی قرار گیرد.
  • اعتراض شخص ثالث: اگرچه رای دادگاه در مورد طرفین دعوا صادر می شود اما گاهی آراء صادره علاوه بر طرفین، در ارتباط با شخص ثالث نیز آثاری به بار می آورد. به همین دلیل، کسی که از این حکم اثر می پذیرد، می تواند به این حکم اعتراض نماید. در نظر داشته باشید تا زمانی که رای دادگاه قطعی نشده است و جریان رسیدگی به واسطه تجدید نظر خواهی ادامه دارد، امکان اعتراض شخص ثالث وجود ندارد و شخص ثالث میتواند در قالب دعوای ورود ثالث، وارد دعوا شود یا از ناحیه یکی از طرفین پرونده در قالب دعوای جلب ثالث، به دادرسی جلب گردد. این یک روش اعتراض فوق العاده است.
  • اعاده دادرسی: اعاده دادرسی یکی از طرق شکایت فوق العاده از احکام قطعیت یافته است. این شیوه از اعتراض، مختص اعتراض به احکام قطعیت یافته از سوی محاکم، چه احکام دادگاه بدوی و چه دادگاه تجدید نظر است. بنابراین قرار های صادره قابلیت اعاده دادرسی را ندارند. اعاده دادرسی موجب می شود در صورت وجود یکی از جهات قانونی مجددا توسط همان دادگاه صادر کننده حکم، مورد قضاوت دوباره قرار گیرد.

منابع و ارجاعات

 

نظرات کاربران

2 دیدگاه در “مراحل و نکات دعوای “مطالبه وجه ودیعه از موجر”

  1. مهدوی گفت:

    جالب بود ممنون

  2. سارا گفت:

    با سلام . مطالب بسیار عالی بود . فقط لطفا مراحل و نحوه تامین دلیل را با شرح کامل توضیح دهید عالی می شود تا افرادی که تخصص حقوقی ندارند بتوانند بدون نیاز به وکیل مراحل قانونی را انجام دهند . با تشکر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه + دو =